Desiree schreef:
1.waarom wordt de tekst dan met eerbied gezegd, zo gevormd dat het van toepassing is op de doelgroep. Dat is de moeilijkste.
2.hoe weet men met welke doelgroep men te maken heeft.
3.hoe geef je dan elke doelgroep op de juiste manier genoeg aandacht.
4.waarom doet men zo.
als het lastig is om te antwooden, dan niet doen. Ik wil niet dat je er problemen mee krijgt.
tja, eigenlijk moet ik verder er eens over nadenken. Hoe bedoel je dat, om door te geven? Een preek waarin je bemoedigd wordt om de week weer door te gaan en bijvoorbeeld een bemoediging van God is, in de weg van Heiligmaking als je die week gaat evangeliseren?
Ik begin altijd eerst bij vraag 2 die je stelt. Ik ga in gesprek met de voorganger van een gemeente (als ik gastspreker ben) of met een ouderling die de gemeente goed kent. Ik vraag welke zaken er spelen op dit moment. Als het een gemeente is die ik al langer ken dan weet ik dat uit de reacties op eerdere preken. Ik vraag bijvoorbeeld na de preek altijd aan mensen of ze het begrepen hebben. Was het een antwoord op de zaken waar ze mee liepen? Zo ontstaan er vaak boeiende gesprekken. Ik heb er niet zoveel aan dat iemand zegt: "Dominee wat hebt u weer mooi gepreekt". De vraag is wat iemand met de boodschap van God gaat doen.
Ik kom vervolgens bij vraag 1 uit. Je moet nooit een tekst vormen naar de toepassing van de doelgroep.
Als je weet wat er speelt is het wel goed om daar een antwoord van God bij te zoeken voor deze situatie. Soms ben je echter ook in een serie met preken bezig. Dan komen er zaken langs die voor verschillende mensen wel of niet spelen. Je kunt ook mensen meenemen in je preek naar zaken die niet direct op hun netvlies staan. Dat is het verschil in reformatorische kerken tussen de vrije stof 's morgens en de leerdienst 's middags. Beide zijn nodig om een gemeente te bouwen.
Je hebt vervolgens besloten onder de leiding van de Heilige Geest en vaak ook in overleg met de leiding van de gemeente waar over gepreekt moet worden. Daarna komt vraag 3 aan de beurt. Ik ga nadat ik mijn exegese heb gedaan en de preekinhoud helder heb, rustig zitten en in gesprek met God. Ik ga in dat gebed en in die voorbereiding na hoe verschillende mensen die ik ken in de gemeente deze preek waarschijnlijk zullen beluisteren. Ik ga als het ware hun situatie naast de inhoud van de preek leggen. Wat zou God tegen hen specifiek willen zeggen. Wat kan die jongere met dat probleem hier bijvoorbeeld mee. Of die gast die door een vriend is meegebracht. Zal hij begrijpen waar het over gaat? Dat gebruik ik vervolgens om de lijn verder vast te stellen.
Als ik bijvoorbeeld een preek over een onderwerp houdt wat met heiligmaking te maken heeft dan zal iemand die als gast meekomt daar niet direct iets mee kunnen. Je kunt van een ongelovige immers niet vragen om te leven als een gelovige. Dat kan en wil hij niet. Je kunt echter wel allerlei vooroordelen in zo'n preek wegnemen. Je kunt uitleggen waarom we bepaalde zaken zo doen. En op een zeker moment in de dienst zal je zo iemand toch moeten aanspreken op het feit dat hij nog ongelovig is. Dat moment is echter niet iedere zondag even lang.
Als ik een preek hou waarin vooral het evangelie wordt uitgelegd, dan zal er ook iets moeten bijzitten voor de gelovige. Het mooiste is als van tevoren duidelijk is dat zo'n preek eraan komt, zodat ongelovige vrienden en kennissen juist meegenomen worden naar die dienst.
Ik hoop dat dat een beetje antwoord geeft op je vragen. De vraag waarom doet men zo, die begrijp ik overigens niet goed. Zou je me kunnen uitleggen wat je daar mee bedoeld.