Avondmaal op je zestiende

[Marnix]

Gezien Calvijn´s omgaan met dit onderwerp leek me dit wel in de lijn van de Reformatie Wat vinden we van zoiets? Ik ben wel benieuwd hoe er in de bevindelijke hoek naar wordt gekeken sinds de omgang met het avondmaal daar.

Aan het avondmaal op je zestiende

door onze redacteur Daniël Gillissen

BILTHOVEN - Ds. Wim Markus stelt voor de geloofsbelijdenis in de kerk in twee stappen te doen. Een jongere vraagt rond zijn zestiende toegang tot het Heilig Avondmaal en twee jaar later om belijdend lid in alle rechten en plichten te worden.
De kerk doet jongeren tekort als hun langer de toegang tot het Heilig Avondmaal - ,,de versterkende middelen'' - wordt onthouden dan goed is, vindt dominee Wim Markus, hervormd predikant in Bergschenhoek. In navolging van de voorstellen die evangelist dr. Stefan Paas doet in zijn boek De werkers van het laatste uur pleit Markus er voor om jongeren rond hun zestiende of zeventiende uit te nodigen om na hun ja-woord aan het Heilig Avondmaal deel te nemen. Twee jaar later kan zo iemand na het volgen van een soort belijdeniscatechese worden opgenomen als belijdend lid van de gemeente in alle rechten en plichten.

Markus doet zijn voorstel in het boekje Catechese Nu. Vernieuwing van de catechese voor deze tijd. Daarin beschrijft hij kort de theorie achter de nieuwe catechesemethode Follow Me die in zijn gemeente is bedacht. Het Centrum voor Catechese, een samenwerkingsverbond van de Hervormd Gereformeerde Jeugdbond in de Protestantse Kerk en het Instituut voor Gemeenteopbouw en Theologie van de Christelijke Hogeschool in Ede, gaat de methode in een aantal hervormde gemeenten uitproberen.

Volgens Markus komt zijn model in grote lijnen overeen met de praktijk die de reformatoren Luther en Calvijn hanteerden. Toch is deze verandering ,,voor velen een (te) grote stap'', beseft de predikant. In zijn eigen gemeente is het ook nog geen praktijk. Het kost een aantal jaren om de methode volledig in te voeren. In Bergschenhoek hebben ze nu een jaar achter de rug en de reacties zijn positief, aldus Markus. ,,Jongeren gaan weer enthousiast naar catechisatie, die intussen een half uur langer duurt dan voorheen.''

Vernieuwing van de catechese is hard nodig, schrijft Markus. In de joodse traditie worden twaalf- en dertienjarigen 'dochters en zonen der wet'. ,,Wat vrij vertaald voor een nieuwtestamentische gemeente: van twaalf en dertienjargen mogen wij verwachten dat zij 'kind van het Evangelie' zullen zijn.''

En uit de vroeg-reformatorische en huidige evangelische traditie blijkt volgens Markus ,,hoe goed het is om jongeren al vroeg te vragen naar hun persoonlijke geloofskeuze''. Zij hebben het Heilig Avondmaal in deze tijd hard nodig, ,,nu zij als christenjongeren heel vaak eenling-gelovigen zijn in hun eigen omgeving''.

Het lijkt wel of de moderne samenleving de kerkgeschiedenis beter kent, aldus Markus. ,,Rond hun twaalfde gaan veel tieners oefenen in uitgaan. Zij worden 'zoon der wereld'. Speciale disco's en dranken voor jonge tieners en Yes met Break Out, plus SBS6, vertellen de rest. Want rond hun vijftiende moeten ze toch wel helemaal klaar zijn voor hun eerste seksuele ervaring, hoe en met wie zij maar willen. Ik bedoel maar te zeggen: als reclame en media hun kairos (uitgelezen tijd) kennen, zouden wij die dan onbenut voorbij laten gaan? Dat kan niet goed zijn.''

Markus heeft zijn catechese-methode ingedeeld in drie periodes: basiscatechese (tien tot twaalf jaar), geloofscatechese (twaalf tot zeventien jaar) en voortgezette catechese (van ongeveer zeventien tot negentien jaar). Als daarna belijdenis is afgelegd, gaat de voortgezette catechese nog twee jaar door.

,,Omdat je kunt vermoeden dat niet alle jongeren van de gemeente zich laten 'vangen' in dit hele catechesetraject en omdat we ook voortdurend uitzien naar jonge en oudere toetreders en 'terugkeerders', zullen er voor hen andere wegen zijn om zich (weer) bij de gemeente te voegen.'' Markus denkt dan aan de Alpha-cursus of aan speciale toetrederscatechese als voorbereiding op geloofsbelijdenis.

N.a.v. Catechese Nu. Vernieuwing van de catechese voor deze tijd. Ds. ir. Wim Markus. Uitg. HGJB, Bilthoven 2006. 46 blz. 8,90 euro (te bestellen bij het Centrum voor Catechese: http://www.catechese.info of 030-2251061).

Bron: http://www.nd.nl

[Afgewezen]

Mee eens. Het kan zelfs wel eerder, zo rond het twaalfde jaar, denk ik. Dat was in de Bijbel de leeftijd waarop de jongens meegingen naar de grote feesten te Jeruzalem.

[Dathenum]

Mee eens. Het kan zelfs wel eerder, zo rond het twaalfde jaar, denk ik. Dat was in de Bijbel de leeftijd waarop de jongens meegingen naar de grote feesten te Jeruzalem.

De Bar Mitzvah is inderdaad op 12-jarige leeftijd, en naar ik meen was dat ook de reden dat men bij Calvijn vanaf die leeftijd aan mocht (na een openbare belijdenis). Op zich lijkt het me een bijbelse zaak, als het tenminste geen automatisme word. Er moet gekeken worden of de betreffende 12-jarige volwassen genoeg is, en er moet een aannemelijke belijdenis van geloof afgelegd worden.

Het schijnt wel zo te zijn dat men later volwssen word als vroeger. Daarom moet denk ik wel elk geval individueel worden bekeken.

[Marnix]

Mee eens. Het kan zelfs wel eerder, zo rond het twaalfde jaar, denk ik. Dat was in de Bijbel de leeftijd waarop de jongens meegingen naar de grote feesten te Jeruzalem.

En het pesachfeest meevierden... de vader vertelde ze dan over ed utitocht, het bloed dat ze had gered. Kan avondmaal als voortzetting van pascha in het nieuwe verbond in die zin ook een leerschool zijn? Nu is het: Eerst leren (cathechisatie, belijdenis en dan evt. avondmaal).

Heet iemand enig idee hoe die verschillen zijn ontstaan? En hoe het verschil met bijv. hoe Calvijn het deed er is gekomen? Zijn hier bijbelse gronden voor, bijvoorbeeld wat Paulus zegt over zelfbeproeving en zo?

En zo ja, ik ken veel kerken waar het naar het avondmaal gaan een exclusieve aangelegenheid voor enkelen is.... is dat voor de voorstanders van vroeger avondmaal vieren ook hiermee te rijmen?

[Tiberius]

Op zich lijkt het me een bijbelse zaak, als het tenminste geen automatisme word. Er moet gekeken worden of de betreffende 12-jarige volwassen genoeg is, en er moet een aannemelijke belijdenis van geloof afgelegd worden.

Mee eens.
Al realiseer ik me wel, dat het in de "bevindelijke hoek" (ik leen hem even, hoewel ik het geen prettige term vind) op haken en ogen stuit. De openbare belijdenis wordt daar gezien als het toegang vragen tot het Heilig Avondmaal.

Verder zie je v.w.b. de Heilige Doop ook een automatisme, "uit gewoonte", dat niet goed is. Daar moeten we dus ook bij het Heilig Avondmaal voor waken.

Heet iemand enig idee hoe die verschillen zijn ontstaan?

Ja, vanwege de roomse misviering, waaraan iedereen meedeed.

[geledu]

...

[Marnix]

Op zich lijkt het me een bijbelse zaak, als het tenminste geen automatisme word. Er moet gekeken worden of de betreffende 12-jarige volwassen genoeg is, en er moet een aannemelijke belijdenis van geloof afgelegd worden.

Mee eens.
Al realiseer ik me wel, dat het in de "bevindelijke hoek" (ik leen hem even, hoewel ik het geen prettige term vind) op haken en ogen stuit. De openbare belijdenis wordt daar gezien als het toegang vragen tot het Heilig Avondmaal.

Verder zie je v.w.b. de Heilige Doop ook een automatisme, "uit gewoonte", dat niet goed is. Daar moeten we dus ook bij het Heilig Avondmaal voor waken.

Heet iemand enig idee hoe die verschillen zijn ontstaan?

Ja, vanwege de roomse misviering, waaraan iedereen meedeed.

Oke... maar waarom is dat later dan nooit weer terugveranderd, zoals het in het begin was? We zijn nu toch niet meer beinvloed vanuit een rooms verleden, als personen?

[Afgewezen]

Maar waarom de geloofsbelijdenis in twee stappen.
Opzich niets op tegen om een 16 jarige toe te laten aan het Heilig Avondmaal op goede gronden.

Maar dan kan toch ook het belijdenis doen worden vervroegd ?

In het verleden is dit ook in "bevindelijke" hoek wel gebeurd.

Ja, eigenlijk bedoelde ik dat ook. Rond je twaalfde belijdenis doen en daarmee dus toegang vragen tot het Heilig Avondmaal.

[Tiberius]

Maar waarom de geloofsbelijdenis in twee stappen.
Opzich niets op tegen om een 16 jarige toe te laten aan het Heilig Avondmaal op goede gronden.

Maar dan kan toch ook het belijdenis doen worden vervroegd ?

In het verleden is dit ook in "bevindelijke" hoek wel gebeurd.

Ja, eigenlijk bedoelde ik dat ook. Rond je twaalfde belijdenis doen en daarmee dus toegang vragen tot het Heilig Avondmaal.

Dat is niet het vorostel van ds. Markus, als ik het zo lees.
Hij staat meer een 2-traps-belijdenis voor: stap 1 is een soort intentieverklaring en stap 2 een zich verbinden aan de gemeente in volle rechten en plichten.

Zo'n intentieverklaring kan voor jonge mensen al een enorme steun in de rug zijn: Wij zullen den HEERE, onzen God, dienen, en wij zullen Zijner stem gehoorzamen.

Overigens vind ik 12 jaar wel een beetje aan de jonge kant, maar dat zal individueel bepaald kunnen worden.

[Kaw]

Als ik de boeken van Chaim Potok moet geloven worden meisjes geen dochters van de wet. Alleen jongens hebben zich te houden aan de wet en bijbehorende rituelen. Dus doorgezet naar onze NT-tradities zouden alleen de mannen belijdenis mogen doen en aan het avondmaal mogen.
Maar ik ben het wel met de schrijver eens overigens!

[Hendrikus]

Overigens vind ik 12 jaar wel een beetje aan de jonge kant, maar dat zal individueel bepaald kunnen worden.

Da's dus een van de punten waarin velen die zich calvinist noemen toch allerminst in de lijn van Calvijn denken...

[Miscanthus]

Ik ben het er volledig mee eens, met dien verstande dat er wel een geloofsbelijdenis aan vooraf moet gaan.
Vooral het argument dat satan ook al jong beslag op hen legt, vind ik zwaar wegen.

[Tiberius]

Ik ben het er volledig mee eens, met dien verstande dat er wel een geloofsbelijdenis aan vooraf moet gaan.

Precies, ja. Dat bedoelde ik ook met de term "intentieverklaring".

Overigens vind ik 12 jaar wel een beetje aan de jonge kant, maar dat zal individueel bepaald kunnen worden.

Da's dus een van de punten waarin velen die zich calvinist noemen toch allerminst in de lijn van Calvijn denken...

Meer een inkleuring van details dan een principieel afwijken van Calvijn, lijkt me zo.
Maar goed: als iemand van die 12 jaar een principe wenst te maken, vind ik het ook best.

[Marnix]

Hm, maar is dat Bijbels? Aan het pascha ging je ook zonder geloofsbelijdenis aan als kind, kinderen waren en zijn immers geheiligd door hun ouders, en het pascha was voor kinderen ook een leerschool, naar geloof toe, men kreeg er onderwijs over ellende, verlossing en dankbaarheid. Mogen kinderen dan niet al aan voor ze een geloofsbelijdenis afgelegd hebben, maar omdat ze in Christus geheiligd zijn?

[Afgewezen]

Hm, maar is dat Bijbels? Aan het pascha ging je ook zonder geloofsbelijdenis aan als kind, kinderen waren en zijn immers geheiligd door hun ouders, en het pascha was voor kinderen ook een leerschool, naar geloof toe, men kreeg er onderwijs over ellende, verlossing en dankbaarheid. Mogen kinderen dan niet al aan voor ze een geloofsbelijdenis afgelegd hebben, maar omdat ze in Christus geheiligd zijn?

Feit is wel dat er voor het Avondmaal een vorm van zelfbeproeving dient te zijn (zie 1 Kor. 11:28, 29). Hoort daar niet als vanzelf een belijdenis (hoe je die ook vorm geeft) aan ten grondslag te liggen?