Wanneer pleegt een predikant plagiaat?

[Hendrien]

Pas hoorde ik een mooie lezing en las er thuis nog een preek op na van een oudvader. Nu bleken er meerdere, bijzonder mooie uitspraken uit die lezing voor te komen in dit preekje, maar er was niet bij gezegd dat dit een citaat was uit het werk van een ander. In hoeverre is dit geoorloofd en wanneer gaat een predikant door te ver in?

[helma]

tja...ik denk dat een predikant veel van wat hij zegt 'elders' gelezen heeft. Ik hoorde gister ook iets heel moois in de preek wat ik herkende uit ABC van een Abeeling van Ds Ledeboer. Had de dominee dat erbij moeten zeggen?
Ik weet het niet....
Al hoorde ik pas van een predikant dat hij een preek van een collegapredikant naluisterde (na een tip van iemand die zó'n bijzondere preek had gehoord) en herkende de preek meteen van zichzelf;zelfs de liturgie was niet veranderd.....
Dat gaat toch wel heel ver.

[Mara]

Zo val je dus altijd door de mand.

[Zita]

Pas hoorde ik een mooie lezing en las er thuis nog een preek op na van een oudvader. Nu bleken er meerdere, bijzonder mooie uitspraken uit die lezing voor te komen in dit preekje, maar er was niet bij gezegd dat dit een citaat was uit het werk van een ander. In hoeverre is dit geoorloofd en wanneer gaat een predikant door te ver in?

Het kan ook storend zijn als een predikant iedere keer een voetnoot noemt in zijn preek, zeker als de preek pastoraal van aard is.

[Jongere]

Het is denk ik heel moeilijk om het ook helemaal te voorkomen. Onbewust word je denk ik door zoveel beïnvloed van wat je hoort en leest (misschien al jaren geleden). Welk inzicht is nu eigenlijk wél origineel?

Misschien helpt het als de predikanten ook niet de indruk wekken om origineel te zijn (en de gemeenteleden dat ook niet verwachten). Zelfs al zouden álle inzichten en voorbeelden van de predikant zelf zijn - wat hebben we dat we niet ontvangen hebben? Bovendien zijn het - als het goed is - inzichten ontleent aan het Woord van God.
Die houding geeft tegelijk meer ontspannenheid om je eigen inzichten ook door iemand anders te laten overnemen.

Natuurlijk is het een ander verhaal als mensen echt het werk van een ander voor zichzelf opeisen. Een 'gekopieerde preek' is natuurlijk schandalig.
Maar er is tegelijk ook zo'n enorme lading aan informatie die we van allerlei kanten om onze oren krijgen (preken, meditaties, boeken, dagboeken, etc., etc.) dat een predikant wel een heel creatief vermogen moet bezitten om allerlei 'nieuwe dingen te putten'.

[SecorDabar]

Het is denk ik heel moeilijk om het ook helemaal te voorkomen. Onbewust word je denk ik door zoveel beïnvloed van wat je hoort en leest (misschien al jaren geleden). Welk inzicht is nu eigenlijk wél origineel?

Misschien helpt het als de predikanten ook niet de indruk wekken om origineel te zijn (en de gemeenteleden dat ook niet verwachten). Zelfs al zouden álle inzichten en voorbeelden van de predikant zelf zijn - wat hebben we dat we niet ontvangen hebben? Bovendien zijn het - als het goed is - inzichten ontleent aan het Woord van God.
Die houding geeft tegelijk meer ontspannenheid om je eigen inzichten ook door iemand anders te laten overnemen.

Natuurlijk is het een ander verhaal als mensen echt het werk van een ander voor zichzelf opeisen. Een 'gekopieerde preek' is natuurlijk schandalig.
Maar er is tegelijk ook zo'n enorme lading aan informatie die we van allerlei kanten om onze oren krijgen (preken, meditaties, boeken, dagboeken, etc., etc.) dat een predikant wel een heel creatief vermogen moet bezitten om allerlei 'nieuwe dingen te putten'.

Ik ben het hiermee helemaal eens.
Niet bij elk citaat, behoeft een predikant te vermelden wie dat schreef of sprak.
Dus dan is er van geen plagiaat sprake, als een predikant dingen citeert in zijn preek van andere predikanten.

Als een predikant zijn roeping verstaat zal hij geen gekopieerde preek houden.
Maar dat is weer een ander verhaal.

[Eppo Gremdaat]

Wie het ooit gezegd heeft ?? `Er wordt in de kerk tijdens de preek heel wat opgeKNAPt en opgeSCHILDERd`.
Natuurlijk zal een voorganger iets aanhalen in de verkondiging wat hij of zij gelezen of gehoord heeft.
Maar dat moet dan wel met `bronvermelding`.

[-DIA-]

Tussen 1893-1897 stond hier in de Zelfstandig Christelijk Gereformeerde Kerk onder het Kruis een zekere ds. J.J. Grass.
Een van de diakenen was goed belezen, en kwam tot de ontdekking dat hij de preken van van ds. B. Smijtelgelt op de kansel
reproduceerde... Deze predikant heeft hier destijds nogal wat tumult veroorzaakt.

[eilander]

Tussen 1893-1897 stond hier in de Zelfstandig Christelijk Gereformeerde Kerk onder het Kruis een zekere ds. J.J. Grass.
Een van de diakenen was goed belezen, en kwam tot de ontdekking dat hij de preken van van ds. B. Smijtegelt op de kansel
reproduceerde... Deze predikant heeft hier destijds nogal wat tumult veroorzaakt.

't Kon slechter....

[Ditbenik]

Tussen 1893-1897 stond hier in de Zelfstandig Christelijk Gereformeerde Kerk onder het Kruis een zekere ds. J.J. Grass.
Een van de diakenen was goed belezen, en kwam tot de ontdekking dat hij de preken van van ds. B. Smijtegelt op de kansel
reproduceerde... Deze predikant heeft hier destijds nogal wat tumult veroorzaakt.

't Kon slechter....

O ja? Op welke manier kun je slechter bedriegen dan vroom bedriegen?

[J.C. Philpot]

Volgens Handboek Christelijk Nederland / druk 1 ontstond de controverse omdat de predikant naast zijn ambtelijke bediening ook het beroep van kwakzalver beoefende. Waarschijnlijk is het dus een combinatie van redenen geweest.

[klever]

Tussen 1893-1897 stond hier in de Zelfstandig Christelijk Gereformeerde Kerk onder het Kruis een zekere ds. J.J. Grass.
Een van de diakenen was goed belezen, en kwam tot de ontdekking dat hij de preken van van ds. B. Smijtegelt op de kansel
reproduceerde... Deze predikant heeft hier destijds nogal wat tumult veroorzaakt.

't Kon slechter....

Kennen jullie ook dat verhaal van die predikant die bijna niets anders deed dan een ander citeren?

Een erg belezen luisteraar werd het zat en zei na elk citaat hardop van wie dat was.
Een citaat: dat was van van der Groe
een volgend citaat: dat was Smytegelt
weer een citaat: dat was Comrie
Die predikant zei geërgert: Ik wou dat je nu je mond eens dicht hield.
De luisteraar zei toen: en dat was van uzelf.

[refo]

Tussen 1893-1897 stond hier in de Zelfstandig Christelijk Gereformeerde Kerk onder het Kruis een zekere ds. J.J. Grass.
Een van de diakenen was goed belezen, en kwam tot de ontdekking dat hij de preken van van ds. B. Smijtegelt op de kansel
reproduceerde... Deze predikant heeft hier destijds nogal wat tumult veroorzaakt.

't Kon slechter....

Kennen jullie ook dat verhaal van die predikant die bijna niets anders deed dan een ander citeren?

Een erg belezen luisteraar werd het zat en zei na elk citaat hardop van wie dat was.
Een citaat: dat was van van der Groe
een volgend citaat: dat was Smytegelt
weer een citaat: dat was Comrie
Die predikant zei geërgert: Ik wou dat je nu je mond eens dicht hield.
De luisteraar zei toen: en dat was van uzelf.

En als dit niet waar gebeurd is dan kan het nog gebeuren.

[Tiberius]

Tussen 1893-1897 stond hier in de Zelfstandig Christelijk Gereformeerde Kerk onder het Kruis een zekere ds. J.J. Grass.
Een van de diakenen was goed belezen, en kwam tot de ontdekking dat hij de preken van van ds. B. Smijtegelt op de kansel
reproduceerde... Deze predikant heeft hier destijds nogal wat tumult veroorzaakt.

't Kon slechter....

Kennen jullie ook dat verhaal van die predikant die bijna niets anders deed dan een ander citeren?

Een erg belezen luisteraar werd het zat en zei na elk citaat hardop van wie dat was.
Een citaat: dat was van van der Groe
een volgend citaat: dat was Smytegelt
weer een citaat: dat was Comrie
Die predikant zei geërgert: Ik wou dat je nu je mond eens dicht hield.
De luisteraar zei toen: en dat was van uzelf.

En als dit niet waar gebeurd is dan kan het nog gebeuren.

Dat was van Refo.

[Mara]

Bah.