Bijbel in gewone taal

[refo]

Als ik dit op AD.nl lees:
De aarde is volgens de nieuwste bijbelvertaling niet meer geschapen door God. Het 'scheppen van de wereld' is vervangen door het 'maken van de wereld'. De ouderwetse bijbelverhalen blijven hetzelfde, maar zijn geschreven in 'gewone taal'. Zeven jaar lang werkten een groep bijbelwetenschappers aan de nieuwste versie van het meest verkochte boek in de wereld. Vandaag werd de Bijbel in Gewone Taal in ontvangst genomen door Koning Willem-Alexander,

is het dan verantwoord om hem te kopen?

En dan die twitterreacties naast het bericht...

Het verschil wat wij maken tussen "scheppen" en "maken" is meer filosofisch dan dat de Bijbel er zelf aanleiding toe geeft, dus in die zin lijkt er weinig mis met deze vertaling.

Scheppen is uit niets IETS maken.
Maken kan ook betekenen: repareren, of uit verschillende onderdelen één geheel maken.
M.i. is het gebruik van het woord maken, een degeneratie.

Scheppen kan ook zijn dat iets gemaakt wordt van iets anders. Zie de kanttekening in de SV bij Genesis 1.
En de schepping van Adam en Eva in Genesis 2.

[albion]

Mijn nicht studeerde Hebreeuws op de universiteit in Leiden en daar werd de Statenvertaling gehanteerd omdat die het dichtst met de oorspronkelijke tekst overeenkomt...

[Luther]

Mijn nicht studeerde Hebreeuws op de universiteit in Leiden en daar werd de Statenvertaling gehanteerd omdat die het dichtst met de oorspronkelijke tekst overeenkomt...

Klopt. Mijn eigen ervaring op dit moment ook!
Maar dat wil nog niet zeggen dat je daarmee ook verstaanbaar Nederlands hebt, en dus de boodschap altijd overbrengt.
Het mooiste voorbeeld daarvan vind ik nog steeds de passage: "Sion, de berg Mijner heiligheid". Dat is werkelijk een letterlijke vertaling van wat er in het Hebreeuws staat. De Statenvertalers hebben daarin echter niet verdisconteerd dat het in het Hebreeuws mogelijk is om een bijvoeglijk naamwoord apart te zetten met een bezittelijk voornaamwoord, maar dat we die constructie in het Nederlands niet kennen. Er staat in de grondtekst namelijk: "Sion, Mijn heilige berg". Zoals het er nu staat (Sion, de berg Mijner heiligheid - status constructus-verbinding, waarbij bezittelijk voornaamwoord en bijvoeglijk voornaamwoord in de 2e naamval staan bij berg) lijkt er wat anders te staan dan er bedoeld wordt. In het Nederlands kun je die constructie eigenlijk niet handhaven, net zomin als we spreken over "de fiets van mijn rodigheid". We zeggen dan: "Mijn rode fiets".

[Marc_44]

Mijn nicht studeerde Hebreeuws op de universiteit in Leiden en daar werd de Statenvertaling gehanteerd omdat die het dichtst met de oorspronkelijke tekst overeenkomt...

Vergeet de Naardense Bijbel niet. Deze vertaling staat ook heel dicht bij de oorspronkelijke tekst.

[albion]

Naar mijn gevoel zijn het toch twee verschillende betekenissen. Sion, mijn heilige berg zegt iets van de berg terwijl Sion, de berg Mijner heiligheid iets zegt van Gods Wezen

[eilander]

Mijn nicht studeerde Hebreeuws op de universiteit in Leiden en daar werd de Statenvertaling gehanteerd omdat die het dichtst met de oorspronkelijke tekst overeenkomt...

Klopt. Mijn eigen ervaring op dit moment ook!
Maar dat wil nog niet zeggen dat je daarmee ook verstaanbaar Nederlands hebt, en dus de boodschap altijd overbrengt.
Het mooiste voorbeeld daarvan vind ik nog steeds de passage: "Sion, de berg Mijner heiligheid". Dat is werkelijk een letterlijke vertaling van wat er in het Hebreeuws staat. De Statenvertalers hebben daarin echter niet verdisconteerd dat het in het Hebreeuws mogelijk is om een bijvoeglijk naamwoord apart te zetten met een bezittelijk voornaamwoord, maar dat we die constructie in het Nederlands niet kennen. Er staat in de grondtekst namelijk: "Sion, Mijn heilige berg". Zoals het er nu staat (Sion, de berg Mijner heiligheid - status constructus-verbinding, waarbij bezittelijk voornaamwoord en bijvoeglijk voornaamwoord in de 2e naamval staan bij berg) lijkt er wat anders te staan dan er bedoeld wordt. In het Nederlands kun je die constructie eigenlijk niet handhaven, net zomin als we spreken over "de fiets van mijn rodigheid". We zeggen dan: "Mijn rode fiets".

Lees daarom ook de kanttekeningen! Ik lees de laatste tijd weer veel in de kanttekeningen en dat is echt waardevol.

Bij de genoemde tekst staat bij "den berg Mijner heiligheid": "Dat is, Mijn heiligen berg, of: waar Ik (Die de Heiligheid Zelve ben) woon; te weten Mijn kerk, afgebeeld door den berg Sion, waar de ark des Heeren en Davids koninklijk slot geweest zijn, en naderhand daarbezijden op den berg Moria de tempel met den godsdienst".

[DDD]

Mijn nicht studeerde Hebreeuws op de universiteit in Leiden en daar werd de Statenvertaling gehanteerd omdat die het dichtst met de oorspronkelijke tekst overeenkomt...

Maar dat is nu niet bepaald de doelstelling van een bijbel in gewone taal, natuurlijk. Dit lijkt me nogal off-topic.

[Luther]

Mijn nicht studeerde Hebreeuws op de universiteit in Leiden en daar werd de Statenvertaling gehanteerd omdat die het dichtst met de oorspronkelijke tekst overeenkomt...

Klopt. Mijn eigen ervaring op dit moment ook!
Maar dat wil nog niet zeggen dat je daarmee ook verstaanbaar Nederlands hebt, en dus de boodschap altijd overbrengt.
Het mooiste voorbeeld daarvan vind ik nog steeds de passage: "Sion, de berg Mijner heiligheid". Dat is werkelijk een letterlijke vertaling van wat er in het Hebreeuws staat. De Statenvertalers hebben daarin echter niet verdisconteerd dat het in het Hebreeuws mogelijk is om een bijvoeglijk naamwoord apart te zetten met een bezittelijk voornaamwoord, maar dat we die constructie in het Nederlands niet kennen. Er staat in de grondtekst namelijk: "Sion, Mijn heilige berg". Zoals het er nu staat (Sion, de berg Mijner heiligheid - status constructus-verbinding, waarbij bezittelijk voornaamwoord en bijvoeglijk voornaamwoord in de 2e naamval staan bij berg) lijkt er wat anders te staan dan er bedoeld wordt. In het Nederlands kun je die constructie eigenlijk niet handhaven, net zomin als we spreken over "de fiets van mijn rodigheid". We zeggen dan: "Mijn rode fiets".

Lees daarom ook de kanttekeningen! Ik lees de laatste tijd weer veel in de kanttekeningen en dat is echt waardevol.

Bij de genoemde tekst staat bij "den berg Mijner heiligheid": "Dat is, Mijn heiligen berg, of: waar Ik (Die de Heiligheid Zelve ben) woon; te weten Mijn kerk, afgebeeld door den berg Sion, waar de ark des Heeren en Davids koninklijk slot geweest zijn, en naderhand daarbezijden op den berg Moria de tempel met den godsdienst".

Klopt. Mijn voorstel zou zijn om het dan ook maar gewoon in de tekst zelf te zetten, zoals de HSV heeft gedaan: Psalm 2: 6 Ik heb Mijn Koning toch gezalfd over Sion, Mijn heilige berg.

Naar mijn gevoel zijn het toch twee verschillende betekenissen. Sion, mijn heilige berg zegt iets van de berg terwijl Sion, de berg Mijner heiligheid iets zegt van Gods Wezen

Sja... inderdaad, naar ons gevoel. Dacht ik ook, totdat ik iets van het hebreeuws begon te begrijpen en dan zie je dat je op zo'n moment méér in de tekst leest (en misschien wel toepast) dan er werkelijk staat.

[DDD]

Als het inderdaad dat gevoel overbrengt, zou het fout vertaald zijn. Want dat staat er helemaal niet. Nou heb ik nog niet eerder dat gevoel gehoord, maar het is een argument dat het belang van een bijbel in gewone taal onderstreept. Veel mensen begrijpen een andere tekst niet. Het leidt tot de wonderlijkste vergissingen, en dit is er één van.

[Floppy]

In de Trouw staat vandaag een artikel van Wim Jansen over de Bijbel in Gewone Taal.
Opmerkelijk citaat:

Daar komt nog bij dat dit streven naar een begrijpelijke Bijbel ook het historiserend lezen in de hand werkt. De mensen bij de hand nemen om de wereld van de Bijbel binnen te treden, oké, maar liever niet op het verkeerde been van de Bijbel als historisch kloppend feit.

Een eye-opener dit artikel. Blijkbaar moeten we de Bijbeltekst zo verheven en afstandelijk mogelijk houden om te voorkomen dat we gaan geloven wat er staat geschreven???

[DDD]

Dat is toch ook hoe het vaak werkt in heel zware kringen? Werk en God gescheiden houden, noemt men dat dan.

Maar een heel toegankelijke vertaling kan afbreuk doen aan het besef dat er vaak niet is bedoeld wat je op het eerste gezicht zou denken.

[FlyingEagle]

Syp Wynia twitterde het volgende deze week:

"Niet iedereen zal er wakker van liggen, maar bij iedere nieuwe Bijbelvertaling wordt NL taal weer iets verder verkleuterd."

[Marc_44]

Een moslim bij mij op werk verbaasde zich er laatst over dat zo weinig christenen de Bijbel in de originele talen kunnen lezen. Als er dan ook nog eens steeds "vrijere" vertalingen uitkomen, dan krijg je een soort dubbel verwijderingsproces van het Hebreeuws, Aramees en Grieks.

Natuurlijk worden de SV, HSV en Naardense Bijbel - die dicht bij de originele tekst staan - ook wel gelezen, maar het zijn toch de "vrijere" vertalingen (zoals de NBV) die nu door Nederlandse christenen het meest ter hand worden genomen, ook door hoogopgeleiden of andere mensen die prima een wat lastiger vertaling tot zich zouden kunnen nemen.

Dat we zo ver af komen te staan van de originele teksten vind ik toch wel zorgelijk.

[Wittewrongel]

Een moslim bij mij op werk verbaasde zich er laatst over dat zo weinig christenen de Bijbel in de originele talen kunnen lezen. Als er dan ook nog eens steeds "vrijere" vertalingen uitkomen, dan krijg je een soort dubbel verwijderingsproces van het Hebreeuws, Aramees en Grieks.

Natuurlijk worden de SV, HSV en Naardense Bijbel - die dicht bij de originele tekst staan - ook wel gelezen, maar het zijn toch de "vrijere" vertalingen (zoals de NBV) die nu door Nederlandse christenen het meest ter hand worden genomen, ook door hoogopgeleiden of andere mensen die prima een wat lastiger vertaling tot zich zouden kunnen nemen.

Dat we zo ver af komen te staan van de originele teksten vind ik toch wel zorgelijk.

vraag je dan ook wat de oorzaak is dat ze de koran in hun oorspronkelijke taal kunnen lezen? Wat er is een reden voor. Al wordt die minder gehanteerd als eerst

[Marc_44]

Een moslim bij mij op werk verbaasde zich er laatst over dat zo weinig christenen de Bijbel in de originele talen kunnen lezen. Als er dan ook nog eens steeds "vrijere" vertalingen uitkomen, dan krijg je een soort dubbel verwijderingsproces van het Hebreeuws, Aramees en Grieks.

Natuurlijk worden de SV, HSV en Naardense Bijbel - die dicht bij de originele tekst staan - ook wel gelezen, maar het zijn toch de "vrijere" vertalingen (zoals de NBV) die nu door Nederlandse christenen het meest ter hand worden genomen, ook door hoogopgeleiden of andere mensen die prima een wat lastiger vertaling tot zich zouden kunnen nemen.

Dat we zo ver af komen te staan van de originele teksten vind ik toch wel zorgelijk.

vraag je dan ook wat de oorzaak is dat ze de koran in hun oorspronkelijke taal kunnen lezen? Wat er is een reden voor. Al wordt die minder gehanteerd als eerst

Hoe moslims hun kinderen vertrouwd maken met het Arabisch weet ik niet goed. Hoe joden dat doen, weet ik beter. Thuis, op school en in de synagoge: want joden moeten in elk geval een stukje uit de boekrol kunnen lezen. Bij de bar mitzwa moeten joodse jongens dat ook letterlijk doen.

Bij ons christenen leren predikanten en theologen als ze volwassen zijn een beetje oud Hebreeuws en Aramees. Maar het niveau van lezen na die paar colleges (of thuisonderwijs) is vaak matig. Dat is hen niet aan te rekenen, want ze zijn er niet van jongs af aan mee vertrouwd gemaakt.

Maar het betekent wel dat wij christenen maar slecht de originele talen van de Bijbel kunnen lezen. Zowel predikanten als gewone kerkleden. Als er dan ook nog eens "vrijere" vertalingen komen, heb je een dubbele verwijdering van de originele tekst.