Zacheüs (uit: Schriftuurlijk bevindelijke prediking)

[Erasmiaan]

Nee, of je moet vinden dat Matthew Henry aan inlegkunde doet.

1. Hij wenste zeer Jezus te zien, te zien wat soort van mens Hij was, daar hij zoveel over Hem had horen spreken, vers 3 . Het is natuurlijk voor ons om, indien wij kunnen, hen te gaan zien, wier roem tot onze oren is door- gedrongen, daar wij allicht geneigd zijn te denken dat er iets buitengewoons op hun gelaat is te lezen; en wij zullen dan later tenminste kunnen zeggen dat wij dezen of dien beroemden man gezien hebben. Maar het oog wordt niet verzadigd met zien. Wij behoren nu te trachten Jezus te zien met het oog des geloofs, te zien wie Hij is; wij moeten Hem zien in de heilige inzettingen, ons daartoe begeven met het verlangen in ons hart: Wij wilden Jezus zien.

2. Hij kon zijne nieuwsgierigheid niet bevredigen in deze zaak, omdat hij klein van persoon was, en de schare zeer talrijk. Christus heeft er zich niet op toegelegd om zich te vertonen; Hij werd niet op de schouderen der mensen gedragen) zoals de paus in processies) opdat iedereen Hem zou kunnen zien; noch Hij noch Zijn koninkrijk kwam met uiterlijk gelaat, dat is met praalvertoon. Hij reed niet in een open wagen, zoals vorsten, maar, als onzer een, verloor Hij zich in de menigte, want het was nu de tijd Zijner vernedering. Zacheus was klein van gestalte, al de hem omringenden staken boven hem uit, zodat hij Jezus niet te zien kon krijgen. Velen, die klein van gestalte zijn, hebben een grote ziel en zijn levendig van geest. Wie zou niet liever een Zacheus dan een Saul wezen, hoewel deze van zijne schouderen en opwaarts hoger was dan al het volk? Laat hen, die klein van gestalte zijn, niet bezorgd wezen om iets aan hun lengte toe te doen.

3. Omdat hij in zijne nieuwsgierigheid niet teleurgesteld wilde wezen, vergat hij zijne deftigheid als overste der tollenaren, en liep als een knaap vooruit en klom op een wilden vijgeboom, opdat hij Hem mocht zien. Zij, die in waarheid Jezus willen zien, zullen de geschikte middelen daartoe gebruiken en zich door vele en velerlei moeilijkheden en tegenstand een weg banen, want zij willen zich gaarne moeite getroosten om Hem te zien te krijgen. Zij, die zich klein bevinden moeten alle middelen aanwenden om zich op te heffen om Christus te kunnen zien, en zich niet schamen te erkennen dat zij die middelen nodig hebben. Laat geen dwerg wanhopen om met goede hulp door hoog te doelen hoog te reiken.

En verder: een man, een man, een ..., een ... (Maar ik vind het niet erg hoor)

Na 1 maart 2011 Maar inhoudelijk heeft Henry duidelijk maar één zienswijze op het komen van Zacheüs, nieuwsgierigheid !

Zie onderstreepte.

[Erasmiaan]

Dan is het jouw conclusie dat het om nieuwsgierigheid gaat (ik zou dat niet uit die woorden durven halen met uitsluiting van alle andere visies).

Ik denk dat dat de juiste houding is. Uitleggen wat er staat. Wat er niet staat niet zelf gaan invullen. Misschien kwam hij uit nieuwsgierigheid. Misschien kwam hij omdat hij Jezus hartelijk nodig had. Maar daar gaat het niet om. Het gaat erom, dat Jezus hem uit de boom roept, en hem zegt: Volg mij. In onze uitleg, en ook in de prediking, moet centraal staan wat de tekst wél zegt, niet wat de tekst verzwijgt (want dat zou speculatie zijn).

Wel zou ik deze vraag willen stellen bij de geschiedenis van Zacheüs: Kunnen wij leven met een Zaligmaker, die mensen die slechts uit nieuwsgierigheid, en niet door zondekennis gedreven worden, toeroept: Volg mij. Een Zaligmaker, die zondaren zonder berouw in het hart grijpt en in enkele seconden veranderd in een volgeling van Hem?

Er is denk ik niets mis mee om een bepaalde exegetische kant te kiezen als je daarvoor goede argumenten hebt. De kerk hoeft niet per se in het midden gelaten te worden.

[Afgewezen]

+ Calvijn zegt: openbaart zich ter rechter tijd. Daar moet je bij velen niet mee aankomen; te lijdelijk, niet de nadruk op aannemen maar openbaren, etc.

Inderdaad heel bijzonder dat je dat bij Calvijn vindt! Wel moeten we ook oog hebben voor het andere wat Calvijn zegt: dat in het hart van Zacheus het geloof nog niet geboren is. Geloof is bij Calvijn echt verbonden aan de kennis van Christus.
De uitdrukking van ds. Schot dat de openbaring van Christus een scharnierpunt is, vind ik dan ook veel te zwak. Bovendien vraag ik me af wat men heden ten dage in de GG nog bedoelt met de openbaring van Christus.

[memento]

+ Calvijn zegt: openbaart zich ter rechter tijd. Daar moet je bij velen niet mee aankomen; te lijdelijk, niet de nadruk op aannemen maar openbaren, etc.

Inderdaad heel bijzonder dat je dat bij Calvijn vindt! Wel moeten we ook oog hebben voor het andere wat Calvijn zegt: dat in het hart van Zacheus het geloof nog niet geboren is. Geloof is bij Calvijn echt verbonden aan de kennis van Christus.
De uitdrukking van ds. Schot dat de openbaring van Christus een scharnierpunt is, vind ik dan ook veel te zwak. Bovendien vraag ik me af wat men heden ten dage in de GG nog bedoelt met de openbaring van Christus.

De uitdrukking dat God Zich op Zijn tijd openbaart kom je bij Calvijn en nog veel sterker bij Luther vaker tegen. Zij definiëren geloven dan niet als een openbaring van Christus, maar als een vertrouwen op de beloften van God.

Geloven is het vertrouwen dat - ondanks dat alles wat ik zie daar niet op wijst - God betrouwbaar is, en Zijn beloften zal vervullen.

[Afgewezen]

+ Calvijn zegt: openbaart zich ter rechter tijd. Daar moet je bij velen niet mee aankomen; te lijdelijk, niet de nadruk op aannemen maar openbaren, etc.

Inderdaad heel bijzonder dat je dat bij Calvijn vindt! Wel moeten we ook oog hebben voor het andere wat Calvijn zegt: dat in het hart van Zacheus het geloof nog niet geboren is. Geloof is bij Calvijn echt verbonden aan de kennis van Christus.
De uitdrukking van ds. Schot dat de openbaring van Christus een scharnierpunt is, vind ik dan ook veel te zwak. Bovendien vraag ik me af wat men heden ten dage in de GG nog bedoelt met de openbaring van Christus.

De uitdrukking dat God Zich op Zijn tijd openbaart kom je bij Calvijn en nog veel sterker bij Luther vaker tegen. Zij definiëren geloven dan niet als een openbaring van Christus, maar als een vertrouwen op de beloften van God.

Geloven is het vertrouwen dat - ondanks dat alles wat ik zie daar niet op wijst - God betrouwbaar is, en Zijn beloften zal vervullen.

Wat wil je hiermee nu zeggen? Dat de openbaring van Christus in de ziel een notie is die je niet bij Calvijn en Luther tegenkomt?

[memento]

+ Calvijn zegt: openbaart zich ter rechter tijd. Daar moet je bij velen niet mee aankomen; te lijdelijk, niet de nadruk op aannemen maar openbaren, etc.

Inderdaad heel bijzonder dat je dat bij Calvijn vindt! Wel moeten we ook oog hebben voor het andere wat Calvijn zegt: dat in het hart van Zacheus het geloof nog niet geboren is. Geloof is bij Calvijn echt verbonden aan de kennis van Christus.
De uitdrukking van ds. Schot dat de openbaring van Christus een scharnierpunt is, vind ik dan ook veel te zwak. Bovendien vraag ik me af wat men heden ten dage in de GG nog bedoelt met de openbaring van Christus.

De uitdrukking dat God Zich op Zijn tijd openbaart kom je bij Calvijn en nog veel sterker bij Luther vaker tegen. Zij definiëren geloven dan niet als een openbaring van Christus, maar als een vertrouwen op de beloften van God.

Geloven is het vertrouwen dat - ondanks dat alles wat ik zie daar niet op wijst - God betrouwbaar is, en Zijn beloften zal vervullen.

Wat wil je hiermee nu zeggen? Dat de openbaring van Christus in de ziel een notie is die je niet bij Calvijn en Luther tegenkomt?

Welzeker. Maar dat zij de grond van het geloof leggen in het vertrouwen op de beloften Gods, niet in de openbaring. Hoewel er vanaf het eerste begin van het geloof al een zeker aanschouwen is.

[Afgewezen]

Wat wil je hiermee nu zeggen? Dat de openbaring van Christus in de ziel een notie is die je niet bij Calvijn en Luther tegenkomt?

Welzeker. Maar dat zij de grond van het geloof leggen in het vertrouwen op de beloften Gods, niet in de openbaring.

Hiermee stel je twee dingen tegen over elkaar die elkaar niet uitsluiten, maar aanvullen! Er zal bij ons nooit vertrouwen zijn in de beloften Gods, als die beloften niet aan ons wordt geopenbaard en in ons hart verzegeld (Calvijn!). Daarom is die openbaring van Christus aan de ziel onmisbaar. Anders gaan we ons bedienen van een verstandsgeloof waarmee we zelf 'de beloften gaan aangrijpen'.

[Ander]

Dan is het jouw conclusie dat het om nieuwsgierigheid gaat (ik zou dat niet uit die woorden durven halen met uitsluiting van alle andere visies).

Ik denk dat dat de juiste houding is. Uitleggen wat er staat. Wat er niet staat niet zelf gaan invullen. Misschien kwam hij uit nieuwsgierigheid. Misschien kwam hij omdat hij Jezus hartelijk nodig had. Maar daar gaat het niet om. Het gaat erom, dat Jezus hem uit de boom roept, en hem zegt: Volg mij. In onze uitleg, en ook in de prediking, moet centraal staan wat de tekst wél zegt, niet wat de tekst verzwijgt (want dat zou speculatie zijn).

Wel zou ik deze vraag willen stellen bij de geschiedenis van Zacheüs: Kunnen wij leven met een Zaligmaker, die mensen die slechts uit nieuwsgierigheid, en niet door zondekennis gedreven worden, toeroept: Volg mij. Een Zaligmaker, die zondaren zonder berouw in het hart grijpt en in enkele seconden veranderd in een volgeling van Hem?

Dat gebeurt bij de blindgeborene ook. Ds. Schot noemt dat ook: Ten diepste begint het natuurlijk wel met Jezus. Ook door zondekennis gedreven worden begint met Jezus. Waar anders heen... Al weet zo'n zondaar niet waar hij heen moet, daar is hij nog blind voor. Dat is de bevinding.

[memento]

Misschien wel aardig om Calvijn zelf aan het woord te laten:

Institutie, boek 2, hoofdstuk II.7 en verder:

Geloof is een vaste en zekere kennis van de goedwilligheid van God tegenover ons, welke kennis gegrond is in de waarheid van de genadige beloften in Christus, door de Heilige Geest aan ons verstand geopenbaard en in onze harten verzegeld wordt.

Wij voegen hiertoe de woorden vast en zeker, om daardoor de grondige vastigheid van het ongetwijfeld gevoelen uit te drukken. Het geloof is niet tevreden met een twijfelachtige mening, noch met een duistere gedachte, maar eist een volkomen en vaste zekerheid.

Het onderscheid tussen een vals en waar geloof is dat de verworpenen somtijds wel een gevoel kunnen hebben wat overeenkomt met het gevoel van de uitverkorenen, maar dit gevoel is voorbijgaand, en mist de kracht van het evangelie. Alleen het geloof van de uitverkorenen bezit de kracht die in staat stelt “Abba, Vader” te roepen. Alleen dit geloof blijft vast en bestendig.

Boek 3.II.17. De gelovigen genieten niet altijd die vrede. Integendeel, zij worden soms door ongerustheid bezocht, en door zware verschrikkingen geslagen. De zekerheid van het geloof sluit niet gans de bekommernis en twijfeling uit. Veeleer moet men zeggen, dat de gelovigen gestadig de strijd voeren tegen eigen gebrek aan vertrouwen. Maar, hoe ook gekweld, nimmermeer kunnen zij afvallen van het geloofsvertrouwen, dat zij van de barmhartigheid Gods ontvangen hebben. Het godzalig hart voelt dus verdeeldheid, enerzijds rust het op de belofte van het evangelie, anderzijds beeft het om de getuigenis van zijn ongerechtigheid.

Boek 3.II.19. Dit zij de hoofdzaak: zodra ook de allerkleinste druppel van het geloof in ons hart ingedruppeld is, beginnen wij terstond het aangezicht van God in zijn vredigheid, liefelijkheid en goedgunstigheid te aanschouwen; voorwaar, uit de verte, maar toch met een zo zekere blik, dat wij aan de waarheid van het gezicht niet twijfelen, en door gedurige vorderingen steeds meer God nabij zien.

Boek 3.III.20. De haat tegen de zonde is het begin van de boetvaardigheid. Hierdoor wordt ons de toegang tot Christus geopend, daar Hij Zich aan niemand, dan alleen aan ellendige en bekommerde zondaren openbaart.

Ik denk dat we hier een mooi, heerlijk, zuiver, evenwichtig en bevindelijk spreken hebben. Dit vat beter samen wat ik bedoel, dan dat ik zelf formuleren kan.

[Afgewezen]

Ja, Calvijn is heel wat bevindelijker dan veel mensen waar willen hebben.

[memento]

Ja, Calvijn is heel wat bevindelijker dan veel mensen waar willen hebben.

Van Calvijn is er veel te leren ja.

Maar tegelijkertijd acht diezelfde Calvijn het niet nodig geschiedenissen te vergeestelijken, en laat hij gewoon de letterlijke betekenis van de tekst staan in zijn uitleg. Calvijn had geen vergeestelijking van Bijbelteksten nodig om bevindelijk te kunnen zijn. Die eerbied voor de tekst, en de geestelijkheid van het Woord Gods in hetgeen er staat, waardeer ik zeer in hem.

[Afgewezen]

Ja, Calvijn is heel wat bevindelijker dan veel mensen waar willen hebben.

Van Calvijn is er veel te leren ja.

Maar tegelijkertijd acht diezelfde Calvijn het niet nodig geschiedenissen te vergeestelijken, en laat hij gewoon de letterlijke betekenis van de tekst staan in zijn uitleg. Calvijn had geen vergeestelijking van Bijbelteksten nodig om bevindelijk te kunnen zijn. Die eerbied voor de tekst, en de geestelijkheid van het Woord Gods in hetgeen er staat, waardeer ik zeer in hem.

Geestelijke lessen uit Bijbelteksten halen is niet hetzelfde als 'vergeestelijken'. En bij Calvijn is de werking van de Heilige Geest in het uitleggen van de Schrift niet gestopt.

[Ander]

Geestelijke lessen uit Bijbelteksten halen is niet hetzelfde als 'vergeestelijken'. En bij Calvijn is de werking van de Heilige Geest in het uitleggen van de Schrift niet gestopt.

Juist.

[memento]

Ja, Calvijn is heel wat bevindelijker dan veel mensen waar willen hebben.

Van Calvijn is er veel te leren ja.

Maar tegelijkertijd acht diezelfde Calvijn het niet nodig geschiedenissen te vergeestelijken, en laat hij gewoon de letterlijke betekenis van de tekst staan in zijn uitleg. Calvijn had geen vergeestelijking van Bijbelteksten nodig om bevindelijk te kunnen zijn. Die eerbied voor de tekst, en de geestelijkheid van het Woord Gods in hetgeen er staat, waardeer ik zeer in hem.

Geestelijke lessen uit Bijbelteksten halen is niet hetzelfde als 'vergeestelijken'. En bij Calvijn is de werking van de Heilige Geest in het uitleggen van de Schrift niet gestopt.

Het mooie bij Calvijn is, dat de geestelijke lessen uit de Bijbeltekst zelf komen. Voor iedereen eenvoudig te controleren. Dat is m.i. toch anders, dan bevindingen in een geschiedenis lezen, terwijl die geschiedenis over een lichamelijke genezing (of over een andere historsiche gebeurtenis) gaat. Sterker nog: Ik denk dat door op zo'n manier met geschiedenissen om te gaan, we juist missen wat de Heilige Geest met die Schriftwoorden duidelijk wil maken. Als we een wonder wat Jezus doet, om daarmee te bewijzen de Zoon van God te zijn, opdat het mensen tot geloof zou brengen, niet geestelijk genoeg vinden, moeten we ons m.i. toch afvragen, of we wel geestelijk bezig zijn met Gods Woord. Juist die eenvoudige lessen: Jezus bewijst Gods Zoon te zijn. Jezus openbaart zich als de dokter die geestelijke kwalen geneest. Jezus wijst vrome mensen hun blindheid en afkeer van genezing aan (allemaal dingen die regelrecht in de tekst zijn aan te wijzen). Als ons dat niet geestelijk genoeg is....

Ik kan me daarom erg goed vinden in de manier waarop Calvijn met de Schrift omgaat: Geestelijke lessen trekken daar waar Gods Woord ze zelf aanreikt. Dat biedt in twijfel ook zekerheid, dan kan je het Satan aanwijzen: Hier staat het geschreven.

[Afgewezen]

Het mooie bij Calvijn is, dat de geestelijke lessen uit de Bijbeltekst zelf komen. Voor iedereen eenvoudig te controleren. Dat is m.i. toch anders, dan bevindingen in een geschiedenis lezen, terwijl die geschiedenis over een lichamelijke genezing (of over een andere historsiche gebeurtenis) gaat.

Dit is veel te algemeen gesteld. Dat moet je van geval tot geval bekijken.

Sterker nog: Ik denk dat door op zo'n manier met geschiedenissen om te gaan, we juist missen wat de Heilige Geest met die Schriftwoorden duidelijk wil maken. Als we een wonder wat Jezus doet, om daarmee te bewijzen de Zoon van God te zijn, opdat het mensen tot geloof zou brengen, niet geestelijk genoeg vinden, moeten we ons m.i. toch afvragen, of we wel geestelijk bezig zijn met Gods Woord. Juist die eenvoudige lessen: Jezus bewijst Gods Zoon te zijn. Jezus openbaart zich als de dokter die geestelijke kwalen geneest. Jezus wijst vrome mensen hun blindheid en afkeer van genezing aan (allemaal dingen die regelrecht in de tekst zijn aan te wijzen). Als ons dat niet geestelijk genoeg is....

Alles hangt met elkaar samen. Als de Heere Jezus bewijst dat Hij Gods Zoon is, heeft dat een doel... Juist, Hij is gekomen om mensen te behouden. Mensen die in nood zijn. Hij laat dat zien door mensen te genezen die in nood zijn, enz. enz.

Ik kan me daarom erg goed vinden in de manier waarop Calvijn met de Schrift omgaat: Geestelijke lessen trekken daar waar Gods Woord ze zelf aanreikt. Dat biedt in twijfel ook zekerheid, dan kan je het Satan aanwijzen: Hier staat het geschreven.

Ook Calvijn is een mens en ook hij heeft zijn vooroordelen. Zo ziet hij overal roomsen en dopersen rondwaren in Bijbelteksten...