Ds. Kersten struikelde over eigen zondagswet

[Ariene]

ik vond het nog eens heel bijzonder om te lezen dat een Nederlandse predikant -ik meen - in Amerika juist berispt werd omdat hij zondags naar de kerk liep.
Daar moest je juist met de auto, want wandelen deed je voor je plezier (zoiets was het)

[Erasmiaan]

Zo kan ik mij herinneren uit een boek over Ds Kersten dat hij op zaterdag op de boot stapte om naar Amerika te varen. ( daar ben je dan niet voor de zondag) Ik denk dat je nu wat aangekeken wordt als je op zaterdagavond het vliegtuig pakt..

Daar deed je sowieso langer dan zes dagen over, dus of hij nu zaterdag of maandag de boot pakte, een zondag op zee zat hij toch. Meende ook dat hij dan wel eens een meditatie deed op de boot (op zondag).

[Erasmiaan]

ik vond het nog eens heel bijzonder om te lezen dat een Nederlandse predikant -ik meen - in Amerika juist berispt werd omdat hij zondags naar de kerk liep.
Daar moest je juist met de auto, want wandelen deed je voor je plezier (zoiets was het)

Ds. Vergunst. Wandelen leidde je aandacht af volgens de Amerikanen (bijv. door etalages etc.).

[Marnix]

Zo kan ik mij herinneren uit een boek over Ds Kersten dat hij op zaterdag op de boot stapte om naar Amerika te varen. ( daar ben je dan niet voor de zondag) Ik denk dat je nu wat aangekeken wordt als je op zaterdagavond het vliegtuig pakt..

Daar deed je sowieso langer dan zes dagen over, dus of hij nu zaterdag of maandag de boot pakte, een zondag op zee zat hij toch. Meende ook dat hij dan wel eens een meditatie deed op de boot (op zondag).

Maar toch, er moeten dan mensen voor je werken! Als je echt principieel bent ga je dan gewoon niet naar Amerika.

[Erasmiaan]

Zo kan ik mij herinneren uit een boek over Ds Kersten dat hij op zaterdag op de boot stapte om naar Amerika te varen. ( daar ben je dan niet voor de zondag) Ik denk dat je nu wat aangekeken wordt als je op zaterdagavond het vliegtuig pakt..

Daar deed je sowieso langer dan zes dagen over, dus of hij nu zaterdag of maandag de boot pakte, een zondag op zee zat hij toch. Meende ook dat hij dan wel eens een meditatie deed op de boot (op zondag).

Maar toch, er moeten dan mensen voor je werken! Als je echt principieel bent ga je dan gewoon niet naar Amerika.

Nope. Verbaasde ik me ook over. Maar in Amerika was zijn komst wel dringend noodzakelijk. Dus ik denk dat hij alles afgewogen tot deze beslissing is gekomen. Maar dat kunnen we hem niet meer vragen, hè.

[memento]

We moeten niet vergeten dat de strenge opvatting over de zondag, met waslijsten met verboden, een typisch Nederlands verschijnsel is, van de Nadere Reformatie. Tijdens de synode in Dordt was er zelfs markt op zondag waar de gereformeerde kerkgangers heengingen. In het buitenland (ook bv een strenge groep, als de Gospel Standard Strict Baptists) is reizen met het OV op zondag heel gewoon. Enige relativering is dus wel op z'n plaats.

Neemt niet weg dat ik zondags bij voorkeur lopend ter kerke gaat, en me van alles wat naar werk/school riekt ver wegstop. Een dag rust: wat een zegen!

[Zonderling]

We moeten niet vergeten dat de strenge opvatting over de zondag, met waslijsten met verboden, een typisch Nederlands verschijnsel is, van de Nadere Reformatie.

Zo lees ik er toch niet echt over bij mannen van de Nadere Reformatie (ik bedoel die waslijst aan verboden).
Wat iemand voor eigen geweten verantwoorden kan, speelde wel degelijk een rol.
En verder werd meen ik toch meer de nadruk gelegd op hetgeen géboden is dan vérboden.

Helemaal typisch Nederlands is het ook niet. Bijvoorbeeld de Pilgrim Fathers, puriteinen die via Nederland emigreerden naar Amerika, vonden de zondagsonderhouding in Nederland maar heel matig. (Bron: L.J. van Valen. Boek over de Pilgrim Fathers.)
En de zondagsonderhouding in Schotland was lange tijd strenger dan in Nederland, denk ik. Lees b.v. eens wat de Erskines / J. Fisher (zie Kennis der Zaligheid) schreven over de zondag, dat ging verder dan de meest strenge opvatting in Nederland (zoals niet voor ontspanning wandelen op zondag).

[memento]

We moeten niet vergeten dat de strenge opvatting over de zondag, met waslijsten met verboden, een typisch Nederlands verschijnsel is, van de Nadere Reformatie.

Zo lees ik er toch niet echt over bij Voetius bijvoorbeeld.
Wat iemand voor eigen geweten verantwoorden kan, speelde wel degelijk een rol.

Helemaal typisch Nederlands is het ook niet. Bijvoorbeeld de Pilgrim Fathers, puriteinen die via Nederland emigreerden naar Amerika, vonden de zondagsonderhouding in Nederland maar heel matig. (Bron: L.J. van Valen. Boek over de Pilgrim Fathers.)
En de zondagsonderhouding in Schotland was lange tijd strenger dan in Nederland, denk ik. Lees b.v. eens wat de Erskines / J. Fisher (zie Kennis der Zaligheid) schreven over de zondag, dat ging verder dan de meest strenge opvatting in Nederland (zoals niet voor ontspanning wandelen op zondag).

Het bleef veelal bij schrijven. De gewone gemeenteleden lieten zich veelal weinig gezeggen op dit gebied, ook veel serieuze, bekeerde leden niet.

Wat me ook opvalt is de grote verschillen, ja zelfs tegenstrijdigheden, die je aantreft. De één betoogd bv tégen elkaar bezoeken op zondag, terwijl de ander de zondag als dé dag daarvoor ziet. Ook over de vraag óf, en hóe er gereisd mag worden liepen de meningen ver uiteen.

[Zonderling]

Wat me ook opvalt is de grote verschillen, ja zelfs tegenstrijdigheden, die je aantreft. De één betoogd bv tégen elkaar bezoeken op zondag, terwijl de ander de zondag als dé dag daarvoor ziet. Ook over de vraag óf, en hóe er gereisd mag worden liepen de meningen ver uiteen.

Dat bevestigt denk ik dat de 'waslijst' aan verboden niet echt bestaan heeft.
Wel werden er handvatten gegeven.
Elkaar opzoeken: ja, voor geestelijke gesprekken, of: voor bezoek van zieken, eenzamen of behoeftigen.

Je vindt bij de oude schrijvers dat werken van noodzakelijkheid én barmhartigheid genoemd worden als toegestaan (helaas leren mijn kinderen op de basisschool in de z.g. vragen die bekend staan als 'maandagmorgen' alleen nog: 'werken van noodzakelijkheid', ik heb er voor hen bijgeschreven: 'en barmhartigheid').

[memento]

Wat me ook opvalt is de grote verschillen, ja zelfs tegenstrijdigheden, die je aantreft. De één betoogd bv tégen elkaar bezoeken op zondag, terwijl de ander de zondag als dé dag daarvoor ziet. Ook over de vraag óf, en hóe er gereisd mag worden liepen de meningen ver uiteen.

Dat bevestigt denk ik dat de 'waslijst' aan verboden niet echt bestaan heeft.
Wel werden er handvatten gegeven.
Elkaar opzoeken: ja, voor geestelijke gesprekken, of: voor bezoek van zieken, eenzamen of behoeftigen.

Je vindt bij de oude schrijvers dat werken van noodzakelijkheid én barmhartigheid genoemd worden als toegestaan (helaas leren mijn kinderen op de basisschool in de z.g. vragen die bekend staan als 'maandagmorgen' alleen nog: 'werken van noodzakelijkheid', ik heb er voor hen bijgeschreven: 'en barmhartigheid').

Die waslijsten hebben er onder de Nadere Reformatie wel bestaan, denk bv aan het boek van Homnius waarin hij uitgebreid verteld wat je wel en niet behoort te doen als christen. Ook enkele NR-ers waren daar beslist niet onduidelijk over.

In de invulling die je zelf noemt kan ik me prima vinden. Werken der noodzakelijkheid, barmhartigheid, en gemeenschap der heiligen. En natuurlijk: huisgodsdienst! En het lezen van goede boeken*.

Maargoed, ik denk dat "regel op regel" stapelen niet de manier is om zondag-vieren goed vorm te geven. Kijk om je heen, en de gemiddelde invulling in een rechts-gereformeerd gezin is een middagslaapje, en niet-geestelijke lectuur lezen. De dag staat dan in het teken van eigen vermaak, in plaats van gerichtheid op God. Ik denk daarom dat de vraag: Wat mag ik wel/niet op zondag? een verkeerde vraag is, en dat alle antwoorden daarop ook de plank grondig misslaan. Het leidt alleen maar tot wetticisme, en uiteindelijk ook tot hypocrisie (zelfs onder zulke ge-eerde mensen als Kersten). Laat liever de vraag zijn: Hoe stel ik deze dag God en mijn geestelijk welzijn centraal?

*Een romannetje of Donald-Duckje valt daar niet onder, die mag je best op zondag lezen, als de godvruchtige zondagsinvulling daardoor maar geen gevaar loopt

[Marnix]

Helemaal mee eens.

[Zonderling]

Kijk om je heen, en de gemiddelde invulling in een rechts-gereformeerd gezin is een middagslaapje, en niet-geestelijke lectuur lezen. De dag staat dan in het teken van eigen vermaak, in plaats van gerichtheid op God.

Dat is inderdaad erg.

Ik denk daarom dat de vraag: Wat mag ik wel/niet op zondag? een verkeerde vraag is, en dat alle antwoorden daarop ook de plank grondig misslaan. Het leidt alleen maar tot wetticisme, en uiteindelijk ook tot hypocrisie (zelfs onder zulke ge-eerde mensen als Kersten). Laat liever de vraag zijn: Hoe stel ik deze dag God en mijn geestelijk welzijn centraal?

Ik ben eens dat moet worden vertrokken vanuit de laatste vraag. Maar dat neemt niet weg dat je binnen het gezin (en ook voor jezelf) best een aantal regels mag stellen. Dat is zelfs heel goed, lijkt mij.

Een romannetje of Donald-Duckje valt daar niet onder, die mag je best op zondag lezen, als de godvruchtige zondagsinvulling daardoor maar geen gevaar loopt

Eerlijk gezegd snap ik niet hoe een romannetje bij een godvruchtige zondagsinvulling past. Ik voel mijzelf al beschuldigd als ik doordeweeks een uurtje in een romannetje lees, laat staan op zondag.

[memento]

Een romannetje of Donald-Duckje valt daar niet onder, die mag je best op zondag lezen, als de godvruchtige zondagsinvulling daardoor maar geen gevaar loopt

Eerlijk gezegd snap ik niet hoe een romannetje bij een godvruchtige zondagsinvulling past. Ik voel mijzelf al beschuldigd als ik doordeweeks een uurtje in een romannetje lees, laat staan op zondag.

Ik bedoelde te zeggen: Een rommannetje en Donald Duckjes vallen niet onder goede boeken.

Echter, ik wil het lezen er van op zondag niet verbieden (al zal ik t zelf niet zo snel doen), omdat ik meen dat we elkaar alleen geboden mogen opleggen die we ook in de Bijbel terugvinden (bij opvoeden van kinderen is dat natuurlijk anders). Maar als iemand betoogd dat hij door middel van het lezen van een rommannetje of een Duckje oid zijn geest de ontspanning kan geven die nodig is om daarna met stichting en aandacht een goed boek te lezen, huisgodsdienst te bedrijven, werken van barmhartigheid te verrichten, te bidden, te bijbellezen, etc etc, dan zal ik dat niet zo snel afkeuren. Soms, zeker na een drukke week, is een btje ontspanning nodig om je daarna "een weinig in te kunnen spannen"...

Maar ook hierbij geldt: Waartoe dient het? Wat staat centraal deze dag? Is het het boek, de spelletjes die gespeeld worden, de wandeling die gemaakt wordt, oid? Of is het de dingen die we doen tot eer van God, en ons geestelijk welzijn?

[Zonderling]

Met het romannetje / Donald Duck houd ik toch moeite.
Het is goed om enige ontspanning te nemen, maar dat kan ook wel anders dan door het lezen van een roman.
Wanneer iemand leest, dan zou ik toch zeggen lees de Bijbel of een goed boek.
Behalve wat je leest voor werk of hobby, maar daar is de zondag niet voor.

Enige ontspanning is goed, maar dan zo dat we onszelf geestelijk ook dán openstellen en dat doen we niet door niet-geestelijke lectuur.

Inderdaad moeten we geen geboden opleggen die we in de Bijbel niet vinden.
Stellen we echter toch in de lijn van ons voorgeslacht dat de zondag gerelateerd is het vierde gebod, dan hebben we denk ik voldoende reden om onszelf toch het een en ander te ontzeggen. Al ben ik het - nogmaals - geheel met je eens dat de eerste vraag moet zijn hoe we deze dag geestelijk doorbrengen. Dan is de andere vraag (wat mag wel/niet) feitelijk niet meer nodig.

[Afgewezen]

We moeten niet vergeten dat de strenge opvatting over de zondag, met waslijsten met verboden, een typisch Nederlands verschijnsel is, van de Nadere Reformatie. Tijdens de synode in Dordt was er zelfs markt op zondag waar de gereformeerde kerkgangers heengingen. In het buitenland (ook bv een strenge groep, als de Gospel Standard Strict Baptists) is reizen met het OV op zondag heel gewoon. Enige relativering is dus wel op z'n plaats.

Neemt niet weg dat ik zondags bij voorkeur lopend ter kerke gaat, en me van alles wat naar werk/school riekt ver wegstop. Een dag rust: wat een zegen!

Volgens mij is het typisch iets uit Engeland/Schotland, en overgenomen door de nadere reformatoren in Nederland.
Ik zie niet zoveel in een stipt voorgeschreven zondagsviering.
Ga naar de kerk, spreek met elkaar, lees iets goeds (dat kan ook een goede roman zijn) en doe niet te verkrampt. Dat kan de bedoeling van de rustdag niet zijn.