Is wetenschap objectief? Aarde & Zon

[Vardefull]

Vergelijk die blikken regenjas met de dampkring.

Ik ken de functie van de dampkring niet goed genoeg. Maar denk je dat deze vergelijking terecht is?

[Jager]

Het schijnt ook in te krimpen en het schijnt ook gelijk te blijven.
Afhankelijk van welke theorie/onderzoekers je wel geloofwaardig vindt...

En ik zei het nog zó voorzichtig! De basis voor de theorie is de waarneming van een roodlichtverschuiving (van verre melkwegstelsels). Een uitdijend heelal lijkt daarvoor een voor de hand liggende verklaring, vergelijkbaar met het Doppler-effect (bijv. verandering van geluid van een passerende ambulance met sirene). Maar het zou idd ook kunnen dat de melkwegstelsels zélf verplaatsen door de ruimte, dat het licht op reis door de ruimte energie verliest ('vermoeid licht'), dat de lichtsnelheid verminderd, etc.

Het is volgens mij allemaal even veel onzin, als men er vanuit gaat dat het heelal oneindig is.

Waarom zou je daar vanuit (moeten) gaan? En ja, als je dat doet, kun je nog van mening verschillen, maar onzin? "Natuurlijk is deze vraag in de praktijk in hoge mate academisch, daar we vanuit de waarneming nooit een onderscheid kunnen maken tussen een heelal dat alleen maar groters is dan het nu waargenomen deel, en een heelal dat oneindig groot is."

De redelijkheid waarmee je kunt beweren (vanaf de aarde of daar in de buurt) wie t.o.v. van wie beweegt is ten hoogste 50%.

In essentie mee eens.

"Het bijbelse referentiekader is duidelijk geocentrisch. Elk gebeuren wordt afgemeten naar de plaats die het ten opzichte van de aarde inneemt (...) Misschien geeft iemand de voorkeur aan een ander referentiepunt, maar hij kan niet concluderen dat de Bijbel het mis heeft. (...) We moeten er [daarom] de nadruk op leggen dat de geocentriciteit van de Bijbel niet behoeft in te houden dat de aarde zich in het exacte geometrische middelpunt van het zonnestelsel, het melkwegstelsel of het heelal bevindt."

Vergelijk die blikken regenjas met de dampkring.

Ik ken de functie van de dampkring niet goed genoeg. Maar denk je dat deze vergelijking terecht is?

Ik evenmin, en daarom poneer ik vragenderwijs. Het lijkt me dat er vást wel verklaringen mogelijk zijn...

Het is niet dat ik wil beweren dát de aarde beweegt, maar wat zijn de argumenten tegen? Verwacht je dat je iets van de beweging van de aarde zou moeten merken?

Of de vergelijking van de dampkring met een auto terecht is? Het ging me om het idee van een beschermende schil, die bepaalde waarnemingen beïnvloedt of zelfs wegneemt. En dan heb je ook nog dat wrijving nagenoeg afwezig is.

Citaten uit 'God en de kosmos' door John Byl.

[Jager]

Er liggen nog meer vragen over de "problemen van de 'aarde draait om de zon' theorie". Iemand suggesties?

En vanaf de andere kant: wat is onlogisch aan de 'zon draait om aarde' theorie?

Nog een leuke: de theorie van het omgekeerde heelal: het aardoppervalk is de binnenkant van een holle bolvorm, met daarin de zon, de maan en de sterren. De hemel is in het midden van het omgekeerde heelal gelegen (met o.m. de glazen zee en de planeten eromheen), en dat maakt dit model dus letterlijk theocentrisch. De wetten van de natuurkunde worden ook omgekeerd. Licht zou zich niet voort planten in rechte lijnen, maar in gekromde lijnen. En een raket die gelanceerd wordt richting de hemel zal krimpen en vaart minderen naarmate hij die nadert, en die nooit helemaal zal bereiken.

Of moeten we toch de hoofdstelling van dit topic vasthouden: Is wetenschap objectief?

[Marco]

Er liggen nog meer vragen over de "problemen van de 'aarde draait om de zon' theorie". Iemand suggesties?

En vanaf de andere kant: wat is onlogisch aan de 'zon draait om aarde' theorie?

Nog een leuke: de theorie van het omgekeerde heelal: het aardoppervalk is de binnenkant van een holle bolvorm, met daarin de zon, de maan en de sterren. De hemel is in het midden van het omgekeerde heelal gelegen (met o.m. de glazen zee en de planeten eromheen), en dat maakt dit model dus letterlijk theocentrisch. De wetten van de natuurkunde worden ook omgekeerd. Licht zou zich niet voort planten in rechte lijnen, maar in gekromde lijnen. En een raket die gelanceerd wordt richting de hemel zal krimpen en vaart minderen naarmate hij die nadert, en die nooit helemaal zal bereiken.

Of moeten we toch de hoofdstelling van dit topic vasthouden: Is wetenschap objectief?

Jager, je draaft door. Een echte wetenschapper zal namelijk nooit stellen dat zijn model de echte waarheid is. De wetenschap stelt modellen op die de werkelijkheid beschrijven. En het liefst zo eenvoudig mogelijk.

Het model dat je voorstelt is in theorie juist. Het biedt een wiskundige beschrijving van een aantal fenomenen die we waarnemen. Het is alleen onzin om te zeggen dat dat de waarheid is. Het is alleen een beschrijving van de waarheid. En, als je het mij vraagt, een nogal onzinnige, omdat je voor de beschrijving van een heleboel zaken in dit model een nogal complexe hoeveelheid wiskunde om je oren krijgt.

Wetenschap draaft door als er geclaimd wordt dat de wetenschap de waarheid is. Wetenschap beschrijft, en op basis van die beschrijving voorspelt ze soms. En zit er soms naast, wat leidt (of moet leiden) tot een aanpassing van het model. Meer niet.

[Jager]

Marco,

Ik ben het wel eens met je uiteenzetting hoor. Vardefull opende dit topic, als ik het goed begrijp, met als doel om van leer te trekken tegen praktijken in de wetenschap waarbij een een bepaald model geclaimd wordt waar te zijn op niet-wetenschappelijke gronden Vaak met weglating van (eventuele) tegenstrijdige gegevens. En daarvoor gebruikte hij het voorbeeld van 'wat draait om wat'.

Ik geloof dat ik hem heb gesteund, door meerdere mogelijkheden te opperen. Het is een vrij algemene gedachte, dat een eenvoudig model 'beter' is dan een complex model, waarin allerlei gedachtesprongen moeten worden gemaakt om het kloppend te krijgen. Als het gaat om een verklaring (een model), steun ik die gedachte, maar idd, beweer dan niet dat het daarom de juiste verklaring is (van de waargenomen verschijnselen).

Een gecompliceerd model, wat echter consistent is met waarnemingen, en ook bijbelse gegevens niet tegenspreekt, waarom zou het onjuist moeten zijn? Maar als het ook makkelijker kan, hoef je m.i. niet moeilijk te gaan doen.

De conclusie lijkt: (echte) wetenschap is wel objectief, maar niet alle 'wetenschappers' realiseren zich dat ze met modellen werken.

[Kaw]

Eerst een paar problemen van de 'aarde draait om de zon' theorie:
-hoe kan het dat de steren altijd in vaste sterrebeelden in vaste volgorde aan de hemel staan in tegenstelling tot de planeten die we zie verschuiven t.o.v. van elkaar?

Dat bewijst juist dat we om de zon draaien. Indien de zon en de planeten om ons heen draaien en de sterren ook, dan zouden ze bewegen in steeds dezelfde verhouding en kon de baan van mars het niet veroorzaken dat het één keer in de 2 jaar dicht bij onze aarde komt. Wanneer we het andere uitgangspunt nemen, dan wordt de baan van mars veel simpeler wiskundig te verklaren als een bijna ronde cirkel om de zon heen, net als onze baan om de zon en kun je op de seconde uitrekenen en tot wel 10 eeuw wanneer mars weer dicht bij onze planeet zal staan.

De sterren draaien niet om de zon of om de aarde. De zon heeft zijn plekje in het sterrenstelsel. De afstand van de planeten tot de zon is duizenden malen kleiner dan de afstand van de dichtstbijzijnde ster tot de zon. Door de enorme afstanden tussen de sterren lijkt het voor het oog dat de sterrenhemel steeds hetzelfde is. Toch is dit niet waar. Sterrenstelsels botsen met elkaar. Sterren sterven en ontploffen. Er ontstaan ook nieuwe sterren. Er draaien sterren om elkaar heen en ook sterrenstelsels kunnen een baan hebben die in relatie met andere objecten staan. Alleen zie jij dat niet met je blote oog.

[Marco]

De conclusie lijkt: (echte) wetenschap is wel objectief, maar niet alle 'wetenschappers' realiseren zich dat ze met modellen werken.

Het lijkt mij dat het verdere van dit topic hierover zou moeten gaan.

[refo]

Om wetenschap te bedrijven heb je een groot geloof nodig.

Je neemt iets als uitgangspunt en zolang het tegendeel niet bewezen wordt, is het waar. Maar je weet lang niet altijd zeker dat het waar is.

Neem bijvoorbeeld de theorie over de atomen. Geen mens kan zien hoe atomen in elkaar zitten. We spreken over kernen, electronen, banen etc. Maar gezien hebben we het nooit en dat zal ook niet gebeuren. Dus geloven we dat het waar is. Het blijft een model.

[jakobmarin]

Om wetenschap te bedrijven heb je een groot geloof nodig.

Je neemt iets als uitgangspunt en zolang het tegendeel niet bewezen wordt, is het waar. Maar je weet lang niet altijd zeker dat het waar is.

Neem bijvoorbeeld de theorie over de atomen. Geen mens kan zien hoe atomen in elkaar zitten. We spreken over kernen, electronen, banen etc. Maar gezien hebben we het nooit en dat zal ook niet gebeuren. Dus geloven we dat het waar is. Het blijft een model.

ja, ja, en de atoombom bestaat zeker ook niet en zal ook nooit bestaan :roll:

[David J]

Om wetenschap te bedrijven heb je een groot geloof nodig.

Je neemt iets als uitgangspunt en zolang het tegendeel niet bewezen wordt, is het waar. Maar je weet lang niet altijd zeker dat het waar is.

Neem bijvoorbeeld de theorie over de atomen. Geen mens kan zien hoe atomen in elkaar zitten. We spreken over kernen, electronen, banen etc. Maar gezien hebben we het nooit en dat zal ook niet gebeuren. Dus geloven we dat het waar is. Het blijft een model.

ja, ja, en de atoombom bestaat zeker ook niet en zal ook nooit bestaan :roll:

Ten eerste kunnen atomen inmiddels wel degelijk direct worden waargenomen, met een Scanning Tunneling Microscope of Atomic Force Microscope.

Ten tweede: waarom zou alleen het kunnen zien van atomen de twijfel over hun bestaan wegnemen? Er zijn talloze dingen die we niet kunnen zien en waarvan we toch geloven dat ze bestaan of bestaan hebben. Neem Napoleon. Of een radiosignaal, waarvan we weten dat het moet bestaan omdat er nu eenmaal een bericht van de ene naar de andere radio gaat. Of God...

Ten derde: inderdaad werkt de wetenschap ten principale met modellen waarvan de juistheid niet bewezen kan worden, maar alleen ontkracht. Je begint als wetenschapper inderdaad met de aanname (het geloof, zo je wilt) dat een bepaald model correct is. Vandaar uit ga je metingen of berekeningen doen om het model te toetsen of uit te breiden.

Op een gegeven moment is het aantal en de kracht van de aanwijzingen die we vinden voor een bepaald model zo groot, dat het niet redelijk meer is om te twijfelen aan de gedachte dat het model overeenkomt met de werkelijkheid, in elk geval binnen het domein waarin we onderzoek hebben gedaan. M.i. is dit met het atoommodel het geval. Maar inderdaad is hier ruimte voor een subjectief oordeel. Alleen: in dat oordeel moeten wel alle bekende gegevens worden meegenomen. En het oordeel moet zoveel mogelijk logisch onderbouwd worden.

[memento]

Dit trouwens in de meeste wetenschappen zo. Ik heb nu net het vak Inleiding in het Oude Testament gevolgd, waarbij je je soms kriek lacht over hoe serieus de 'wetenschappers' zich nemen in dit vak. Zo zijn er tientallen theorieën ontwikkeld, waarin men aanwijst welke tekst in het OT wel en niet oorspronkelijk is, en in welke tijd deze geschreven is. Ga je vervolgens kijken naar de basis voor deze argumenten, dan zijn dat enkele snippers van OT-teksten, waarvan men aanneemt dat deze ouder zijn dan de bronnen die we overgeleverd hebben gekregen van de kerk. En ondanks deze zeer speculatieve en wankele basis, worden die bedachte theoriën als waarheid op universiteiten verkondigd...

Die irritatie over dit vlak van wetenschap vind zijn oorsprong in de SV-fetish van onze reformatorische kerken. Doodsbang dat de SV toch niet is wat men het toedicht.

Ho ho, nu schuif je me iets te veel SV-liefde in de schoenen.

De kritiek tegen tekst-kritiek bestaat uit 2 delen:
1. Veel (de meeste?) wetenschappers laten geen rol voor God of het goddelijke, en zijn er op uit om de Schrift als menselijke productie te verklaren. Daarbij spelen 'complot-theorieën' een grote rol. Bv stellingen die regelmatig terug komen, zijn dat bepaalde aanpassingen aan de tekst zijn gedaan, omdat de oorspronkelijke tekst niet meer voldeed aan het nieuwe godsbeeld. Zo ook profetie: Deze is per definitie altijd ná de gebeurtenis opgeschreven, omdat in de toekomst kijken onmogelijk wordt geacht.
2. De basis is erg wankel. De historische gegevens zijn minimaal, het betreft nog geen 0,1% als je t afzet tegen de tekst die we van de kerk hebben overgeleverd. Nu wordt op basis van die 0,1% (die incompleet is, en die niet nauwkeurig gedateerd kan worden) de Schrift aangevallen, en de Schrift beoordeeld. Sommige wetenschappers gaan zelfs zover dat ze meer dan de helft van wat wij hebben als Bijbel, overboord zetten.
3. De grote namen in de tekst-kritiek, zoals bv Wellhausen, gaan er van uit dat je in het OT dezelfde godsdienst-historische ontwikkelingen tegenkomt als andere volken. Zo spreekt men over de politheïstische tijd van Israël, wat men afleidt uit bijbelteksten (bv. als een slaaf bij zijn meester wou blijven, moest hij voor de goden gebracht worden).

[memento]

Dit trouwens in de meeste wetenschappen zo. Ik heb nu net het vak Inleiding in het Oude Testament gevolgd, waarbij je je soms kriek lacht over hoe serieus de 'wetenschappers' zich nemen in dit vak. Zo zijn er tientallen theorieën ontwikkeld, waarin men aanwijst welke tekst in het OT wel en niet oorspronkelijk is, en in welke tijd deze geschreven is. Ga je vervolgens kijken naar de basis voor deze argumenten, dan zijn dat enkele snippers van OT-teksten, waarvan men aanneemt dat deze ouder zijn dan de bronnen die we overgeleverd hebben gekregen van de kerk. En ondanks deze zeer speculatieve en wankele basis, worden die bedachte theoriën als waarheid op universiteiten verkondigd...

Die irritatie over dit vlak van wetenschap vind zijn oorsprong in de SV-fetish van onze reformatorische kerken. Doodsbang dat de SV toch niet is wat men het toedicht.

Ho ho, nu schuif je me iets te veel SV-liefde in de schoenen.

De kritiek tegen tekst-kritiek bestaat uit 3 delen:
1. Veel (de meeste?) wetenschappers laten geen rol voor God of het goddelijke, en zijn er op uit om de Schrift als menselijke productie te verklaren. Daarbij spelen 'complot-theorieën' een grote rol. Bv stellingen die regelmatig terug komen, zijn dat bepaalde aanpassingen aan de tekst zijn gedaan, omdat de oorspronkelijke tekst niet meer voldeed aan het nieuwe godsbeeld. Zo ook profetie: Deze is per definitie altijd ná de gebeurtenis opgeschreven, omdat in de toekomst kijken onmogelijk wordt geacht.
2. De basis is erg wankel. De historische gegevens zijn minimaal, het betreft nog geen 0,1% als je t afzet tegen de tekst die we van de kerk hebben overgeleverd. Nu wordt op basis van die 0,1% (die incompleet is, en die niet nauwkeurig gedateerd kan worden) de Schrift aangevallen, en de Schrift beoordeeld. Sommige wetenschappers gaan zelfs zover dat ze meer dan de helft van wat wij hebben als Bijbel, overboord zetten.
3. De grote namen in de tekst-kritiek, zoals bv Wellhausen, gaan er van uit dat je in het OT dezelfde godsdienst-historische ontwikkelingen tegenkomt als andere volken. Zo spreekt men over de politheïstische tijd van Israël, wat men afleidt uit bijbelteksten (bv. als een slaaf bij zijn meester wou blijven, moest hij voor de goden gebracht worden).

Neemt niet weg dat het goed is om de teksten te bestuderen, en goed te letten op verschillen en overeenkomsten, en schrijfstijlen, etc. Maar niet op een weg die de Schrift, die wij van God hebben ontvangen, in de prullenbak gooit!

[Kaw]

Ik erken dat ik het wat cru zei.

De kritiek tegen tekst-kritiek bestaat uit 3 delen:
1. Veel (de meeste?) wetenschappers laten geen rol voor God of het goddelijke, en zijn er op uit om de Schrift als menselijke productie te verklaren. Daarbij spelen 'complot-theorieën' een grote rol. Bv stellingen die regelmatig terug komen, zijn dat bepaalde aanpassingen aan de tekst zijn gedaan, omdat de oorspronkelijke tekst niet meer voldeed aan het nieuwe godsbeeld. Zo ook profetie: Deze is per definitie altijd ná de gebeurtenis opgeschreven, omdat in de toekomst kijken onmogelijk wordt geacht.

Ik ken geen bijbelvertaling die bijv. het einde van Jesaja of het einde van Daniël heeft geschrapt. Ik vraag me dan af hoe breed die basis is voor zulke veronderstellingen. Ik neem aan dat een definitief oordeel wordt gebasseerd op goede bewijzen. Zo is de tekst die eeuwen lang de drieeenheid bewees nu tussen blokhaken gezet omdat bij nader inzien wel erg weinig bronvermeldingen die tekst bevatten. Ben je daar dan verbolgen over?

2. De basis is erg wankel. De historische gegevens zijn minimaal, het betreft nog geen 0,1% als je t afzet tegen de tekst die we van de kerk hebben overgeleverd. Nu wordt op basis van die 0,1% (die incompleet is, en die niet nauwkeurig gedateerd kan worden) de Schrift aangevallen, en de Schrift beoordeeld. Sommige wetenschappers gaan zelfs zover dat ze meer dan de helft van wat wij hebben als Bijbel, overboord zetten.

Gelukkig bepalen de vrijzinnigen de bijbel niet. Gebeurd ook niet in de praktijk. Overigens als jij de tweedeling in brongegevens bedoelt en de Bryzantijnse bronnen als 99.9% neemt: het is aangetoont dat het een klein aantal oorspronkelijke teksten zijn die gewoon zeer energiek zijn gekopieerd van elkaar. Ja, dan heb je een groter aantal, maar het is de vraag of dat het representatiever maakt. Je zit in feite gewoon met 2 hoofdbronnen met een delta van ongeveer 150 tekstgedeelten waar je dan over kunt discusseren.

3. De grote namen in de tekst-kritiek, zoals bv Wellhausen, gaan er van uit dat je in het OT dezelfde godsdienst-historische ontwikkelingen tegenkomt als andere volken. Zo spreekt men over de politheïstische tijd van Israël, wat men afleidt uit bijbelteksten (bv. als een slaaf bij zijn meester wou blijven, moest hij voor de goden gebracht worden).

Ik moet zeggen dat het me ook opgevallen heeft toen ik die tekst voor de eerste keer las. Toch is dat standpunt onhoudbaar door gewoon het vorige goed te lezen. Dan zie je dat Abraham voor zijn zoon een maagd zocht in zijn familiekring omdat dit de enigen waren die God als monogod eerden. Hetzelfde zie je bij Jakob en later is er verdriet wanneer één van Jakobs zonen een goddeloos meisje tot vrouw neemt.

Neemt niet weg dat het goed is om de teksten te bestuderen, en goed te letten op verschillen en overeenkomsten, en schrijfstijlen, etc. Maar niet op een weg die de Schrift, die wij van God hebben ontvangen, in de prullenbak gooit!

Welke Schrift heeft God ons gegeven? Gedefinieerd als de SV?

[memento]

Ik erken dat ik het wat cru zei.

De kritiek tegen tekst-kritiek bestaat uit 3 delen:
1. Veel (de meeste?) wetenschappers laten geen rol voor God of het goddelijke, en zijn er op uit om de Schrift als menselijke productie te verklaren. Daarbij spelen 'complot-theorieën' een grote rol. Bv stellingen die regelmatig terug komen, zijn dat bepaalde aanpassingen aan de tekst zijn gedaan, omdat de oorspronkelijke tekst niet meer voldeed aan het nieuwe godsbeeld. Zo ook profetie: Deze is per definitie altijd ná de gebeurtenis opgeschreven, omdat in de toekomst kijken onmogelijk wordt geacht.

Ik ken geen bijbelvertaling die bijv. het einde van Jesaja of het einde van Daniël heeft geschrapt. Ik vraag me dan af hoe breed die basis is voor zulke veronderstellingen. Ik neem aan dat een definitief oordeel wordt gebasseerd op goede bewijzen. Zo is de tekst die eeuwen lang de drieeenheid bewees nu tussen blokhaken gezet omdat bij nader inzien wel erg weinig bronvermeldingen die tekst bevatten. Ben je daar dan verbolgen over?

Absoluut niet. Juist goed dat aangegeven wordt, dat dit vers niet voorkomt in de text zoals de kerkelijke traditie ons die heeft overgeleverd.

2. De basis is erg wankel. De historische gegevens zijn minimaal, het betreft nog geen 0,1% als je t afzet tegen de tekst die we van de kerk hebben overgeleverd. Nu wordt op basis van die 0,1% (die incompleet is, en die niet nauwkeurig gedateerd kan worden) de Schrift aangevallen, en de Schrift beoordeeld. Sommige wetenschappers gaan zelfs zover dat ze meer dan de helft van wat wij hebben als Bijbel, overboord zetten.

Gelukkig bepalen de vrijzinnigen de bijbel niet. Gebeurd ook niet in de praktijk. Overigens als jij de tweedeling in brongegevens bedoelt en de Bryzantijnse bronnen als 99.9% neemt: het is aangetoont dat het een klein aantal oorspronkelijke teksten zijn die gewoon zeer energiek zijn gekopieerd van elkaar. Ja, dan heb je een groter aantal, maar het is de vraag of dat het representatiever maakt. Je zit in feite gewoon met 2 hoofdbronnen met een delta van ongeveer 150 tekstgedeelten waar je dan over kunt discusseren.

Dat men een tekst neemt als bron voor bijbelvertaling, wil niet zeggen dat men die tekst ook als historisch correct ziet.

3. De grote namen in de tekst-kritiek, zoals bv Wellhausen, gaan er van uit dat je in het OT dezelfde godsdienst-historische ontwikkelingen tegenkomt als andere volken. Zo spreekt men over de politheïstische tijd van Israël, wat men afleidt uit bijbelteksten (bv. als een slaaf bij zijn meester wou blijven, moest hij voor de goden gebracht worden).

Ik moet zeggen dat het me ook opgevallen heeft toen ik die tekst voor de eerste keer las. Toch is dat standpunt onhoudbaar door gewoon het vorige goed te lezen. Dan zie je dat Abraham voor zijn zoon een maagd zocht in zijn familiekring omdat dit de enigen waren die God als monogod eerden. Hetzelfde zie je bij Jakob en later is er verdriet wanneer één van Jakobs zonen een goddeloos meisje tot vrouw neemt.

Dat is natuurlijk geen wetenschappelijk bewijs wat je noemt, dat noemt men een latere aanpassing

Neemt niet weg dat het goed is om de teksten te bestuderen, en goed te letten op verschillen en overeenkomsten, en schrijfstijlen, etc. Maar niet op een weg die de Schrift, die wij van God hebben ontvangen, in de prullenbak gooit!

Welke Schrift heeft God ons gegeven? Gedefinieerd als de SV?

[/quote]
De overgeleverde tekst, daarmee bedoel ik de LXX, de Codex Leningrad, en de Majority Text (niet de Textus Receptus). Die allen hebben in de wereldwijde kerkelijke traditie hun gezag.

[Marco]

Volgens mij zit deze discussie over tekst-kritiek nogal off-topic ten opzichte van het begin ervan. Misschien tijd voor een nieuw topic?

Hoe dan ook, Memento, ik denk dat je nu wel erg veel waarde toekent aan de traditie. Het komt er eigenlijk op neer dat je tekstkritiek in geen enkel geval goedkeurt? Ook niet als die erop gericht is, te onderzoeken welke tekst het meest overeenkomt met het origineel?