Pleiten op je doop

[Posthoorn]

Ik ga uitdrukkelijk deze discussie nu niet aan. Want die is al vele malen gevoerd. En de standpunten zijn duidelijk.

Dat laat ik aan jou. Ik laat alleen zien wat de Schrift hierover zegt. Dat is eveneens duidelijk.

Nee, ik lees hoe Valcke de Schrift uitlegt. Dat is net wat anders.

[Valcke]

Ik ga uitdrukkelijk deze discussie nu niet aan. Want die is al vele malen gevoerd. En de standpunten zijn duidelijk.

Dat laat ik aan jou. Ik laat alleen zien wat de Schrift hierover zegt. Dat is eveneens duidelijk.

Nee, ik lees hoe Valcke de Schrift uitlegt. Dat is net wat anders.

Ik heb de diverse Bijbelteksten en bewijsgronden genoemd, deze spreken voor zich voor wie het maar onderzoeken wil. Ieder oordele zelf.

[Lilian1975]

Het geloof maakt deel uit van het verbond — als antwoord, niet als voorwaarde van oprichting

Het is ónze kant van het verbond.

Als antwoord. Maar de tekst uit Genesis laat juist zien dat voor dat antwoord van Abraham kwam de HEERE dat verbond bekrachtigd heeft. Het stond er. En dan staat er pas... dat Abraham geloofde. Of staat er en Abraham geloofde. En toen liep de HEERE door de rij dieren en daarna Abraham?

Nee, maar wat zegt dat over de doop? Dat er geen geloof nodig is? Zei Filippus het dan verkeerd tegen de moorman? Of wil je ermee suggereren dat kinderen geen geloof nodig hebben, omdat ze al eenzijdig in het verbond zijn? Welke kant wil je ermee op?

Kijk, ik probeer met Genesis te laten zien dat het initiatief bij God ligt. In Genesis 15 zie je dat de HEERE het verbond bekrachtigt vóórdat Abraham geloofde (vers 17-18). Abrahams geloof (vers 6) is een antwoord op iets wat God al gaf. Dat is de lijn in de hele Bijbel: het verbond begint niet bij ons, maar bij God.

En dit is niet zomaar mijn mening of traditie – dit is hoe de Bijbel het zelf laat zien. In Genesis 12:3 zegt God dat in Abraham alle geslachten van de aarde gezegend zullen worden. Dus vanaf het begin had God de heidenen op het oog. En in Genesis 17 zie je dat zelfs vreemdelingen die in Abrahams huis kwamen wonen óók besneden moesten worden (vers 12-13). Ze werden opgenomen in het verbond.

Paulus pakt die lijn op in Galaten 3: "Bent u van Christus, dan bent u Abrahams nageslacht." En in Romeinen 4 zegt hij dat Abraham vader is van allen die geloven, zowel uit de Joden als uit de heidenen. En in Romeinen 11 worden de heidenen als loten geënt op de bestaande olijfboom van Israël – het is geen nieuwe boom, geen nieuw volk, maar dezelfde verbondslijn.

Handelingen 2:39 bevestigt dat: “De belofte is voor u en voor uw kinderen en voor allen die veraf zijn.” Dat is exact de lijn van Genesis 17: “voor u en uw nageslacht.”

En in de hele Bijbel zie je dat God werkt met gezinnen, niet alleen individuen. Bij Noach (Gen. 7:1), Abraham, Israël, en in het NT bij Lydia (Hand. 16:15), de stokbewaarder (Hand. 16:33). In Markus 10:14 zegt Jezus: “Laat de kinderen tot Mij komen, want voor hen is het Koninkrijk.”

Wat de geloofsdoop doet, is die verbondslijn doorknippen. Het maakt het geloof een individuele voorwaarde om pas toegelaten te worden tot het verbond. Het past wel bij een moderne, individualistische manier van denken – niet hoe God in de Bijbel werkt.

En als je kijkt naar onze belijdenisgeschriften, dan zie je dat dit ook dáár voluit wordt bevestigd:

In de Heidelbergse Catechismus, zondag 27, vraag 74 staat: “Hoort ook de jonge kinderen bij het verbond en de gemeente van God?” – en het antwoord is: ja. Daarom moeten zij gedoopt worden.

De Nederlandse Geloofsbelijdenis, artikel 34, zegt dat kinderen ten onrechte het sacrament niet zou worden gegeven, en dat de kinderdoop de besnijdenis vervangen heeft als teken van het verbond.

De Dordtse Leerregels (hoofdstuk I, paragraaf 17) zeggen dat gelovige ouders met gerustheid mogen geloven dat hun kinderen in Christus geheiligd zijn.

De geloofsdoop wijkt hiervan af. Zij ontkent dat kinderen vanaf het begin bij het verbond horen. Ze stelt dat ze eerst tot geloof moeten komen en dan pas "lid worden". Maar dat is niet in lijn met de Schrift én niet met wat wij belijden. Het is geen kleine nuance, het is een wezenlijk ander verbondsbegrip.

Dus nogmaals: dit is niet mijn idee, dit is de lijn van Gods Woord – en het is ook de lijn van de gereformeerde belijdenis. Wij dopen onze kinderen niet omdat ze al geloven, maar omdat God Zijn verbond met ons en onze kinderen heeft opgericht. Zoals Hij deed met Abraham. Hij roept – wij antwoorden. Ook als gezin.

En nog iets: je lijkt te suggereren dat ik zou zeggen dat kinderen geen geloof nodig hebben. Maar dat is echt een misverstaan van wat ik bedoel – en eerlijk gezegd ook van wat de Bijbel zegt.

Ik geloof voluit dat kinderen tot geloof moeten komen. Ze worden niet automatisch behouden. Ze worden gedoopt omdat ze in het verbond zijn opgenomen, maar ze worden door God zélf opgeroepen om Hem te vertrouwen, lief te hebben en te gehoorzamen – precies zoals Israël dat telkens weer werd.

De doop is dus geen garantie of ticket naar de hemel. Het is een teken en zegel van Gods belofte, die geloof vraagt als antwoord. Net zoals Abraham geloofde nadat het verbond werd opgericht (Gen. 15), zo worden onze kinderen opgeroepen tot geloof in de beloften die bij hun doop zijn verzegeld.

Dat is ook precies wat de Heidelbergse Catechismus leert in zondag 27, waar het zegt dat kinderen gedoopt worden “omdat ook zij, evenals de volwassenen, in het verbond van God en in Zijn gemeente begrepen zijn”. En in zondag 7 wordt gezegd dat alleen zij zalig worden die door waar geloof met Christus verbonden zijn. Dat geldt dus ook voor kinderen.

Dus nee, ik zeg niet dat kinderen zonder geloof behouden zijn. Ik zeg: ze horen erbij op grond van Gods verbond, en ze worden door de doop vanaf het begin opgeroepen tot geloof en bekering. Dat is de lijn van de Schrift én van de belijdenis.

De geloofsdoop zegt: eerst geloven, dan horen ze erbij. Maar de Bijbel zegt: ze horen erbij, en daarom moeten ze geloven. Dat is een fundamenteel verschil in hoe je naar God kijkt: begint Hij, of beginnen wij?

En juist in dat verbondsdenken ligt ook de troost. Want stel dat een kind, ondanks de doop en het opvoeden in geloof, afwijkt of niet gelooft – dan zeggen wij niet: “dan hoort het er maar niet bij.” Nee, dan zeggen wij: “God heeft Zich verbonden aan dit kind. Hij wil het – en Hij kán het.”
Dat is wat de doop ons telkens weer voor ogen houdt: Gods trouw komt vóór ons geloof. Dat betekent niet dat het geloof onbelangrijk is – het is nodig. Maar het betekent dat ouders niet met lege handen staan. Ze mogen hun kind telkens weer bij God brengen en zeggen: “HEERE, U hebt toch gesproken. Werk dan ook dat geloof in dit hart.”
Dat is wat wij belijden in zondag 27 van de Heidelbergse Catechismus: kinderen horen bij het verbond, en dat is niet iets wat zij eerst moeten verdienen. En dat is wat de Dordtse Leerregels uitspreken (I,17): dat gelovige ouders met vertrouwen hun kinderen mogen aanbevelen aan God, ook als ze jong sterven – juist omdat ze in het verbond staan.
De geloofsdoop biedt die troost niet. Die zegt: pas als het kind zelf kiest, mag je hopen. Maar dan sta je als ouder met lege handen. Het verbond zegt: God komt eerst. En dát geeft moed en hoop, alleen in en door geloof, ook als wij het zelf niet meer zien.

Ps ik heb gebruik gemaakt van ChatGPT omdat ik lange teksten typen op een klein schermpje lastig vind. Ik zie dan snel typfouten over het oog. Zie het dan niet goed. Of hij gaat zelf woorden maken door automatische correctie. En ik weet dat dat jou ergert... . Voelt beetje dubbel. Maar zo de tekst inderdaad hoe ik het zou willen zeggen. En om niet het gesprek te laten vertroebelen met taalkundige toestanden.

[Posthoorn]

Wat de geloofsdoop doet, is die verbondslijn doorknippen. Het maakt het geloof een individuele voorwaarde om pas toegelaten te worden tot het verbond. Het past wel bij een moderne, individualistische manier van denken – niet hoe God in de Bijbel werkt.

Tenzij iemand wederom geboren worde… In het OV kwam je door de geboorte van vlees en bloed, in het NV kom je daarin door wedergeboorte. Door het OV kon je niet zalig worden, daarom moest er een NV komen. Daardoor kun je wél zalig worden. Je kon wel onder het OV zalig worden, omdat dit de komst van het NV beloofde!

Als je dat een doorknippen van de verbondslijn noemt, moet je daarvoor niet bij mij wezen, maar bij God Zelf, Die het zo ingesteld heeft.

[Lilian1975]

Wat de geloofsdoop doet, is die verbondslijn doorknippen. Het maakt het geloof een individuele voorwaarde om pas toegelaten te worden tot het verbond. Het past wel bij een moderne, individualistische manier van denken – niet hoe God in de Bijbel werkt.

Tenzij iemand wederom geboren worde… In het OV kwam je door de geboorte van vlees en bloed, in het NV kom je daarin door wedergeboorte. Door het OV kon je niet zalig worden, daarom moest er een NV komen. Daardoor kun je wél zalig worden. Je kon wel onder het OV zalig worden, omdat dit de komst van het NV beloofde!

Als je dat een doorknippen van de verbondslijn noemt, moet je daarvoor niet bij mij wezen, maar bij God Zelf, Die het zo ingesteld heeft.

Je zegt dat ik bij God moet zijn als ik het heb over het doorknippen van de verbondslijn. Maar juist daarin zie ik het misverstand? God knipt die lijn helemaal niet door – dat doe je juist met de geloofsdoop m.i.
Door de hele Schrift heen zie je dat God in verbondslijnen werkt. Hij sluit Zijn verbond met Abraham én zijn nageslacht:
En Ik zal Mijn verbond oprichten tussen Mij en tussen u en tussen uw zaad na u in hun geslachten, tot een eeuwig verbond, om u te zijn tot een God en uw zaad na u.(Genesis 17:7).
Dat is geen puur oudtestamentisch verschijnsel. Op de Pinksterdag zegt Petrus, juist:
“Want voor u is de belofte, en voor uw kinderen…” (Handelingen 2:39).
Hij herhaalt hier de verbondslijn – zonder hem te doorbreken.

Als jij nu zegt dat iemand pas door wedergeboorte tot het verbond mag behoren, dan verleg je de ingang van het verbond van Gods genadige belofte naar een menselijke voorwaarde. Dan komt de doop niet als teken van Gods belofte, maar als bevestiging van jouw geloofservaring. Dát is precies wat ik bedoel met het doorknippen van de lijn:
Je maakt geloof een voorwaarde om pas ín het verbond te mogen komen,
terwijl de Bijbel geloof ziet als het antwoord binnen het verbond.

Wedergeboorte is noodzakelijk – dat is voor mij echt geen discussie (Johannes 3:3).

Maar nergens in de Schrift zie je dat wedergeboorte een toegangseis is om bij Gods volk te horen. Denk aan Izaäk en Jakob, aan kinderen in het Oude Verbond, aan 1 Korinthe 7:14, waar staat:
Want de ongelovige man is geheiligd door de vrouw, en de ongelovige vrouw is geheiligd door den man; want anders waren uw kinderen onrein, maar nu zijn zij heilig.
Waarom heilig? Niet omdat ze al wedergeboren zijn, maar omdat ze door hun ouders tot Gods verbondsgemeente behoren.

Daarom blijft de kern voor mij staan: niet God heeft de verbondslijn doorgesneden, Hij heeft haar juist bevestigd in Christus. Het is m.i. de praktijk van de geloofsdoop die die lijn loslaat, hoe oprecht ook bedoeld.

[Posthoorn]

“Want voor u is de belofte, en voor uw kinderen…” (Handelingen 2:39).
Hij herhaalt hier de verbondslijn – zonder hem te doorbreken.

En werden ze toen meteen gedoopt? Nee, alleen degenen die Petrus' woord gaarne aannamen.
De belofte was toen voor de Joden en hun nakomelingen, de belofte is nu voor iedereen die het Evangelie hoort. Maar DAT is niet genoeg om IN het verbond te zijn of iemand te DOPEN.

Als jij nu zegt dat iemand pas door wedergeboorte tot het verbond mag behoren, dan verleg je de ingang van het verbond van Gods genadige belofte naar een menselijke voorwaarde. Dan komt de doop niet als teken van Gods belofte, maar als bevestiging van jouw geloofservaring. Dát is precies wat ik bedoel met het doorknippen van de lijn:
Je maakt geloof een voorwaarde om pas ín het verbond te mogen komen,
terwijl de Bijbel geloof ziet als het antwoord binnen het verbond.

Een menselijke voorwaarde, door Gods Geest gewerkt.

...... 1 Korinthe 7:14, waar staat:
Want de ongelovige man is geheiligd door de vrouw, en de ongelovige vrouw is geheiligd door den man; want anders waren uw kinderen onrein, maar nu zijn zij heilig.Waarom heilig? Niet omdat ze al wedergeboren zijn, maar omdat ze door hun ouders tot Gods verbondsgemeente behoren.

Ik lees hier niets over een verbond. Dat leg jij erin, en velen met jou.

[Posthoorn]

Een citaat van uit het artikel van ds. R.J. Jansen: "Doop en avondmaal zijn de sacramenten van het nieuwe verbond. Zoals Christus de wijn „het nieuwe testament in Mijn bloed” (Lukas 22:40) noemt, zo geldt dat ook de doop. In dit verbond delen we niet door geboorte, maar door wedergeboorte. De baptist heeft zicht op het Bijbelse spreken over het nieuwe verbond, waarin allen „van God geleerd zijn” en tot Christus komen (Johannes 6:45, Hebreeën 8:6-13)." Duidelijker kan het niet.

[Lilian1975]

“Want voor u is de belofte, en voor uw kinderen…” (Handelingen 2:39).
Hij herhaalt hier de verbondslijn – zonder hem te doorbreken.

En werden ze toen meteen gedoopt? Nee, alleen degenen die Petrus' woord gaarne aannamen.
De belofte was toen voor de Joden en hun nakomelingen, de belofte is nu voor iedereen die het Evangelie hoort. Maar DAT is niet genoeg om IN het verbond te zijn of iemand te DOPEN.

Als jij nu zegt dat iemand pas door wedergeboorte tot het verbond mag behoren, dan verleg je de ingang van het verbond van Gods genadige belofte naar een menselijke voorwaarde. Dan komt de doop niet als teken van Gods belofte, maar als bevestiging van jouw geloofservaring. Dát is precies wat ik bedoel met het doorknippen van de lijn:
Je maakt geloof een voorwaarde om pas ín het verbond te mogen komen,
terwijl de Bijbel geloof ziet als het antwoord binnen het verbond.

Een menselijke voorwaarde, door Gods Geest gewerkt.

...... 1 Korinthe 7:14, waar staat:
Want de ongelovige man is geheiligd door de vrouw, en de ongelovige vrouw is geheiligd door den man; want anders waren uw kinderen onrein, maar nu zijn zij heilig.Waarom heilig? Niet omdat ze al wedergeboren zijn, maar omdat ze door hun ouders tot Gods verbondsgemeente behoren.

Ik lees hier niets over een verbond. Dat leg jij erin, en velen met jou.

Ja, zij die het woord gaarne aannamen, werden gedoopt – dat staat er inderdaad. Maar wat zegt Petrus daarvoor ( en die woorden neemt hij niet terug) “Want u komt de belofte toe, en uw kinderen.” Die woorden zijn niet willekeurig gekozen.
Hij zegt dit in een context van bekering, maar ook met duidelijke verwijzing naar het verbond van God met zijn volk. Hij breekt die lijn niet, hij bevestigt haar. De belofte blijft: voor u, én voor uw kinderen – net als bij Abraham.
Dat er daarna volwassenen gedoopt worden die tot geloof zijn gekomen, is logisch: zij kwamen van buiten het verbond. Maar kinderen van gelovigen staan er al binnen.
De doop is geen bekroning op mijn geloof, maar een teken van Gods belofte. En die belofte gaat – ook in het Nieuwe Testament – nog steeds naar gezinnen, naar de kinderen.
Dus ja, “zovelen als Hij toeroepen zal” – maar als Hij een vader roept, sluit Hij zíjn kinderen daar niet vanzelf buiten.

Wat betreft je tweede punt:
Juist – “door Gods Geest gewerkt.” Daar ben ik het helemaal mee eens. Honderd procent. Maar dat maakt geloof nog steeds niet de ingang tot het verbond, alleen de vrucht ervan.
Want als geloof – zelfs door Gods Geest gewerkt – de voorwaarde is om pas in het verbond te mogen komen, dan is het verbond niet meer puur eenzijdig, genadig initiatief van God, maar een reactie op iets dat zich bij ons heeft voltrokken.
Dat is precies het verschil:
Bijbels gezien komt het verbond naar de mens toe, vóórdat die mens gelooft. Abraham geloofde in het verbond dat al vóór hem bestond. Israël was Gods volk voordat het Hem kende.
En onze kinderen staan onder datzelfde verbond – niet omdat ze al geloven, maar omdat God belooft hen erbij te trekken.
De doop is dus niet het zegel op onze geloofservaring, maar op Gods belofte. En geloof is het antwoord daarop – van een kind, later. Maar Gods trouw gaat vooraf.

En dan mijn reactie op je laatste opmerking:
Ik wist dat je hiermee zou komen.

Het woord “verbond” staat er niet letterlijk, maar het idee is er wél, en voluit.
Want in de Bijbel betekent “heilig” niet: moreel goed of wedergeboren, maar: afgezonderd voor God – apart gezet binnen zijn werk, zijn volk, zijn beloftekring.
En dát is precies wat Paulus hier zegt: de kinderen van gelovige ouders zijn niet onrein, maar heilig.
Waarom? Niet vanwege hun geloof – dat wordt niet genoemd – maar vanwege hun verbondenheid met gelovige ouders.
Die redenering past nergens anders bij dan bij het verbond: kinderen delen in de heilige sfeer waarin God werkt met zijn volk. Dat was bij Israël zo, en Paulus laat zien dat het ook onder het Nieuwe Verbond zo is.
Zou Paulus hier níet in verbondstermen denken, dan is het woord “heilig” zinloos, en slaat zijn hele argument om het huwelijk en het gezin te beschermen nergens op. Maar hij zegt: de kinderen zijn heilig – en dat is exact het woord dat in het Oude Testament gebruikt werd voor wat aan God toebehoort.
Dus ik leg het er niet in – Paulus legt het erin.

[Lilian1975]

Een citaat van uit het artikel van ds. R.J. Jansen: "Doop en avondmaal zijn de sacramenten van het nieuwe verbond. Zoals Christus de wijn „het nieuwe testament in Mijn bloed” (Lukas 22:40) noemt, zo geldt dat ook de doop. In dit verbond delen we niet door geboorte, maar door wedergeboorte. De baptist heeft zicht op het Bijbelse spreken over het nieuwe verbond, waarin allen „van God geleerd zijn” en tot Christus komen (Johannes 6:45, Hebreeën 8:6-13)." Duidelijker kan het niet.

Duidelijker?
Dat het nieuwe verbond in Christus’ bloed een geestelijke diepgang heeft, daar ben ik het volledig mee eens. Maar daarmee is niet gezegd dat alleen wedergeborenen in het nieuwe verbond kunnen staan.
In Hebreeën 8 wordt de volheid en vervulling van het verbond besproken – waarin allen “van binnenuit” God kennen. Maar dat betekent niet dat alleen zij in het verbond staan. Ook in het Oude Testament kenden velen de Heere niet van harte, maar waren ze wél deel van het verbond. Dat verschil verandert niet per se onder het nieuwe verbond.
Het nieuwe verbond vernieuwt het oude, het vervangt het niet met een geheel nieuwe structuur. God zegt in Jeremia 31: “Ik zal Mijn wet in hun binnenste geven.” Dat is een belofte, geen voorwaarde.
Wedergeboorte is het doel waartoe het verbond ons trekt – niet de toegangspoort ertoe.
Als wedergeboorte een voorwaarde zou zijn om in het nieuwe verbond te mogen staan, zou je moeten concluderen dat kinderen van gelovigen buiten het verbond vallen tot ze wedergeboren zijn – iets wat nergens in de Schrift wordt geleerd.
En dan zou ook niemand met zekerheid mogen worden gedoopt – want wie kan de wedergeboorte echt kennen, behalve achteraf?

Het verbond is geen optelsom van ware gelovigen. Het is Gods werk onder mensen, zichtbaar en tastbaar, waarin Hij mensen roept tot geloof – ook kinderen.
En juist daarom dragen we hen op in de doop – als teken van Gods belofte, en van de weg die Hij met hen gaan wil.


Ps (Ik moet nu wat andere dingen doen en zorgen voor de inwendige mens. Dus sluit het hier voor even bij af...)

[Posthoorn]

Helaas blijven we voortdurend langs elkaar heen praten. Ik heb niet de indruk dat mijn woorden jou enigszins bereiken, dus ik laat het hierbij.

[Lilian1975]

Helaas blijven we voortdurend langs elkaar heen praten. Ik heb niet de indruk dat mijn woorden jou enigszins bereiken, dus ik laat het hierbij.

Het raakt me toch een beetje dat je zegt dat onze woorden elkaar niet raken, langs elkaar heen praten. Want ik heb geprobeerd echt naar je te luisteren, je punten serieus te nemen en vanuit de Schrift inhoudelijk te antwoorden – niet om te overtuigen, maar om elkaar te verstaan. Maar staan verschillend 't.o.v. het verbond. Dat denk ik wel.

Jij gaf zelf aan hoe belangrijk je het vindt om met elkaar in gesprek te blijven. Bijv door een artikel als van Jansen. Dat vond ik waardevol, en heb dat ook echt met respect proberen te doen.

Juist door het verschil worden we gedwongen om te luisteren – naar elkaar, maar vooral naar Gods Woord. Mocht ik iets gezegd hebben dat tegen de Schrift is, hoor ik dat graag.

[Valcke]

...... 1 Korinthe 7:14, waar staat:
Want de ongelovige man is geheiligd door de vrouw, en de ongelovige vrouw is geheiligd door den man; want anders waren uw kinderen onrein, maar nu zijn zij heilig.Waarom heilig? Niet omdat ze al wedergeboren zijn, maar omdat ze door hun ouders tot Gods verbondsgemeente behoren.

Ik lees hier niets over een verbond. Dat leg jij erin, en velen met jou.

Wat betekent dan dit 'heilig' zijn van de kinderen?
Is er überhaupt een heiligheid die geen verbondsheiligheid is?

Idem je opmerkingen bij Hand. 2:39: 'u komt de belofte toe en uw kinderen'.
Zijn er geestelijke beloften buiten het verbond om?

Ook al staat er in een tekst niet het woord "verbond", daarom hebben deze teksten wel degelijk met een verbondsbetrekking te maken. Beloften, zegen en heiligheid zijn geen zaken die buiten het verbond om gegeven worden of te verkrijgen zijn.

[Posthoorn]

Een mooie samenvatting:

https://www.rd.nl/artikel/1109758-kinde ... taansrecht

[Lilian1975]

Een mooie samenvatting:

https://www.rd.nl/artikel/1109758-kinde ... taansrecht

Het blijkt dat geloofsdoop en kinderdoop onmogelijk geheel met elkaar te verzoenen zijn, maar dat beide gelegitimeerd worden door het Nieuwe Testament. Als we ons vertrekpunt in de Reformatie nemen, dan bestaan beide reeds 500 jaar naast elkaar. Vooral wil ik benadrukken dat beide gezegend zijn in de geschiedenis van de kerk. Kerkscheuringen en kerkstichtingen vanwege het standpunt aangaande de doop versterken het Lichaam van Christus niet.

Hoezo vertrekpunt vanaf Reformatie? Begint daar de kerkgeschiedenis pas? Dit kan je alleen op opvoeren als je inderdaad beide naast elkaar wil laten staan. Alsof dat Bijbels gezien überhaupt mogelijk is...In dat geval komt de vroege kerkgeschiedenis niet zo goed uit, om je standpunt te verdedigen! Maar of het recht doet aan de werkelijkheid?

PS. Overigens inmiddels wel wat vragen met de plaatsing van de laatste artikelen zoals Jansen en bovenstaande.... als je als RD helderheid wil houden waarom kinderdoop, en afwijzen van geloofsdoop moet je dat vooral doen! Nee dus.

[Lilian1975]

Zat nog te denken... n.a.v. dat artikel
2 zaken die innerlijk tegengesteld zijn aan elkaar naast elkaar laten staan. Past super goed bij het post moderne denken!
Vind ik.