Het nut van levensbeschrijvingen of: hoe om te gaan met populariteit

[CvdW]

Ik mag wensen dat er een promotieonderzoek komt, zoals ds. Golverdingen onderzoek gedaan heeft naar de situatie GG/GGiN rondom 1953.
Waren er toen zoveel negatieve geluiden?
@MNB geeft mij de indruk het van tafel te willen vegen. Tip: Alleen die topics lezen die je interessant vindt.

[MNB]

Exact. Ik was net zoiets aan het schrijven, maar aangezien ik nog meer te melden heb, plaats ik het maar helemaal.

Ik heb geen idee aan de hand waarvan je de deelnemers nu indeelt, maar ik vind het een typische groupthink-manier van kijken.

Ik heb me nog geen moment druk gemaakt om de vraag of ds. P. Blok wel of geen kind van God was. Dat op zich is al een manier van kijken die ver van mij afstaat. Waar deze dominee trouwens ook zelf aanleiding voor gaf, door in zijn geschriften geregeld meer de spectaculariteiten dan de vrucht van de Geest aan de orde te stellen.

Überhaupt is het idee dat een dominee zelf waar gelovig moet zijn om het heil te bemiddelen, mijns inziens onjuist. Het gaat om de inhoud van het evangelie. Ik pleit er niet voor om ongelovige predikanten te hebben, want die zullen -naar ik aanneem- niet geroepen zijn tot het ambt, en het zijn ook geen goede voorbeelden van geloof, maar het is belangwekkender wát er gezegd wordt op de preekstoel.

Ik herken mij verder totaal niet in jouw indeling en als het gaat om mensen die afhaken: dat zal mijns inziens gemiddeld genomen meer samenhangen met een gebrek aan zelfreinigend vermogen in de kerkgemeenschap dan met het bespreken van dominees uit een (ver) verleden.

Je hele manier van schrijven getuigt in mijn beleving van een idee over dominees op een voetstuk waar ik mij totaal niet in herken.

Blijkbaar is het je vreemd door de bediening van Gods Woord door de mond van Gods knechten in grote mate gesticht te zijn. Dat dit liefde tot Gods knechten teweeg brengt is dan niet alleen vanzelfsprekend maar is een helder kenmerk van het werk van de Heilige Geest in het hart van een mens. Lees daarvoor ook de brieven van Johannes na die dit veelvuldig benadrukt als één van de meest heldere kenmerken van genade. Wat de liefde dan allemaal uitwerkt kun je zelf in 1 Korinthe 13 lezen. Op dit forum wordt het tegenovergestelde zichtbaar.

Niet alle liefhebben van Gods knechten is een op een voetstuk plaatsen van deze personen. Niet alle ‘niet willen spreken van de zonden van de naaste’ is een ‘in de doofpot stoppen’ van de zonden. Maar ook is niet alle spreken van de zonden van onze naasten is een teken van geestelijk leven, eerder van het tegenovergestelde. Vergelijk het spreken op dit forum eens met het spreken van 1 Korinthe 13.

Wat een nare ad hominem in je eerste zin. Het haalt je hele verdere betoog onderuit.

Dat is ook niet goed van mij. Eerlijk gezegd kost het me grote moeite om in mijn afkeer van deze discussie niet te grove woorden te gebruiken. Wat ik met die eerste zin hebben willen zeggen is het volgende: Als je zelf ooit in je leven met zegen onder Gods Woord hebt gezeten, dan valt er een band met de persoon die het middel is geweest tot zegen van je ziel. Dan kun je niet met vermaak naar een discussie als deze kijken over de persoon met wie je een band hebt. Overigens ken ik de persoon van Ds. Blok zelf niet/nauwelijks dus ik spreek hier nog als buitenstaander.

[Ad Anker]

Het is dus niet mogelijk om hier vragen over te stellen, of om er het gesprek over aan te gaan. MNB verheft zich boven het gepeupel hier, trekt oordelende conclusies en wijst met het vingertje. Hij lijkt daarmee diep ingeleid in de zonden van een ander. En dat komt hij hier vertellen. Zoals Wim dat gisteren ook leek te doen.

Ik blijf er bij dat het best besproken mag worden. Er is een openbaring in het archief, iemand uit onze achterban is in dat archief gedoken, heeft daar verslag van gedaan wat geplaatst is in het RD. Natuurlijk bespreken we het niet met het doel om iemand postuum te beschadigen, althans, daar ga ik vanuit.

Ingewikkeld voor mij is, om Wims vraag te beantwoorden, dat ik deze predikant redelijk gekend heb. Ik heb veel onder zijn gehoor gezeten. Ik de kringen waarin ik ben groot gebracht is hoge achting voor Gods knechten vanzelfsprekend. Dat heeft geresulteerd in een soort beeld van dominees alsof het heiligen zijn, in ieder geval niet zo'n mens als dat ikzelf ben. Zo'n onthulling over deze dominee wringt met dat beeld. En dát is precies ingewikkeld.

Het maakt bij mij de gedachte levend dat een voetstuk voor zulke mannen zo gevaarlijk is. Ik heb altijd moeite gehad met de autobiografie die geschreven is. Ik vind het moeilijk om zo'n boek te waarderen omdat het zo ontzettend naar de mens is. Dus dat voetstuk, dat in mijn beeld zit, is gewoon fout. Dominees heb ik te erkennen als Gods knechten maar tegelijkertijd als gewone, zondige, gebrekkige mensen zoals ik ben.

En ja, dominees zullen dit direct erkennen. Ze zeggen het ook van de preekstoel. Maar toch, er blijft een zweem van status aan hangen. Ik denk dat ik daar gewoon slecht tegen kan.

[MNB]

Het is dus niet mogelijk om hier vragen over te stellen, of om er het gesprek over aan te gaan. MNB verheft zich boven het gepeupel hier, trekt oordelende conclusies en wijst met het vingertje. Hij lijkt daarmee diep ingeleid in de zonden van een ander. En dat komt hij hier vertellen. Zoals Wim dat gisteren ook leek te doen.

Ik blijf er bij dat het best besproken mag worden. Er is een openbaring in het archief, iemand uit onze achterban is in dat archief gedoken, heeft daar verslag van gedaan wat geplaatst is in het RD. Natuurlijk bespreken we het niet met het doel om iemand postuum te beschadigen, althans, daar ga ik vanuit.

Ingewikkeld voor mij is, om Wims vraag te beantwoorden, dat ik deze predikant redelijk gekend heb. Ik heb veel onder zijn gehoor gezeten. Ik de kringen waarin ik ben groot gebracht is hoge achting voor Gods knechten vanzelfsprekend. Dat heeft geresulteerd in een soort beeld van dominees alsof het heiligen zijn, in ieder geval niet zo'n mens als dat ikzelf ben. Zo'n onthulling over deze dominee wringt met dat beeld. En dát is precies ingewikkeld.

Het maakt bij mij de gedachte levend dat een voetstuk voor zulke mannen zo gevaarlijk is. Ik heb altijd moeite gehad met de autobiografie die geschreven is. Ik vind het moeilijk om zo'n boek te waarderen omdat het zo ontzettend naar de mens is. Dus dat voetstuk, dat in mijn beeld zit, is gewoon fout. Dominees heb ik te erkennen als Gods knechten maar tegelijkertijd als gewone, zondige, gebrekkige mensen zoals ik ben.

En ja, dominees zullen dit direct erkennen. Ze zeggen het ook van de preekstoel. Maar toch, er blijft een zweem van status aan hangen. Ik denk dat ik daar gewoon slecht tegen kan.

Maar als dit dan de emotie is waar je mee loopt. Hoe kun je dan op een stichtelijke manier gaan spreken over de zonden van een predikant waar deze zweem van status omheen hangt. Dat kan niet en verhoudt zich niet met het geheel van Gods Woord en het eerder genoemde hoofdstuk uit 1 Korinthe 13.

Echt waar, ik zie dit soort gesprekken als de donkerste kanten van onze hele gezindte. Er heerst overal verdeeldheid en niemand lijkt de minste moeite te hebben om een ander die er anders over denkt zo hard mogelijk te laten vallen. De liefde is weg. We graven kuilen voor elkaar...

[DDD]

Als we predikanten op een voetstuk zetten zien we niet meer dat ook zij het van genade moeten hebben. En creëren we een ongezond klimaat waarin je 'bijzondere kinderen van God' krijgt die haast onaantastbaar zijn geworden.

Dit ben ik ook zeker met je eens, en ook dat het goed is om eens grondig met mensen onderuit te gaan om het niet van mensen te verwachten maar van God alleen.

Waar ik echter tegen ageer is de bijdrage die op dit forum wordt geleverd om predikanten van hun voetstuk af te helpen. Ik zeg niet dat God dit niet ten goede kan gebruiken. Ik zeg dat dit werk dat mensen hierin verrichten een slecht werk is met grote gevaren/gevolgen voor onze eigen ziel.
We zien graag mensen met dominees onderuit gaan, maar een mens die met zichzelf onderuit is gegaan gaat zijn mond houden.
Het is niet goed als we dominees op een voetstuk plaatsen. Het is veel slechter ons zelf (heimelijk) op een voetstuk te plaatsen door er een bijdrage aan te leveren om een ander er vanaf te halen. Dat gebeurt hier mijns inziens. Soms is het expliciet met vermaak, soms is het uiterst subtiel met 'veel pijn in het hart' en 'verdrietig makend'.

Ik lees in jouw drie bijdragen, die vol staan van niet onderbouwde oordelen, meer dingen om andere mensen van hun voetstuk te halen, dan ik van iemand in dit draadje over ds. P. Blok heb gelezen.

Ik denk dat je geen gevoel hebt voor verhoudingen en verder ook een tekort aan nuchterheid hebt.

Verder denk ik dat je een heel ongezonde verhouding hebt met heilsbemiddelaars. De gemiddelde oprecht gelovige rooms-katholiek zal een priester nog niet eens zo zien.

En dat doet niets af aan de liefde voor alle gelovigen, inclusief de dominee.

[Posthoorn]

Ik weet het niet, hoor, maar ik heb hier nog niemand liefdeloos over ds. P. Blok zien spreken. Wel zie ik allerlei gehakketak tegenover de mensen die deze kwestie ter sprake brengen. Openbare zonden mogen openbaar besproken worden, mogen openbaar bestraft worden. Dat is heel Bijbels.
Van bijdragen als die van MNB en Wim Anker krijg ik jeuk. Daar ben ik gewoon heel eerlijk in. Wim brengt het in rond Hollands, MNB meer in de 'tale Kanaäns', maar het komt op hetzelfde neer.

[DDD]

Zo is dat. En wat mij betreft: de bijdragen zijn allebei even zondig.

[Tiberius]

En bovendien, wat ik gisteren al typte, niemand is verplicht alles te lezen (behalve misschien de moderators).

[DDD]

Het is dus niet mogelijk om hier vragen over te stellen, of om er het gesprek over aan te gaan. MNB verheft zich boven het gepeupel hier, trekt oordelende conclusies en wijst met het vingertje. Hij lijkt daarmee diep ingeleid in de zonden van een ander. En dat komt hij hier vertellen. Zoals Wim dat gisteren ook leek te doen.

Ik blijf er bij dat het best besproken mag worden. Er is een openbaring in het archief, iemand uit onze achterban is in dat archief gedoken, heeft daar verslag van gedaan wat geplaatst is in het RD. Natuurlijk bespreken we het niet met het doel om iemand postuum te beschadigen, althans, daar ga ik vanuit.

Ingewikkeld voor mij is, om Wims vraag te beantwoorden, dat ik deze predikant redelijk gekend heb. Ik heb veel onder zijn gehoor gezeten. Ik de kringen waarin ik ben groot gebracht is hoge achting voor Gods knechten vanzelfsprekend. Dat heeft geresulteerd in een soort beeld van dominees alsof het heiligen zijn, in ieder geval niet zo'n mens als dat ikzelf ben. Zo'n onthulling over deze dominee wringt met dat beeld. En dát is precies ingewikkeld.

Het maakt bij mij de gedachte levend dat een voetstuk voor zulke mannen zo gevaarlijk is. Ik heb altijd moeite gehad met de autobiografie die geschreven is. Ik vind het moeilijk om zo'n boek te waarderen omdat het zo ontzettend naar de mens is. Dus dat voetstuk, dat in mijn beeld zit, is gewoon fout. Dominees heb ik te erkennen als Gods knechten maar tegelijkertijd als gewone, zondige, gebrekkige mensen zoals ik ben.

En ja, dominees zullen dit direct erkennen. Ze zeggen het ook van de preekstoel. Maar toch, er blijft een zweem van status aan hangen. Ik denk dat ik daar gewoon slecht tegen kan.

Maar als dit dan de emotie is waar je mee loopt. Hoe kun je dan op een stichtelijke manier gaan spreken over de zonden van een predikant waar deze zweem van status omheen hangt. Dat kan niet en verhoudt zich niet met het geheel van Gods Woord en het eerder genoemde hoofdstuk uit 1 Korinthe 13.

Echt waar, ik zie dit soort gesprekken als de donkerste kanten van onze hele gezindte. Er heerst overal verdeeldheid en niemand lijkt de minste moeite te hebben om een ander die er anders over denkt zo hard mogelijk te laten vallen. De liefde is weg. We graven kuilen voor elkaar...

Het gesprek gaat hier niet primair over de (vermeende) zonden van deze predikant. Want ik denk eerlijk gezegd dat er dan nog wel meer zou te zijn op te merken naar aanleiding van zijn boekjes.

Het gesprek gaat over de manier waarop je omgaat met gevaarlijke politieke ontwikkelingen en hoe de kerkgemeenschap daarop reageert.

En er hangt in mijn beleving helemaal geen zweem van status om deze dominee. Dat geldt enkel voor een aantal adepten. Er waren ook heel veel eenvoudige gelovigen die zijn opstelling tamelijk vermoeiend vonden.

[Posthoorn]

Het zou ds. Blok hebben gesierd als hij openlijk afstand gedaan had van zijn oorlogsverleden. Ik vermoed dat het uit naïeveteit voortkomt dat hij dit niet gedaan heeft. Dat was namelijk gewoon na de oorlog: zwijgen over dit soort zaken. Ik was zelf 53 toen mijn moeder mij, onder druk van buitenaf, mij iets verteld heeft over het 'foute' oorlogsverleden van een van mijn familieleden. Terwijl ik daar nooit enig vermoeden van had gehad.

[Job]

Ik heb lang getwijfeld om te reageren op dit topic. Alles bij elkaar bezien vind ik het een grote wanvertoning. We zitten hier nota-bene op een Reformatorisch forum de zonden van onze overleden medemens uitgebreid te bespreken tot ‘nut en opbouw van Gods Koninkrijk’. Dat is althans hoe één en ander naar voren gebracht wordt. Alles van een afstandje beziend zie ik vooral dat er grote pogingen worden gedaan om de uitbreiding van Gods Koninkrijk tegen te werken en dat wel degelijk onder de schijn van recht. Ten eerste vind ik een forum volslagen ongeschikt voor het bespreken van de zonden van een persoon door allemaal anonieme individuen die grote schijn geven in hun berichten zelf veel meer op te hebben met de waarheid en het belijden van schuld dan genoemde predikant en zelf op geheel anonieme wijze hier hun mening ventileren op een manier die totaal tegenstrijdig is met de Bijbelse wijze van omgang met andermans zonden. Sowieso, hoe zien we zo goed de zonden van onze naaste met die balk in onze ogen die ons zicht belemmert?

Ik geloof oprecht dat iemand die een glimpje heeft gezien van zijn eigen hart zijn mond hier houdt (mezelf ingesloten). Wat er aan zonden van de mens bekend wordt aan zijn/haar omgeving is maar een fractie van wat in het hart leeft en in ons leven heeft plaatsgevonden. Dat beseffend moeten we ook niet denken betreffende predikant of anderen te kunnen beschadigen. Elk kind van God zal direct toegeven vol van zonden te zijn. En dan zijn de zonden begaan na ontvangen genade nog veel erger (want tegen zoveel licht en genade begaan) dan uit het leven daarvoor. Echter, voor ons is de verantwoordelijkheid groot. Helpen we niet mee aan het voortbrengen van ons naasten goed gerucht, dan bezondigen we onszelf. Gaat het om een kind van God, dan maken we onze eigen ellende alleen maar groter door Gods oogappel aan te raken (Zacharia 2:8. De kanttekening geeft daarbij deze uitleg: “Die ulieden beledigt of schade aandoet, dat is zoveel alsof hij den Heere Zelven beschadigde, hetwelk Hij wreken zal.”). Wat dat betekent en wat de rechtvaardige gevolgen daarvan zijn zullen voor ons persoonlijk is het wel waard overdacht te worden zodat we ons afkeren van dit soort besprekingen.

Hoewel waarschijnlijk tegen dovemans oren, zou ik willen oproepen te stoppen met dit soort besprekingen.

Beste MNB, bedankt voor je inbreng die het overwegen waard is. Waar ik benieuwd naar ben: wat bedoel je met dat er grote pogingen worden gedaan om de uitbreiding van Gods Koninkrijk tegen te werken? Hoe wordt de uitbreiding van Zijn Koninkrijk concreet belemmerd door dit gesprek?

Wat vind je ervan dat het RD hierover heeft gepubliceerd?

Dag Job,


Laat ik vooropstellen niet te willen beweren dat we hier allemaal met de slechtste bedoelingen deelnemen aan dit gesprek. Motivatie kan ook zijn dat men uit liefde voor kerkverband en/of predikant of voor zichzelf graag helderheid zou willen hebben over hoe het echt zit. Ik kan dat begrijpen, maar daarmee vind ik deze discussie niet minder misplaatst en blijft ze mijns inziens op een wijze gevoerd worden die tegenover de wijze staat waarmee Gods Woord wil dat wij omgaan met eigen en andermans zonden. Nogmaals, daar is een forum mijns inziens een van de slechtste plaatsen voor al weten jullie blijkbaar bijna allemaal van elkaar wie wie is zoals ik opmaak uit het bericht van DDD. Al vind ik dat dit helemaal geen gespreksonderwerp zou moeten zijn op deze manier (met naam en toenaam sprekend over een persoon en zijn specifieke zonden), spreek dan liever met elkaar af en bespreek dit onderwerp onderling, al denk ik dat we duizend keer beter onze tijd kunnen besteden om tot onszelf in te keren en te overdenken wie we zelf zijn tegenover God.


Wat ik bedoel met mijn opmerking dat er grote pogingen worden gedaan om de uitbreiding van Gods Koninkrijk tegen te werken bedoel ik het volgende: Mensen zijn op verschillende manier betrokken bij deze discussie. Ik heb het dan over de personen die op een actieve wijze hun bijdrage leveren of meelezen. Er zijn mogelijk mensen onder die met vrucht voor hun eigen ziel onder zijn prediking hebben gezeten. Hoewel niet goed (maar dat is de theorie, de praktijk van het leven laat zich niet uittekenen op basis van theoretisch geredeneer), maar deze mensen kunnen in (grote) geestelijke vertwijfeling raken. Want als een knecht van God grote zonden begaat, is zijn prediking dan wel waar. En als dat niet het geval is, hoe kan ik dan met vrucht onder zijn gehoor hebben gezeten. Bedrieg ik mezelf niet en beeld ik me niet maar wat in.

Verder zijn er ook mensen die meelezen en die zich bevestigd zien in de hypocrisie van die strenge christenen die zelf net zo slecht (of slechter) zijn als (dan) de wereld. Die worden bevestigd in hun afkeer van het Reformatorsche deel van het Christendom. Dat zijn zowel mensen binnen als buiten de kerk.

Daarnaast zijn er veel jongeren die twijfelen over het feit of ze überhaupt bij de kerk blijven. Zij zien hierin mogelijk een goede reden om dat hypocriete gebeuren achter zich te laten.


En dan weet ik nog steeds niet of men inhoudelijk recht doet aan de situatie. Ik meen een citaat van je te hebben gelezen uit de levensbeschrijving waarin genoemde schrijver met een enkele zin terugblikt op deze periode. Ik zou dat soort zinnen niet te snel af willen doen als algemeenheden waarin geen ware schuld wordt beleden. God brengt al Zijn kinderen in de schuld. Dat wordt niet op elk ogenblik van de dag zo beleefd helaas, maar wanneer het er is dan zijn er geen woorden om dat uit te drukken en zegt men meer met weinig dan met veel woorden. Laten we dan wegblijven van het beoordelen van iemands leven op basis van wat wij ervan kunnen zien. Waar God genade schenkt in een hart, daar worden diepten en hoogten gekend die niet van papier zijn af te lezen maar die plaatsvinden tussen God en de ziel.

Ik vind dat er wat te lelijk wordt gereageerd op de oprechte zorg van MNB. Bedankt dat je het uitlegt, ik kan er een groot deel in mee, ook al ben ik één van de veelbesprekers van deze situatie in dit topic. Waarbij ik nogmaals zou willen onderstrepen (dat blijf ik graag doen zolang het nodig is) dat het mijns inziens moet gaan over hoe zondenbelijdenis functioneert binnen de christelijke gemeente. En ja, daar is dit onderwerp helaas de aanleiding toe. Wat dat betreft snijdt het mes wel aan twee kanten: het klinkt soms wat makkelijk als afhakers hun afkeer schuiven op de zonden van voormannen in de kerk. Maar andersom hebben die voormannen wel extra nauwkeurig toe te zien om geen aanleiding tot aanstoot of twijfel te geven.

Ondanks dat ik anders sta in mijn visie is op de noodzaak van het bespreken van de problematiek erachter, kan ik echter wel mee met jouw gevoelens van groot ongemak, MNB. Ik voel me elke keer een beetje...zelfbevuilend ofzo wanneer ik de naam van ds. Blok noem, wetend dat hij zich niet kan verdedigen en bovendien op dit moment volmaakt geheiligd is. Maar het spijt me, ik denk dat het onderwerp wel echt dringend bespreking nodig heeft binnen onze gezindte. Zie ook de link naar de podcast van het RD met Rinke Verkerk, waar @Helma aan refereerde.

[Tiberius]

Die laatste link - naar de podcast en het boek van Verkerk - begrijp ik niet. Of bedoel je Vogelaar?

[Ambtenaar]

Waar ik echter tegen ageer is de bijdrage die op dit forum wordt geleverd om predikanten van hun voetstuk af te helpen.

Dat is al een probleem op zich, dat predikanten op een voetstuk staan. Volgens mij is de Bijbel vrij helder over de verantwoordelijkheid van en jegens degenen die een ambt bekleden.

Het is niet goed als we dominees op een voetstuk plaatsen.

Je spreekt jezelf tegen?

Dat gebeurt hier mijns inziens. Soms is het expliciet met vermaak, soms is het uiterst subtiel met 'veel pijn in het hart' en 'verdrietig makend'.

De Bijbel is vrij helder over de voorwaarden waaraan ambtsdragers moeten voldoen, @refo heeft ze pagina's geleden al geplaatst. Als je bent veroordeeld voor een misdrijf, voldoe je niet aan de eis zoals o.a. verwoord is in Titus 1:7. Dat ligt in dit geval niet perse aan de persoon in kwestie, maar vooral aan degenen die betrokken zijn geweest in de procedure om hem uiteindelijk tot het ambt toe te laten. Al had de persoon in kwestie zelf moeten inzien dat hij niet voldeed aan de eisen.

[Job]

Die laatste link - naar de podcast en het boek van Verkerk - begrijp ik niet. Of bedoel je Vogelaar?

Hey, over "zwijgen en toedekken". Zie de laatste post van Helma in deze draad: https://www.refoforum.nl/forum/viewtopi ... 0#p1178570

[DDD]

@Job:
Ik vrees dat je toch iets te veel een ongezonde verering voor predikanten hebt.

Ik ben erg blij met mijn dominee. Het is een voorrecht dat hij zijn werk in onze gemeente doet. Hij had ook een andere keuze kunnen maken. Hij doet verder zijn best om goed te preken en doet geen gekke dingen, voor zover ik weet. En natuurlijk zou ik geschokt zijn als hij de belasting blijkt te ontduiken of in nog ergere zonden valt.

Maar dat zou voor mijn mening over de preken niets uitmaken. Hooguit zou ik zeggen: 'Medicijnmeester, genees uzelf'. Maar ik besef dat dat een dom spreekwoord is, want een dokter is niet verschoond van de kwetsbaarheid van het leven. Dominees zijn geen kleinere zondaars dan de gemeenteleden.

Als mensen hun geloof mede bouwen op hun emotionele band met de dominee, dan is er ergens iets erg mis, wat mij betreft.

Waar het gesprek hier nu over zou moeten gaan, is, wat doet de kerkenraad als de dominee zich niet goed gedraagt. Dáár zit wat mij betreft het probleem. En ik sluit niet uit dat historisch onderzoek er toe leidt dat ik aansluit bij ambtenaar, en zeg dat deze dominee wellicht beter geen predikant had moeten worden.

Maar ik heb -in tegenstelling tot een heleboel mensen hier die zich druk maken om dit gesprek- helemaal niet zo'n oordeel over deze geschiedenis. Ik maak mij er vooral veel zorgen over, niet alleen over hoe dat toen ging, maar ook over hoe dat nu gaat.

En dit forum is mijns inziens een heel geschikte plaats, omdat het hier vol zit met dominees en ouderlingen, die hier ook in de praktijk van het kerkelijk leven mee te maken hebben.