Mediageweld verpest uw kind

[Kislev]

Uit de krant, spreekt voor zich!


Mediageweld verpest uw kind

Al die moorden op het scherm maken kinderen agressief, ongevoelig en bang. In televisieprogramma's en in films wordt non-stop geweld getoond. In computergames kunnen kinderen voor de lol zelf onschuldige mensen vermoorden. Dat is uitermate schadelijk voor hun ontwikkeling. In opperste concentratie zitten ze voor hun X-box, drie jongens van 16 jaar die van hun zakgeld net de nieuwste versie van het gewelddadige spelletje Grand Theft Auto hebben aangeschaft. Om de beurt bedienen ze de controller. Als moeder even binnenkomt om te vragen wie er mee wil eten, krijgt ze geen antwoord. 'Even wachten,' roept haar zoon zonder op te kijken, 'het is net zo spannend!' De bloedspetters druipen van het beeldscherm. De lol van het spel is om zo veel mogelijk onschuldige mensen om te brengen op een zo bloedig mogelijke manier. De spelers lijken daar heel bedreven in. Ergens in het achterhoofd van moeder begint een alarmbel te rinkelen. 'Wat is dit voor ongein, jongens?' vraagt ze. Maar de pubers lachen haar weg. 'Het is gewoon een spelletje,' roepen ze in koor, en zoonlief zegt er achteraan: 'Je gaat toch niet zeuren hè?' Tijdens het eten bespreken de drie welke film ze die avond gaan huren. De keuze valt op Kill Bill, deel 2. Ditmaal is het vader die niet mag zeuren.

Medelijden
Kinderen en jongeren worden overspoeld met gewelddadige televisieprogramma's, speelfilms en videogames waarin onschuldige mensen zomaar voor de lol worden mishandeld en gedood zonder dat de daders met hun ogen knipperen, laat staan schaamte of medelijden voelen. Zonder dat er ook maar één seconde aandacht wordt besteed aan de geestelijke en lichamelijke gevolgen van al dat geweld voor de slachtoffers. Onder het mom van ontspanning, vertier en zelfs kunst worden per jaar honderden van dergelijke films op de televisie en in de bioscopen vertoond. Elk jaar komen er gruwelijkere games op de markt. De rekken in de speelgoedwinkels en videotheken staan vol met gewelddadige cd-roms en dvd's. Oplettende ouders vragen zich bezorgd af of het geen kwaad kan, al dat virtueel geweld . Of de geest van hun kinderen er niet zo verziekt door raakt dat ze gaan denken dat het normaal is om mensen voor de lol te mishandelen en te doden. Het antwoord is ja, het kan kwaad.

Ongelijk
Mensen die beweren dat er geen verband is tussen de toename van het virtuele geweld in de media en van het echte geweld in de samenleving hebben ongelijk. Dat verband is er namelijk wel, zeggen steeds meer deskundigen, onder wie de Amerikaanse luitenant-kolonel Dave Grossman, legerpsycholoog en auteur van twee kritische boeken over de effecten van mediageweld. Grossman stelt bikkelhard dat de confrontatie vanaf jonge leeftijd met zo veel geweld op televisie, in speelfilms en in games van sommige kinderen killers maakt, gewetenloze moordenaars. 'Jonge mensen worden tegenwoordig van jongs af aan gebombardeerd met duizenden daden van agressie en geweld op de televisie. Ze lachen en dollen, en eten chips op de bank, terwijl op het beeldscherm de lijken zich opstapelen,' zegt hij. 'We zijn bezig een generatie mensen groot te brengen die van jongs af aan gewend is gruwelijke beelden van geweld te associëren met vrolijkheid, opwinding en ontspanning. Dat is een gevaarlijke associatie voor een beschaafde samenleving.'

Rattenvanger
Even een kleine sprong terug in de tijd. Al sinds de komst van de televisie maken mensen zich zorgen over de verderfelijke invloed van dit medium op de tere kinderziel. Van meet af aan is gewaarschuwd dat een beeldbuis in huis kinderen dikker, dommer, slomer, oppervlakkiger en agressiever zal maken. Maar alle zorgen ten spijt groeide het medium uit tot een ware rattenvanger. In de Verenigde Staten zitten kinderen onder de 12 jaar gemiddeld 3 uur per dag voor de buis, in Nederland ruim 2 uur. Volwassenen houden het hier nog veel langer vol. Volgens de laatste peilingen zelfs gemiddeld 3 uur en 12 minuten per dag. Wat zien ze in die uren? Kinderen kijken ongetwijfeld naar allerlei leuke, verantwoorde, educatieve uitzendingen. Volwassenen houden van sport, spel en soaps, zo blijkt uit kijkonderzoek. Maar daarnaast kijken ze ook naar programma's die zich onderscheiden door het tonen van verbaal en fysiek geweld, variërend van scheldkanonnades en vechtpartijen in cartoons tot weerzinwekkende afslachtingen in horrorfilms. Dat kijken naar agressie en geweld is niet onbegrijpelijk. Het windt immers op. Het geeft ons, veilig op de bank gezeten, een prikkelend gevoel van dreiging en gevaar, en dat kan wel eens lekker zijn in het gezapige bestaan. De beelden kunnen ook leerzaam zijn, want we worden erdoor gewaarschuwd op welke manieren gevaar zich kan manifesteren in het leven. En ze kunnen bevredigend zijn, want na afloop gaan we rustig en ongeschonden naar bed in de wetenschap dat wij gelukkig geen last hebben van al die ellende in de boze buitenwereld.

Sensationeel
Het zou dus volstrekte onzin zijn om agressie overal uit te bannen. Geweld hoort erbij, van de Griekse drama's tot Shakespeares toneelstukken tot oorlogsfilms als Saving Private Ryan. De kwestie is alleen hoeveel geweld en wat voor geweld. Het is vooral de stortvloed aan sensationeel, willekeurig en ongestraft geweld in films en games die de deskundigen steeds meer zorgen begint te baren. Want er zijn inmiddels genoeg aanwijzingen dat het niet alleen de kinderziel schaadt, maar ook volwassenen geen goed doet. Beginnen we met de hoeveelheid. In de Verenigde Staten is berekend dat een gemiddeld kind daar in de eerste twaalf jaar van zijn leven minstens honderdduizend geweldsacties en achtduizend moorden op de televisie ziet. In Nederland liggen die aantallen voor kinderen tot 12 jaar volgens de berekening uit 1997 van de Amsterdamse hoogleraar kind & media Patti Valkenburg, op minstens negentigduizend geweldsacties en zesduizend televisiemoorden. En dan hebben we nog niet eens de videogames meegeteld. Hoe is dit mogelijk? Een van de redenen is dat speciaal voor kinderen gemaakte populaire animatiefilms soms net zo gewelddadig kunnen zijn als actiefilms voor volwassenen. Ook in de actieseries voor kinderen vliegen de kogels je om de oren en vallen er veel doden. Bovendien zien kinderen vaak de gewelddadige trailers voor series en films later op de avond. En ze kijken, vooral als ze een eigen televisie op de kamer hebben, naar programma's vol geweld die niet voor hen bestemd zijn.

Kwaliteit
Over de kwaliteit van het mediageweld valt eindeloos te discussiëren. Wat kan wel door de beugel en wat niet? Iedere deskundige hanteert eigen definities van geweld en eigen normen voor wat aanvaardbaar is en wat niet. De maatstaven van Dave Grossman zijn ook voor leken redelijk begrijpelijk en hanteerbaar. Afkeurenswaardig is volgens hem 'sensationeel geweld' dat willekeurig wordt toegepast en waarin de daders geen spijt of schaamte kennen. 'Sensibel geweld' dat niet willekeurig is en duidelijk ernstige gevolgen heeft voor de daders en slachtoffers, mag volgens Grossman wel worden vertoond. De Amerikaanse professor W. James Potter van de University of California at Santa Barbara (UCSB), auteur van enkele uitstekende boeken over mediageweld, geeft een aantal heldere kenmerken van gewelddadige programma's die onaanvaardbaar zijn omdat ze een negatieve invloed uitoefenen op de kijker. Het zijn de programma's met een hoog aantal realistische en expliciete gewelddadige acties, waarin het geweld als rechtvaardig en zelfs leuk wordt afgeschilderd. De daders zijn helden die niet afdoende gestraft en misschien zelfs beloond worden voor het gebruik van geweld . De gevolgen van het geweld voor het slachtoffer blijven onderbelicht of worden gebagatelliseerd.

Gevolgen
Wat zijn de schadelijke gevolgen van al dat mediageweld? Tot tien jaar geleden was het in wetenschappelijke kringen nog heel normaal om te beweren dat het allemaal wel meeviel, dat de zorgen hieromtrent vooral worden ingefluisterd door moraalridders en mediafoben. Tegenwoordig neemt slechts een enkeling dat standpunt nog in. De rest van de deskundigen twijfelt niet meer aan de negatieve effecten van zo veel mediageweld. Het merendeel van de driehonderd grote en wetenschappelijk betrouwbare studies (voornamelijk onder kinderen, want die zijn het kwetsbaarst) overal ter wereld wijst namelijk uit dat er een aantal schadelijke gevolgen is: het verhoogt de agressiviteit, het stompt mensen af voor het gebruik van geweld en het versterkt hun angstgevoelens. Uit diverse onderzoeken, waaronder een van hoogleraar Patti Valkenburg, blijkt dat kinderen onmiddellijk na het zien van een programma met veel geweldsacties zich agressiever gaan gedragen tegenover mensen en voorwerpen. Ze apen de acties van hun gewelddadige helden graag na. Ze nemen blijkbaar ook aan dat dergelijk gedrag aanvaardbaar en gerechtvaardigd is. Ze zien het mogelijk als een goede manier om een conflict op te lossen. In een onderzoek onder 5- en 6-jarigen in Finland bleken deze na het zien van een gewelddadige film meer geneigd om andere kinderen te slaan, uit te schelden, te bedreigen en hun speelgoed kapot te maken dan kinderen die niet naar de film hadden gekeken. Wat dat betreft geeft een recent onderzoek van de Universiteit Utrecht onder elfhonderd 4- tot 5-jarigen te denken: agressief gedrag zoals pesten, schoppen en slaan komt veelvuldig voor. Van de kleuters in de eerste klas van de basisschool heeft 84 procent ermee te maken.

Agressief
Het agressieve gedrag beklijft ook. Andere onderzoeken wijzen uit dat naarmate kinderen in hun leven meer geweldsacties te zien krijgen, ze zelf ook meer agressief gedrag blijven vertonen. Ook als ze eenmaal volwassen zijn. Beroemd is het langlopende onderzoek van de Amerikanen Leonard Eron en Rowell Huesmann waaruit blijkt dat jongens die in 1982 op 8-jarige leeftijd veel naar mediageweld keken, zich in de puberteit gemiddeld agressiever gedroegen dan hun leeftijdgenoten en op 30-jarige leeftijd vaker gearresteerd en vervolgd waren voor criminele daden die ze als volwassenen pleegden. Natuurlijk is mediageweld niet de enige veroorzaker van agressief gedrag, haasten alle onderzoekers te zeggen. Een agressieve persoonlijkheid, opgroeien in een omgeving vol geweld, laag op de sociaal-economische ladder staan, al deze zaken spelen een grote rol. Maar zelfs als deze factoren worden ingecalculeerd, blijft in de onderzoeksdata overeind staan dat mediageweld een belangrijke bijdrage levert aan de mate van agressiviteit die een individu aan de dag legt. Je kunt het verband natuurlijk ook omdraaien. Misschien is het wel zo dat agressieve personen graag naar gewelddadige scènes kijken. Maar dan nog moet je vaststellen dat ze dat beter niet kunnen doen, omdat ze er alleen nog maar agressiever van worden.

Afstomping
Ook de afstomping voor geweld is goed onderzocht en gedocumenteerd. Het komt er kortweg op neer dat het zien van beelden van agressiviteit en geweld een zekere lichamelijke opwinding veroorzaken. Maar als het te vaak gebeurt, treedt gewenning op. De kijker raakt minder snel opgewonden en gaat extremere varianten opzoeken om toch geprikkeld te worden. Hij wordt op zijn wenken bediend door de televisie- en filmindustrie. Wie dit niet gelooft, moet nog maar eens een oude griezelfilm bekijken die vroeger kippenvel veroorzaakte. Daar is nu niks meer aan, we zijn het veel enger gewend. Kinderen die van jongs af aan worden geconfronteerd met agressie en geweld op televisie, raken al vroeg in hun leven afgestompt en gaan als pubers en jongvolwassenen op zoek naar sterkere prikkels om te kunnen griezelen en gruwelen. De industrie bedient hen op hun wenken met, om maar iets te noemen, steeds engere en gewelddadigere Halloween-films.
De afstomping blijft echter niet beperkt tot ongevoeligheid voor virtueel geweld, benadrukt Dave Grossman. Sommigen onder ons worden ook ongevoeliger voor echt geweld. Een van de grootste problemen waarmee elk leger wordt geconfronteerd, is dat mensen niet graag medemensen doden. Dat gaat in tegen de menselijke natuur. Zelfs soldaten doden niet graag vijandelijke soldaten; ze schieten liever in de lucht of helemaal niet. Om die reden was in Tweede Wereldoorlog de firing rate, het aantal keren dat een Amerikaanse soldaat daadwerkelijk op de vijand schoot als hij de kans kreeg, maar 15 procent. Vanuit militair oogpunt is dat natuurlijk veel te weinig. Om hierin verbetering te brengen, worden soldaten tijdens hun training ongevoelig gemaakt voor het doden van medemensen (in militaire termen spreekt men van desensitizing). Ze leren op doelen te schieten die zo veel mogelijk op mensen lijken.

Simulatie
Aanvankelijk waren dat alleen poppen op de schietbaan, maar de laatste decennia maakt het Amerikaanse leger gebruik van killing simulators, die opvallend veel overeenkomst vertonen met uitermate gewelddadige games als Mortal Kombat. Met behulp van die moordsimulatoren oefenen soldaten net zo lang in het doodschieten van medemensen tot ze ongevoelig genoeg zijn geworden om dat ook in het echt te kunnen doen. Grossman is er als militair deskundige van overtuigd dat jongens die honderden uren thuis of in videospeelhallen met nepgeweren of joysticks virtueel oefenen in het doodschieten van spelfiguren, op den duur net zo ongevoelig raken voor het toepassen van geweld als soldaten. 'Het onschuldige Pong-videospelletje in de jaren zeventig heeft plaatsgemaakt voor moordgames die de jeugd in de gelegenheid stellen om zelf virtueel ervaring op te doen met het doden van mensen,' stelt Grossman. Maar terwijl soldaten een strenge discipline en militaire erecode krijgen opgelegd die moet voorkomen dat ze zich op het slachtveld misdragen en onschuldige slachtoffers maken, is dat bij de spelers van gewelddadige games niet het geval. Ze worden dus ongevoelig voor het gebruik van geweld zonder dat er tegelijkertijd een rem op wordt gezet. Tenzij iemand, bijvoorbeeld een of beide ouders, die taak op zich neemt.

Scherpschutters
De game-jongens worden met al dat virtuele oefenen in het doden van mensen ook net zo trefzeker als soldaten. Voorbeeld: de 14-jarige Michael Carneal uit Kentucky had nog nooit een echt geweer aangeraakt toen hij dat van zijn buurman stal, naar school liep en op een afstand van een paar meter met acht schoten acht bewegende kinderen in het hoofd en bovenlijf raakte. (Drie stierven, een blijft levenslang verlamd.) Het was een betere score dan menig scherpschutter zou halen. Gevraagd hoe hij had leren schieten, antwoordde hij: in videogames. Ook Dylan Klebold en Eric Harris die op de Columbine High School in Colorado een bloedbad aanrichtten, hadden de kunst afgekeken van het gewelddadige videospel Doom. Ze gingen in werkelijkheid op dezelfde manier te werk als hun gamehelden: rustig bewegend van ruimte naar ruimte en zonder aanzien des persoons op iedereen schietend die ze op hun pad tegenkwamen. Saillant detail in dit drama: toen Dylan op de fatale dag zijn huis verliet om naar school te gaan, vroeg zijn moeder nog wat voor wapen daar uit zijn schooltas stak. Oh, dat is mijn Nintendo-geweer, antwoordde hij, we gaan straks nog wat spelen. Angst is het derde aantoonbare schadelijke gevolg van mediageweld, naast agressie en afstomping. Als politici of criminologen beweren dat niet de criminaliteit in de samenleving is toegenomen maar vooral de angst voor criminaliteit, dan zitten ze natuurlijk te jokken. Om het maar even te beperken tot de cijfers over jongeren en geweld : in 1960 werden 1.900 jongeren door de politie opgepakt wegens gewelddadigheden, in 2003 waren het er 11.728.

Angst
Maar het is zonder meer waar dat de angst is toegenomen, hoewel de individuele kans om slachtoffer te worden van een gewelddaad nog steeds niet groot is. Onderzoek wijst uit dat het almaar zien van geweld op de televisie en in speelfilms de angstgevoelens van mensen aanwakkert. Bij kinderen is dat vaak evident: ze krijgen nachtmerries, gaan bedplassen en houden hun ouders wakker. Ze krijgen ook minder vertrouwen in de wereld om hen heen. Dat is geen wonder als ze voor hun twaalfde levensjaar honderdduizend keer op de beeldbuis de boodschap hebben doorgekregen dat als iets je niet bevalt, je gewoon begint te schelden, rammen of moorden. Dat geeft geen veilig gevoel. Ach, zeggen mensen die graag relativeren, ze weten heus wel het verschil tussen de virtuele en echte wereld. Maar reclamemakers en trendwatchers weten wel beter. Kinderen én volwassenen zijn zeer gevoelig voor impliciete en expliciete televisieboodschappen, of die nu waar zijn of niet.

Ramkoers
Wat moet er gebeuren om de ramkoers van dit schip te keren? Overal nemen overheden maatregelen om jonge mensen te beschermen tegen mediageweld. Er is een verbod ingesteld op verkoop en verhuur van gewelddadige films en games voor kinderen onder de 16 jaar. Er zijn regels gekomen die bepalen wanneer iets op de televisie mag worden uitgezonden. Er is een kijkwijzer bedacht die de media-industrie zelf, aan de hand van een lijst van criteria en onder toezicht van een commissie van deskundigen, laat aangeven wat een film, tv-programma of game te bieden heeft en voor welke leeftijden het product geschikt is. Deze kijkwijzer, die onvermijdelijk veel kritiek te verduren krijgt, omdat ieder individu er nu eenmaal zijn eigen smaak en normen op na houdt, moet met name ouders helpen om te beslissen wat wel en niet geschikt is voor hun kinderen. Ouders worden aangemoedigd het mediagebruik van hun kinderen te volgen en te reguleren. Maar deze maatregelen zijn niet afdoende zolang de media-industrie schouderophalend zelf de inferieure producten blijft produceren en aan de man brengen. Zolang zelfs getalenteerde acteurs, regisseurs, producenten en gamemakers de ene grove gewelddadige film en game na de andere maken in plaats van hun creativiteit te gebruiken voor kwalitatief hoogwaardige producten. Tot die tijd blijft het dweilen met de kraan open, en kunnen jongens als ze zin hebben gewoon een potje Postal spelen, een game waarin je voor de lol zo veel mogelijk mensen en dieren moet mishandelen en vermoorden, bijvoorbeeld door over ze te urineren, ze levend te verbranden of de kat als demper op je geweer te gebruiken. Niks en niemand zal ze tegenhouden.

[memento]

De TV buiten de deur houden? Helemaal zo gek nog niet!

Nu nog de vraag hoe we filmkijken en spelletjes spelen verantwoord houden...

[limosa]

Oorspronkelijk gepost door memento
De TV buiten de deur houden? Helemaal zo gek nog niet!

Nu nog de vraag hoe we filmkijken en spelletjes spelen verantwoord houden...

gewoon alles bekijken en de goeie apart leggen ofzo?

nee, 't is net als in het verkeer, wie botsingen wil vermijden moet afstand houden

[Lizzy]

Er treed zeker een gewenning op als kinderen vaak tv kijken of films kijken die niet verantwoord zijn. Als een kind gevoelig is kan het zeker angstig worden of agressief enz.

De slechte dingen waar je je kinderen juist voor wilt waarschuwen worden openlijk op tv vertoont.

Er zijn ook leerzame dingen op tv, maar als ouder moet je goed kunnen selecteren en anders een code erop zodat ze hem zelf niet aan kunnnen zetten.

Maar nog beter misschien!! Geen tv kijken en zeker niet als het buiten prachtig weer is.

[memento]

Oorspronkelijk gepost door limosa

Oorspronkelijk gepost door memento
De TV buiten de deur houden? Helemaal zo gek nog niet!

Nu nog de vraag hoe we filmkijken en spelletjes spelen verantwoord houden...

gewoon alles bekijken en de goeie apart leggen ofzo?

nee, 't is net als in het verkeer, wie botsingen wil vermijden moet afstand houden

Limosa, je vergelijking raakt kant nog wal. Er zijn zeker wel verantwoorde films, en verantwoorde spelletjes, en er zijn ook middelen genoeg om VOORAF te controleren of het wel verantwoord is:

Bij films zegt de rating meestal al genoeg. Als je op http://www.imdb.nl kijkt, staat er bij bijna elke film ook nog de Amerikaanse rating, inclusief uitleg waarom die rating gegeven is (vloeken, naakt, etc)

Bij spelletjes zegt de achterkant van de doos meestal wel genoeg. En anders zijn er op internet altijd wel screenshots te vinden die je kan bekijken, alvorens het spel te gaan spelen.

[limosa]

spelletjes zitten nog wel onschuldige bij, en op zich is het niet verkeerd om een spelletje te doen, integendeel, het is zeker voor kinderen heel goed om spelletjes te doen, zit vaak een educatief element in

speelfilms is van een andere orde, ook een "verantwoorde" film doet de drempel verlagen naar het kijken van "minder verantwoorde" film en tenslotte kan zo'n beetje alles er mee door, in theorie hoeft dat allemaal niet natuurlijk maar in 999 van de 1000 gevallen is dat wel wat er gebeurt

[memento]

speelfilms is van een andere orde, ook een "verantwoorde" film doet de drempel verlagen naar het kijken van "minder verantwoorde" film en tenslotte kan zo'n beetje alles er mee door, in theorie hoeft dat allemaal niet natuurlijk maar in 999 van de 1000 gevallen is dat wel wat er gebeurt

Dat is natuurlijk geen argument. Op basis van die argumentering kan ik ook zeggen: je kan je beter je niet amuseren, want dat leidt uiteindelijk toch maar tot zonde...


Een boekje wat ik iedereen kan aanbevelen: Andries Knevel - De wereld in huis. Een eerlijke visie op tv en aanverwante media. Lezenswaardig!

[Unionist]

Onze oudste werd toen hij 5 was zo ontzettend druk van het voorlezen van een Bijbelboekje van Ds. Meuese over David, dat we dat maar als te gewelddadig aan de kant hebben gelegd.

We hebben toch maar besloten Bijbelse verhalen te blijven voorlezen...

[arend]

zou ik niet doen. Verhalen over David en Batsheba leiden ook allemaal tot zonde...

(sorry. flauw)

[limosa]

de hele discussie die weer op gang begint te komen is in deze topic ook al gevoerd, volgens mij zinloos om dat allemaal te gaan herhalen

[Anity]

Wat ik een probleem vind is dat je niet altijd de kijkwijzer kan vertrouwen. Ik ben wel vaker een film tegen gekomen die 'alle leeftijden was' maar egt niet geschikt was. Controleren vind ik dus erg belangrijk :thu

[Hendrikus]

Een heel oud topic, een nieuwe vraag.

Wie weet er een leuk, aantrekkelijk computergame voor een middelbare scholier van 14 à 15 jaar, waarin het niet alleen maar gaat om het doodschieten van tegenstanders?

Tips zijn zeer welkom!

[Rens]

Een boekje wat ik iedereen kan aanbevelen: Andries Knevel - De wereld in huis. Een eerlijke visie op tv en aanverwante media. Lezenswaardig!

een man die zélf tv-programma's maakt.........en ook niet altijd "voor alle leeftijden"....

[Rens]

Een heel oud topic, een nieuwe vraag.

Wie weet er een leuk, aantrekkelijk computergame voor een middelbare scholier van 14 à 15 jaar, waarin het niet alleen maar gaat om het doodschieten van tegenstanders?

Tips zijn zeer welkom!

games waar het niet op geweld uitdraaid of het uitgangspunt is? het zal het zoeken naar de bekende speld in een gigantische hooiberg worden.

[Bert Mulder]

Nederlands talig?