PKN overweegt eigen predikantenopleiding

[ndonselaar]

UTRECHT - Het Theologisch Wetenschappelijk Instituut (ThWI) van de Protestantse Kerk in Nederland overweegt de opleiding tot predikant in eigen hand te nemen. Dat bevestigen prof. dr. F. G. Immink, rector van het ThWI, en prof. dr. F. A. van der Duyn Schouten, voorzitter van de raad van toezicht van de predikantsopleidingen van de PKN.
.
Op dit moment worden predikanten voor de Protestantse Kerk opgeleid aan de theologische faculteiten van de universiteiten in Utrecht en Leiden en aan de Theologisch Universiteit in Kampen.
.
Een van de redenen van de onderhandelingen die gevoerd worden om te komen tot een eigen opleiding, is dat de zogenoemde duplex ordo in Utrecht en Leiden minder goed zou functioneren. Dit in de negentiende eeuw ingevoerde systeem houdt in dat de universitaire opleiding tot predikant voor een deel onder verantwoordelijkheid valt van de kerk en voor een deel onder verantwoordelijkheid van de universiteit.
.
Concreet betekent dit dat de Protestantse Kerk en de overheid samen verantwoordelijk zijn voor de opleiding van predikanten. Studenten die dominee willen worden, moeten eerst een driejarige bachelor volgen aan de universiteit, vervolgens een universitaire master theologie en kerk van anderhalf jaar en daarna twee jaar de door het ThWI aan de twee faculteiten verzorgde predikantsopleiding.
.
Prof. Van der Duyn Schouten geeft twee redenen voor de gesprekken die er momenteel zijn over veranderingen in de predikantsopleiding. „Zo wordt momenteel gesproken over een vernieuwing van het bekostigingsstelsel van de opleidingen en is er een nieuwe Wet op het hoger onderwijs in voorbereiding.
.
Een van de mogelijkheden die wij nu overwegen, is om in de toekomst zelf een driejarige master te gaan aanbieden aan het ThWI. Het ministerie van onderwijs heeft ons deze mogelijkheid in overweging gegeven en daarover wordt momenteel met alle instanties gesproken.”
.
Volgens de hoogleraren onderzoekt een ingestelde commissie momenteel drie opties. „We kunnen de huidige duplex ordo handhaven”, aldus prof. Immink. „We zouden dan wel moeten komen tot een beter convenant met de universiteiten, want er zijn zaken die nu niet goed werken. Maar verder zou de opleiding dan hetzelfde blijven.”
.
Een tweede mogelijkheid is volgens prof. Immink dat het ThWI zelf een driejarige master gaat aanbieden. „We willen dan wel heel nauw blijven samenwerken met de universiteiten van Utrecht en Leiden.
.
Een derde optie is dat we kiezen voor het aanbieden van een driejarige masterstudie en een bestuurlijke fusie aangaan met de Theologische Universiteit in Kampen. Het Luthers Seminarie, dat nu nog zelfstandig is, zal in optie twee en drie met het ThWI samengaan.”
.
Professor Immink geeft toe dat er op dit moment, vooral aan de universiteit in Utrecht, allerlei zaken spelen die een herziening van de structuur van de predikantsopleiding noodzakelijk maken. „Zo kent deze universiteit geen zelfstandige theologische faculteit meer. Die is opgegaan in de faculteit geesteswetenschappen. Als theologie een onderdeel wordt van geesteswetenschappen, dan is de volgende vraag in hoeverre er dan nog sprake is van protestantse theologiebeoefening. Hoe is het dan met de ruimte voor het specifiek theologische onderwijs?”
.
Een punt van zorg voor het ThWI is ook dat in Utrecht de klassieke vormgeving van de duplex ordo onder druk staat. De van ouds kerkelijke vakken praktische theologie en dogmatiek worden nu ook in de staatsopleiding aangeboden. „De positie van kerkelijk hoogleraar heeft geen stevige wettelijke basis meer”, aldus prof. Immink.
.
In het Utrechts Universiteitsblad, waarin verleden week over mogelijke veranderingen bij de predikantsopleiding werd geschreven, zeggen vertegenwoordigers van de universiteiten in Utrecht en Leiden dat ze zich overvallen voelen door de plannen van de ThWI. Ze vrezen dat de plannen van de Protestantse Kerk mogelijk het einde betekenen van de master theologie en kerk.
.
Zeer binnenkort is er overleg tussen de universiteiten en het ministerie van Onderwijs.

[ndonselaar]

Lees ook het artikel in het U-blad

[ndonselaar]

Als ik dit zo lees, moet ik nog eens denken aan een ingezonden brief van Dr. C.A. v.d. Sluijs. In deze brief hekelde v.d. Sluis het besluit van de HNHK om de opleiding niet in Utrecht onder te brengen maar in Amsterdam. Het verwijt 'afscheidingsdenken' lag er in verwerkt.

Als dit besluit echter doorgaat en de PKN met haar opleiding een eigen master gaat beginnen en dus afscheid neemt van de duplex ordo, dan zien we in Nederland dat er grofweg een drietal Universitaire opleidingen overblijven.

Apeldoorn - CGK en NGK
Amsterdam - HNHK
Kampen - PKN

Apeldoorn en Kampen zijn theologische universiteiten én een simplex ordo.

Amsterdam is een algemene universiteit met een theologische faculteit.

Het lijkt alsof de HNHK dan niet alleen confessioneel maar ook qua opleiding in het 'oude' hervormde spoor gaat.

Consequenties? Amsterdam had nog een kleine mogelijkheid om via een zijspoortje PKN predikanten af te leveren. Dat zijspoor wordt een eindspoor.
Utrecht en Leiden raken een groot deel van haar masterstudenten kwijt en waarschijnlijk alle masterstudies aan de subfaculteit Godgeleerdheid.
Ook zullen mensen nu vooraf moeten kiezen als het gaat om de opleiding. Hieruit volgt dan dat het unieke karakter van bijvoorbeeld Utrecht en Leiden waar diverse studenten uit vele richtingen verloren gaat.

Het is wel jammer.

[Unionist]

Oorspronkelijk gepost door ndonselaar

Als dit besluit echter doorgaat en de PKN met haar opleiding een eigen master gaat beginnen en dus afscheid neemt van de duplex ordo, dan zien we in Nederland dat er grofweg een drietal Universitaire opleidingen overblijven.

Apeldoorn - CGK en NGK
Amsterdam - HNHK
Kampen - PKN

We vergeten nog een hele gerenommeerde: Kampen-Broederweg. (GKV)

[gravo]

Als master-student aan de UU ben ik eigenlijk met stomheid geslagen!

De beweegredenen worden mijns inziens wat omfloerst te berde gebracht. Het gaat dan om studiekosten, om het onderbrengen van theologie onder 'geesteswetensschappen en nog zo wat ongemakken.

Ik vrees, dat er onder druk van de omstandigheden in feite iets anders achter zit: de kloof tussen de wetenschappelijke beoefening van theologie en de binnenkerkelijke protestantse theologie is te groot. Studenten, die eerst door de wetenschap zijn heengegaan kunnen moeilijk in een kerk aan de slag, die momenteel weer wat orthhodoxer wordt. (de vrijzinnigheid doet het protestantisme verdwijnen (mc Grath), er ontstaat een concentratie van evangelisch en orthodox (die de grootste kloof voelt met de wetenschap).

Al met al lijkt er nu een einde te komen aan een eeuwenlange relatei tussen kerk en universiteit. Dat begon in de Middeleeuwen met de kathedraal-scholen (universitas)in de steden, die een vrijheid ontwikkelden los van het absolute kerkgezag. Steeds is er een spanning geweest tussen rede (en de ontdekkingen van de wetenschap) en het geloof. De PKN lijkt nu (via de achterdeur van de organisatorische redenen) een definitieve breuk met de wetenschappelijke theologie te willen forceren. A la bisschop Gijssen met zijn seminaries, waar de kerkelijke leer zorgvuldig onderwezen kan worden, zonder rekening te hoeven (!) houden met de wetenschappelijke ontdekkingen.

Luther en Calvijn komen ook een beetje in de verdachtenbank. Waren zij ook geen grote universitaire geleerden, die het kerkelijk leergezag van hun tijd met de wetenschap van toen (de ontdekking van de grondtalen en de Bijbel los van de Traditie) confronteerden?

De kerk stelt zich nu als gebieder op. Wij (!) trekken de stekker er uit. Maar eigenlijk is de universiteit de winnaar (niet financieel, maar moreel). Het geloof kan niet meer tegen onze argumenten op: ze druipen af en spreken alleen nog met elkaar over de dingen waar zij zelf geloof aan hechten, zonder dit geloof te willen laten toetsen of bekritiseren. Net als de afgescheiden kerken, zeg maar.

Krijg je weer van die 'chraismatische' preektijgers, die hun preken kracht bijzetten door heel hard met de vuist op de kansel te slaan, een ijzeren autoriteit te vestigen door anderen kennis te onthouden en door een onduidelijke, vage en speculatieve theologie, waar het academisch geschoolde kerkvolk moeiteloos doorheen prikt. Die zie ik ook nog wel eens weggaan.
Blijft over: de schare, die de wet niet kent en alleen nog maar kan mompelen: welles, de dominee hepput gezegd! Dondert niet wattie gezegd heeft.

Het gaat nog heel wat stof opwerpen, wat ik je brom.

gravo

[Aangepast op 7/6/05 door gravo]

[Aangepast op 7/6/05 door gravo]

[memento]

De kerk stelt zich nu als gebieder op. Wij (!) trekken de stekker er uit. Maar eigenlijk is de universiteit de winnaar (niet financieel, maar moreel). Het geloof kan niet meer tegen onze argumenten op: ze druipen af en spreken alleen nog met elkaar over de dingen waar zij zelf geloof aan hechten, zonder dit geloof te willen laten toetsen of bekritiseren. Net als de afgescheiden kerken, zeg maar.

Of de kerk wil zich afscheiden van de vrijzinnige geest?

[ndonselaar]

Gravo,

Het blijft natuurlijk een vraag die nooit beantwoord wordt: kunnen we theologie wel een wetenschap noemen?