Seculiere geschiedenis en de Bijbel

Plaats reactie
Gebruikersavatar
parsifal
Berichten: 9201
Lid geworden op: 09 jan 2002, 10:15
Locatie: Zuidhorn

Seculiere geschiedenis en de Bijbel

Bericht door parsifal »

De laatste jaren heb ik me (vooral door het luisteren van podcasts, maar ook door lezen) meer verdiept in geschiedenis. Ook in geschiedenis van rond de Bijbelse tijd. Dit is allemaal super-interessant. De wreedheid van de Assyriers (ook bekend uit seculiere geschiedenis) geeft wel wat meer licht op het boek Jona. De geschiedenis van de Perzen geeft soms wat achtergrond over bijvoorbeeld Daniel en andere Bijbelboeken uit die tijd etc.

Soms spreken de seculiere geschiedenis en Bijbelse geschiedenis elkaar tegen. Vaak zijn het kleine dingen: Was Belsazar koning van Babylon of alleen in praktijk de koning (terwijl zijn vader, de koning Nabonidus niet in de stad was). Soms wat groter: Was het Nebukadnezar die zijn verstand verloor of Nabonidus (wat in lijn lijkt met wat in seculiere geschiedenis wordt beschreven) en wordt in de Bijbel, het invoeren van een nieuwe persoon niet belangrijk genoeg geacht (geschiedschrijving had toen echt andere regels dan nu), en er is vrijwel geen toepassing van de tekst waarbij het uitmaakt welke koning het nu precies is.

Bij "zon sta stil" zijn we nu vrijwel allemaal van mening dat we de Bijbelse woorden niet direct blind onze visie op het universum moeten laten bepalen (zonder dat we hoeven afdoen aan wat de mensen toen zagen). Maar hoe ga je om met geschiedenissen waar buiten-Bijbelse bronnen voor zijn?
"Then he isn't safe?" said Lucy.
"Safe?" said Mr. Beaver. "Don't you hear what Mrs. Beaver tells you? Who said anything about safe? "Course he isn't safe. But he's good. He's the King, I tell you."
Online
Gebruikersavatar
Herman
Moderator
Berichten: 12065
Lid geworden op: 29 dec 2001, 12:21
Locatie: Geldermalsen

Re: Seculiere geschiedenis en de Bijbel

Bericht door Herman »

parsifal schreef: 18 dec 2023, 10:09 Maar hoe ga je om met geschiedenissen waar buiten-Bijbelse bronnen voor zijn?
Tamelijk nuchter. De buitenbijbelse bronnen moet je ook eerst rangschikken en beoordelen. Dus als er ergens een erezuil staat die de grote daden van deze of gene machthebber bezingt, dan moet je daar natuurlijk ook eerst de overdrijving vanaf pellen. Ik ben in dat opzicht van mening dat de bijbelse gegevens dezelfde of zelfs meer waarde hebben dan allerlei buitenbijbelse bronnen.
Gebruikersavatar
parsifal
Berichten: 9201
Lid geworden op: 09 jan 2002, 10:15
Locatie: Zuidhorn

Re: Seculiere geschiedenis en de Bijbel

Bericht door parsifal »

Herman schreef: 18 dec 2023, 10:45
parsifal schreef: 18 dec 2023, 10:09 Maar hoe ga je om met geschiedenissen waar buiten-Bijbelse bronnen voor zijn?
Tamelijk nuchter. De buitenbijbelse bronnen moet je ook eerst rangschikken en beoordelen. Dus als er ergens een erezuil staat die de grote daden van deze of gene machthebber bezingt, dan moet je daar natuurlijk ook eerst de overdrijving vanaf pellen. Ik ben in dat opzicht van mening dat de bijbelse gegevens dezelfde of zelfs meer waarde hebben dan allerlei buitenbijbelse bronnen.
Dat is natuurlijk waar. Ook de tijd van de bronnen is best belangrijk (en afwezigheid van aanwijzingen zijn zeker geen aanwijzingen dat iets niet gebeurd is). Maar zaken zoals de positie van Belsazar, of inderdaad de waanzin van Nebukadnezar zijn niet van die orde (hoewel dat laatste misschien wel als men de grote koning groot wil houden en Nabonides toch al niet populair was).

Een andere is trouwens: Ieder zondagsschoolkind uit reformatorische kerk weet dat de dochter van Herodias Salome heette, en voor velen heeft de naam Salome daarom een negatieve klank. Terwijl Salome in de Bijbel alleen voorkomt als een van de "goede vrouwen", een persoon waar je rustig je dochter naar kunt vernoemen :).
"Then he isn't safe?" said Lucy.
"Safe?" said Mr. Beaver. "Don't you hear what Mrs. Beaver tells you? Who said anything about safe? "Course he isn't safe. But he's good. He's the King, I tell you."
Online
Gebruikersavatar
Herman
Moderator
Berichten: 12065
Lid geworden op: 29 dec 2001, 12:21
Locatie: Geldermalsen

Re: Seculiere geschiedenis en de Bijbel

Bericht door Herman »

parsifal schreef: 18 dec 2023, 10:53 Dat is natuurlijk waar. Ook de tijd van de bronnen is best belangrijk (en afwezigheid van aanwijzingen zijn zeker geen aanwijzingen dat iets niet gebeurd is). Maar zaken zoals de positie van Belsazar, of inderdaad de waanzin van Nebukadnezar zijn niet van die orde (hoewel dat laatste misschien wel als men de grote koning groot wil houden en Nabonides toch al niet populair was).

Een andere is trouwens: Ieder zondagsschoolkind uit reformatorische kerk weet dat de dochter van Herodias Salome heette, en voor velen heeft de naam Salome daarom een negatieve klank. Terwijl Salome in de Bijbel alleen voorkomt als een van de "goede vrouwen", een persoon waar je rustig je dochter naar kunt vernoemen :).
Volgens mij gaan de kanttekeningen van de SV in Daniel al in op de problematiek van de Babylonische troonopvolging en dat zit best aardig in elkaar. Vooral de suggestie dat Belsazar maar een beperkt recht had als koning vind ik aannemelijk.

Salome is inderdaad een mooie naam. Izebel vind ik tamelijk lastig.
Online
Gebruikersavatar
Maanenschijn
Berichten: 4090
Lid geworden op: 01 jan 2016, 14:33

Re: Seculiere geschiedenis en de Bijbel

Bericht door Maanenschijn »

Herman schreef:
parsifal schreef: 18 dec 2023, 10:09 Maar hoe ga je om met geschiedenissen waar buiten-Bijbelse bronnen voor zijn?
Tamelijk nuchter. De buitenbijbelse bronnen moet je ook eerst rangschikken en beoordelen. Dus als er ergens een erezuil staat die de grote daden van deze of gene machthebber bezingt, dan moet je daar natuurlijk ook eerst de overdrijving vanaf pellen. Ik ben in dat opzicht van mening dat de bijbelse gegevens dezelfde of zelfs meer waarde hebben dan allerlei buitenbijbelse bronnen.
Ik denk dat het ook van tijdsperiode afhankelijk is.

Flavius Josephus of apocriefe boeken lijken mij ook redelijk betrouwbaar.
Wie lege handen heeft, kan ze altijd vouwen.
Iemand
Berichten: 41
Lid geworden op: 09 okt 2023, 17:56

Re: Seculiere geschiedenis en de Bijbel

Bericht door Iemand »

Ik zou zelf altijd van de Bijbel uitgaan, wel zo dat als de Bijbel ruimte overlaat, er dan ook geen keus gemaakt hoeft te worden.

Zelf heb ik me ook weleens verdiept in Daniël (o.a. ook het bestaan van Darius, die de geschiedenis niet direct thuis kan brengen), en meen me ook te herinneren dat achteraf bleek dat de Bijbel die dingen toch wel juister beschreef dan aanvankelijk (begin 20e eeuw) gedacht werd. Ook de wetenschap ontdekt steeds nieuwe dingen over vroege koningen, o.a. aan de hand van opgravingen en andere bronnen.

Voor wat betreft Nabonidus, ik geloof liever dat de seculiere geschiedenis een naam verkeerd geschreven heeft dan de gewijde, hoewel het er in principe ook niet veel toe doet.

Over de regering van Belsazar vond ik juist de seculiere geschiedenis verduidelijkend: ik vroeg me bij het lezen van de Bijbel namelijk altijd af waarom Daniël de derde heerser in het rijk werd, Dan. 5:29.
Want waarom de derde, als dat blijkbaar zo'n grote eer is, wie is dan de tweede (er van uitgaande dat de koning de eerste is)?
Als Belsazar echter samen met zijn vader regeerde, dan is dat daar een duidelijk antwoord op.
Overigens heb ik eens gelezen dat dit ook onder de Joden gebruikelijk was, en dat dit afhankelijk was van de schrijfwijze waarop er geschreven werd over de opvolging van een koning (in de boeken Koningen en Kronieken).

Een andere vraag die je nog zou kunnen stellen is waarom Nebukadnezar de vader genoemd wordt van Belsazar, aangezien de geschiedenis leert dat Nabonidus zijn vader was.
Maar antwoord daarop is dat het goed mogelijk is dat de moeder van Belsazar een dochter van Nebukadnezar was, zodat hij naar het gangbare taalgebruik zijn vader genoemd kon worden.
Gebruikersavatar
Delftenaar
Berichten: 1468
Lid geworden op: 07 jul 2017, 21:20

Re: Seculiere geschiedenis en de Bijbel

Bericht door Delftenaar »

Veel overleveringen uit de Bijbel zijn wat verdraait in andere culturen terecht gekomen. Dan is de Bijbel een betere bron.
Tegelijk geeft het wel de waarde van sommige Bijbelverhalen aan op het moment dat elke oude cultuur een soortgelijk verhaal in de eigen geschiedenis heeft.
HersteldHervormd
Berichten: 6114
Lid geworden op: 29 jun 2019, 21:20

Re: Seculiere geschiedenis en de Bijbel

Bericht door HersteldHervormd »

Ik lees redelijk veel literatuur over de Romeinse tijd. De Annales van Tacitus bijvoorbeeld. Prachtig!
Ik gebruik de Bijbel zelden daarvoor. Daar is de Bijbel niet voor bedoeld en de Bijbel is ook niet echt een grote bron voor gegevens vanuit de Romeinse tijd.
Kom haastig tot Christus. Hij heeft zielen gereinigd die even vuil waren als die van u. – Thomas Boston
mail: broederhh@gmail.com
Plaats reactie