Rechtvaardigheid en barmhartigheid

[DDD]

Juist.

Toch blijf ik het tekenend vinden dat velen hier dr. Van den Brink bijvallen, terwijl ds. De Heer eigenlijk nauwelijks instemming krijgt.

En dat blijf ik zeer zorgelijk vinden. Want volgens mij is dit een heel wezenlijk onderdeel voor een waar christen.

Je moet eens ophouden met dit soort suggestieve bijdragen, mijns inziens. Je hebt nog niets zinnigs bijgedragen, en je beschuldigt de een na de ander.

Ik kan mij grotendeels vinden in de bijdrage van dr. Van den Brink en ben het ook eens met alle citaten van Vervolgde. Er zijn hier mensen die zonder enig argument de suggestie willen wekken dat dr. Van den Brink onrechtzinnige dingen zou schrijven. Ik vind dat heel ergerlijk.

Als je te weinig onderlegd bent om de implicaties van een stelling of artikel te begrijpen, bemoei je er dan ook niet mee.

[Valcke]

Ik begrijp nog steeds niet waarom dr. Van den Brink zoveel bijval krijgt, terwijl ds. De Heer nauwelijks op instemming kan rekenen (enkel van @Valcke en @Vervolgde).

Een van de oorzaken is m.i. dat diverse posters hun eigen interpretatie gaven aan de artikelen van dr. Van den Brink en van ds. De Heer. De discussie ging vervolgens over die interpretatie in plaats van wat in de artikelen zelf stond. Dat maakte het gesprek vanaf het begin zeer beladen en dan begrijp ik ook dat niet iedereen zich uitspreekt.

Verder was ook niet heel helder in welke context de discussie plaatsvond: ging het over het wezen van God, over Gods openbaring in het Evangelie of over de heilsorde? Idem: ging het primair over de verhouding van Gods barmhartigheid en rechtvaardigheid of ging het over de verhouding van rechtvaardiging en vergeving? In zo'n warrige context - die overigens al terug te voeren is op het eerste artikel van dr. Van den Brink - is het misschien maar goed dat niet iedereen stelling neemt. Ik heb ook zelf slechts op enkele aspecten uit de discussie gereageerd, omdat de rest van de discussie één grote verwarring was.

[DDD]

Juist.
Toch blijf ik het tekenend vinden dat velen hier dr. Van den Brink bijvallen, terwijl ds. De Heer eigenlijk nauwelijks instemming krijgt.
En dat blijf ik zeer zorgelijk vinden. Want volgens mij is dit een heel wezenlijk onderdeel voor een waar christen.

Ik lees vooral dat bijna niemand stelling neemt voor ds. Van den Brink óf ds. De Heer, maar dat vooral de gedachtewisseling op inhoudelijk niveau is gegaan en niet op het niveau voor óf tegen. Misschien is dat ook wel een belangrijk kenmerk van een goede discussie dat je discussiepartners in hun waarde laat en hoofdzakelijk op inhoud een bijdrage levert. Bovendien is het altijd goed om externe bronnen (beide dominees of oude schrijvers) niet te gebruiken voor het oppervlakkige niveau van scheiding der kampen (ben je voor of tegen).

Welk wezenlijk onderdeel voor een waar christen bedoel je precies?

Precies. Veel dingen die ds. De Heer schrijft zijn wel waar, maar ze doen alleen weinig ter zake in het onderwerp dat dr. Van den Brink aansnijdt. Dus dan valt er ook weinig bijval te verwachten. Hoewel ik van Valcke begrijp dat dr. Van den Brink zich ook onduidelijk uitdrukte. Dat neem ik dan onmiddellijk aan. Ik heb het artikel zo geïnterpreteerd dat hij primair doelt op Gods openbaring in het Evangelie, voor zover deze iets zegt over Gods wezen, en deels ook over de heilsorde.

[Hollander]

(...) Als je te weinig onderlegd bent om de implicaties van een stelling of artikel te begrijpen, bemoei je er dan ook niet mee.

Volgens mij heeft Refoforum zich in het verleden (terecht) gesteld op het standpunt dat iedereen zijn/haar bijdrage kan en mag hebben en dat we met elkaar open behoren te staan voor niveauverschillen. Soms hebben juist mensen die niet de volledige implicaties begrijpen wel een waardevolle bijdrage aan 'de rand van' de discussie. Het lijkt mij goed als we die openheid met elkaar houden.
Maar goed, we dwalen af.

[DDD]

(...) Als je te weinig onderlegd bent om de implicaties van een stelling of artikel te begrijpen, bemoei je er dan ook niet mee.

Volgens mij heeft Refoforum zich in het verleden (terecht) gesteld op het standpunt dat iedereen zijn/haar bijdrage kan en mag hebben en dat we met elkaar open behoren te staan voor niveauverschillen. Soms hebben juist mensen die niet de volledige implicaties begrijpen wel een waardevolle bijdrage aan 'de rand van' de discussie. Het lijkt mij goed als we die openheid met elkaar houden.
Maar goed, we dwalen af.

Wel, ik heb daar nooit een probleem van gemaakt. Integendeel. Iedereen kan hier vanuit zijn eigen perspectief een bijdrage leveren. Maar dan hebben we het niet over oordelen en veroordelen zonder enige argumentatie.

[Forummer]

Juist.

Toch blijf ik het tekenend vinden dat velen hier dr. Van den Brink bijvallen, terwijl ds. De Heer eigenlijk nauwelijks instemming krijgt.

En dat blijf ik zeer zorgelijk vinden. Want volgens mij is dit een heel wezenlijk onderdeel voor een waar christen.

Waarschijnlijk vinden velen hier het betoog van ds. van den Brink beter te volgen dan het betoog van ds. de Heer.

Ik heb achting voor ds. van den Brink. Ik heb voor mijn persoonlijke geloofsleven veel gehad aan zijn preken en heldere bijdragen op geloofstoerusting.

Waarschijnlijk (als ik je reacties zo lees) heb jij ds. de Heer hoog staan. Dat mag, en daar is niks mis mee. Maar accepteer het gewoon als mensen het niet helemaal met ds. de Heer eens zijn. En ga dan niet insinueren dat de anderen geen waar christen zou zijn. Dat is namelijk niet netjes.

[Hollander]

Waarschijnlijk vinden velen hier het betoog van ds. van den Brink beter te volgen dan het betoog van ds. de Heer. (...)

Ik hoop niet dat het wel of niet goed kunnen volgen van een betoog doorslaggevend is voor het bepalen van het waarheidsaspect. Dat zou namelijk tot consequentie kunnen hebben dat de beste volgbare bijdrage ook de beste bijdrage is. Net zo min dat het een doorslaggevende factor zou mogen zijn of je een hoge achting voor iemand hebt. Ik neem aan dat je dat allebei niet bedoeld te zeggen?

Wat vind jij van de toepassing die ds. Van den Brink maakt om te (gaan) spreken over rechtvaardiging als vergeving van de zonde?

[Forummer]

Dat bedoel ik inderdaad niet te zeggen. Sorry, soms kom ik niet al te duidelijk over, al vind ik het voor mezelf wel logisch. Niet iedereen denkt nou eenmaal op dezelfde manier. Het was meer bedoeld om Jantje een spiegel voor te houden.

Ik vind het vrij logisch dat ds. van den Brink de rechtvaardiging en de vergeving van zonden als 1 ziet. Al dat uiteenrafelen maakt het maar nodeloos ingewikkeld.

Het is ingewikkeld geworden, zei ik al. Maar goed, op dit moment heb ik niet de energie en concentratie om zulke boekwerken te lezen (als ik ze zou hebben). Ik probeer daarom ook iets te minderen met forummen. Al kan ik het soms niet laten

[Erasmiaan]

Ds. G.A. vd Brink zaait verwarring door m.i. onzorgvuldig gebruik van begrippen. Voor mij begint de (begrips)verwarring hier:

Vaak zegt Luther het zelfs zo, dat Gods rechtvaardigheid Zijn barmhartigheid ís. In de kortste vorm zegt Luther: rechtvaardiging = vergeving der zonden.

Hij springt ineens van 'rechtvaardigheid' naar 'rechtvaardiging'. En daar gaat het helaas mis. Want 'rechtvaardigheid' is een eigenschap en 'rechtvaardiging' is een daad.

'Rechtvaardiging' en 'vergeving van zonden' ligt dicht bij elkaar (hoewel het één een gevolg is van het ander), maar 'rechtvaardigheid' en 'vergeving van zonden' is absoluut niet hetzelfde.

En het is gevaarlijk om rangorde aan te brengen in Gods deugden. Want God is niet barmhartiger dan dat Hij rechtvaardig is. Anders had Christus niet hoeven sterven! Ik kan dus niet anders dan het met ds. De Heer eens zijn, al schrijft hij het wat wollig op.

Overigens vind ik het apert onjuist om van 'uiteenrafelen' te spreken. Het gaat hier notabene om voluit Bijbelse termen. Het begrip daarvan mag ook best wat inspanning kosten; het is hoe God Zich openbaart en gekend wil worden!

[DDD]

Ds. G.A. vd Brink zaait verwarring door m.i. onzorgvuldig gebruik van begrippen. Voor mij begint de (begrips)verwarring hier:

Vaak zegt Luther het zelfs zo, dat Gods rechtvaardigheid Zijn barmhartigheid ís. In de kortste vorm zegt Luther: rechtvaardiging = vergeving der zonden.

Hij springt ineens van 'rechtvaardigheid' naar 'rechtvaardiging'. En daar gaat het helaas mis. Want 'rechtvaardigheid' is een eigenschap en 'rechtvaardiging' is een daad.

'Rechtvaardiging' en 'vergeving van zonden' ligt dicht bij elkaar (hoewel het één een gevolg is van het ander), maar 'rechtvaardigheid' en 'vergeving van zonden' is absoluut niet hetzelfde.

En het is gevaarlijk om rangorde aan te brengen in Gods deugden. Want God is niet barmhartiger dan dat Hij rechtvaardig is. Anders had Christus niet hoeven sterven! Ik kan dus niet anders dan het met ds. De Heer eens zijn, al schrijft hij het wat wollig op.

Overigens vind ik het apert onjuist om van 'uiteenrafelen' te spreken. Het gaat hier notabene om voluit Bijbelse termen. Het begrip daarvan mag ook best wat inspanning kosten; het is hoe God Zich openbaart en gekend wil worden!

Het is nog maar de vraag wie hier zijn begrippen onzorgvuldig kiest.

Ik zie zo al twee kardinale vergissingen in jouw standpunt. Het klopt dat rechtvaardigheid en rechtvaardiging als begrippen onderscheiden kunnen en moeten worden.

Maar rechtvaardigheid van God en vergeving van zonden liggen in de Bijbel dicht bij elkaar. Ik meen dat het de apostel is, die ergens zegt dat God geen tweemaal straft. Het zou onrechtvaardig zijn om voor de zonden waarvoor Christus gestraft is, ook de mens te straffen. Dan zou God tweemaal straffen, en er is geen onrechtvaardigheid bij God. Daarmee is het verband dat dr. Van den Brink legt, volkomen bijbels en gereformeerd.

Vervolgens zeg je dat God niet barmhartiger zou zijn dan dat hij rechtvaardig is omdat Christus anders niet had moeten sterven. Dat is al helemaal de omgekeerde wereld en ik vind het schokkend dat zoiets op een christelijk forum welgemeend gezegd wordt. Christus hoefde immers niet te sterven als God zijn rechtvaardigheid had laten prevaleren. Er was geen noodzaak voor God om daartoe te besluiten. Dat is enkel vanuit Gods goede wil, oftewel 'welbehagen' of 'barmhartigheid'. Daar is de Bijbel op meerdere plaatsen volstrekt duidelijk over. Christus stierf vanuit de grondeloze innerlijke bewegingen van de barmhartigheid van onze God, die ons bezocht heeft met de opgang uit de hoogte. Ik neem aan dat je zelf wel weet waar dat in de Bijbel staat, en anders kun je beter niet zulke grote woorden gebruiken.

Dit soort dingen staat zo overduidelijk in de heilige Schrift, dat ds. De Heer welbewust jouw stellingen niet zal hebben geschreven. Dat levert dus een onduidelijk artikel op. Dat begrijp ik ook, al begrijp ik niet waarom je dan een reactie moet schrijven. Maar goed, dat vraag ik mij op dit forum ook wel eens af.

Misschien komen deze misverstanden door het gebruik van de Statenvertaling. Ik merk soms dat mensen denken dat 'welbehagen' betekent dat je ergens zin in hebt. Alsof het een moreel neutraal woord zou zijn om willekeurige voorkeuren aan te duiden. Ik bedoel dat niet godslasterlijk, maar zo denken sommige mensen over Gods genadige verkiezing. Dat hangt vaak samen met een doorgeslagen logisch systeem van Gods eigenschappen, die men naar eigen believen en volgens het eigen godsbeeld rangschikt, zoals jij ook doet, zonder zich daarbij aan de bijbelse openbaring te storen. Maar dat is natuurlijk niet wat het woord betekent, niet in het Nederlands (voor zover het nog Nederlands genoemd kan worden) en ook niet in de brontekst.

[Valcke]

Typisch een posting zoals we van DDD helaas maar al te zeer gewend zijn:

- Zaken suggereren die door niemand gezegd zijn. voorbeeld: '... als God Zijn rechtvaardigheid had laten prevaleren ...'

- Iemand uit het niets keihard aanvallen. voorbeeld: '... ik neem aan dat je zelf wel weet waar dat in de Bijbel staat, en anders kun je beter niet zulke grote woorden gebruiken.'

- Dingen erbij halen die absoluut niet ter zake doen. voorbeeld: '... misschien komen deze misverstanden door het gebruik van de Statenvertaling.'

- Volstrekt onzinnige redeneringen waarbij premisse en conclusie totaal niet aansluiten; maar ondertussen wordt wel een venijnige conclusie getrokken. voorbeeld: '... dit soort dingen staat zo overduidelijk in de heilige Schrift, dat ds. De Heer welbewust jouw stellingen niet zal hebben geschreven. Dat levert dus een onduidelijk artikel op.'

- Subtiele aanvallen op de gereformeerde leer. voorbeeld: '... die men naar eigen believen en volgens het eigen godsbeeld rangschikt, zoals jij ook doet, zonder zich daarbij aan de Bijbelse openbaring te storen...'.

Hoe lang nog, vraag ik mij in alle ernst af? Kan dat allemaal hier ongestraft plaatsvinden?

[refo]

Niet op de persoon aub.

[Panny]

Ik begrijp die tegenstellingen niet zo goed. Voor de ongelovige, onboetvaardige zondaar is God inderdaad rechtvaardig, toornig én een verterend vuur. Dat ontkent ook niemand hier.

Echter, voor de gelovige, boetvaardige zondaar is God barmhartig en genadig, door het betalende, plaatsvervangende Borgwerk van Jezus Christus kan aan Zijn rechtvaardigheid genoeggedaan worden. Dus barmhartig zonder in te leveren op de rechtvaardigheid.

God is en blijft altijd volmaakt rechtvaardig. Ook in het vergeven van de zonde legt God Zijn rechtvaardigheid niet even opzij. gelukkig!
Een tegenstelling maken tussen Gods liefde, barmhartigheid en Zijn rechtvaardigheid moeten we nooit doen.
Ik vind het niet juist te zeggen dat Gods barmhartigheid voor Zijn rechtvaardigheid gaat.

Romeinen 3
21 Maar nu is de rechtvaardigheid Gods geopenbaard geworden zonder de wet, hebbende getuigenis van de wet en de profeten:
22 Namelijk de rechtvaardigheid Gods door het geloof van Jezus Christus, tot allen, en over allen, die geloven; want er is geen onderscheid.
23 Want zij hebben allen gezondigd, en derven de heerlijkheid Gods;
24 En worden om niet gerechtvaardigd, uit Zijn genade, door de verlossing, die in Christus Jezus is;
25 Welken God voorgesteld heeft tot een verzoening, door het geloof in Zijn bloed, tot een betoning van Zijn rechtvaardigheid, door de vergeving der zonden, die te voren geschied zijn onder de verdraagzaamheid Gods;
26 Tot een betoning van Zijn rechtvaardigheid in dezen tegenwoordigen tijd; opdat Hij rechtvaardig zij, en rechtvaardigende dengene, die uit het geloof van Jezus is.

[Valcke]

God is en blijft altijd volmaakt rechtvaardig. Ook in het vergeven van de zonde legt God Zijn rechtvaardigheid niet even opzij. gelukkig!
Een tegenstelling maken tussen Gods liefde, barmhartigheid en Zijn rechtvaardigheid moeten we nooit doen.
Ik vind het niet juist te zeggen dat Gods barmhartigheid voor Zijn rechtvaardigheid gaat.

Romeinen 3
21 Maar nu is de rechtvaardigheid Gods geopenbaard geworden zonder de wet, hebbende getuigenis van de wet en de profeten:
22 Namelijk de rechtvaardigheid Gods door het geloof van Jezus Christus, tot allen, en over allen, die geloven; want er is geen onderscheid.
23 Want zij hebben allen gezondigd, en derven de heerlijkheid Gods;
24 En worden om niet gerechtvaardigd, uit Zijn genade, door de verlossing, die in Christus Jezus is;
25 Welken God voorgesteld heeft tot een verzoening, door het geloof in Zijn bloed, tot een betoning van Zijn rechtvaardigheid, door de vergeving der zonden, die te voren geschied zijn onder de verdraagzaamheid Gods;
26 Tot een betoning van Zijn rechtvaardigheid in dezen tegenwoordigen tijd; opdat Hij rechtvaardig zij, en rechtvaardigende dengene, die uit het geloof van Jezus is.

Ik ben het van harte eens met deze bijdrage.
De ene eigenschap van God mag nimmer vóór de andere gesteld worden.

Tegelijk mogen we echter ook stellen dat de oorzaak die God bewoog tot de zending van Christus en de bekendmaking van het Evangelie allereerst verbonden is met Zijn genade, liefde, barmhartigheid en goedertierenheid. In de termen van de Dordtse vaderen spreken we dan over 'de bewegende oorzaak' van Gods genadig handelen met de mens.

Een deel van de spraakverwarring komt hier vandaan: beschouwen we de eigenschappen Gods in het Wezen van God, dan mogen we hierin geen rangorde aanbrengen; God is enkelvoudig. Zien we echter op wat de bewegende oorzaak is van de zaligheid (volgens het spreken van de Schrift), dan mogen we wel zeggen dat hierin vooral de genade, liefde en barmhartigheid van God hierin tot uitdrukking komen. Echter zonder enige schending van Gods rechtvaardigheid en heiligheid.

4 Maar God, Die rijk is in barmhartigheid, door Zijn grote liefde waarmede Hij ons liefgehad heeft,
5 Ook toen wij dood waren door de misdaden, heeft ons levend gemaakt met Christus (uit genade zijt gij zalig geworden),
6 En heeft ons medeopgewekt, en heeft ons medegezet in den hemel in Christus Jezus;
7 Opdat Hij zou betonen in de toekomende eeuwen den uitnemenden rijkdom Zijner genade, door de goedertierenheid over ons in Christus Jezus.
8 Want uit genade zijt gij zalig geworden door het geloof, en dat niet uit u, het is Gods gave;
9 Niet uit de werken, opdat niemand roeme.

[Valcke]

Ik moet denken aan Efeze 2: 4,5:
'Maar God, Die rijk is in barmhartigheid, door Zijn grote liefde waarmede Hij ons liefgehad heeft, ook toen wij dood waren door de misdaden, heeft ons levend gemaakt met Christus (uit genade zijt gij zalig geworden), ...'

Johannes Calvijn:
'En hoewel hij met deze woorden onze ganse zaligheid aan de barmhartigheid Gods toeschrijft, zo stelt hij nochtans weinig daarna uitdrukkelijker de oorzaak in de onverdiende goedheid, als hij zegt, dat dit geschied is om de grote liefde. Want hij beduidt dat God door deze beschouwing alleen is bewogen geest, gelijk ook Johannes zegt: Niet omdat wij Hem eerst liefgehad hebben, maar Hij heeft zelve eerst ons liefgehad.'

Bij vers 8 vervolgt Calvijn:
'Dat wij uit de barmhartigheid Gods alleen de rechtvaardigheid verkrijgen; dat zij ons aangeboden wordt in Christus en wel door het Evangelie; dat zij door het geloof alleen, buiten verdiensten der werken verkregen wordt.'

Thomas Scott schrijft:
'Zelfs toen de apostel en zijn medechristenen, Joden of heidenen, dood waren in de zonde, niet in staat zichzelf te helpen, en voorwerpen van Gods toorn en gruwel, had Hij hen lief met een zeer grote liefde; niet vanwege iets wat Hij in hen zag of voorzag, maar omdat Hij rijk was in goedertierenheid, en lust had aan de overvloedige beoefening ervan.'

Martin Bucer schrijft bij Efeze 2:
'Wij waren dood in de misdaden zodat wij slechts konden zondigen, beroofd als we waren van alle gevoel en beweging tot het goede. Toen heeft God ons mede levend gemaakt samen met Christus, door niets anders bewogen dan door Zijn eigen barmhartigheid en liefde jegens ons.'

Deze post wil ik ook nog even met instemming naar boven halen. Hollander haalt hier diverse uitspraken aan over de bewegende oorzaak van de zaligheid. Deze bewegende oorzaak moet gesteld worden in Gods barmhartigheid, liefde, genade en goedertierenheid, zoals ook uit deze citaten blijkt. (Dat laat geheel onverlet dat God eenvoudig/enkelvoudig is in Zijn Wezen. In Zijn Wezen is er geen rangorde.)