Doe eens normaal man!

[Ander]

Het RD kon zich ook vandaag in het redactioneel commentaar wederom niet beheersen om nogmaals G. Wilders allerlei verwijten te doen. Het grootste probleem was geloof ik dat hij de coalitie in gevaar bracht wat voor een rechtgeaarde refo natuurlijk onverteerbaar is.

Dat was inderdaad een steengoed commentaar, en nee niet omdat de coalitie in gevaar kwam, maar het aanzien van de politiek. Alle gevoel voor gezag is verdwenen met zo'n uitspraak.

Ja? Ik weet niet of je nu een goede samenvatting geeft van dat commentaar.

[Luther]

Het RD kon zich ook vandaag in het redactioneel commentaar wederom niet beheersen om nogmaals G. Wilders allerlei verwijten te doen. Het grootste probleem was geloof ik dat hij de coalitie in gevaar bracht wat voor een rechtgeaarde refo natuurlijk onverteerbaar is.

Dat was inderdaad een steengoed commentaar, en nee niet omdat de coalitie in gevaar kwam, maar het aanzien van de politiek. Alle gevoel voor gezag is verdwenen met zo'n uitspraak.

Ja? Ik weet niet of je nu een goede samenvatting geeft van dat commentaar.

Dit stond er in ieder geval ook in.

[Ander]

Het RD kon zich ook vandaag in het redactioneel commentaar wederom niet beheersen om nogmaals G. Wilders allerlei verwijten te doen. Het grootste probleem was geloof ik dat hij de coalitie in gevaar bracht wat voor een rechtgeaarde refo natuurlijk onverteerbaar is.

Dat was inderdaad een steengoed commentaar, en nee niet omdat de coalitie in gevaar kwam, maar het aanzien van de politiek. Alle gevoel voor gezag is verdwenen met zo'n uitspraak.

Ja? Ik weet niet of je nu een goede samenvatting geeft van dat commentaar.

Dit stond er in ieder geval ook in.

Maar de meeste woorden worden toch wel gewijd aan het in gevaar komen van de coalitie. Het derde punt, zeg maar.

[Luther]

Maar de meeste woorden worden toch wel gewijd aan het in gevaar komen van de coalitie. Het derde punt, zeg maar.

Oh, maar dat ben ik ook geheel met de commentator eens. Want als we ergens nu geen behoefte aan hebben, is het wel een kabinetscrisis. De financieel-economische crisis vraagt geen aftreden, maar optreden.

[Luther]

Woordhoek - Doe lekker zelf normaalEwoud Sanders

Premier Rutte heeft zich eind vorige week „kapot geërgerd” aan de berichtgeving in de media over de Algemene Beschouwingen. Het ging te veel over de toon en het taalgebruik van het debat en te weinig over de inhoud, zei hij.
Welnu, dit is een taalrubriek en ik ga het hier alleen maar over toon en taalgebruik hebben, in het bijzonder over de geruchtmakende confrontatie tussen Wilders en Rutte.

Rutte verklaarde na afloop dat het allemaal wel meeviel. Je mag elkaar af en toe best scherp aanpakken, vond hij. „Zo erg is dat nou ook weer niet. Kijk de beelden nog eens rustig terug.” Dat heb ik gedaan.
Ik vermoed dat heel Nederland (en ook heel Turkije) de beelden inmiddels heeft gezien, maar het ging dus over de vraag of Raymond de Roon, woordvoerder buitenlandse zaken bij de PVV, met de uitdrukking „daar komt de islamitische aap uit de mouw” rechtstreeks naar premier Erdogan van Turkije had verwezen of niet. Wilders deed het voorkomen alsof het slechts om algemene beeldspraak ging („lezen voordat u wat zegt!”) en als je op zijn samenvatting afging, had hij gelijk. De tekst van De Roon staat echter in de Handelingen en op de website van de PVV en laat geen ruimte voor twijfel: „Voorzitter, de islamitische aap is weer eens uit de mouw gekomen. Hij zetelt ditmaal in Ankara en hij heet Erdogan.”

Voor de confrontatie tussen Wilders en Rutte deed dit er niet toe. Wilders zei tot vier keer toe tegen Rutte, zoals bekend: „Doe eens normaal man; doe eens normaal en rustig man.” Rutte gebruikte tweemaal dezelfde woorden tegen Wilders. Lacherig: „Doe eens normaal man? Doe lekker zelf normaal. Tjongejonge!” En, serieuzer: „Ik zou zeggen: doet u zelf eens normaal, meneer Wilders.”
Wat later in het debat had Rutte kennelijk niet meer paraat dat hij de woordkeus van Wilders had overgenomen, want toen Cohen protesteerde dat dergelijk taalgebruik in zijn ogen het gezag van de premier schaadt, antwoordde Rutte: „Nee hoor, het raakt het gezag van degene die het uitspreekt.”

Waar deed deze woordenwisseling het sterkst aan denken? Aan een schoolpleinruzie. „Je bent gek, man.” „Ik gek, nee man, je bent zelf gek.” „Nee man, jij bent gek.”
Taalkundig gezien is het interessant dat men bij dit soort woordenwisselingen sterk de neiging heeft elkaars woordkeus over te nemen. (...) Vandaar ook dat Rutte zei, als een groentje op het schoolplein: „Doe lekker zelf normaal.”

Vrouwen doen ook wel aan dit soort bekvechterij, maar mannen doen het veel vaker. Op schoolplein, straat en in de kroeg is dit vaak het voorstadium van een matpartij. Het gaat om verbaal pingpong, maar je kunt het balletje slechts een beperkt aantal keren overslaan. Vechtpartijen kunnen worden voorkomen door een smash. Soms alleen door te schreeuwen of extreem grof te vloeken en te schelden, soms door humor als wapen in te zetten.

Hans Wiegel is tijdens een verkiezingsbijeenkomst ooit onderbroken door een demonstrant in de zaal die opstond en keihard „lul” riep. Antwoordde Wiegel: „Je bent zelf een lul. Tjongejonge!”? Nee, hij zei: „Fijn dat u zich even voorstelt. Mijn naam is Hans Wiegel.” Het is opmerkelijk dat een ervaren debater als Rutte geen reactie kon bedenken die beter paste bij zijn functie als hoogste staatsman.
Opmerkelijk vond ik ook deze, vaak gehoorde reactie: zoiets kun je niet tegen de premier zeggen. Ik zou zeggen, voorzitter, en dit gaat wel degelijk over de inhoud: buiten schoolplein, straat en kroeg is gekissebis op dit niveau per definitie beschamend.

[Zita]

Ewoud Sanders heeft helemaal gelijk. Wat Rutte deed had het niveau van 'wat je zegt, ben je zelf'. En tegelijkertijd is het wel een heel begrijpelijke reactie. Je staat een verhaal op te hangen waar je zelf wel achter staat. Iemand roept: doe even normaal, man. Je denkt: ik doe ontzettend normaal. Wat hij doet, da's pas gek. Ik moet hem daar toch op wijzen, dat hij de dingen door elkaar haalt. Ík doe normaal, híj niet. Doe zelf normaal! En floep, het is er al vreselijk kinderachtig uit.

[Erasmiaan]

Ewoud Sanders heeft helemaal gelijk. Wat Rutte deed had het niveau van 'wat je zegt, ben je zelf'. En tegelijkertijd is het wel een heel begrijpelijke reactie. Je staat een verhaal op te hangen waar je zelf wel achter staat. Iemand roept: doe even normaal, man. Je denkt: ik doe ontzettend normaal. Wat hij doet, da's pas gek. Ik moet hem daar toch op wijzen, dat hij de dingen door elkaar haalt. Ík doe normaal, híj niet. Doe zelf normaal! En floep, het is er al vreselijk kinderachtig uit.

Juist. Zo is het gegaan, vermoed ik. En je merkt aan de ietwat lacherige manier waarop Rutte het doet dat hij zoiets had: tegen vriend Geert kan ik dit best maken. En dat kan hij ook. Maar niet in het openbaar.

[Zita]

Ewoud Sanders heeft helemaal gelijk. Wat Rutte deed had het niveau van 'wat je zegt, ben je zelf'. En tegelijkertijd is het wel een heel begrijpelijke reactie. Je staat een verhaal op te hangen waar je zelf wel achter staat. Iemand roept: doe even normaal, man. Je denkt: ik doe ontzettend normaal. Wat hij doet, da's pas gek. Ik moet hem daar toch op wijzen, dat hij de dingen door elkaar haalt. Ík doe normaal, híj niet. Doe zelf normaal! En floep, het is er al vreselijk kinderachtig uit.

Juist. Zo is het gegaan, vermoed ik. En je merkt aan de ietwat lacherige manier waarop Rutte het doet dat hij zoiets had: tegen vriend Geert kan ik dit best maken. En dat kan hij ook. Maar niet in het openbaar.

Was Rutte lacherig? Hij riep daarna - toen gezegd werd dat hij rustig moest blijven - op buitengewoon geagiteerde toon: ik ben ontzettend rustig. Volgens mij was hij toch wel oprecht een beetje nijdig.
Maar omdat Geert zo vaak loopt te provoceren en lomp doet, hoef je richting Geert niet enorm veel scrupules te hebben. Hij is niet heel teergevoelig, lijkt mij. Maar ja, 't is niet fatsoenlijk om zo te staan keffen. Al vond NRCnext van gisteren dat het best wel kon. We moesten het maar eens vergelijken met het Britse Lagerhuis. Dáár staan ze pas heftig te doen.