Praktische vroomheid

[memento]

In deze topic wil ik samen met jullie nadenken over praktische vroomheid. Daarmee wordt bedoeld: Bijbellezen, bidden, mediteren, vasten, gezinsgodsdienst, etc.

Twee vragen:
1. Hoe kijk je aan tegen praktische vroomheid? Vindt je zaken als gezinsgodsdienst, mediteren, etc belangrijk?
2. In het begin van de Nadere Reformatie zijn handboeken geschreven die praktische tips gaven hoe je praktische vroomheid vorm kan geven, vaak inclusief voorbeeld-gebeden en meditaties. Ken je zulke boeken? En wat vind je ervan: een handboek voor de vroomheid?

[eilander]

In deze topic wil ik samen met jullie nadenken over praktische vroomheid. Daarmee wordt bedoeld: Bijbellezen, bidden, mediteren, vasten, gezinsgodsdienst, etc.

Twee vragen:
1. Hoe kijk je aan tegen praktische vroomheid? Vindt je zaken als gezinsgodsdienst, mediteren, etc belangrijk?
2. In het begin van de Nadere Reformatie zijn handboeken geschreven die praktische tips gaven hoe je praktische vroomheid vorm kan geven, vaak inclusief voorbeeld-gebeden en meditaties. Ken je zulke boeken? En wat vind je ervan: een handboek voor de vroomheid?

1. Zeer belangrijk. Het is overigens best moeilijk om dit in een groot gezin met kleine kinderen praktisch vorm te geven. We proberen dit met te doen door o.a. over de preek na te praten, klein dagboekje met de oudsten te lezen, catechismuspreek vóórbespreken, stimuleren van het lezen van goede boeken (ze lezen graag, dat scheelt). Zelf kom je ook minder aan lezen toe dan dat je wel zou willen.
2. Kun je hiervan voorbeelden geven? Ik heb wel "Nadere reformatie in het gezin" van Groenendijk, die de visie van Petrus Wittewrongel beschrijft op dit thema. Verder heb ik wel boeken als "Strijdt gij om in te gaan" van Thomas Watson, die wel praktische aanwijzingen geeft op diverse thema's en aanbevelingen doet, maar dat valt feitelijk niet onder jouw vraag.

[helma]

1. heel belangrijk
2. ik heb wel verschillende boeken gelezen over dit onderwerp;
Plichten der ouders/Aangaande mij en mijn huis zijn wel de bekendste
Bij Teelinck heb ik me verdiept in wat hij zegt over het vasten


Wat mij betreft zou er in de gemeentes op dit punt wat meer aan praktische toerusting gedaan kunnen worden. En dan op zondag zodat de hele gemeente erbij betrokken wordt. Het lezen van boeken doet toch lang niet iedereen en ik vind dat iedereen wel toerusting nodig heeft.

De lezing van Ds Beeke die wij pas luisterden over dit onderwerp was echt heel praktisch en je merkt dat hij zelf ook een gezin heeft en midden in het leven staat. Zeker over hoe je je kinderen leert 'voorgaan' in gebed had ik graag geweten/geleerd toen ze allemaal jonger waren. We zijn daar een paar jaar geleden pas mee begonnen en dat is toch best heel laat. Dat moet je ze zo jong mogelijk aanleren zodat het heel vertrouwd voor ze is om in gezelschap te bidden. Nu heeft bij ons nog 1 dochter nog steeds geen vrijmoedigheid om hardop een vrij gebed te doen.

Wij zitten ook wel met een leeftijdsverschil in het gezin waar je dan soms tegen aan loopt; we doen het toch het liefst gezamenlijk. Dan heb je toch gauw dat het bij de kleintjes over het hoofd dreigt te gaan. Alhoewel..daat vergis je je soms toch ook weer in.

Wij zijn als gezin begonnen boeken te behandelen. We hebben verschillende deeltjes gedaan van Jongerenperspectief. Eerst alleen op zondagavond maar als we op vakantie zijn elke dag omdat je dan meer tijd hebt. We gaan dat nu thuis ook doen op verzoek van de oudere kinderen zelf. Dan wordt het denk ik na de avondmaaltijd of bij de koffie om 8 uur 's avonds. (Het lastige vind ik dat je er lang niet altijd allemaal bent en je dan gelijk de lijn mist)
Als iedereen weer terug is van vakantie gaan we beginnen met het boek van ds van de Belt over de doop en het verbond. (vrucht van de discussies op Refoforum )

Mediteren heb ik zelf niet zo'n ervaring mee. Jullie wel?

[Marnix]

In deze topic wil ik samen met jullie nadenken over praktische vroomheid. Daarmee wordt bedoeld: Bijbellezen, bidden, mediteren, vasten, gezinsgodsdienst, etc.

Twee vragen:
1. Hoe kijk je aan tegen praktische vroomheid? Vindt je zaken als gezinsgodsdienst, mediteren, etc belangrijk?
2. In het begin van de Nadere Reformatie zijn handboeken geschreven die praktische tips gaven hoe je praktische vroomheid vorm kan geven, vaak inclusief voorbeeld-gebeden en meditaties. Ken je zulke boeken? En wat vind je ervan: een handboek voor de vroomheid?

1. Erg belangrijk inderdaad. Het is goed om tijd in te plannen om persoonlijk en met je gezin voor Bijbellezen en gebed.
2. Die boekjes worden nog steeds wel geschreven denk ik.... ik ben zelf geen fan van voorbeeld-gebeden maar allicht is het voor andere mensen soms weer heel prettig, hoewel ik denk dat het persoonlijke gebed ook altijd een persoonlijke kant zou moeten hebben.

[dennis]

Belangrijk en ook volkomen bijbels lijkt me. Daniel gaf ons al het voorbeeld met de gezette tijden waarop hij bad.
In de praktijk is het met wat oudere kinderen niet zo eenvoudig. Het moet ook weer geen "keurslijf" worden, waardoor jongeren zelfs een antipathie tegen deze dingen kunnen krijgen.
Blijft m.i. een spanningsveld.

[vlinder]

1. heel belangrijk
2. ik heb wel verschillende boeken gelezen over dit onderwerp;
Plichten der ouders/Aangaande mij en mijn huis zijn wel de bekendste
Bij Teelinck heb ik me verdiept in wat hij zegt over het vasten


Wat mij betreft zou er in de gemeentes op dit punt wat meer aan praktische toerusting gedaan kunnen worden. En dan op zondag zodat de hele gemeente erbij betrokken wordt. Het lezen van boeken doet toch lang niet iedereen en ik vind dat iedereen wel toerusting nodig heeft.

De lezing van Ds Beeke die wij pas luisterden over dit onderwerp was echt heel praktisch en je merkt dat hij zelf ook een gezin heeft en midden in het leven staat. Zeker over hoe je je kinderen leert 'voorgaan' in gebed had ik graag geweten/geleerd toen ze allemaal jonger waren. We zijn daar een paar jaar geleden pas mee begonnen en dat is toch best heel laat. Dat moet je ze zo jong mogelijk aanleren zodat het heel vertrouwd voor ze is om in gezelschap te bidden. Nu heeft bij ons nog 1 dochter nog steeds geen vrijmoedigheid om hardop een vrij gebed te doen.

Wij zitten ook wel met een leeftijdsverschil in het gezin waar je dan soms tegen aan loopt; we doen het toch het liefst gezamenlijk. Dan heb je toch gauw dat het bij de kleintjes over het hoofd dreigt te gaan. Alhoewel..daat vergis je je soms toch ook weer in.

Wij zijn als gezin begonnen boeken te behandelen. We hebben verschillende deeltjes gedaan van Jongerenperspectief. Eerst alleen op zondagavond maar als we op vakantie zijn elke dag omdat je dan meer tijd hebt. We gaan dat nu thuis ook doen op verzoek van de oudere kinderen zelf. Dan wordt het denk ik na de avondmaaltijd of bij de koffie om 8 uur 's avonds. (Het lastige vind ik dat je er lang niet altijd allemaal bent en je dan gelijk de lijn mist)
Als iedereen weer terug is van vakantie gaan we beginnen met het boek van ds van de Belt over de doop en het verbond. (vrucht van de discussies op Refoforum )

Mediteren heb ik zelf niet zo'n ervaring mee. Jullie wel?

Onze dominee hamert best wel op het mediteren, met name in de week van voorbereiding. Zelf vind ik dit erg moeilijk omdat mijn gedachten zo vaak afdwalen.
Memento gaf eens een tip om een stukje 's morgens te lezen en daar 1 tekst uit te nemen die sticht/aanspreekt/iets anders en deze op die dag diverse keren te herhalen in gedachten. Zo leer je gelijk ook teksten uit je hoofd en heb je een makkelijk handvat om die dag diverse keren over de tekst na te denken. Zelf moet ik altijd erg vroeg op (5.45 uur en 6.30 uur op de fiets) en dan denk ik na over het dagboek stukje dat ik heb gelezen.

Murray schrijft veel over levensheiliging en meditatief leven. Hij besteed 1 hoofdstuk aan het tijdstip. 's Ochtends vroeg. Ervaren jullie dit ook als de beste tijd? Ik merk dat ik iets later op de dag wat meer wakker ben.

@Helma, heb je een link van die lezing? Hebben we op weg naar de vakantiebestemming wat te luisteren.

[memento]

Zelf heb ik Aangaande mij en mijn huis van Joel Beeke gelezen, en ook Bayly, Practice of Piety. Erg mooi, maar ook erg beschamend, want de praktijk voldoet vaak maar half aan het beschrevene.

Ik was eigenlijk wel benieuwd, of jullie nog meer titels over praktische vroomheid wisten / aan kunnen raden. Een overzichtswerk is Joel Beeke, Reformatorische Spiritualiteit: http://www.hertog.nl/artikel.aspx?ean=9789088650161. Maargoed, dat is meer beschrijvend dan praktisch.

Ik ben eigenlijk ook wel benieuwd of er hier mensen zijn die mediteren, en zo ja, hoe ze dat vormgeven. Is dat de geest zijn vrije beloop laten, of gebruik je een bepaalde methode?

@Helma: Ik ben eigenlijk wel benieuwd naar de resultaten van je onderzoek naar vasten bij Teelinck. En of dat in de praktijk is ingevoerd. Ik heb het idee dat maar weinig mensen in onze gezindte vasten, dus ben wel benieuwd naar de ervaringen.

[refo]

Heleboel vragen en opmerkingen:

- Heeft het op deze manier mediteren bijbelse oorsprong?
- Het komt me een beetje mantra-achtig over en dan gaan de losse woorden het Woord overheersen.
- Het neigt me ook allemaal wat te veel naar de Roomse rozenkrans.
- Het gaat altijd maar over boeken, boeken, boeken. Ook die gaan het Woord overheersen.
- Schrijvers en dominees moeten zich ook aan het Woord houden. Mensen opleggen vroeg op te staan mogen ze niet.
- Ik ben niet opgegroeid met overdadige huisgodsdienst. Ik vraag me ook af of het allemaal wel zo zinvol is. Je kunt kinderen er ook mee overvoeren.
- Je bent als hele mens altijd van God. Het is niet waar dat veel godsdienstig bezig zijn beter is dan het gewone werken voor je brood. Of het na gedane arbeid zoet rusten.

[eilander]

Heleboel vragen en opmerkingen:

- Heeft het op deze manier mediteren bijbelse oorsprong?
- Het komt me een beetje mantra-achtig over en dan gaan de losse woorden het Woord overheersen.
- Het neigt me ook allemaal wat te veel naar de Roomse rozenkrans.
- Het gaat altijd maar over boeken, boeken, boeken. Ook die gaan het Woord overheersen.
- Schrijvers en dominees moeten zich ook aan het Woord houden. Mensen opleggen vroeg op te staan mogen ze niet.
- Ik ben niet opgegroeid met overdadige huisgodsdienst. Ik vraag me ook af of het allemaal wel zo zinvol is. Je kunt kinderen er ook mee overvoeren.
- Je bent als hele mens altijd van God. Het is niet waar dat veel godsdienstig bezig zijn beter is dan het gewone werken voor je brood. Of het na gedane arbeid zoet rusten.

Ik probeer wat antwoorden te formuleren in de hoop dat je daarop wilt reageren:
- er is nog niet echt een manier van mediteren genoemd. Maar zeker heeft mediteren Bijbelse oorsprong, dit komt heel vaak in de Bijbel voor, zie bv Psalm 63: Als ik Uwer gedenk op mijn legerstede, zo peins ik aan U in de nachtwaken.
- het negatieve wat er zeker ook bij bedacht kan worden, hoeft nog niet te verhinderen dat er ook goede meditatie kan zijn. Toch? En daar gaat het hier over denk ik.
- boeken mogen nooit het Woord overheersen; dat gebeurt maar al te vaak, dat zie ik bij mezelf. Boeken zouden je dichter bij de Bijbel moeten brengen in plaats van je ervan af houden
- je bent nogal bang voor dominees die mensen iets "opleggen" of ouders die kinderen "overvoeren". Tja, als het alleen maar een "moeten" is, of om er iets mee te verdienen, dan is dit niet positief. Anderzijds: er zijn sléchtere dingen om mensen op te leggen of kinderen mee te overvoeren! Maar overdaad is nooit goed.
- ook je dagelijks werk is godsdienst, ja zeker. Altijd in de Bijbel lezen zoals een kluizenaar is dus niet goed. Maar ik weet natuurlijk niet hoe jij dit ervaart, maar zijn we niet veel te vaak alléén maar bezig met ons dagelijks werk om daarna van vermoeidheid alléén nog maar aan die "zoete rust" toe te komen? En zo komt God op de laatste plaats. Begrijp me goed: God heeft ons niet nodig, maar zo geven we aan dat wij ook God niet nodig (denken te) hebben.

[Jo-Ann]

Teelinck heeft hier volgens mij veel overgeschreven. 'k Heb ooit wel eens wat van hem van internet hierover gedownload, maar kan dat nu zo gauw niet vinden.

[Gian]

In deze topic wil ik samen met jullie nadenken over praktische vroomheid. Daarmee wordt bedoeld: Bijbellezen, bidden, mediteren, vasten, gezinsgodsdienst, etc.

Twee vragen:
1. Hoe kijk je aan tegen praktische vroomheid? Vindt je zaken als gezinsgodsdienst, mediteren, etc belangrijk?
2. In het begin van de Nadere Reformatie zijn handboeken geschreven die praktische tips gaven hoe je praktische vroomheid vorm kan geven, vaak inclusief voorbeeld-gebeden en meditaties. Ken je zulke boeken? En wat vind je ervan: een handboek voor de vroomheid?

Mag het ook practisch christendom genoemd worden?
Rom. 12 vat het dan mooi samen;

1 Ik vermaan u dan, broeders, door de barmhartigheid van God, dat gij uw lichamen stelt tot een offer, dat levend, heilig en Gode welbehagelijk zij, dat zij uw redelijke godsverering.
2 En maakt u niet gelijk aan deze wereld, maar verandert u door vernieuwing van uw gemoed, opdat gij beproeven moogt welke de goede, welbehaaglijke en volkomen wil van God is.
3 Want ik zeg, door de genade die mij gegeven is, aan ieder onder u, dat niemand over zichzelf hoger denke dan hem betaamt te denken, maar dat hij matig over zich denke, ieder naardat God uitgedeeld heeft de maat des geloofs.
4 Want gelijk wij in één lichaam veel leden hebben, maar niet alle leden dezelfde werking hebben,
5 zo zijn wij velen één lichaam in Christus, maar onder elkaar is de een het lid voor de ander;
6 en wij hebben velerlei gaven naar de genade, die ons gegeven is.
7 Heeft iemand profetie, zo zij die het geloof gelijkvormig; heeft iemand een ambt, zo neme hij het ambt waar; leert iemand, zo neme hij het leren waar;
8 vermaant iemand, zo neme hij het vermanen waar; geeft iemand, zo geve hij in eenvoud; regeert iemand, zo zij hij zorgvuldig; oefent iemand barmhartigheid, zo doe hij het met lust.
9 De liefde zij ongeveinsd. Haat het kwade; hangt het goede aan.
10 De broederliefde onder elkaar zij hartgrondig; de een kome de ander voor met eerbetoning.
11 Weest niet traag in hetgeen gij doen moet; zijt vurig in de geest; schikt u in de tijd.
12 Zijt vrolijk in hoop, geduldig in de droefenis, houdt aan in het gebed.
13 Trekt u de nooddruft der heiligen aan; herbergt gaarne.
14 Zegent wie u vervolgen; zegent, en vloekt niet.
15 Verblijdt u met de blijden, en weent met de wenenden.
16 Weest eensgezind onder elkaar, en tracht niet naar hoge dingen, maar voegt u tot de nederige; houdt uzelf niet voor wijs.
17 Vergeldt niemand kwaad met kwaad. Behartigt wat betamelijk is voor het oog van alle mensen.
18 Is het mogelijk, zoveel het van u afhangt, houdt vrede met alle mensen.
19 Wreekt uzelf niet, geliefden, maar geeft ruimte aan de toorn; want er staat geschreven: "Mij is de wraak, Ik zal vergelden, spreekt de Heer".
20 Indien dan uw vijand hongert, zo spijs hem; dorst hem, zo geef hem te drinken; zo gij dit doet, zult gij vurige kolen op zijn hoofd vergaderen.
21 Laat het kwade u niet overwinnen, maar overwin het kwade door het goede.

[helma]

wat uitspraken over vasten:

Vasten kan een middel zijn om ons gebed kracht bij te zetten
Brakel noemt in dit verband vasten

een buitengewone godsdienstige oefening, waarin een gelovige zich een dag onthoudt van alles wat het lichaam verkwikt om zich zowel naar ziel (biddend) als naar lichaam (vastend) zich voor God te verootmoedigen om te krijgen wat hij begeert.

Het is droevig en een teken van groot verval in de kerk, dat men zo weinig werk maakt van het vasten, zo publiek als geheim.. Daarom wie teer godzalig wil leven en die het goede Sions wil zien, die verwekke in zich de oefening van de plicht. Want: Heeft God het niet geboden? Joél 2:12 Nu dan ook, spreekt de Heere, bekeert u tot Mij met uw ganse hart, en dat met vasten en met geween, en met rouwklage.

Vasten is een daad van zelfverloochening en afsterving van het vlees, een heilige wraak op onszelf en een vernedering onder de hand van God. Het geeft ook de belijdenis aan dat wij ons dagelijks brood niet waard zijn. Het is een middel om het vlees en zijn verlangens in te tomen en ons levendiger te maken in de zaken van de godsdienst.

Vasten brengt geestelijke winst.
Teelinck zegt hierover:

Als we de geestelijke oefeningen op goede wijze hebben mogen verrichten, geeft dat ons een ongelooflijke moed en kracht om meer en meer tegen de zonden te strijden, '(daar wij ) nu door een geestelijke zuivering van vele verkeerde gemoedsgesteldheden goed zijn gereinigd.' Doch ook als het nakomen van de geestelijke oefeningen nogal gebrekkig was, heeft het vasten zijn nut gehad. We worden immers daardoor meer vernederd, omdat we nu een levendige bevinding hebben ontvangen van onze sterke verdorvenheid en grote onbekwaamheid tot alle heilige dingen. Als we zien hoe weinig we op de vastendag de zonde hebben kunnen overwinnen, geeft dat een gevoeliger voornemen in het hart om ons dagelijks meer en meer voor de zonde te wachten en op ons zelf te letten. In het algemeen zullen we door het bidden en vasten aangespoord worden om ons voortaan in te spannen om te doen wat wij de Heere oprecht hebben beloofd, namelijk het zich getrouw bekeren van ons boze bestaan tot Hem, zodat we komen tot het met ijver ter hand nemen van 'de reformatie van de misbruiken en de verbetering van het leven.

Bij persoonlijk vasten kan het met enige personen gezamenlijk gebeuren (Brakel). Ook hier kan gelden: Mattheüs 18:19 Wederom zeg Ik u: Indien er twee van u samenstemmen op de aarde , over enige zaak, die zij zouden mogen begeren, dat die hun zal geschieden van Mijn Vader, Die in de hemelen is.
1. met hartenvrienden
2. als huisvader met gezin. Denk aan bijzondere zorgen (bijv. ziekte) in het gezin.

Willem Teelinck geeft hiervoor een dagprogramma aan.

Wanneer de huisvader in gezinsverband leiding geeft aan een vastendag, dient hij de avond tevoren met alle gezinsleden te hebben gesproken over de oorzaak van het vasten, over de geestelijke oefeningen, die de Heere van hen vraagt, over de zegen die God eraan wil verbinden. In het bijzonder moet hij zijn huisgenoten waarschuwen voor hun eigen onbekwaamheid, de onwilligheid van hun vlees en de tegenstand van de duivel. Teellinck adviseert verder het volgen van een vrij strakke dagindeling.
- Het gezin staat vroeg op. Daarna wordt gezamenlijk een hoofdstuk uit de Schrift gelezen ter voorbereiding op de vastendag. Daarvoor komt met name Lev. 26 of Deut. 28 in aanmerking. Vervolgens gaat de vader of degene die de bekwaamste gaven heeft de rest van het gezin in gebed voor om Gods hulp af te smeken over de geestelijke oefeningen van deze dag. - Ieder zondert zich tot circa negen uur persoonlijk af om bezig te zijn met de geestelijke oefeningen.
- Om negen uur komt het gehele gezin weer bijeen. Opnieuw wordt de Naam des Heeren aangeroepen. Daarna wordt een passende psalm gezongen, zoals Psalm 51.
- Vervolgens leest de vader een geschikt Schriftgedeelte of een psalm, zoals Psalm 101. Hij moet her betreffende gedeelte een keer door zijn predikant goed hebben horen verklaren. Dat biedt hem de mogelijkheid om nu een aantal opmerkingen te maken, die het beste passen bij het vasten en bij de zaak, die daartoe aanleiding gaf.
- Ieder van de gezinsleden krijgt nu vrijheid om ook iets in dit verband te zeggen, zo de Heere hem iets heeft bekendgemaakt of in zijn hart heeft gegeven, dat tot stichting dient (1 Kor. 14:30).
- Nadat het gemoed op deze wijze door het Woord van God is opgewekt, zoeken de gezinsleden op vurige wijze Gods aangezicht in het gebed overeenkomstig de aard van deze dag. Dat doet men ook door passende gezangen.
- Het is inmiddels ongeveer elf uur in de morgen. '(Als) zij dit gedaan hebben, laten zij zich dan ieder wederom wat afzonderen gedurende een uur of anderhalf (uur) om met hun eigen hart werkzaam te zijn tot hun verootmoediging en verzoening en om God afzonderlijk naar hun persoonlijke toestand door het gebed te zoeken. (Laten zij ) dan wederom bijeenkomen, zoals eerder aangegeven (en dit) tot driemaal toe op die dag.
- Teellinck geeft tenslotte nog in overweging om tijdens de drie gezinsbijeenkomsten op de vastendag in plaats van andere Schriftgedeelten de tien geboden te lezen en te bespreken.

[memento]

Mooi helma, dat je dit zo hebt uitgezocht. Wel beschamend, dit zo te lezen. Wat komen we dan veel tekort.

[vlinder]

Helma: dank! Ik heb huiswerk gekregen.

[helma]

Vasten is een middel om ons te verootmoedigen voor de Heere. Christelijk vasten is ten diepste een uiting van onze honger of heimwee naar God. De grootste vijand van een verlangen naar de Heere is dat we opgaan in en ons te goed doen aan de gaven van de Heere.
Als dit de plaats inneemt van een verlangen naar God zelf, hebben we nauwelijks door dat, hoewel de gaven op zich goed zijn, we er toch een afgod van gemaakt hebben.
We zien dit duidelijk in de gelijkenis die de Heere Jezus vertelt over de nodiging tot het Bruiloftsmaal. Wat de genodigde gasten werkelijk van Gods liefdemaaltijd afhield was een akker; een span ossen of een vrouw.
De begeerten naar lusten en genoegens verstikken het woord zodat het onvruchtbaar wordt
.
Vasten hoeft dus niet alleen iets te maken hebben met eten en drinken. De bekende Martin Lloyd-Jones zei in zijn preken over de bergrede: Vasten moet niet worden beperkt tot de vraag naar eten of drinken. Onder vasten zou in feite moeten worden begrepen de onthouding van alles wat op zichzelf is toegestaan, ten behoeve van een bijzonder geestelijk doel. Er zijn vele lichaamsfuncties die normaal en volkomen legitiem zijn, maar die om bijzondere redenen in bepaalde omstandigheden moeten worden beheerst. Dat is vasten.

(leestip: John Piper: Honger naar God)