Leeruitspraken Generale Synode GG 1931

[DDD]

Toch denk ik dat je nu geen recht doet aan de onderscheiding tussen verbonds- en evangeliebeloften.

In het Evangelie wordt ons Christus en ál Zijn weldaden aangeboden (komt letterlijk terug in het boekje Louter Genade, zo blz.37-39!). In de evangeliebeloften vinden we álles! Het leven, de zaligheid, de Heilige Geest, de behoudenis, de heiligmaking, álles.

Het aanbod is helemaal niet beperkt door dit onderscheid, althans niet als het goed gebruikt wordt. Maar de eisen van het evangelie worden in de verbondsbelofte óók beloofd en die belofte geldt de uitverkorenen. Ik citeer even weer letterlijk uit het boekje (blz 46/47): Het aanbod van genade kan door ongeloof en verharding worden verworpen: de verbondsbeloften zullen daarentegen nimmer hun vervulling missen. Wie de vervulling van de verbondsbeloften afhankelijk maakt van het gelovig aanvaarden van de mens, berooft het genadeverbond van zijn kracht.

Het is ook van belang dat de “beloften des verbonds”. Zoals bedoeld in “Het verbond der genade” van Fisher en de Erskines, in “Louter Genade” tot de evangeliebeloften worden gerekend die tot alle hoorders komen! (Blz 48/49) En wordt met instemming het onderscheid tussen recht van toegang en recht van bezit geciteerd.

Volgens mij maak je het verschil tussen beide zienswijzen onnodig groot, ik hoop echt dat je met enige welwillendheid wilt kijken naar wat echt is bedoeld met wat in Louter Genade is beschreven.

Het lijkt erop dat de Erskines geen onderscheid maken tussen 'verbondsbeloften' en 'evangeliebeloften', maar idd. alleen tussen 'recht van bezit' en 'recht van toegang'. Dit dekt elkaar m.i. niet helemaal. Valcke beroept zich terecht op de Erskines voor zijn visie op de verbondsbeloften.
Ik zou liever de verbondsbeloften beschouwen als de absolute beloften, zoals boven uiteengezet. Want nogmaals, anders krijg je toch het probleem dat de belofte die ons het geloof belooft, door het geloof aangenomen zou moeten worden. Wat m.i. niet kan.

Dat kan heel goed. Wat bij de mensen onmogelijk is, is mogelijk bij God. Dat is nu precies het punt waar het om draait.

[Posthoorn]

De definities van wat nu een belofte is en wat daarvan de kenmerken/voorwaarden/effectieve uitwerking zijn/is. Het zijn allemaal manieren om de werkelijkheid te benaderen zonder de uitdrukkelijke inhoud van de Bijbel geweld aan te doen. Ik vind overigens dat dat laatste dr. Steenblok niet is gelukt, maar in veel andere gevallen blijft het theologisch model duidelijk binnen de bijbelse kaders. Dat betekent recht doen aan de welgemeende bijbelse oproep, aan de verbondsopenbaring, én aan de aangrijpende werkelijkheid van het ongeloof. Dat geldt voor zowel jouw als dat van Valcke. Nu zal dat op niemand indruk maken, omdat ik natuurlijk wat te vrijzinnig ben volgens sommigen. Maar dat is in ieder geval de reden dat het mijns inziens niet uitmaakt. Zelfs twee of drie verbonden vind ik geen principiële kwestie. Het is een theologisch model, en er gebeuren grote ongelukken mee als mensen die niet in staat zijn om die modellen naast elkaar te zetten en goed op waarde te schatten één standpunt verabsoluteren en dan gaan ruziemaken. Daarmee denk ik overigens niet aan jullie, maar er zijn in het verleden in de kerk wel discussies gevoerd tussen mensen die elkaar gewoon niet goed begrepen.

Dat ben ik met je eens. Ik vind het onderscheid tussen evangeliebeloften en verbondsbeloften goed verdedigbaar, dus dat doe ik dan ook. Maar het is uiteindelijk een manier van nadenken over wat de Bijbel leert en geen absolute waarheid.

[Posthoorn]

Dat kan heel goed. Wat bij de mensen onmogelijk is, is mogelijk bij God. Dat is nu precies het punt waar het om draait.

Nee, ik denk dat je nu zaken door elkaar haalt. Het gaat hier niet om wat onmogelijk is bij de mensen en mogelijk bij God. Het gaat nu om iets wat 'logisch' onmogelijk is. Dat is toch net iets anders. Het is meer een theologisch-filosofisch probleem en als zodanig is de importantie ook relatief.

[DDD]

Toch denk ik dat je nu geen recht doet aan de onderscheiding tussen verbonds- en evangeliebeloften.

In het Evangelie wordt ons Christus en ál Zijn weldaden aangeboden (komt letterlijk terug in het boekje Louter Genade, zo blz.37-39!). In de evangeliebeloften vinden we álles! Het leven, de zaligheid, de Heilige Geest, de behoudenis, de heiligmaking, álles.

Het aanbod is helemaal niet beperkt door dit onderscheid, althans niet als het goed gebruikt wordt. Maar de eisen van het evangelie worden in de verbondsbelofte óók beloofd en die belofte geldt de uitverkorenen. Ik citeer even weer letterlijk uit het boekje (blz 46/47): Het aanbod van genade kan door ongeloof en verharding worden verworpen: de verbondsbeloften zullen daarentegen nimmer hun vervulling missen. Wie de vervulling van de verbondsbeloften afhankelijk maakt van het gelovig aanvaarden van de mens, berooft het genadeverbond van zijn kracht.

Het is ook van belang dat de “beloften des verbonds”. Zoals bedoeld in “Het verbond der genade” van Fisher en de Erskines, in “Louter Genade” tot de evangeliebeloften worden gerekend die tot alle hoorders komen! (Blz 48/49) En wordt met instemming het onderscheid tussen recht van toegang en recht van bezit geciteerd.

Volgens mij maak je het verschil tussen beide zienswijzen onnodig groot, ik hoop echt dat je met enige welwillendheid wilt kijken naar wat echt is bedoeld met wat in Louter Genade is beschreven.

Ok dank je. Wanneer (zoals hier staat) de beloften des verbonds tot de Evangeliebeloften behoren, dan kan ik het daarmee alleen maar van harte eens zijn. Maar dan ontgaat mij de zin ervan dat dit onderscheid ten aanzien van het aanbod (!) geleerd wordt.

Het probleem is, dat als God zegt: Ik ZAL u een vlezen hart geven, dit een belofte is die alleen werkelijkheid wordt bij de uitverkorenen. Daar moet je theologisch iets mee. De GG zeggen dan: díe belofte geldt alleen voor degenen die uitverkozen zijn. En jij zegt: hij geldt voor iedereen, maar onder de voorwaarde van bekering en geloof (ook weer voortvloeiend uit de uitverkiezing). Ik snap wel dat je dat een belangrijk verschil vindt, maar de leeruitspraken gáán niet speciaal over het aanbod van genade, maar die gaan over de verbondsleer, en in mindere mate ook over hoe die in de preken gestalte moet krijgen.

[DDD]

Dat kan heel goed. Wat bij de mensen onmogelijk is, is mogelijk bij God. Dat is nu precies het punt waar het om draait.

Nee, ik denk dat je nu zaken door elkaar haalt. Het gaat hier niet om wat onmogelijk is bij de mensen en mogelijk bij God. Het gaat nu om iets wat 'logisch' onmogelijk is. Dat is toch net iets anders. Het is meer een theologisch-filosofisch probleem en als zodanig is de importantie ook relatief.

Ik begrijp heel goed wat jij schrijft, vermoed ik. Maar ik maak bezwaar tegen dit soort consistenties. Het is een even ongereformeerde consistentie als die van dr. Steenblok.

[GerefGemeente-lid]

De definities van wat nu een belofte is en wat daarvan de kenmerken/voorwaarden/effectieve uitwerking zijn/is. Het zijn allemaal manieren om de werkelijkheid te benaderen zonder de uitdrukkelijke inhoud van de Bijbel geweld aan te doen. Ik vind overigens dat dat laatste dr. Steenblok niet is gelukt, maar in veel andere gevallen blijft het theologisch model duidelijk binnen de bijbelse kaders. Dat betekent recht doen aan de welgemeende bijbelse oproep, aan de verbondsopenbaring, én aan de aangrijpende werkelijkheid van het ongeloof. Dat geldt voor zowel jouw als dat van Valcke. Nu zal dat op niemand indruk maken, omdat ik natuurlijk wat te vrijzinnig ben volgens sommigen. Maar dat is in ieder geval de reden dat het mijns inziens niet uitmaakt. Zelfs twee of drie verbonden vind ik geen principiële kwestie. Het is een theologisch model, en er gebeuren grote ongelukken mee als mensen die niet in staat zijn om die modellen naast elkaar te zetten en goed op waarde te schatten één standpunt verabsoluteren en dan gaan ruziemaken. Daarmee denk ik overigens niet aan jullie, maar er zijn in het verleden in de kerk wel discussies gevoerd tussen mensen die elkaar gewoon niet goed begrepen.

Dat ben ik met je eens. Ik vind het onderscheid tussen evangeliebeloften en verbondsbeloften goed verdedigbaar, dus dat doe ik dan ook. Maar het is uiteindelijk een manier van nadenken over wat de Bijbel leert en geen absolute waarheid.

Ik ben het met jullie beiden eens. En daarom vind ik het ook zo erg en verdrietig dat de door @DDD genoemde punten zorgen voor kerkmuren. Want als we het daar als reformatorische gezindte nu eens over eens werden, dan konden we een flink aantal muren afbreken.

[Valcke]

—

[Valcke]

—

[DDD]

Eens worden over theologische modellen is mijns inziens nergens voor nodig. Het is altijd goed om nieuwe woorden te vinden om de zaken te verhelderen.

Dat wordt pas een probleem als mensen de begrippen en woorden niet beheersen, en dus het gesprek daarover niet machtig zijn.

[DDD]

DDD, ik heb duidelijk gezegd dat ik het niet over de leeruitspraken had, maar over het onderscheid dat pas enkele decennia later gemaakt is.

Dat is waar. Waar ik daarin onduidelijk was, was dat niet opzettelijk. Je maakt bezwaar tegen het onderscheid tussen verbondsbeloften en evangeliebeloften volgens de definitie van de GG.

[Posthoorn]

Wat niet relatief is, is dat in het Evangelie niet alleen Christus, maar ook Zijn weldaden, dat wil zeggen de weldaden van het verbond (vergeving van zonden, vernieuwing, het eeuwige leven, kortom de zaligheid) aangeboden worden. Daar kan ik niets aan af doen. Christus is niet van Zijn weldaden gescheiden.

Helaas blijft dit toch bij Posthoorn en wellicht anderen in de lucht hangen. Als hiermee ingestemd wordt, vind ik de andere onderscheidingen zo wezenlijk niet.

Bij jou blijft toch weer wat anders in de lucht hangen, nl. wat ik al eerder zei: dat het geloof dan door het geloof aangenomen zou moeten worden. Dat kan niet.
Ik geloof dat het werk dat door de Geest ín de mens gedaan wordt, niet aangeboden wordt. Of dit dan betekent dat ik Christus en Zijn weldaden scheid, weet ik niet, en of en in hoeverre dat dan fout zou zijn, weet ik ook niet. Het gaat er uiteindelijk om wat de Bijbel ons leert en de manier waarop wij dit verwoorden blijft altijd secundair.

[DDD]

Ik heb het idee dat je je met deze formuleringen wel over de grens van de DL begeeft. Maar ik kan zo niet een tekst voor de geest halen die dat onderbouwt.

VRAAG 65
Als je alleen door het geloof deel krijgt aan Christus en al Zijn gaven, waar komt het geloof dan vandaan?
ANTWOORD:
Van de Heilige Geest. a
Hij werkt dit geloof in ons hart
door middel van de verkondiging van het evangelie.
Hij maakt het geloof sterker door het gebruik van de sacramenten

[TSD]

Wat niet relatief is, is dat in het Evangelie niet alleen Christus, maar ook Zijn weldaden, dat wil zeggen de weldaden van het verbond (vergeving van zonden, vernieuwing, het eeuwige leven, kortom de zaligheid) aangeboden worden. Daar kan ik niets aan af doen. Christus is niet van Zijn weldaden gescheiden.

Helaas blijft dit toch bij Posthoorn en wellicht anderen in de lucht hangen. Als hiermee ingestemd wordt, vind ik de andere onderscheidingen zo wezenlijk niet.

Zoals ik al schreef / citeerde. De opstellers van Louter Genade, de oorsprong van dit hele onderscheid, bevestigd expliciet dat in de beloften van het evangelie Christus én al Zijn weldaden wordt aangeboden. Daar zijn ze echt niet onduidelijk over. Heb je het boekje / heb je het weleens gelezen?

Ja, ze maken een extra onderscheid wat je bij bijv. de Erskines niet vind, maar de spraakverwarring ontstaat wanneer we de definitie van verbondsbeloften uit dit boekje gelijkstellen aan de definitie van de verbondsbeloften zoals de Erskines hanteren, dan gaat het mis en laten we de synode van de GG “buikspreken”.

In mijn beleving is dit onderscheid gemaakt puur om het eenzijdige, onveranderlijke en vaste van het genadeverbond te benadrukken. Door nadrukkelijk te stellen dat de vervulling van de beloften van het genadeverbond niet afhankelijk is van ons geloof en dit Bijbels te staven met de absolute beloften (ook een term die ik niet verzin maar gewoon rechtstreeks uit het boekje komt), wil de synode het karakter en de kracht van het genadeverbond benadrukken. Daarmee werd (m.i.) de “klip” gemeden dat het geloof een tot nieuwe wet zou worden.

Samenvattend: Alle verbondsweldaden worden ons beloofd in het evangelie en komen tot alle hoorders, maar de (absolute)verbondsbeloften worden vervuld in de harten van de uitverkorenen en worden ons dus niet op zichzelf, buitenom de belofte(n) van het evangelie aangeboden.

[Valcke]

Samenvattend: Alle verbondsweldaden worden ons beloofd in het evangelie en komen tot alle hoorders, maar de (absolute)verbondsbeloften worden vervuld in de harten van de uitverkorenen en worden ons dus niet op zichzelf, buitenom de belofte(n) van het evangelie aangeboden.

Daarmee ben ik het echt wel eens. Dat komt ook zeker overeen met wat bv de Erskine’s geleerd hebben. Maar dat is niet wat Posthoorn zegt. Ik had mij met deze discussie niet moeten inlaten, het spijt mij dat ik het gedaan heb.

[TSD]

Samenvattend: Alle verbondsweldaden worden ons beloofd in het evangelie en komen tot alle hoorders, maar de (absolute)verbondsbeloften worden vervuld in de harten van de uitverkorenen en worden ons dus niet op zichzelf, buitenom de belofte(n) van het evangelie aangeboden.

Daarmee ben ik het echt wel eens. Dat komt ook zeker overeen met wat bv de Erskine’s geleerd hebben. Maar dat is niet wat Posthoorn zegt. Ik had mij met deze discussie niet moeten inlaten, het spijt mij dat ik het gedaan heb.

Ik snap je spijt niet zo, ik vind het in elk geval interessant om te volgen en zie niet gelijk het problematische van de discussie…

Ik denk dat wat @Posthoorn zegt nu in elk geval niet de lading dekt van het onderscheid volgens de opstellers.

Tegelijkertijd vind ik dat ze ergens een punt heeft als het gaat over de verbondseis (het geloof), die in het genadeverbond als gave worden geschonken (aan de uitverkorenen). Ik was wel benieuwd waar jullie gesprek op uit zou lopen en hoopte wat bij te leren, maar ik begrijp dat dit gesprek nu stopt?