refo schreef:'t Citaat schijnt van Gomarus te zijn. :mrgreen:
Verbaasd me niets. Gomarus was sterk supra, soms tegen het hyper-calvinistische aan. Uiteindelijk is weinig van zijn 'verdediging' in de DL gekomen, maar heeft de synode (gelukkig) een zeer gematigde, infra-standpunt opgetekend.
Wat het citaat betreft: ik zou de context wel eens willen lezen...
‘Ach, hoe kun je nu toch zo denken. Erger nog, hoe haal je het in je hoofd dergelijke nonsens op de studenten over te brengen’, bijna smekend keek Armimius zijn collega aan. ‘Natúúrlijk heeft de mens wel een eigen verantwoordelijkheid.’
‘Stoutmoedig en dwaas zijn zij die niet willen erkennen dat de voorzienigheid bestaat, Jacob’, sprak Gomarus Arminius bestraffend toe. Hij duwde wat gebladerte van de heg die de beide achtertuinen aan de Nonnesteeg en de Vijfde Binnenvestgracht scheidde naar beneden, zodat hij zijn gesprekspartner beter kon zien. ‘God beslist over het lot van de mens, wij kunnen daar niets aan toe of af doen.’
‘Kom op, Frans. We hebben toch een vrije wil gekregen? We kunnen ervoor kiezen om met hulp van Jezus het goede te doen.’
‘Luister, ik moet weer aan werk,’ kapte Gomarus het gesprek af, terwijl zijn hoofd achter de hoge heg verdween. ‘Laten we vanmiddag verder praten over de leer der predestinatie.’ ‘Je hebt gelijk, buurman’, verzuchtte Arminius met een blik op zijn zakhorloge ‘mijn studenten wachten op me.’
‘Wie wil er vandaag beginnen?’ Student Adriaan stak zijn hand op. Arminius slikte. ‘Graag lees ik u voor mijn reactie op het college, gehouden op dinsdag 23 april ‘05, door onze docent.’ Adriaan glimlachte even naar Arminius. ‘Slijmbal’, dacht Arminius. En beantwoordde Adriaans glimlach met een vriendelijke knik. Zijn irritatie voor de arrogante domineeszoon verbergend, luisterde Arminius hoe Adriaan samenvatte wat hij zijn studenten in het vorige college onderwezen had. Zonder twijfel zou na deze samenvatting een vernietigende kritiek volgen. Niet door Adriaan zelf bedacht natuurlijk. Vanaf het begin van Arminius’ aanstelling aan de Theologische Faculteit in Leiden in ’03 zag hij Adriaan in zijn colleges. En hij had al snel door dat deze student minder in zijn mars had dan je zou verwachten van iemand met de achternaam Gomarus. Wat Adriaan te berde bracht, klonk precies als wat zijn vader iedere zondag van de preekstoel gilde.
De twee maakten het Arminius niet gemakkelijk. Enkele tegenstanders van Arminius gingen zelfs zo ver dat ze hem in het openbaar grof durfden te beledigen. Arminius’ gedachten gingen terug naar de vorige avond. Tijdens zijn gebruikelijke blokje om voor het slapen gaan, zag hij aan de overkant van de Breestraat de hoogleraar Rechten Baudius weer eens wankelend de kroeg ‘In den Hemel’ uitstrompelen. Arminius had zich voorgenomen zijn onfatsoenlijke collega zoveel mogelijk te negeren, maar kon zich niet inhouden. ‘Gegroet gij die de pest zijt voor de Academie!’, beet hij hem toe. Baudius keek hem aan en lalde naar de overkant: ‘Gegroet gij die de pest voor de kerk zijt.’ Toen Arminius met driftige stappen wegwandelde, hoorde hij Baudius nog lachen: ‘Ik ga over de brede weg naar de hemel. Ha!’
Arminius concentreerde zich weer op Adriaans verhaal. ‘God, Almachtige en Alwetende heeft alles vooraf bepaald. De voorbepaling is die bepaalde voorkennis, die God bezit van alle dingen, die Hij tevoren in Zijn besluit bepaald heeft. Dit besluit wordt volledig uitgevoerd.’ In wat volgde herkende Arminius iedere zin als citaat uit het Accoort vande Recht-sinnige Leere der Voorsienicheyt Gods van zijn collega. Kon die jongen ook nog zelf nadenken?
‘De mens oefent geen enkele invloed uit op zijn uiteindelijke bestemming: hel of hemel. God is het die van tevoren zijn hemelse uitverkorenen kiest. Wat de mens verder doet of laat in zijn leven kan aan dit vooraf genomen besluit van God niets meer veranderen.’ Net toen Arminius op het punt stond de student te onderbreken, hoorde hij Adriaans stem overslaan. ‘Maar,….’ Het monotone referaat nam plotseling een geheel onverwachte wending. Met stijgende verbazing luisterde Jacob hoe Adriaan in een vurig betoog zijn nieuwe inzichten uiteenzette. Hoe kwam Adriaan ineens aan deze verrassende ideeën? ‘Dus zien we een verschil dat in werkelijkheid niet bestaat’, sloot Adriaan zijn verhaal af.
‘Zo Jacob, hoe was je dag?’ Arminius dacht even na. ‘Verrassend en verwarrend’, zei hij langzaam.
‘Dat klinkt interessant, verklaar je nader’, vroeg Gomarus nieuwsgierig.
‘Straks, laten we eerst nog even verder gaan met onze discussie van vanmorgen. Waar waren we gebleven…. “Romeinen 7. Toen wij nog ons eigen leven leidden en Jezus nog niet toegelaten hadden in ons leven, beheerste de zonde ons. We waren niet in staat het goede te doen. Maar nu…”.’
‘Houd maar op, ik ken de tekst’, onderbrak Gomarus Arminius.
‘Kennen is iets anders dan begrijpen, Frans. Laat me uitpraten. Weet je wel wat deze tekst betekent: “Jezus stelt ons in staat het goede te doen”...’
Opnieuw onderbrak Gomarus Arminius: ‘Lees je de rest van de brief ook wel eens? Romeinen 3: “Niemand is rechtvaardig, ook niet één, er is niemand die doet wat goed is, zelfs niet één”.’
Arminius deed alsof hij hem niet hoorde en ging verder. ‘Jezus gaf ons Zijn Heilige Geest toen Hij de aarde verliet om terug te keren naar Zijn Hemelse Vader. Door die Geest draagt ons geloof vrucht en zijn we in staat tot het goede.’
Gomarus zuchtte: ‘Er is niemand, die verstandig is, niemand die God ernstig zoekt.’
‘Oke, laat ik je dan nu vertellen waarom mijn dag zo enerverend was.’ Arminius veerde op. ‘Weet je wat Adriaan vandaag in mijn college betoogde? Dat we deze beide teksten tot een congruent geheel kunnen vormen. Uitgaande van de gedachte dat de Bijbel zichzelf niet kan tegenspreken, moeten deze teksten met elkaar in overeenstemming te brengen zijn. Ik stond versteld van zijn exegetische talent. Het zit tóch in de familie. En het is niet eens zo ingewikkeld.’
‘Wat bedoel je met: het zit toch in de familie? Houd je beledigingen maar voor je.’
‘Sorry, dat neem ik terug,’ haastte Arminius zich te zeggen. ‘Kijk, de tekst uit Romeinen 7 legt uit hoe onze situatie ten opzichte van God is veranderd sinds Jezus. Van mensen die slechts in staat zijn tot het kwade, werden we christenen in wie de Heilige Geest woont, Die ons helpt te doen wat God wil. De teksten die jij noemt uit Romeinen 3 beschrijft hoe het met ons gesteld was voordat Christus kwam: onrechtvaardigen, die niets goed konden doen. Met Jezus veranderde alles.’
‘Wat een onzinnige nieuwlichterij, Jacob. Wat een goddeloos gevoelen.’
‘Adriaan zei het zo: “God weet van tevoren wie er wel en wie er niet voor zal kiezen om Jezus toe te laten in zijn leven, dát is zijn voorzienigheid en die gaat nog altijd op. Maar de keuze kunnen we zelf maken.” Ik geef je dus gelijk Frans, dat de voorzienigheid van God nog altijd bestaat. Alleen niet op de manier zoals jij hem uitlegt. Ook al weet God van tevoren wat er gebeurt, dan betekent dat nog niet dat de mens geen vrije wil heeft. Is dit geen briljante manier van je zoon om onze opvattingen samen te brengen?’
’s Avonds laat peinsde Arminius in de tuin nog wat na over het gesprek met zijn collega. Wat jammer dat Gomarus zich niet liet overtuigen door Adriaan. Hij zelf kon geen speld meer krijgen tussen Adriaans redenering.
‘Zeg Jacob…’. Boven de heg stak het bebaarde hoofd van Gomarus. Hij keek Jacob wat verlegen aan. ‘Weet je, ik heb zojuist met Adriaan uitgebreid gesproken over zijn voordracht tijdens jouw college. En ik wil je zeggen, ik denk,.…volgens mij heeft hij gelijk. Zover liggen onze meningen niet uit elkaar.’ Gomarus aarzelde even. ‘Ik weet alleen niet of het handig is om de studenten dat te vertellen. Wat denk jij? Het zou toch jammer zijn als we hun de disputaties over de meningsverschillen tussen hun hoogleraren Arminius en Gomarus ontnemen?’ Arminius lachte: ‘Je hebt gelijk, liever een jarenlange discussie die ons beiden een plek in de geschiedenisboekjes oplevert, dan uitkomen voor de waarheid. Niemand hoeft te weten dat wij het op een goede avond in de achtertuin, over de heg heen, eens werden.’
De voorbepaling is de bepaalde voorkennis, die God heeft van alle dingen, die Hij tevoren in Zijn besluit bepaald heeft. Dit besluit wordt volledig uitgevoerd.
De mens oefent geen enkele invloed uit op zijn uiteindelijke bestemming: hel of hemel. God is het die van tevoren zijn hemelse uitverkorenen kiest. Wat de mens verder doet of laat in zijn leven kan aan dit vooraf genomen besluit van God niets meer veranderen.
Tja, dit zou iedere verantwoordelijkheid van de mens wegnemen, ook in het paradijs al. De mens is, afhankelijk van of hij uitverkoren is of niet, een gelukkige, of het slchtoffer van de besluiten van een onberekenbare God die goed is voor de een en kwaad voor de ander, niet om wat die mensen doen, maar omdat Hij dat zo beslist heeft. Daarnaast zou je dus kunnen geloven en bij het oordeel te horen krijgen: Je wordt niet gered want je was nou eenmaal niet uitverkoren.
Daar laat ik het bij, ik moet ook niet proberen alles te willen snappen. Een beetje bescheidenheid past ons mensen wel, maar God zelf openbaart zich via het Woord en het vleesgeworden Woord en geeft daarin een heel ander beeld dan bovenstaande.
Do not waste time bothering whether you ‘love’ your neighbor; act as if you did. As soon as we do this we find one of the great secrets. When you are behaving as if you loved someone, you will presently come to love him."
De mens oefent geen enkele invloed uit op zijn uiteindelijke bestemming: hel of hemel. God is het die van tevoren zijn hemelse uitverkorenen kiest. Wat de mens verder doet of laat in zijn leven kan aan dit vooraf genomen besluit van God niets meer veranderen.
Ik heb wel geleerd: door onze zonde gaan we verloren, maar het is genade als we behouden worden.
Maar als we dit tegen het licht van Gods deugden zetten, dan heeft Gomarus 100% gelijk. Gelukkig is het besluit Gods niet van ons afhankelijk want dan zouden we allemaal verloren gaan. Maar het ligt nu eeuwig vast en ik geloof dat dat de troost is voor Gods kerk.
De mens oefent geen enkele invloed uit op zijn uiteindelijke bestemming: hel of hemel. God is het die van tevoren zijn hemelse uitverkorenen kiest. Wat de mens verder doet of laat in zijn leven kan aan dit vooraf genomen besluit van God niets meer veranderen.
Ik heb wel geleerd: door onze zonde gaan we verloren, maar het is genade als we behouden worden.
Maar als we dit tegen het licht van Gods deugden zetten, dan heeft Gomarus 100% gelijk. Gelukkig is het besluit Gods niet van ons afhankelijk want dan zouden we allemaal verloren gaan. Maar het ligt nu eeuwig vast en ik geloof dat dat de troost is voor Gods kerk.
Klopt, maar ik vind het toch weer gevaarlijk. De uitverkiezing ligt vast, maar ik denk dat het bij God mogelijk is dat niet uitverkorenen niet voor de grondlegging van de wereld al verloren gaan, dat dat al vaststaat... Want dat zou toch een hoop zeggen over Gods liefde, die er dan al voor de grondlegging van de wereld voor een hoop mensen niet zou zijn. De zondeval stond al vast, de mens moest wel in zonde vallen, het zou Gods plan zijn dat mensen voor eeuwig verloren zijn en Hij zou mensen gemaakt hebben met als bedoeling dat ze eeuwig gestraft zullen worden. Dat gaat er bij mij niet in, zo openbaart God zich niet in zijn Woord en Jezus Christus, het vleesgeworden Woord is ook niet zo. Je kan wel zeggen: De mens wordt om zijn eigen zonden gestraft, maar als dat nou al vast lag? De mens was immers vanaf het begin al verworpen en voert door in zonde te vallen slechts Gods plan uit, iets waarop hij totaal geen invloed kan hebben.
Do not waste time bothering whether you ‘love’ your neighbor; act as if you did. As soon as we do this we find one of the great secrets. When you are behaving as if you loved someone, you will presently come to love him."
Maar wat is eeuwig? Heel lang geleden? Of altijd nu, zoals Hellenbroek het verwoordt?
Probleem met dat hele besluiten-van-eeuwigheid is dat alle dynamiek verdwijnt. God heeft het nu eenmaal besloten en dus zal er dit of dat. In het OT is die notie er helemaal niet. Daar staan de mensen steeds op tweesprongen. Kies dan...! En aan de hand van het gekozene neemt God een besluit. Plan A bij gehoorzaamheid en plan B bij ongehoorzaamheid.
refo schreef:Maar wat is eeuwig? Heel lang geleden? Of altijd nu, zoals Hellenbroek het verwoordt?
Probleem met dat hele besluiten-van-eeuwigheid is dat alle dynamiek verdwijnt. God heeft het nu eenmaal besloten en dus zal er dit of dat. In het OT is die notie er helemaal niet. Daar staan de mensen steeds op tweesprongen. Kies dan...! En aan de hand van het gekozene neemt God een besluit. Plan A bij gehoorzaamheid en plan B bij ongehoorzaamheid.
Nee, dat is arminiaans... we kiezen liever te geloven in een God die voor velen geen liefde is, dan dat we zelf zouden kunnen kiezen. Kies toch het leven? Ja maar dan zou God niet soeverein zijn en zouden we zelf invloed op onze toekomst kunnen hebben. Dat vinden we eng dus hebben we het zo gemaakt dat je gewoon uitverkozen of verworpen bent en handelt naar het een of naar het ander.
Wat dat eeuwig betreft, Paulus zegt in Efeziers 1 dat mensen zijn uitverkoren voor de grondlegging van de wereld, dat geeft toch wel iets van tijd aan, namelijk dat het voor de schepping van de aarde was.
Do not waste time bothering whether you ‘love’ your neighbor; act as if you did. As soon as we do this we find one of the great secrets. When you are behaving as if you loved someone, you will presently come to love him."
vincent schreef:Dus dan moeten we het denken over God maar in menselijke maat proppen.
Nee, gewoon de Bijbel naspreken. En serieus nemen. Niet vervluchtigen, door een ‘poëtische’ benadering, maar ervoor buigen.
refo schreef:Als er geen verwerping was, zou er toch ook niemand verloren gaan? Dat zou voor veel mensen een stuk prettiger geweest zijn.
Misschien aardig, zo'n prikkelende opmerking, maar op deze wijze kan en mag niet over dit geheimenis geproken worden! Wij hoeven niet uit te leggen (dit tegen hen die dat wel proberen) waarom er een verwerping is. We behoeven slechts te belijden dát zij er is.
refo schreef:Probleem met dat hele besluiten-van-eeuwigheid is dat alle dynamiek verdwijnt. God heeft het nu eenmaal besloten en dus zal er dit of dat. In het OT is die notie er helemaal niet.
Merkwaardige manier van argumenteren: het OT als ‘verbeteraar’ van het NT (??). Dit nog afgezien van het feit dat deze opmerking feitelijk onjuist is.
Verder blijft de dynamiek er juist wanneer wij God God laten en onze eigen verantwoordelijkheid nemen.
Marnix schreef:En de vraag is of er zonder verwerping geen mensen verloren gaan. Als mensen daarin nou eens verantwoordelijkheid hebben, dus dat ze verantwoordelijk zijn dat ze zelf verloren gaan omdat het hun eigen schuld is, maar niet verantwoordelijk voor hun eigen behoud en zoverre dat ze er niets aan kunnen verdienen?
Wat jij hier eigenlijk proclameert is een God die totaal niet liefdevol en enkel goed is.... God schiep de aarde en Hij bedacht jou, mij en jou en mijn buurman.... ondertussen had Hij alvast besloten dat mijn buurman naar de hel zou gaan en ik naar de hemel, nog voordat de aarde bestond. God bestemde miljarden mensen voor de hel, schiep de aarde, zag dat het zeer goed was, en wist al waar het op uit zou lopen.Ik vind dat stellen dat God mensen al van eeuwigheid verworpen heeft daarom erg link, je doet God ernstig tekort, verdraait het beeld dat de Bijbel van Hem geeft (God straft zeker, maar het niet een of andere blinde selectieve haat (jou mag ik niet dus jou straf Ik) maar altijd naar aanleiding van wat mensen doen. Zo lees ik Romeinen 9 ook. En niet als: Jou mag ik wel, jou mag ik niet, jij hebt geluk, jij hebt pech en waag het niet om daar over te klagen, wie ben jij om te protesteren als ik je gewoonwil verwerpen. Wie stelt dat God mensen verwerpt van eeuwigheid begeeft zich op glad ijs.
Broeder Marnix, ik heb zeker de Waarheid niet in pacht. Maar jij moet hier wel even oppassen, want je gebruikt de zelfde argumenten als de remonstranten:
1-5a. Die leren: Dat de onvolkomen en niet-beslissende verkiezing van bijzondere personen ter zaligheid geschied is uit het voorgezien geloof, bekering, heiligheid, godzaligheid, die óf eerst begonnen, óf ook een tijdlang geduurd hebben; maar dat de volkomen en beslissende verkiezing geschied is uit de voorgeziene volharding tot het einde toe in het geloof, bekering, heiligheid en godzaligheid; en dat dit is de genadige en evangelische waardigheid, om welker wille hij, die verkoren wordt, waardiger is dan hij, die niet verkoren wordt; en dat derhalve het geloof, de gehoorzaamheid des geloofs, heiligheid, godzaligheid en volharding niet zijn vruchten van de onveranderlijke verkiezing ter heerlijkheid, maar dat het zijn voorwaarden, die tevoren vereist, en als volbracht wezende voorzien zijn in degenen, die ten volle verkoren zullen worden, en oorzaken, zonder welke de onveranderlijke verkiezing ter heerlijkheid niet geschiedt.
Hetwelk strijdt tegen de gehele Schrift, die deze en diergelijke uitspraken in onze oren en harten telkens inscherpt: De verkiezing is niet uit de werken, maar uit den Roepende (Rom. 9:11). Er geloofden zovelen, als er geordineerd waren tot het eeuwige leven (Hand. 13:48). Hij heeft ons uitverkoren in Hem, opdat wij zouden heilig zijn (Ef. 1:4). Gij hebt Mij niet uitverkoren, maar Ik heb u uitverkoren (Joh. 15:16). Indien het door genade is, zo is het niet meer uit de werken (Rom. 11:6). Hierin is de liefde, niet dat wij God liefgehad hebben, maar dat Hij ons lief heeft gehad, en Zijn Zoon gezonden heeft (1 Joh. 4:10).
Mijn enige troost is, dat ik niet mijn, maar Jezus Christus eigen ben, Die voor mijn zonden betaald heeft, en zo bewaart, dat alles tot mijn zaligheid dienen moet; waarom Hij mij ook door Zijn Heilige Geest van eeuwig leven verzekert, en Hem voortaan te leven van harte willig en bereid maakt.
‘Ach, hoe kun je nu toch zo denken. Erger nog, hoe haal je het in je hoofd dergelijke nonsens op de studenten over te brengen’, bijna smekend keek Armimius zijn collega aan. ‘Natúúrlijk heeft de mens wel een eigen verantwoordelijkheid.’
‘Stoutmoedig en dwaas zijn zij die niet willen erkennen dat de voorzienigheid bestaat, Jacob’, sprak Gomarus Arminius bestraffend toe. Hij duwde wat gebladerte van de heg die de beide achtertuinen aan de Nonnesteeg en de Vijfde Binnenvestgracht scheidde naar beneden, zodat hij zijn gesprekspartner beter kon zien. ‘God beslist over het lot van de mens, wij kunnen daar niets aan toe of af doen.’
......
‘Zeg Jacob…’. Boven de heg stak het bebaarde hoofd van Gomarus. Hij keek Jacob wat verlegen aan. ‘Weet je, ik heb zojuist met Adriaan uitgebreid gesproken over zijn voordracht tijdens jouw college. En ik wil je zeggen, ik denk,.…volgens mij heeft hij gelijk. Zover liggen onze meningen niet uit elkaar.’ Gomarus aarzelde even. ‘Ik weet alleen niet of het handig is om de studenten dat te vertellen. Wat denk jij? Het zou toch jammer zijn als we hun de disputaties over de meningsverschillen tussen hun hoogleraren Arminius en Gomarus ontnemen?’ Arminius lachte: ‘Je hebt gelijk, liever een jarenlange discussie die ons beiden een plek in de geschiedenisboekjes oplevert, dan uitkomen voor de waarheid. Niemand hoeft te weten dat wij het op een goede avond in de achtertuin, over de heg heen, eens werden.’
Raar verhaal, wie is de auteur. Ik meen dat het hier de reputatie van Gomarus en Arminius door het slijk haalt.
Mijn enige troost is, dat ik niet mijn, maar Jezus Christus eigen ben, Die voor mijn zonden betaald heeft, en zo bewaart, dat alles tot mijn zaligheid dienen moet; waarom Hij mij ook door Zijn Heilige Geest van eeuwig leven verzekert, en Hem voortaan te leven van harte willig en bereid maakt.
