Refojongere schreef: ↑Gisteren, 17:58
Arja schreef: ↑29 okt 2025, 14:24
Wat wij in NL kennen als “tweeërlei kinderen van het verbond” vind je dus niet op die manier bij Owen en de Puriteinen. Zij koppelen ‘kind-zijn’ aan aanneming door Christus niet aan geboren worden binnen de zichtbare kring. Dat maakt hun taal strakker. Maar niet minder bijbels.
Ik was benieuwd of je nog literatuur hebt hoe de Puriteinen spreken over kinderen van het verbond als ze niet de notie hebben van twee soorten kinderen. Wat ik er over lees is dat ze onderscheid maken tussen wezen en bediening van het verbond. Je bent wezenlijk of uiterlijk in het verbond. Ik denk dat dit overeenkomt met twee soorten verbondskinderen.
Ik las wel wat boeken die hierover gaan, zoals
Alle aanneming waardig van Andrew Fuller en
Het merg van het Evangelie van Edward Fisher. Mooie werken, maar eerlijk gezegd vond ik ze destijds pittig qua inhoud en stijl en ik weet niet of ze meteen helderheid geven. Over het algemeen kun je stellen dat de Puriteinen hun hoorders aanspraken vanuit de bediening van het verbond:
Als je wilt horen hoe dat klonk, lees vooral hun preken. Ik las graag de Erskines. En in het Nederlands zijn ook preken van Andrew Gray te krijgen. Hij staat in de puriteinse lijn, al was hij deel van de Schotse Second Reformation. Bij hem hoor je heel duidelijk hoe kinderen/jongeren onder de oproep van het Evangelie vallen, ruim, ernstig, en toch heel scherp: “Ziet op Mij, sla een blik op Hem, vóór gij weggaat.”
Letterlijk citaat Andrew Gray
Ziet op Mij, ziet op Mij! Oude mannen in deze stad, meent gij, dat Christus plichtplegingen tegen u maakt? Het is uw plicht te weten en te geloven, dat dit niet het geval is. Indien gij niet wilt geloven, indien gij dit dierbaar gebod: Zie op Mij! niet wilt gehoorzamen, zo zult gij eens moeten gehoorzamen aan dit gebod: Ga weg van Mij, Ik heb u nooit gekend.
[...]
Nu, in het spreken over deze lieflijke vermaning, wens ik u te zeggen, dat het de plicht is van allen, die dit heerlijk Evangelie horen, tot wie de blijde boodschap van zaligheid wordt gepredikt, dat het, zeg ik, hun plicht is op Christus te zien.
[...]
Ik verlang niet meer, dan dat gij slechts één blik op Mij slaat. Is het niet iets gerings wat Christus vraagt, één blik? Maar hoewel het gering is, zo is het toch zeer groot, wat Hij van u verlangt.
[...]
Wilt gij Christus voldoen? Ik zeg u, zie op Hem. Oude mannen in Glasgow, wilt gij Hem tevreden stellen? Zie dan op Hem. Jongelingen en maagden, wilt gij Christus tevreden stellen, dan zeg ik: Sla een blik op Hem, vóór gij weggaat. O, stemt gij toe? Wilt gij het aan uw eigen hart vragen? Besluit gij op Christus te zien, eer Hij weggaat? Geloof mij, wanneer wij Hem slechts eenmaal zien, zo zullen wij nooit weer van Hem willen scheiden.
Er is niet één soort “Puriteingeluid”; er zijn verschillende accenten en periodes. Als je graag iets wilt lezen dat dit verbindt met de verbondstheologie, dan is dit een goede start: C. Harinck: De Schotse Verbondsleer
(o.a. Rollock en Boston; heel verhelderend over hoe het verbond én het aanbod van genade in Schotland functioneerden)
Dat kun je rustig in stukjes lezen. Het helpt echt om de sfeer en de context te zien waarin deze prediking is ontstaan. Maar eerlijk gezegd: het beste blijft toch om een paar preken te pakken van bijvoorbeeld Gray, Flavel of Owen, en gewoon te “luisteren” hoe het klinkt. Dan proef je die ruime, hartelijke bediening van Christus, vol ernst en vol uitnodiging.
Misschien heeft iemand anders hier nog mooie tips?
@Helma kan je vast verder helpen
