Rechtvaardiging van eeuwigheid

[vragensteller]

Ds. van Dieren spreekt ook van een rechtvaardiging voor en een rechtvaardiging door het geloof. Hij geeft aan dat deze terminologie een oorzaak heeft. Ik citeer hem:

De rechtvaardiging vóór het geloof wordt ontkend door de Remonstranten. Zij stellen dat de mens alleen wordt gerechtvaardigd door het geloof. Dit heeft alles te maken met hun visie op het geloof. God heeft immers gelovigen verkoren en daarom moet de oorzaak daarvan liggen in de geloofsdaad van de mens in de tijd. Dit sluit iedere oorzaak uit, die zou liggen in de eeuwigheid, dus vóór het geloof.
De rechtvaardiging dóór het geloof wordt in de leer van de veronderstelde wedergeboorte ontkend. Hier wordt gesteld dat de uitverkorenen reeds wedergeboren ten wereld komen. Paulus zou reeds tijdens zijn vervolging van de gemeente van Christus een wedergeborene zijn geweest. Een daadwerkelijke rechtvaardiging in de tijd zou overbodig zijn, omdat de uitverkorene reeds bij zijn geboorte alles bezit wat tot zijn rechtvaardiging nodig is.
Hier worden echter 2 dingen verward. In Christus is wel alles tot de zaligheid van de uitverkorenen besloten, maar wat Christus nu voor de uitverkorene heeft verworven, bezit deze niet persoonlijk, zolang het in hem nog niet door de H.G. is toegepast. Daarom zegt het doopformulier: "ons toeëigende hetgeen wij in Christus hebben"... hiermee geeft het formulier aan dat de rechtvaardiging vóór het geloof noodzakelijk gevolgd moet worden door de rechtvaardiging dóór het geloof.

Dus het is duidelijk dat ook de uitverkorene er geen nut of troost van heeft, als er geen dadelijke geloofsoefening is. Ik ben ook nog nooit iemand tegengekomen die dacht wel gerechtvaardigd te zijn van eeuwigheid maar nog niet door het geloof gerechtvaardigd. Ik begrijp Huisman niet helemaal waarom hij daarvoor bang is. Dat is toch onmogelijk?

huisman is bang voor de gevaren die Brakel en Watson noemen. Die ook Ds Kersten aangeeft in het stukje dat Erasmiaan plaatste. huisman vind de leer van de rechtvaardiging van eeuwigheid niet in de Schrift en niet in de 3FvE.
De uitverkorene is nog niet gerechtvaardigd voor het geloof maar alleen door het geloof. Voor het geloof is hij een goddeloze en doemwaardige. Zie opnieuw citaat Kersten

Want toch de rechtvaardigmaking door het geloof is meer dan een zich bewust worden, dat wij eigenlijk al waren gerechtvaardigd. O, het is iets heel anders, want niemand is rechtvaardig. In de rechtvaardigmaking door het geloof is een staatsverwisseling. De uitverkoren zondaar gaat daarin uit de staat der verdoemenis over in de staat der verzoening met God. Hij wordt vrijgesproken van schuld en straf en ontvangt een recht ten eeuwigen leven

Dat geldt m.i. vanuit de mens gezien. De mens moet veranderen van staat.

God verandert niet t.o.v. de mens. De staat van de mens t.o.v. God verandert wel. Dan pas ziet hij de eeuwige liefde Gods voor hem
persoonlijk.

Ter ondersteuning Jer. 31:3

3 De HEERE is mij verschenen van verre tijden . Ja, Ik heb u liefgehad met een eeuwige liefde; daarom heb Ik u getrokken met goedertierenheid.

eeuwige liefde duidt m.i. op rechtvaardiging van eeuwigheid
trekking met goedertierenheid: overzetting van staat der verdoemenis naar staat van de verzoening van de mens door God.

[Erasmiaan]

Ik heb huisman nog maar dertig keer hetzelfde zien zeggen.

[Luther]

De rechtvaardiging vóór het geloof wordt ontkend door de Remonstranten. Zij stellen dat de mens alleen wordt gerechtvaardigd door het geloof. Dit heeft alles te maken met hun visie op het geloof. God heeft immers gelovigen verkoren en daarom moet de oorzaak daarvan liggen in de geloofsdaad van de mens in de tijd. Dit sluit iedere oorzaak uit, die zou liggen in de eeuwigheid, dus vóór het geloof.

Ds. Van Dieren trekt wel heel snelle conclusies. De Remonstranten ontkennen de rechtvaardiging voor het geloof. Zij stellen dat de mens alleen gerechtvaardigd wordt door het geloof. In hun visie worden gelovigen verkoren...
In deze passage wordt elke ontkenning van de rechtvaardiging van eeuwigheid verbonden aan remonstrantisme en een andere visie op geloof.
Maar dan zijn de opstellers van de Heidelbergse Catechismus ook remonstrants, als zij stellen dat de mens alleen rechtvaardig is voor God door het ware geloof.

In Christus is wel alles tot de zaligheid van de uitverkorenen besloten, maar wat Christus nu voor de uitverkorene heeft verworven, bezit deze niet persoonlijk, zolang het in hem nog niet door de H.G. is toegepast.

Hier ben ik het mee eens, maar de vraag is dus, of men die verwerving van de rechtvaardiging mag benoemen met de naam "rechtvaardiging van eeuwigheid". Ik zou ervoor willen pleiten om het begrip "rechtvaardiging" daarvoor niet te gebruiken.

[Erasmiaan]

Ik zou ervoor willen pleiten om het begrip "rechtvaardiging" daarvoor niet te gebruiken.

Dat mag je doen, maar ik volg je niet. Zelfs à Brakel moet toegeven dat er een rechtvaardiging is voor het geloof (hoewel niet de dadelijke) op het moment dat Christus op Golgotha, Gods toorn stilt. Als er dan staat: het Lam dat geslacht is voor de grondlegging der wereld, dan rest niet anders de conclusie dan dat de rechtvaardiging van eeuwigheid is. En die rechtvaardiging van eeuwigheid is tot troost van Gods arme en moegestreden Sion. Maar wee degene die op basis van deze leer durven zeggen dat rechtvaardiging in de tijd niet meer nodig is. Gelukkig ben ik er ook nog nooit zo een tegengekomen.

[vragensteller]

In Christus is wel alles tot de zaligheid van de uitverkorenen besloten, maar wat Christus nu voor de uitverkorene heeft verworven, bezit deze niet persoonlijk, zolang het in hem nog niet door de H.G. is toegepast.

Hier ben ik het mee eens, maar de vraag is dus, of men die verwerving van de rechtvaardiging mag benoemen met de naam "rechtvaardiging van eeuwigheid". Ik zou ervoor willen pleiten om het begrip "rechtvaardiging" daarvoor niet te gebruiken.

Ds. Kersten definieert rechtvaardig(mak)ing als vrijspreken van het oordeel der verdoemenis en recht geven op het eeuwige leven. Dit is in Christus aan de uitverkoren in de eeuwigheid geschonken. Er is niets mis met die term.
Met het geloof in de tijd pak je die vrijspraak aan, na toepassing door de Heilige Geest. Het geloof rechtvaardigt zelf niet. Daar zit het het verschil tussen HC 23 en de remonstrant.

[Jongere]

De vraag is, wat je opschiet met een vraag als: Wanneer vindt de rechtvaardiging plaats? Volgens mij heb je niets aan die vraag, noch aan de mogelijke antwoorden.

Ik denk dat we dit soort vragen niet moeten stellen. De Schrift doet het ook niet. Als we zulke vragen stellen, en daar antwoorden op verzinnen, dan zijn we puur aan het speculeren, en kunnen we niet claimen Bijbels te spreken.

Bijbels spreken is:
1. God de Vader verkiest van eeuwigheid de Zijnen tot Zijn kinderen
2. God de Zoon heeft in de tijd, zo'n 2000 jaar geleden, de schuld weggedragen van de Zijnen
3. God de Heilige Geest werkt in de tijd de wedergeboorte en het geloof in de Zijnen, waardoor God de Vader die mens vrijspreekt op grond van de verdienste van God de Zoon.

Alweer een tijd geleden dit antwoord. Ben het er helemaal mee eens.

De tekst over het Lam zegt heel veel, maar niet in dit verband.
Volgens mij spreekt de Schrift heel duidelijk over wat rechtvaardiging is. Pogingen om dat aan de eeuwigheid te verbinden, is denk ik over-dogmatiseren. We weten het eenvoudigweg niet. De verborgen dingen zijn voor God, de geopenbaarde dingen voor de mensen. Er is heel veel geopenbaard over de rechtvaardiging, gelukkig.

[GJdeBruijn]

hoedanig de rechtvaardigmaking is: dat zij in
Christus is, en door het geloof aangegrepen wordt. Ofschoon hij
wederom den naam Gods inbrengt, zoo schijnt hij te kennen te
geven, dat God niet alleen de Aannemer, maar ook de Auteur is
der rechtvaardigheid, waarvan hij hier handelt; evenals of hij zeide,
dat zij van Hem alleen komt, of dat hare oorsprong uit den hemel
is, en ons in Christus geopenbaard wordt. Daarom als men daarvan
spreken wil, zoo moet men in deze orde handelen. Ten eerste, dat
de zaak onzer rechtvaardigmaking niet in der menschen oordeel
gelegen is, maar van den rechterstoel Gods te verstaan is, voor welken
geen rechtvaardigheid geacht wordt, anders dan de volmaakte en
volkomene gehoorzaamheid der wet, hetwelk licht te verstaan is uit
de beloften en bedreigingen. Is het, dat geen mensch te vinden is,
die tot zulk een volkomen heiligheid gekomen is, zoo volgt daaruit,
dat alle menschen in zichzelven zonder rechtvaardigheid zijn. Ten
andere moet ons Christus in gedachtenis komen, die alleen rechtvaardig
is, en ons rechtvaardig maakt, zijne rechtvaardigheid ons
gevende Nu kunt gij zien, dat de rechtvaardigheid des geloofs
de rechtvaardigheid van Christus is. Zoo dan, dat wij gerechtvaardigd
worden, daarvan is de barmhartigheid Gods de werkende oorzaak;
Christus is de verdienende, en het Woord met het geloof is de
middellijke oorzaak. Zoo wordt dan het geloof gezegd te rechtvaardigen,
omdat het een middel is om Christus te ontvangen, in Wien
wij de rechtvaardigheid deelachtig worden. Als wij Christus deelachtig
geworden zijn, zoo zijn wij niet alleen zelf rechtvaardig, maar
onze werken zelven worden voor God geacht rechtvaardig te zijn:
te weten, omdat alle onvolmaaktheid, die daarin is, door het bloed
van Christus uitgewischt wordt. De beloften, die voorwaardelijk waren,
worden ons ook door dezelfde genade volbracht, want God
vergeldt onze werken als volmaakt, omdat de onverdiende genade
het gebrek bedekt.

Wie durft het hier te duiden: Is dit gereformeerd of remonstrants?
Er wordt hier gesproken over de rechtvaardigheid des geloofs.


AANVULLING: Dit is van Calvijn, commentaar op Romeinenbrief.

[Erasmiaan]

Kohlbrugge? Of misschien wordt er wel teveel waarde aan het geloof gehecht, dat zou remonstrants zijn. Hoewel duidelijk gemaakt wordt dat het geloof slechts een middel is. Ik blijf bij Kohlbrugge.

[huisman]

Ik heb huisman nog maar dertig keer hetzelfde zien zeggen.

Dat heet consequent .

Nog even wat citaten op een rijtje. (Laat ik nog eens drie keer hetzelfde zeggen)

Het is duidelijk dat de beduchtheid voor enige activiteit van de mens voortkomt uit vrees voor remonstrantisme. Het is echter evenzeer duidelijk dat Comrie zich hier niet beweegt in het spoor van de Reformatie. Hij wringt zich wel in allerlei bochten om aan te tonen dat Luther en Calvijn hetzelfde bedoeld hebben, maar deze hervormers lieten onbekommerd het geloof aan de rechtvaardiging voorafgaan. Bovendien was de constructie habitus en actus van het geloof bij hen volkomen onbekend. Ondanks alle goede bedoelingen is Comrie meer filosofisch dan theologisch te werk gegaan.

Hoe ziet u Gods liefde voor de verkorenen vóór hun bekering? „‘Christus is voor ons gestorven als wij nog vijanden waren’, zegt Paulus. De vaste troostgrond voor een christen is, dat de zaligheid vast ligt in Gods eeuwige keuze en liefde. Maar de weg waarin God deze liefde verheerlijkt in mensenharten, is de weg van de roeping van zondaren. Onder de verkondiging valt de scheiding. We moeten niet rationeel in Gods geheimenissen gaan wroeten. Dat vind ik het grote gevaar van termen als ‘rechtvaardiging van eeuwigheid’

„Benader je alles vanuit de eeuwigheid, dan kom je bij een rechtvaardiging van mensen die ten diepste al rechtvaardig zijn. De puriteinen en de Marrow-men, onder wie Thomas Boston, hebben daarmee geworsteld. Hoewel ze van harte de verkiezing beleden, benadrukten ze in hun prediking de rechtvaardiging door het geloof alleen. Ze volgden daarin Calvijn, die zegt: Het eerste druppeltje geloof rechtvaardigt de zondaar.
Als we dat uit het oog verliezen, staan we open voor allerlei theologische misvattingen, die me destijds sterk hebben verward. Velen die beweren achter de oudvaders te staan, leren in werkelijkheid iets anders. Vaak heb ik gedacht: Zeg nou gewoon eens eerlijk dat je hun opvattingen op een aantal punten niet deelt.

[Erasmiaan]

Ik heb huisman nog maar dertig keer hetzelfde zien zeggen.

Dat heet consequent .

Nog even wat citaten op een rijtje. (Laat ik nog eens drie keer hetzelfde zeggen)

Het is duidelijk dat de beduchtheid voor enige activiteit van de mens voortkomt uit vrees voor remonstrantisme. Het is echter evenzeer duidelijk dat Comrie zich hier niet beweegt in het spoor van de Reformatie. Hij wringt zich wel in allerlei bochten om aan te tonen dat Luther en Calvijn hetzelfde bedoeld hebben, maar deze hervormers lieten onbekommerd het geloof aan de rechtvaardiging voorafgaan. Bovendien was de constructie habitus en actus van het geloof bij hen volkomen onbekend. Ondanks alle goede bedoelingen is Comrie meer filosofisch dan theologisch te werk gegaan.

Hoe ziet u Gods liefde voor de verkorenen vóór hun bekering? „‘Christus is voor ons gestorven als wij nog vijanden waren’, zegt Paulus. De vaste troostgrond voor een christen is, dat de zaligheid vast ligt in Gods eeuwige keuze en liefde. Maar de weg waarin God deze liefde verheerlijkt in mensenharten, is de weg van de roeping van zondaren. Onder de verkondiging valt de scheiding. We moeten niet rationeel in Gods geheimenissen gaan wroeten. Dat vind ik het grote gevaar van termen als ‘rechtvaardiging van eeuwigheid’

„Benader je alles vanuit de eeuwigheid, dan kom je bij een rechtvaardiging van mensen die ten diepste al rechtvaardig zijn. De puriteinen en de Marrow-men, onder wie Thomas Boston, hebben daarmee geworsteld. Hoewel ze van harte de verkiezing beleden, benadrukten ze in hun prediking de rechtvaardiging door het geloof alleen. Ze volgden daarin Calvijn, die zegt: Het eerste druppeltje geloof rechtvaardigt de zondaar.
Als we dat uit het oog verliezen, staan we open voor allerlei theologische misvattingen, die me destijds sterk hebben verward. Velen die beweren achter de oudvaders te staan, leren in werkelijkheid iets anders. Vaak heb ik gedacht: Zeg nou gewoon eens eerlijk dat je hun opvattingen op een aantal punten niet deelt.

Moeten we dit ook duiden? Die eerste quote is in ieder geval van een remonstrant (geloof aan de rechtvaardiging vooraf; geen goddeloze maar een gelovige wordt dus gerechtvaardigd).

[GJdeBruijn]

Kohlbrugge? Of misschien wordt er wel teveel waarde aan het geloof gehecht, dat zou remonstrants zijn. Hoewel duidelijk gemaakt wordt dat het geloof slechts een middel is. Ik blijf bij Kohlbrugge.

het komt uit de 16e eeuw. Guido de Bres schrijft soortgelijk. Maar dit is van een tijdgenoot van De Bres die nog veel bekender was...

[GJdeBruijn]

Volgend citaat, 20e eeuw, andere benadering, maar dezelfde zaak bedoelend daar waar ik zgn. actus van geloof noem:

Hoe duidelijk spreekt ds. NN over deze zaken in zijn Dogmatiek, bijzonder in het hoofdstuk over de rechtvaardigmaking. Hij haalt o.a. als voorbeeld hiertoe Galaten 4: 1, 2 aan, waar wij lezen: Hoewel het kind erfgenaam is en heer van alles, zo verschilt hij niet van een dienstknecht in de gebruikmaking der erfenis, want hij is onder voogden en verzorgers gesteld.

Zo nu ook hier. Bemerk dit als hij verder schrijft. De toepassing is van de zijde Gods, de aanneming van de zijde des volks. In die aanneming is een levendgemaakte afhankelijk van de bediening des Heiligen Geestes. Gods kinderen kimnen zich niet redden met een beschouwing over de rechtvaardigmaking van eeuwigheid en in de opstanding van Christus, noch met een gevolgtrekking uit de rechtvaardiging, die in de wedergeboorte geschiedt, doch zij staan er naar gerechtvaardigd te worden door in het bewustzijn hunner ziel de vrijspraak des Vaders in Christvis te ontvangen in de verzegelende kracht des Heiligen Geestes.

God Zelf dagvaardt de uitverkoren zondaar voor Zijn rechterstoel. De Heilige Geest overtuigt van zonde, gerechtigheid en oordeel. En die overtuiging is zaligmakend en werkt een hartelijke vereniging met Gods rechtvaardig oordeel, zulks in onderscheiding van de algemene overtuigingen, die in de verworpenen soms zijn en ook wel in de uitverkorenen vóór hun bekering. Die algemene overtuigingen vernederen echter nooit inwaarheid onder Gods recht en waarheid. Soms zijn ze in de wroegende consciëntie als spranken van de hel, die reeds in dit leven onuitsprekelijke benauwdheid verwekken.

De Heilige Geest overreedt echter Zijn uitverkorenen op een zaligmakende wijze van hun doemwaardigheid, opdat zij als gans verlorenen Gods recht erkennen, al zou Hij hen voor eeuwig verdoemen, en opdat zij begerig worden naar Christus om in Hem gerechtvaardigd te worden. Deze rechtvaardigmaking is dan ook niet de rechtvaardiging van een „gelovige", doch van een „doemwaardig zondaar". Om dit te leren kennen is ons die voortgaande werking des Heiligen Geestes van node, die de mens van eigen leven afsnijdt en hem als gans doemwaardig als een erfwachter der eeuwige rampzaligheid voor God stelt. Niet als beladen met de rijkdom van zijn bevindingen of omhangen met vele beloften Gods hem geschonken, maar verklaagd om al zijn erf- en dadelijkezonden, wordt zulk één dan in de vierschaar van Gods recht gesteld, doch op grond van Christus' gerechtigheid door de Vader voor eeuwig vrijgesproken, van welke vrijspraak de Heilige Geest hem verzekert.

Is dit niet de troostrijke beleving van al Gods gunstgenoten als zij in de oefening des geloofs (actus, daad van geloof, gjdb) met bewustheid voor eigen zieleleven de verzoening met God op grond van de toerekening van Christus en Zijn gerechtigheid mogen ervaren, die alle verstand te boven gaat? De Heere Zelf getuigt immers tot hun ziel in Jesaja 54 : 9: „Want dat zal Mij zijn als de wateren Noachs, toen Ik zwoer, dat de wateren Noachs niet meer over de aarde zouden gaan; alzo heb Ik gezworen, dat ik niet meer op u toornen, noch u schelden zal", en Rom. 8:1: „Zo is er dan nu geen verdoemenis voor degenen, die in Christus Jezus zijn, die niet naar het vlees wandelen, maar naar de Geest".

Het beschouwend en beredenerend geloof kan zich hiermede moeilijk verenigen, omdat de ware Godskennis en zelfkennis ontbreekt en zulken, die daarmede vervuld zijn, het geloof willen dienstbaar stellen tot bevrediging en geruststelling van de consciëntie. Nooit heeft zulk één echter in de nood des harten uitgeroepen: Hoe komt God aan Zijn eer, daar Hij alles gewrocht heeft tot Zijn eer, in al de werken Zijner handen?

Veel meer gaat het zulken om eigen behoudenis en wordt gewenst, dat alles daartoe dienstbaar zal zijn. De Heere Jezus zegt echter: „Zo wie zijn leven zal willen behouden, die zal hetzelve verliezen, maar zo wie zijn leven verliezen zal om Mijnentwil, die zal het behouden", zie Matth. 16 : 25 en Luk. 9 : 24.

Hoe gelukkig zijn echter degenen, die door Goddelijke bewelddadiging en bearbeiding des Heiligen Geestes op goede gronden door het geloof mogen uitroepen met Paulus: „Wij dan, gerechtvaardigd zijnde uit het geloof, hebben vrede bij God door onze Heere Jezus Christus". Zulken smaken dan met bewustheid voor eigen zieleleven , , dat God om het genoegdoen van Christus' wil al mijn zonden, ook mijn zondige aard, waarmede ik al mijn leven te strijden heb, nimmermeer wil gedenken, maar mij uit genade de gerechtigheid van Christus schenken, opdat ik rümmermeer in het gericht Gods kome", zie Cat, zondag 21, vr. 56.

NN = ds. G.H. Kersten, geciteerd uit de Saambinder

[huisman]

Ik heb huisman nog maar dertig keer hetzelfde zien zeggen.

Dat heet consequent .

Nog even wat citaten op een rijtje. (Laat ik nog eens drie keer hetzelfde zeggen)

Het is duidelijk dat de beduchtheid voor enige activiteit van de mens voortkomt uit vrees voor remonstrantisme. Het is echter evenzeer duidelijk dat Comrie zich hier niet beweegt in het spoor van de Reformatie. Hij wringt zich wel in allerlei bochten om aan te tonen dat Luther en Calvijn hetzelfde bedoeld hebben, maar deze hervormers lieten onbekommerd het geloof aan de rechtvaardiging voorafgaan. Bovendien was de constructie habitus en actus van het geloof bij hen volkomen onbekend. Ondanks alle goede bedoelingen is Comrie meer filosofisch dan theologisch te werk gegaan.

Hoe ziet u Gods liefde voor de verkorenen vóór hun bekering? „‘Christus is voor ons gestorven als wij nog vijanden waren’, zegt Paulus. De vaste troostgrond voor een christen is, dat de zaligheid vast ligt in Gods eeuwige keuze en liefde. Maar de weg waarin God deze liefde verheerlijkt in mensenharten, is de weg van de roeping van zondaren. Onder de verkondiging valt de scheiding. We moeten niet rationeel in Gods geheimenissen gaan wroeten. Dat vind ik het grote gevaar van termen als ‘rechtvaardiging van eeuwigheid’

„Benader je alles vanuit de eeuwigheid, dan kom je bij een rechtvaardiging van mensen die ten diepste al rechtvaardig zijn. De puriteinen en de Marrow-men, onder wie Thomas Boston, hebben daarmee geworsteld. Hoewel ze van harte de verkiezing beleden, benadrukten ze in hun prediking de rechtvaardiging door het geloof alleen. Ze volgden daarin Calvijn, die zegt: Het eerste druppeltje geloof rechtvaardigt de zondaar.
Als we dat uit het oog verliezen, staan we open voor allerlei theologische misvattingen, die me destijds sterk hebben verward. Velen die beweren achter de oudvaders te staan, leren in werkelijkheid iets anders. Vaak heb ik gedacht: Zeg nou gewoon eens eerlijk dat je hun opvattingen op een aantal punten niet deelt.

Moeten we dit ook duiden? Die eerste quote is in ieder geval van een remonstrant (geloof aan de rechtvaardiging vooraf; geen goddeloze maar een gelovige wordt dus gerechtvaardigd).

Het eerste citaat is van wijlen Ds W van Gorsel. Niet echt een remonstrant dus.

[GJdeBruijn]

Het eerste citaat is van wijlen Ds W van Gorsel. Niet echt een remonstrant dus.

Maar afgaande op het citaat dat je opvoert heeft Erasmiaan wél een punt. Wat is dat voor een geloof dat eerst gelooft (met de daad des geloofs?) en daarbij kennelijk nog niet de gerechtigheid van Christus aangrijpt (los van de vraag rondom de twijfel en aanvechtig over het daarop volgende weten van Christus als persoonlijke Borg en Middelaar te zijn)? Met dezelfde woorden kun je ook een verstandelijk belijden van de Naam van Christus hier geloof noemen dat zichzelf door een daarop volgend verstandelijk leerwerk de rechtvaardiging aanpraat. Die ruimte lieten de reformatoren in ieder geval niet. Daarin is Comrie wel anders in formulering, maar of het om andere zaken gaat, is daarmee nog niet niet gezegd.

[huisman]

Het eerste citaat is van wijlen Ds W van Gorsel. Niet echt een remonstrant dus.

Maar afgaande op het citaat dat je opvoert heeft Erasmiaan wél een punt. Wat is dat voor een geloof dat eerst gelooft (met de daad des geloofs?) en daarbij kennelijk nog niet de gerechtigheid van Christus aangrijpt (los van de vraag rondom de twijfel en aanvechtig over het daarop volgende weten van Christus als persoonlijke Borg en Middelaar te zijn)? Met dezelfde woorden kun je ook een verstandelijk belijden van de Naam van Christus hier geloof noemen dat zichzelf door een daarop volgend verstandelijk leerwerk de rechtvaardiging aanpraat. Die ruimte lieten de reformatoren in ieder geval niet. Daarin is Comrie wel anders in formulering, maar of het om andere zaken gaat, is daarmee nog niet niet gezegd.

Ds W van Gorsel zegt hier hetzelfde als Rom 5:1 "Wij dan, gerechtvaardigd zijnde uit het geloof, hebben vrede bij God, door onzen Heere Jezus Christus;"

Een citaat van een voor Ersamiaan onverdachte gereformeerde dan maar

Zijn de uitverkorenen van eeuwigheid gerechtvaardigd? En het antwoord daarop is: Neen, zij zijn wel geliefden des Vaders, en op de borgstelling des Zoons, is het Gods voornemen, dat zij in de tijd gerechtvaardigd worden, Rom. 8 : 29, 30.

of

Is de rechtvaardigmaking niet van eeuwigheid geschied in Gods besluit? En dan is daarop zijn antwoord: Geenszins; want hoewel God van eeuwigheid heeft voorgenomen de uitverkorenen in de tijd om de verdiensten van Christus te rechtvaardigen, zo is evenwel dit voornemen de rechtvaardigmaking zelf niet.