Hendrikus schreef:Is er verschil tussen inlegkunde en vergeestelijken?
Dan hooguit een flinterdun onderscheid.

Volgens mij is inlegkunde een doorgeschoten vorm van exegese; terwijl vergeestelijken een doorgeschoten vorm is van geestelijke lessen trekken uit een bepaalde tekst. Toch wel iets anders.

Wat betreft de moordenaar aan het kruis en de stokbewaarder:
Als je op grond van de Schrift de Heidelberger Catechismus vraag 2 naspreekt en belijdt dat er drie stukken nodig zijn, opdat ik in deze troost zalig leven en sterven kan (en ik neem aan dat iedereen dat hier doet), dan strekt die belijdenis zich ook uit over de bekering van die mensen. Hoewel niet alle 3 stukken in alle bekeringsgeschiedenissen in de Bijbel genoemd worden.

Tiberius schreef:

Hendrikus schreef:Is er verschil tussen inlegkunde en vergeestelijken?
Dan hooguit een flinterdun onderscheid.

Volgens mij is inlegkunde een doorgeschoten vorm van exegese; terwijl vergeestelijken een doorgeschoten vorm is van geestelijke lessen trekken uit een bepaalde tekst. Toch wel iets anders.

Wat betreft de moordenaar aan het kruis en de stokbewaarder:
Als je op grond van de Schrift de Heidelberger Catechismus vraag 2 naspreekt en belijdt dat er drie stukken nodig zijn, opdat ik in deze troost zalig leven en sterven kan (en ik neem aan dat iedereen dat hier doet), dan strekt die belijdenis zich ook uit over de bekering van die mensen. Hoewel niet alle 3 stukken in alle bekeringsgeschiedenissen in de Bijbel genoemd worden.

Het is geen inleggen als je er vanuit gaat dat deze mensen alle 3 de stukken in hun geloof hebben gekend. Dat doe je dan op basis van andere bijbelteksten. Het is wél inlegkunde om dat in deze bijbelteksten te leggen. Want het staat er niet. Dan moet je dus niet gaan doen alsof het er wel staat.

Marco schreef:

Tiberius schreef:

Hendrikus schreef:Is er verschil tussen inlegkunde en vergeestelijken?
Dan hooguit een flinterdun onderscheid.

Volgens mij is inlegkunde een doorgeschoten vorm van exegese; terwijl vergeestelijken een doorgeschoten vorm is van geestelijke lessen trekken uit een bepaalde tekst. Toch wel iets anders.

Wat betreft de moordenaar aan het kruis en de stokbewaarder:
Als je op grond van de Schrift de Heidelberger Catechismus vraag 2 naspreekt en belijdt dat er drie stukken nodig zijn, opdat ik in deze troost zalig leven en sterven kan (en ik neem aan dat iedereen dat hier doet), dan strekt die belijdenis zich ook uit over de bekering van die mensen. Hoewel niet alle 3 stukken in alle bekeringsgeschiedenissen in de Bijbel genoemd worden.

Het is geen inleggen als je er vanuit gaat dat deze mensen alle 3 de stukken in hun geloof hebben gekend. Dat doe je dan op basis van andere bijbelteksten. Het is wél inlegkunde om dat in deze bijbelteksten te leggen. Want het staat er niet. Dan moet je dus niet gaan doen alsof het er wel staat.

Dit vind ik nou eens mooi gezegd!

Marco schreef:

Tiberius schreef:

Hendrikus schreef:Is er verschil tussen inlegkunde en vergeestelijken?
Dan hooguit een flinterdun onderscheid.

Volgens mij is inlegkunde een doorgeschoten vorm van exegese; terwijl vergeestelijken een doorgeschoten vorm is van geestelijke lessen trekken uit een bepaalde tekst. Toch wel iets anders.

Wat betreft de moordenaar aan het kruis en de stokbewaarder:
Als je op grond van de Schrift de Heidelberger Catechismus vraag 2 naspreekt en belijdt dat er drie stukken nodig zijn, opdat ik in deze troost zalig leven en sterven kan (en ik neem aan dat iedereen dat hier doet), dan strekt die belijdenis zich ook uit over de bekering van die mensen. Hoewel niet alle 3 stukken in alle bekeringsgeschiedenissen in de Bijbel genoemd worden.

Het is geen inleggen als je er vanuit gaat dat deze mensen alle 3 de stukken in hun geloof hebben gekend. Dat doe je dan op basis van andere bijbelteksten. Het is wél inlegkunde om dat in deze bijbelteksten te leggen. Want het staat er niet. Dan moet je dus niet gaan doen alsof het er wel staat.

Op zich heb je wel gelijk, maar het is een sterk staaltje van inlegkunde om dat uit mijn posting te lezen.
Dat bedoelde ik dus juist niet.
Want nu haal je de uitleg en de toepassing door elkaar.

Wat ik probeerde te zeggen is dat inlegkunde plaats vind op het gebeid van de tekstuitleg (exegese). En vergeestelijking op het gebied van toepassing.

Ik vind het verhaal over de stokbewaarder niet eens zo heel goed als voorbeeld wanneer het gaat over inlegkunde. Dan liever de voorbeelden van mensen die Jezus ontmoet tijdens Zijn rondwandeling.

En Jezus, ingekomen zijnde, ging door Jericho.
En zie, er was een man, met name geheten Zacheüs; en deze was een overste der tollenaren, en hij was rijk;
En zocht Jezus te zien, wie Hij was; en kon niet vanwege de schare, omdat hij klein van persoon was.
En vooruitlopende, klom hij op een wilden vijgeboom, opdat hij Hem mocht zien; want Hij zou door dien weg voorbijgaan.
En als Jezus aan die plaats kwam, opwaarts ziende, zag Hij hem, en zeide tot hem: Zacheüs! haast u, en kom af; want Ik moet heden in uw huis blijven.
En hij haastte zich en kwam af, en ontving Hem met blijdschap.
En allen, die het zagen, murmureerden, zeggende: Hij is tot een zondigen man ingegaan, om te herbergen.
En Zacheüs stond, en zeide tot den Heere: Zie, de helft van mijn goederen, Heere, geef ik den armen; en indien ik iemand iets door bedrog ontvreemd heb, dat geef ik vierdubbel weder.
En Jezus zeide tot hem: Heden is dezen huize zaligheid geschied, nademaal ook deze een zoon van Abraham is.
Want de Zoon des mensen is gekomen, om te zoeken en zalig te maken, dat verloren was.

En zo zijn er nog veel andere voorbeelden. Moeten we uit dit verhaal van Zacheüs opmaken dat hij al worstelde met zijn zonden (zoals ik hoorde tijdens een preek, gezien de woorden 'en zocht Jezus te zien, wie Hij was') of was deze man gewoon iemand die ook de Profeet wel eens een keertje wilde zien, daarom in een boom klom maar door Jezus zelf gevonden werd en geconfronteerd met die liefde niets anders kon dan alles goedmaken wat hij in zijn leven fout had gedaan?
Ik zie dat bij veel mensen die de Heere Jezus tegenkomt tijdens Zijn rondwandeling - dat het er staat alsof zij daar gewoon liepen zonder verlangen, vaak gedreven door nieuwsgierigheid, maar dat Jezus ze overviel. Laat het wel duidelijk zijn dat àls Jezus in iemands leven komt alle zonden 'worden ontdekt' en de deur uitgaan.

Ik ben, vanuit principieel oogpunt, tégen inlegkunde. Wie inlegkunde pleegt, verwijt namelijk God dat Hij de bijbel niet goed geschreven heeft. Dat God eigenlijk vergeten is een hele hoop relevante informatie te laten optekenen.

M.i. moeten we dus nadenken over wat God, toen en nu, met dat bijbelgedeelte heeft willen zeggen. En dát moet dan onze boodschap zijn. Alleen zó kan je waarheid van de kracht van het Goddelijke woord, de kracht van het "alzo zegt de Heere", spreken.

Tiberius schreef:

Marco schreef:Het is geen inleggen als je er vanuit gaat dat deze mensen alle 3 de stukken in hun geloof hebben gekend. Dat doe je dan op basis van andere bijbelteksten. Het is wél inlegkunde om dat in deze bijbelteksten te leggen. Want het staat er niet. Dan moet je dus niet gaan doen alsof het er wel staat.

Op zich heb je wel gelijk, maar het is een sterk staaltje van inlegkunde om dat uit mijn posting te lezen.
Dat bedoelde ik dus juist niet.
Want nu haal je de uitleg en de toepassing door elkaar.

Wat ik probeerde te zeggen is dat inlegkunde plaats vind op het gebied van de tekstuitleg (exegese). En vergeestelijking op het gebied van toepassing.

Ik reageerde op je posting, maar tegelijk ook op de start van dit onderwerp: waar dit wel in de teksten werd gelegd (daar ging de vraag over). Ik beschuldig jou dan ook niet van inlegkunde.

Met het onderscheid tussen exegese en toepassing ben ik het maar ten dele eens. Exegese en toepassing moeten niet uit elkaar getrokken worden. Niet te ver, tenminste. Je moet geen toepassing geven die niet door exegese gedekt wordt. Want dan kan je maar zo in een dwaling raken. Dus.. in zekere zin beschuldig ik je toch van inlegkunde: de exegese dekt de toepassing niet.

Marco schreef:Je moet geen toepassing geven die niet door exegese gedekt wordt. Want dan kan je maar zo in een dwaling raken.

Hier ben ik het niet helemaal mee eens.
Ik ben van mening dat je de applicatie best wat breder mag trekken dan de exegese van de onderhavige tekst. Zonder dat je dan direct in inlegkunde hoeft te vervallen.
Als een tekstgedeelte bijvoorbeeld een stukje dankbaarheid laat zien, mag dat in de toepassing wel breder in het kader van de 3 stukken ellende-verlossing-dankbaarheid gezet worden.

Maar ik ben er mee eens, dat je daar wel mee op moet passen. Want dan krijg je van die preken waar men in 1 minuut de tekst uitlegt en vervolgens zegt "Laten we maar gauw naar het diepe afsteken".

Nog een staaltje inlegkunde;

Ds. B. J. van Boven, predikant van de gereformeerde gemeente te De Valk-Wekerom, sprak over de weduwe te Zarfath, waar Elia heen moest na zijn verblijf aan de beek Krith. De predikant ziet hierin een teken van het soevereine welbehagen van God, die de weduwen in Israël voorbijging.

Ds. Van Boven vermoedt dat God het kruikje van de weduwe niet ineens helemaal gevuld heeft, maar dat ze telkens de bodem weer zag. „De Heere gaf haar geen voorraad, maar ze kreeg precies genoeg. Dat gebeurde opdat ze elke dag zou worstelen aan Gods genadetroon. Elke dag was het een wonder dat er weer olie uit de fles kwam.”

Ds. Van Boven trok de les door naar het geestelijk leven. „De Heere maakt Zijn volk arm. Het volk dat de meerdere Elia kent, wordt niet rijk, maar ziet gedurig de bodem van zijn bestaan, om te leren dat er bij de Heere een overvloed is voor mensen die alles missen.”

Bron: Nieuwsbrief Refdag

Gian schreef:Nog een staaltje inlegkunde;

Ds. B. J. van Boven, predikant van de gereformeerde gemeente te De Valk-Wekerom, sprak over de weduwe te Zarfath, waar Elia heen moest na zijn verblijf aan de beek Krith. De predikant ziet hierin een teken van het soevereine welbehagen van God, die de weduwen in Israël voorbijging.

Ds. Van Boven vermoedt dat God het kruikje van de weduwe niet ineens helemaal gevuld heeft, maar dat ze telkens de bodem weer zag. „De Heere gaf haar geen voorraad, maar ze kreeg precies genoeg. Dat gebeurde opdat ze elke dag zou worstelen aan Gods genadetroon. Elke dag was het een wonder dat er weer olie uit de fles kwam.”

Ds. Van Boven trok de les door naar het geestelijk leven. „De Heere maakt Zijn volk arm. Het volk dat de meerdere Elia kent, wordt niet rijk, maar ziet gedurig de bodem van zijn bestaan, om te leren dat er bij de Heere een overvloed is voor mensen die alles missen.”

Bron: Nieuwsbrief Refdag

Naar aanleiding van het lezen van het laatste kwam deze tekst even bij me op:
Maar Ik zal in het midden van u doen overblijven een ellendig en arm volk; die zullen op den Naam des HEEREN betrouwen.
En ook de waarschuwing uit de Openbaring dat ze menen rijk en verrijkt te zijn enz.

1) Komt het nou nooit bij jullie op dat iemand meent rijk te zijn en het ook is?
2) En Zefanja: Dat het een STRAF was dat van Israel het ellendige deel overbleef, maar dat dat toch Gods volk bleef?

Het ging me vooral om onderstaand stukje

Ds. Van Boven vermoedt dat God het kruikje van de weduwe niet ineens helemaal gevuld heeft, maar dat ze telkens de bodem weer zag. „De Heere gaf haar geen voorraad, maar ze kreeg precies genoeg. Dat gebeurde opdat ze elke dag zou worstelen aan Gods genadetroon. Elke dag was het een wonder dat er weer olie uit de fles kwam.”

Vervolgens wordt aan deze geschiedenis een bepaalde bevinding verbonden waarvan maar de vraag is of dat kan. In 2 Kon 4 gaat het over een vrouw die met 1 kruikje de vaten van de buren volgoot. Die vrouw hoefde denk niet telkens de bodem te zien.

En na afloop van de gebeurtenis zat ze met tientallen volle schalen, flessen, kruiken (zorg er niet weinig te hebben). Over voorraad gepraat....

WSO schreef:En na afloop van de gebeurtenis zat ze met tientallen volle schalen, flessen, kruiken (zorg er niet weinig te hebben). Over voorraad gepraat....

Ik heb altijd begrepen dat het genoeg was....

En als er al voorraad zou zijn, ook dat was genoeg........

God is geen karig Gever, maar ook geen, met eerbied gesproken, verspiller.

In die zin is er plaats voor "inlegkunde".

WSO schreef:En na afloop van de gebeurtenis zat ze met tientallen volle schalen, flessen, kruiken (zorg er niet weinig te hebben). Over voorraad gepraat....

Ja idd; en onze dominees maar preken tegen mensen die hun zakken vol hebben met geloof.