Plaats van de wet voor gelovigen

[Gian]

De zedelijke wet is in zijn VORM van 10 geboden wel aan Mozes gegeven, maar in zijn WEZEN is het eeuwigdurend omdat het de uitdrukking is van Gods heiligheid. Wanneer je dit niet onderkent, is het logisch dat zo grote verwarring ontstaat over de 10 geboden.

Neem in overweging dat wat de Geest in de harten inschrijft in zijn SUBSTANTIE, MATERIE of WEZEN hetzelfde is dat geboden was in de 10 geboden. Jazeker, het gaat niet om de uitwendige zijde van de 10 geboden, maar om de inwendige zijde ervan en de geestelijke betekenis, dat is volkomen waar. Maar zo lezen wij - hoop ik - ook de 10 geboden: niet de vorm, maar de inhoud ervan is altijddurend en geldt alle mensen. En de Geest schrijft deze INHOUD in de harten van hen die Hij wederbaart.

Waarom ga je niet in op de bijbelteksten die ik aangegeven heb? Want met jou visie weet ik nog steeds niet wat ik met de volgende teksten moet;

1Tim.1 vs 9 En hij dit weet, dat den rechtvaardigen de wet niet is gezet, maar den onrechtvaardigen en den halsstarrigen, den goddelozen en den zondaren, den onheiligen en den ongoddelijken, den vadermoorders en den moedermoorders, den doodslagers,
of
Rom 6 vs 14 14 Want de zonde zal over u niet heersen; want gij zijt niet onder de wet, maar onder de genade.
of
Hebr. 7vs12 Want het priesterschap veranderd zijnde, zo geschiedt er ook noodzakelijk verandering der wet.

En wat moeten we met teksten die duidelijk maken dat de wet van Mozes nutteloos bleken;

Hebr 7 vs18 Want de vernietiging van het voorgaande gebod geschiedt om deszelfs zwakheids en onprofijtelijkheids wil;
19 Want de wet heeft geen ding volmaakt, maar de aanleiding van een betere hoop, door welke wij tot God genaken.

Daarbij verwacht ik bij jou visie ook een aantal bijbelgedeelten of teksten waarin duidelijk blijkt dat wij als nieuw-testamentische gelovigen de wet van Mozes 'moeten' onderhouden, en teksten waarin blijkt dat de wet van de Geest de 10 geboden van Mozes bevatten met het 'gij zult' terwijl wij juist niet anders willen..
Zeker, het is de vorm die veranderd is. Dat is mijn hele punt. Maar als de vorm veranderd is waarom dan de 10 geboden voorlezen? Want dan lees je nog steeds vanuit de oude wetsbediening voor.

[Afgewezen]

Misschien brengt Galaten 5 ons verder:

1 Staat dan in de vrijheid, met welke ons Christus vrijgemaakt heeft, en wordt niet wederom met het juk der dienstbaarheid bevangen.
2 Ziet, ik Paulus zeg u, zo gij u laat besnijden, dat Christus u niet nut zal zijn.
3 En ik betuig wederom een iegelijk mens, die zich laat besnijden, dat hij een schuldenaar is de gehele wet te doen.
4 Christus is u ijdel geworden, die door de wet gerechtvaardigd wilt worden; gij zijt van de genade vervallen.
5 Want wij verwachten door den Geest, uit het geloof, de hoop der rechtvaardigheid.
6 Want in Christus Jezus heeft noch besnijdenis enige kracht noch voorhuid, maar het geloof, door de liefde werkende.
7 Gij liept wel; wie heeft u verhinderd der waarheid niet gehoorzaam te zijn?
8 Dit gevoelen is niet uit Hem, Die u roept.
9 Een weinig zuurdesem verzuurt het gehele deeg.
10 Ik vertrouw van u in den Heere, dat gij niet anders zult gevoelen; maar die u ontroert, zal het oordeel dragen, wie hij ook zij.
11 Maar ik, broeders! Indien ik nog de besnijdenis predik, waarom word ik nog vervolgd? Zo is dan de ergernis des kruises vernietigd.
12 Och, of zij ook afgesneden werden, die u onrustig maken!
13 Want gij zijt tot vrijheid geroepen, broeders, alleenlijk gebruikt de vrijheid niet tot een oorzaak voor het vlees; maar dient elkander door de liefde.
14 Want de gehele wet wordt in een woord vervuld, namelijk in dit: Gij zult uw naaste liefhebben, gelijk uzelven.
15 Maar indien gij elkander bijt en vereet, ziet toe, dat gij van elkander niet verteerd wordt.
16 En ik zeg: Wandelt door den Geest en volbrengt de begeerlijkheden des vleses niet.
17 Want het vlees begeert tegen den Geest, en de Geest tegen het vlees; en deze staan tegen elkander, alzo dat gij niet doet, hetgeen gij wildet.
18 Maar indien gij door den Geest geleid wordt, zo zijt gij niet onder de wet.
19 De werken des vleses nu zijn openbaar; welke zijn overspel, hoererij, onreinigheid, ontuchtigheid,
20 Afgoderij, venijngeving, vijandschappen, twisten, afgunstigheden, toorn, gekijf, tweedracht, ketterijen,
21 Nijd, moord, dronkenschappen, brasserijen, en dergelijke; van dewelke ik u te voren zeg, gelijk ik ook te voren gezegd heb, dat die zulke dingen doen, het Koninkrijk Gods niet zullen beërven.
22 Maar de vrucht des Geestes is liefde, blijdschap, vrede, lankmoedigheid, goedertierenheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid, matigheid.
23 Tegen de zodanigen is de wet niet.
24 Maar die van Christus zijn, hebben het vlees gekruist met de bewegingen en begeerlijkheden.
25 Indien wij door den Geest leven, zo laat ons ook door den Geest wandelen.
26 Laat ons niet zijn zoekers van ijdele eer, elkander tergende, elkander benijdende.

[Gian]

Galaten 3vs25 4vs24 en 5vs1 maken sowieso duidelijk dat de wet van de Mozes per definitie uit dienstbaarheid (slavernij) bestaat.

[huisman]

Galaten 3vs25 4vs24 en 5vs1 maken sowieso duidelijk dat de wet van de Mozes per definitie uit dienstbaarheid (slavernij) bestaat.

Is het de wet van Mozes of de wet van de HEERE ?

[henriët]

De dagelijkse vergeving en reinigmaking is niet de vergeving naar schuld. Onze schuld is weg. .

Dit begrijp ik niet, ook de nieuwe mens vermeerdert elke dag schuld.
Elke zonde maakt dat we schuldig staan voor God. En voor die dagelijkse zonde hebben we dagelijkse vergeving nodig.

[Rochus]

De dagelijkse vergeving en reinigmaking is niet de vergeving naar schuld. Onze schuld is weg. .

Dit begrijp ik niet, ook de nieuwe mens vermeerdert elke dag schuld.
Elke zonde maakt dat we schuldig staan voor God. En voor die dagelijkse zonde hebben we dagelijkse vergeving nodig.

Is betaalde schuld hetzelfde als kwijtgescholden schuld?

Kan het zo zijn dat de schuld betaald is, en de vergeving nog niet ontvangen?

[Gian]

Dit begrijp ik niet, ook de nieuwe mens vermeerdert elke dag schuld.

Zou je misschien teksten aan kunnen wijzen waar staat dat we als wedergeboren mensen schuld vermeerderen?

[Zonderling]

De zedelijke wet is in zijn VORM van 10 geboden wel aan Mozes gegeven, maar in zijn WEZEN is het eeuwigdurend omdat het de uitdrukking is van Gods heiligheid. Wanneer je dit niet onderkent, is het logisch dat zo grote verwarring ontstaat over de 10 geboden.

Neem in overweging dat wat de Geest in de harten inschrijft in zijn SUBSTANTIE, MATERIE of WEZEN hetzelfde is dat geboden was in de 10 geboden. Jazeker, het gaat niet om de uitwendige zijde van de 10 geboden, maar om de inwendige zijde ervan en de geestelijke betekenis, dat is volkomen waar. Maar zo lezen wij - hoop ik - ook de 10 geboden: niet de vorm, maar de inhoud ervan is altijddurend en geldt alle mensen. En de Geest schrijft deze INHOUD in de harten van hen die Hij wederbaart.

Waarom ga je niet in op de bijbelteksten die ik aangegeven heb? Want met jou visie weet ik nog steeds niet wat ik met de volgende teksten moet;

1Tim.1 vs 9 En hij dit weet, dat den rechtvaardigen de wet niet is gezet, maar den onrechtvaardigen en den halsstarrigen, den goddelozen en den zondaren, den onheiligen en den ongoddelijken, den vadermoorders en den moedermoorders, den doodslagers,
of
Rom 6 vs 14 14 Want de zonde zal over u niet heersen; want gij zijt niet onder de wet, maar onder de genade.
of
Hebr. 7vs12 Want het priesterschap veranderd zijnde, zo geschiedt er ook noodzakelijk verandering der wet.

En wat moeten we met teksten die duidelijk maken dat de wet van Mozes nutteloos bleken;

Hebr 7 vs18 Want de vernietiging van het voorgaande gebod geschiedt om deszelfs zwakheids en onprofijtelijkheids wil;
19 Want de wet heeft geen ding volmaakt, maar de aanleiding van een betere hoop, door welke wij tot God genaken.

Daarbij verwacht ik bij jou visie ook een aantal bijbelgedeelten of teksten waarin duidelijk blijkt dat wij als nieuw-testamentische gelovigen de wet van Mozes 'moeten' onderhouden, en teksten waarin blijkt dat de wet van de Geest de 10 geboden van Mozes bevatten met het 'gij zult' terwijl wij juist niet anders willen..
Zeker, het is de vorm die veranderd is. Dat is mijn hele punt. Maar als de vorm veranderd is waarom dan de 10 geboden voorlezen? Want dan lees je nog steeds vanuit de oude wetsbediening voor.

Ik heb vanavond nog niet de gelegenheid om op deze teksten in te gaan, maar hoop dit later deze week te doen.
Wel wil ik alvast enkele opmerkingen willen plaatsen tot verder bewijs en enkele vragen.

Ik heb eerder aangegeven dat we nauwkeurig onderscheid moeten maken tussen:
a) enerzijds het geheel van de wetten onder de Mozaïsche bediening (meestal aangeduid als ceremoniële en burgerlijke wetten).
b) anderzijds de zedelijke wet als uitdrukking van Gods heiligheid die onveranderlijk is; deze zedelijke wet is tevens uitgedrukt in de wet der 10 geboden (eigenlijk: de 10 woorden), behalve bepaalde omstandigheden (zoals de verwijzing naar Egypte en het land Kanaän) die daarin genoemd worden.

De INHOUD of MATERIE/STOF van de 10 geboden komt altijd terug in de Bijbel, ook onder de vermaningen aan de gelovigen onder het Nieuwe Testament. En het is ook die INHOUD die de Geest in de harten inschrijft van de wedergeborenen. Het is ook die INHOUD waarnaar de wedergeborenen een hartelijke liefde en lust hebben om te wandelen. Het is ook uitdrukkelijk het onderwijs van Christus geweest wanneer Hij de 10 geboden samenvat in liefde tot God en liefde tot de naaste. Deze geboden hebben voor de gelovige afgedaan wat betreft:
- de eis of verbindende kracht door de mens zelf te vervullen (want Christus heeft dit in plaats van hen gedaan);
- de bedreiging en vloek van de wet (want deze is verbonden aan het Verbond der werken, niet aan het Verbond der Genade);
Deze geboden hebben voor de gelovigen niet afgedaan wat betreft:
- het voorbeeld waarnaar hun leven gereguleerd moet zijn in navolging van Christus
- het middel om hen dagelijk opnieuw hun zonden te leren en daarover berouw te hebben en zich te bekeren;
- het werk des Geestes om hen meer en meer aan Christus gelijkvormig te maken met inbegrip aan de gehoorzaamheid van deze geboden.

Dat vinden we ook bij Paulus wanneer hij zegt in Romeinen 7:

14 Want wij weten dat de wet geestelijk is, maar ik ben vleselijk, verkocht onder de zonde.
15 Want hetgeen ik doe, dat ken ik niet; want hetgeen ik wil, dat doe ik niet, maar hetgeen ik haat, dat doe ik.
16 En indien ik hetgene doe dat ik niet wil, zo stem ik de wet toe dat zij goed is.
17 Ik dan doe datzelve nu niet meer, maar de zonde die in mij woont.
18 Want ik weet dat in mij, dat is in mijn vlees, geen goed woont; want het willen is wel bij mij, maar het goede te doen, dat vind ik niet.
19 Want het goede, dat ik wil, doe ik niet, maar het kwade, dat ik niet wil, dat doe ik.
20 Indien ik hetgene doe dat ik niet wil, zo doe ik nu hetzelve niet meer, maar de zonde die in mij woont.
21 Zo vind ik dan deze wet in mij : als ik het goede wil doen, dat het kwade mij bijligt.
22 Want ik heb een vermaak in de wet Gods naar den inwendigen mens,

Hieruit zien we onder meer:
a) Paulus belijdt dat de wet geestelijk is en dat hij - ook als wedergeborene en gelovige - daar niet aan voldoet (vs 14)
b) Dat Paulus Paulus erkent dat de wet al het goede beveelt; hij spiegelt zich aan deze wet (vs 14-22)
c) Dat Paulus de wet uitdrukkelijk nog steeds noemt 'de wet Gods' en niet een afgeschafte wet (vs 22)
d) Dat Paulus belijdt dat hij in de wet Gods een vermaak heeft naar de inwendige mens (zijn vernieuwde deel) (vs 22).

Tot zover deze opmerkingen tot verder bewijs van hetgeen ik hier eerder gesteld heb en in de Heidelbergse Catechismus beleden wordt.

Dan naar aanleiding hiervan nog enkele vragen aan Gian:
1) Ben je het ermee eens dat 'de wet Gods' in Romeinen 7:22 verwijst naar een wet die door God geopenbaard is en in de Schrift opgetekend, en wel zeer specifiek naar de zedelijke wet?
2) Zo niet, welke wet bedoelt Paulus dan met deze 'wet Gods'?
3) Ben je het ermee eens dat Paulus de 'wet Gods' gebruikt om zichzelf aan te spiegelen en daaruit ook zijn (dagelijkse) zonde te belijden?
4) Ben je het ermee eens dat Paulus belijdt dikwijls te zondigen, hoewel hij naar de inwendige mens een vermaak heeft in deze 'wet Gods'?
5) Wat was voor Paulus - ook als gelovige - de 'norm' om zijn zonde te kennen?

Zoals gezegd hoop ik later in te gaan op de teksten die je genoemd hebt.

[ZWP]

Offtopic: prachtig dit soort discussies! Hier leer je wat van...

[Gian]

Ik heb eerder aangegeven dat we nauwkeurig onderscheid moeten maken tussen:
a) enerzijds het geheel van de wetten onder de Mozaïsche bediening (meestal aangeduid als ceremoniële en burgerlijke wetten).
b) anderzijds de zedelijke wet als uitdrukking van Gods heiligheid die onveranderlijk is; deze zedelijke wet is tevens uitgedrukt in de wet der 10 geboden (eigenlijk: de 10 woorden), behalve bepaalde omstandigheden (zoals de verwijzing naar Egypte en het land Kanaän) die daarin genoemd worden.

De wet onder de Mozaïsche bediening, nl de tien geboden of 10 woorden hebben een specifieke bediening nl eisen, vervloeken en doden.

De INHOUD of MATERIE/STOF van de 10 geboden komt altijd terug in de Bijbel, ook onder de vermaningen aan de gelovigen onder het Nieuwe Testament. En het is ook die INHOUD die de Geest in de harten inschrijft van de wedergeborenen. Het is ook die INHOUD waarnaar de wedergeborenen een hartelijke liefde en lust hebben om te wandelen. Het is ook uitdrukkelijk het onderwijs van Christus geweest wanneer Hij de 10 geboden samenvat in liefde tot God en liefde tot de naaste. Deze geboden hebben voor de gelovige afgedaan wat betreft:
- de eis of verbindende kracht door de mens zelf te vervullen (want Christus heeft dit in plaats van hen gedaan);
- de bedreiging en vloek van de wet (want deze is verbonden aan het Verbond der werken, niet aan het Verbond der Genade);
Deze geboden hebben voor de gelovigen niet afgedaan wat betreft:
- het voorbeeld waarnaar hun leven gereguleerd moet zijn in navolging van Christus
- het middel om hen dagelijk opnieuw hun zonden te leren en daarover berouw te hebben en zich te bekeren;
- het werk des Geestes om hen meer en meer aan Christus gelijkvormig te maken met inbegrip aan de gehoorzaamheid van deze geboden.

Op enkele details na ben ik het hier mee eens. Daar wil ik wel aan toe voegen dat de wet die de Geest in ons hart legt niet eist omdat dit niet nodig is. Wij zijn intrinsiek gemotiveerd om die wet te houden. Zodra deze wet dankbaarheid en/of gehoorzaamheid 'eist' gaat er mi iets fout. Dan hebben we nl geen goede notie van het nieuwe leven. Het nieuwe leven in ons is uit God. Dat leven heeft geen eis of dwang nodig, en daarom kan mi de wet van Mozes die op het vlees gelegd is (Hebr. 7) niet op de Geeestelijke mens toegepast worden. Het vlees moeten we voor dood houden, dus zou het raar zijn als we de eisende wet voor het vlees moeten prediken. Calvijn beweert dat we de gesel van de wet over het vlees moeten laten gaan. Daarmee accepteert hij niet dat het vlees dood is en gaat hij tegen Paulus in die leert dat we het vlees voor dood moeten houden (Rom6vs11). We zouden naar de Geest wandelen en het vlees negeren. Veranderd worden in ons denken is niet alleen Bijbelser, het is nog veel effectiever ook, want de wet maakt de zonden levend. Bovendien is het nutteloos om het vlees met de wet te bestrijden volgens Hebr. 7 en Rom.8vs3.

Dat vinden we ook bij Paulus wanneer hij zegt in Romeinen 7:

14 Want wij weten dat de wet geestelijk is, maar ik ben vleselijk, verkocht onder de zonde.
15 Want hetgeen ik doe, dat ken ik niet; want hetgeen ik wil, dat doe ik niet, maar hetgeen ik haat, dat doe ik.
16 En indien ik hetgene doe dat ik niet wil, zo stem ik de wet toe dat zij goed is.
17 Ik dan doe datzelve nu niet meer, maar de zonde die in mij woont.
18 Want ik weet dat in mij, dat is in mijn vlees, geen goed woont; want het willen is wel bij mij, maar het goede te doen, dat vind ik niet.
19 Want het goede, dat ik wil, doe ik niet, maar het kwade, dat ik niet wil, dat doe ik.
20 Indien ik hetgene doe dat ik niet wil, zo doe ik nu hetzelve niet meer, maar de zonde die in mij woont.
21 Zo vind ik dan deze wet in mij : als ik het goede wil doen, dat het kwade mij bijligt.
22 Want ik heb een vermaak in de wet Gods naar den inwendigen mens,

Hieruit zien we onder meer:
a) Paulus belijdt dat de wet geestelijk is en dat hij - ook als wedergeborene en gelovige - daar niet aan voldoet (vs 14)
b) Dat Paulus Paulus erkent dat de wet al het goede beveelt; hij spiegelt zich aan deze wet (vs 14-22)
c) Dat Paulus de wet uitdrukkelijk nog steeds noemt 'de wet Gods' en niet een afgeschafte wet (vs 22)
d) Dat Paulus belijdt dat hij in de wet Gods een vermaak heeft naar de inwendige mens (zijn vernieuwde deel) (vs 22).

Tot zover deze opmerkingen tot verder bewijs van hetgeen ik hier eerder gesteld heb en in de Heidelbergse Catechismus beleden wordt.

Dan naar aanleiding hiervan nog enkele vragen aan Gian:
1) Ben je het ermee eens dat 'de wet Gods' in Romeinen 7:22 verwijst naar een wet die door God geopenbaard is en in de Schrift opgetekend, en wel zeer specifiek naar de zedelijke wet?
2) Zo niet, welke wet bedoelt Paulus dan met deze 'wet Gods'?
3) Ben je het ermee eens dat Paulus de 'wet Gods' gebruikt om zichzelf aan te spiegelen en daaruit ook zijn (dagelijkse) zonde te belijden?
4) Ben je het ermee eens dat Paulus belijdt dikwijls te zondigen, hoewel hij naar de inwendige mens een vermaak heeft in deze 'wet Gods'?
5) Wat was voor Paulus - ook als gelovige - de 'norm' om zijn zonde te kennen?

Zoals gezegd hoop ik later in te gaan op de teksten die je genoemd hebt.

1.Ja, met de toevoeging dat die wet niet eist. Het is Gods wil die in ons hart gelegd is. Daarom hebben we geen uitwendige wet nodig. De uitwendige wet eist, de inwendige wet niet.
2.zie 1
3. De wet die we in ons meedragen gaat veel dieper dan de 10 woorden van de Sinaï nl de wang toekeren ipv oog om oog tand om tand, en begeren is alreeds overspel.
4. Ja en nee. Ja, we zondigen vanwege de oude mens, nee we kunnen niet zondigen omdat we een nieuwe schepping zijn.
1 Johannes 5:18 Wij weten, dat een iegelijk, die uit God geboren is, niet zondigt; maar die uit God geboren is, bewaart zichzelven, en de boze vat hem niet.
5. Rom 12vs2 En wordt dezer wereld niet gelijkvormig; maar wordt veranderd door de vernieuwing uws gemoeds, opdat gij moogt beproeven, welke de goede, en welbehagelijke en volmaakte wil van God zij.
1Joh.2vs27 En de zalving, die gijlieden van Hem ontvangen hebt, blijft in u, en gij hebt niet van node, dat iemand u lere; maar gelijk dezelfde zalving u leert van alle dingen, zo is zij ook waarachtig, en is geen leugen; en gelijk zij u geleerd heeft, zo zult gij in Hem blijven.
Daarbij hebben wij het Nieuwe testament waar 9 van de 10 woorden vertaald zijn voor onze bedeling.
Het sabbatsgebod (wat een schaduw was) is vervuld in Christus.
Coll.2vs16 Laat niemand u iets voorschrijven op het gebied van eten en drinken of het vieren van feestdagen, nieuwemaan en sabbat. 17 Dit alles is slechts een schaduw van wat komt – de werkelijkheid is Christus.

[Zonderling]

Gian, allereerst dank voor je antwoorden.
Ik beantwoord toch eerst de laatste post, om daarna in te gaan op de teksten die je genoemd hebt.
We zijn namelijk - meen ik - wel bij de kern van de discussie aangekomen.

Ik heb eerder aangegeven dat we nauwkeurig onderscheid moeten maken tussen:
a) enerzijds het geheel van de wetten onder de Mozaïsche bediening (meestal aangeduid als ceremoniële en burgerlijke wetten).
b) anderzijds de zedelijke wet als uitdrukking van Gods heiligheid die onveranderlijk is; deze zedelijke wet is tevens uitgedrukt in de wet der 10 geboden (eigenlijk: de 10 woorden), behalve bepaalde omstandigheden (zoals de verwijzing naar Egypte en het land Kanaän) die daarin genoemd worden.

De wet onder de Mozaïsche bediening, nl de tien geboden of 10 woorden hebben een specifieke bediening nl eisen, vervloeken en doden.

Hier kan ik het niet mee eens zijn:
- De 10 geboden zijn allemaal terug te voeren op scheppingsgeboden die vanaf Genesis 2 hebben gegolden. Onder Mozes werden deze geboden expliciet verwoord, maar ze bestonden naar de diepere inhoud vanaf het begin.
- De 10 geboden beginnen met een belofte, namelijk: 'Ik ben de HEERE Uw God, Die u uit Egypte, uit het diensthuis, uitgeleid heb.' Daarom kan ik het niet eens zijn dat de specifieke bediening van de 10 geboden of woorden is: eisen, vervloeken en doden. Ook voor Israël hadden de 10 woorden een beloftekarakter.[/quote]

De INHOUD of MATERIE/STOF van de 10 geboden komt altijd terug in de Bijbel, ook onder de vermaningen aan de gelovigen onder het Nieuwe Testament. En het is ook die INHOUD die de Geest in de harten inschrijft van de wedergeborenen. Het is ook die INHOUD waarnaar de wedergeborenen een hartelijke liefde en lust hebben om te wandelen. Het is ook uitdrukkelijk het onderwijs van Christus geweest wanneer Hij de 10 geboden samenvat in liefde tot God en liefde tot de naaste. Deze geboden hebben voor de gelovige afgedaan wat betreft:
- de eis of verbindende kracht door de mens zelf te vervullen (want Christus heeft dit in plaats van hen gedaan);
- de bedreiging en vloek van de wet (want deze is verbonden aan het Verbond der werken, niet aan het Verbond der Genade);
Deze geboden hebben voor de gelovigen niet afgedaan wat betreft:
- het voorbeeld waarnaar hun leven gereguleerd moet zijn in navolging van Christus
- het middel om hen dagelijk opnieuw hun zonden te leren en daarover berouw te hebben en zich te bekeren;
- het werk des Geestes om hen meer en meer aan Christus gelijkvormig te maken met inbegrip aan de gehoorzaamheid van deze geboden.

Op enkele details na ben ik het hier mee eens. Daar wil ik wel aan toe voegen dat de wet die de Geest in ons hart legt niet eist omdat dit niet nodig is. Wij zijn intrinsiek gemotiveerd om die wet te houden.

Ik ben blij dat je het hiermee vrijwel eens zijn. Misschien zijn de verschillen dan toch minder groot?
Wat betreft de 'intrinsieke motivatie' merk ik op dat ik deze toestem als het gaat om het nieuwe, wedergeboren schepsel, zoals ook de Heidelbergse Catechismus dat leert (een hartelijke lust en liefde om naar al de geboden Gods te wandelen - even uit het hoofd geciteerd). Echter deze nieuwe mens is nog zwak en hoewel de eis de wedergeborenen niet meer rechtstreeks geldt omdat deze op Christus is overgegaan, zou niemand zich aan deze eis mogen storen omdat:
- God aan Zijn schepsel deze eis mag opleggen en ieder schepsel God gehoorzaamheid schuldig is
- deze eis ons direct (wanneer wij wedergeboren zijn) mag en móét brengen tot de plaatsbekledende vervulling door Christus van deze eisen.

Zodra deze wet dankbaarheid en/of gehoorzaamheid 'eist' gaat er mi iets fout. Dan hebben we nl geen goede notie van het nieuwe leven.

Zoals gezegd: De eis geldt de wedergeborenen inderdaad niet meer. Alles is door Christus vervuld en alle gehoorzaamheid wordt ook alleen in Christus volbracht. Wanneer er goed onderwijs is, behoeven de formuleringen in de wet der 10 geboden ons daarbij niet te hinderen.

Het nieuwe leven in ons is uit God. Dat leven heeft geen eis of dwang nodig, en daarom kan mi de wet van Mozes die op het vlees gelegd is (Hebr. 7) niet op de Geestelijke mens toegepast worden. Het vlees moeten we voor dood houden, dus zou het raar zijn als we de eisende wet voor het vlees moeten prediken. Calvijn beweert dat we de gesel van de wet over het vlees moeten laten gaan. Daarmee accepteert hij niet dat het vlees dood is en gaat hij tegen Paulus in die leert dat we het vlees voor dood moeten houden (Rom6vs11).

Het vlees voor dood houden, wil nog niet zeggen dat we onze zonden uit het vlees niet moeten belijden. En hoe kennen we onze zonden? Uit de wet Gods, zoals ook Paulus die kende en erkende uit de wet Gods (Romeinen 7:14-22). Dus het een sluit het ander niet uit.
Verder ben ik het er geheel mee eens dat het nieuwe leven geen eis of dwang nodig heeft.

We zouden naar de Geest wandelen en het vlees negeren.

Negeren in de zin van onze rechtvaardigmaking voor God, JA.
Maar niet negeren om onze zonden voor God dagelijks te belijden.

Veranderd worden in ons denken is niet alleen Bijbelser, het is nog veel effectiever ook, want de wet maakt de zonden levend. Bovendien is het nutteloos om het vlees met de wet te bestrijden volgens Hebr. 7 en Rom.8vs3.

Niemand van de Gereformeerden leert dat het vlees bestreden moet worden door de wet te onderhouden. De wet heeft slechts een functie in het KENNEN van het vlees, NIET in het bestrijden van het vlees.

Dan naar aanleiding hiervan nog enkele vragen aan Gian:
1) Ben je het ermee eens dat 'de wet Gods' in Romeinen 7:22 verwijst naar een wet die door God geopenbaard is en in de Schrift opgetekend, en wel zeer specifiek naar de zedelijke wet?
2) Zo niet, welke wet bedoelt Paulus dan met deze 'wet Gods'?
3) Ben je het ermee eens dat Paulus de 'wet Gods' gebruikt om zichzelf aan te spiegelen en daaruit ook zijn (dagelijkse) zonde te belijden?
4) Ben je het ermee eens dat Paulus belijdt dikwijls te zondigen, hoewel hij naar de inwendige mens een vermaak heeft in deze 'wet Gods'?
5) Wat was voor Paulus - ook als gelovige - de 'norm' om zijn zonde te kennen?

1.Ja, met de toevoeging dat die wet niet eist. Het is Gods wil die in ons hart gelegd is. Daarom hebben we geen uitwendige wet nodig. De uitwendige wet eist, de inwendige wet niet.
2.zie 1.
3. De wet die we in ons meedragen gaat veel dieper dan de 10 woorden van de Sinaï nl de wang toekeren ipv oog om oog tand om tand, en begeren is alreeds overspel.
4. Ja en nee. Ja, we zondigen vanwege de oude mens, nee we kunnen niet zondigen omdat we een nieuwe schepping zijn.
1 Johannes 5:18 Wij weten, dat een iegelijk, die uit God geboren is, niet zondigt; maar die uit God geboren is, bewaart zichzelven, en de boze vat hem niet.
5. Rom 12vs2 En wordt dezer wereld niet gelijkvormig; maar wordt veranderd door de vernieuwing uws gemoeds, opdat gij moogt beproeven, welke de goede, en welbehagelijke en volmaakte wil van God zij.
1Joh.2vs27 En de zalving, die gijlieden van Hem ontvangen hebt, blijft in u, en gij hebt niet van node, dat iemand u lere; maar gelijk dezelfde zalving u leert van alle dingen, zo is zij ook waarachtig, en is geen leugen; en gelijk zij u geleerd heeft, zo zult gij in Hem blijven.
Daarbij hebben wij het Nieuwe testament waar 9 van de 10 woorden vertaald zijn voor onze bedeling.
Het sabbatsgebod (wat een schaduw was) is vervuld in Christus.
Coll.2vs16 Laat niemand u iets voorschrijven op het gebied van eten en drinken of het vieren van feestdagen, nieuwemaan en sabbat. 17 Dit alles is slechts een schaduw van wat komt – de werkelijkheid is Christus.

De punten 1 t/m 4 hebben we eigenlijk al behandeld in onze discussie.

Ik ervaar het verschil niet meer als groot, omdat ik zie dat je:
- Gods wet - in zijn geestelijke, diepere zin - erkent van toepassing te zijn ook voor de gelovigen, alleen zonder de eis en vervloeking (waar ik het mee eens ben)
- De zondekennis uit deze wet - ook voor de gelovigen - eveneens erkent.
- De inschrijving van diezelfde wet in de harten der gelovigen eveneens belijdt.

Ten aanzien van het vierde gebod hebben we overigens nog wel een verschil, we hebben ook in deze bedeling 10 geboden en niet 9. Het vierde gebod berust evenzeer in de schepping als de overige negen en zijn dus niet specifiek voor de Mozaïsche bediening. Alleen de vorm van het vierde gebod verschilt onder het Nieuwe Testament, maar het wezen van het vierde gebod - namelijk God te dienen volgens zekere voorschriften inclusief een wekelijkse afgezonderde dag - blijft in stand. Maar deze discussie wil ik in dit topic niet voeren, daar zijn andere topics voor. Het is ook enigszins van ondergeschikt belang ten opzichte van de veel belangrijker zaken die in dit topic aan de orde waren.

[Zonderling]

Waarom ga je niet in op de bijbelteksten die ik aangegeven heb? Want met jou visie weet ik nog steeds niet wat ik met de volgende teksten moet;

1Tim.1 vs 9 En hij dit weet, dat den rechtvaardigen de wet niet is gezet, maar den onrechtvaardigen en den halsstarrigen, den goddelozen en den zondaren, den onheiligen en den ongoddelijken, den vadermoorders en den moedermoorders, den doodslagers,

De wet heeft voor de gelovigen geen veroordelende en verdoemende kracht.
Ook geen eisende kracht meer, want alle eisen zijn op Christus overgegaan.
Bovendien hebben de gelovigen een lust en liefde om naar al de geboden Gods te leven (zie ook vers 5 van dit hoofdstuk).

of
Rom 6 vs 14 14 Want de zonde zal over u niet heersen; want gij zijt niet onder de wet, maar onder de genade.

Hiervoor geldt hetzelfde. De gelovigen zijn vernieuwd door de genade naar het beeld Gods. De eisen van de wet zijn overgegaan op Christus en de zonde heeft over de wedergeboren mens (zijn vernieuwde deel) geen macht.

of
Hebr. 7vs12 Want het priesterschap veranderd zijnde, zo geschiedt er ook noodzakelijk verandering der wet.

Dit is niet een verandering van de zedelijke, altijddurende, geestelijke zin van de wet, maar alleen een verandering in de omstandigheden en bediening van die wet.
Overigens gaat het hier primair om de verandering c.q. afschaffing van de hele levitische priesterdienst. Deze verandering is niet de verandering van de zedelijke wet die in de schepping en Gods wezen gegrond is.

En wat moeten we met teksten die duidelijk maken dat de wet van Mozes nutteloos bleken;

Hebr 7 vs18 Want de vernietiging van het voorgaande gebod geschiedt om deszelfs zwakheids en onprofijtelijkheids wil;
19 Want de wet heeft geen ding volmaakt, maar de aanleiding van een betere hoop, door welke wij tot God genaken.

De levitische priesterdienst en alle mozaïsche wetten zijn inderdaad afgeschaft en vernietigd onder het NT.
Maar de zedelijke wet is niet mozaïsch, maar een scheppingsordening.

Daarbij verwacht ik bij jou visie ook een aantal bijbelgedeelten of teksten waarin duidelijk blijkt dat wij als nieuw-testamentische gelovigen de wet van Mozes 'moeten' onderhouden, en teksten waarin blijkt dat de wet van de Geest de 10 geboden van Mozes bevatten met het 'gij zult' terwijl wij juist niet anders willen..
Zeker, het is de vorm die veranderd is. Dat is mijn hele punt. Maar als de vorm veranderd is waarom dan de 10 geboden voorlezen? Want dan lees je nog steeds vanuit de oude wetsbediening voor.

Hierop zijn we in de discussie inmiddels ingegaan.
Ik heb Romeinen 7:14-22 aangehaald en daarbij enkele conclusies getrokken.
Daarover hebben we ook gediscussieerd.
Er zouden meer gedeelten kunnen worden besproken, maar misschien moeten we het hierbij laten.

Wat betreft het voorlezen van de 10 geboden. Dit moet vergezeld gaan met onderwijs dat:
- De 10 geboden dienen geestelijk verstaan te worden, dus niet naar de letter alleen, maar in hun geestelijke zin
- De 10 geboden tot ons komen ofwel als een eis en bedreiging volgens het Verbond der werken - zolang we niet met Christus verenigd zijn in een waar geloof
- Ofwel met een belofte en wegneming van alle eis en bedreiging volgens het Verbond der genade - voor alleen die Christus met een waar geloof hebben aangenomen en wedergeboren zijn
- De 10 geboden zijn de gelovigen niet meer als eis en veroordeling gesteld omdat Christus deze eis heeft overgenomen en de schuld betaald
- Alle gelovigen hebben naar hun vernieuwde deel een lust en liefde om naar deze geboden te leven en Christus meer en meer gelijkvormig te worden.
Wanneer op deze wijze het onderwijs in de wet plaatsvindt, kan ik het bezwaar niet zien om de wet te lezen. Integendeel, het lijk mij zeer nuttig, zowel voor hen die niet wedergeboren zijn als de wedergeborenen.

[Gian]

Als je het goed vindt negeer ik even de dingen die al een paar keer besproken zijn, en de details cq accenten die ik wat minder van belang vind.

De wet onder de Mozaïsche bediening, nl de tien geboden of 10 woorden hebben een specifieke bediening nl eisen, vervloeken en doden.

Hier kan ik het niet mee eens zijn:
- De 10 geboden zijn allemaal terug te voeren op scheppingsgeboden die vanaf Genesis 2 hebben gegolden. Onder Mozes werden deze geboden expliciet verwoord, maar ze bestonden naar de diepere inhoud vanaf het begin.
- De 10 geboden beginnen met een belofte, namelijk: 'Ik ben de HEERE Uw God, Die u uit Egypte, uit het diensthuis, uitgeleid heb.' Daarom kan ik het niet eens zijn dat de specifieke bediening van de 10 geboden of woorden is: eisen, vervloeken en doden. Ook voor Israël hadden de 10 woorden een beloftekarakter.

Over de wet vanaf Genesis;
De mens heeft vanaf het begin een ingeschapen kennis van goed en kwaad. Men zondigde tegen het geweten als men dingen fout deed. Dat was geen gegeven wet, alleen Adam en Eva kregen het gebod niet van de boom te eten, en alleen de zonden van het eten wordt in de Bijbel een overtreding genoemd.
Rom1 vs18 Want de toorn Gods wordt geopenbaard van den hemel over alle goddeloosheid, en ongerechtigheid der mensen, als die de waarheid in ongerechtigheid ten onder houden.
19 Overmits hetgeen van God kennelijk is, in hen openbaar is; want God heeft het hun geopenbaard.
20 Want Zijn onzienlijke dingen worden, van de schepping der wereld aan, uit de schepselen verstaan en doorzien, beide Zijn eeuwige kracht en Goddelijkheid, opdat zij niet te verontschuldigen zouden zijn.
21 Omdat zij, God kennende, Hem als God niet hebben verheerlijkt of gedankt; maar zijn verijdeld geworden in hun overleggingen en hun onverstandig hart is verduisterd geworden;
22 Zich uitgevende voor wijzen, zijn zij dwaas geworden;
Echter, zonder de wet was er wel zonde, maar geen overtreding. Een mens gaat niet verloren vanwege zijn zonden, maar vanwege de zonde. Zonden waren er uiteraard wel, alleen waren het geen overtredingen.
Romeinen 4:15 Want de wet werkt toorn; want waar geen wet is, daar is ook geen overtreding.
Romeinen 5:14 Maar de dood heeft geheerst van Adam tot Mozes toe, ook over degenen, die niet gezondigd hadden in de gelijkheid der overtreding van Adam, welke een voorbeeld is Desgenen, Die komen zou.

Wat de belofte van de 10 geboden zijn, je kan hooguit de toevoeging uit gebod 5 een belofte noemen. De belofte van de wet geloof ik niet in. In 2 Cor. staat duidelijk dat de wet een bediening der verdoemenis en des doods is.
2Cor. 7 En indien de bediening des doods in letteren bestaande, en in stenen ingedrukt, in heerlijkheid is geweest, alzo dat de kinderen Israels het aangezicht van Mozes niet konden sterk aanzien, om de heerlijkheid zijns aangezichts, die te niet gedaan zou worden.
8 Hoe zal niet veel meer de bediening des Geestes in heerlijkheid zijn?
9 Want indien de bediening der verdoemenis heerlijkheid geweest is, veel meer is de bediening der rechtvaardigheid overvloedig in heerlijkheid.
De wet werkt toorn (Rom.)
De wet is gegeven aan een volk wat verlost was uit Egypte, verlost uit de wereld. Dat is geen belofte, dat was feit. Alleen daarom al kan de wet van Mozes niet gebruikt worden in onze tijd omdat de voorafgaande zint zou betekenen dat de wet juist voor verloste christenen zou zijn. Dat zou regelrecht in strijd zijn met 1Tim.1vs 9

Echter deze nieuwe mens is nog zwak en hoewel de eis de wedergeborenen niet meer rechtstreeks geldt omdat deze op Christus is overgegaan, zou niemand zich aan deze eis mogen storen omdat:
- God aan Zijn schepsel deze eis mag opleggen en ieder schepsel God gehoorzaamheid schuldig is
- deze eis ons direct (wanneer wij wedergeboren zijn) mag en móét brengen tot de plaatsbekledende vervulling door Christus van deze eisen.

Ik vraag me af of je hiermee niet een teveel Godsbeeld leert zoals die onder het oude verbond was. Christus is onze oudste broeder, en wij worden Zijn broeders genaamd. God is onze Vader. Dat zijn banden van liefde en volledige acceptatie zonder ook maar enige afstand. We hebben een directe toegang tot onze God, zonder dat er een tempel met diverse rituelen en een verzoendeksel nodig was om tot Hem te naderen. We zijn kind of zoon aan huis.
Daarbij is het denk bijbelser om te leren dat de zwakke christen moet leren leven door de Geest ipv naar Gods wet te verwijzen. Volgens mij leert de bijbel nergens dat we de zwakke christen Gods geboden voor moeten houden. De geboden van God in het NT staan nooit in het kader van de opwas. Dat zou vooral godsdienst of religie veroorzaken.
Daarbij spreekt de bijbel niet over een nieuwe mens die zwak is. De bijbel spreekt over de nieuw mens als samenvoeging van twee volken nl de jood en de heiden, of, de nieuwe mens als het nieuwe leven wat uit God is. En dat leven is volmaakt. De oude mens moeten we uittrekken (afstand van doen, negeren) en we moeten de nieuwe mens aandoen. (Ef 4vs23, Coll.3vs10)

Het vlees voor dood houden, wil nog niet zeggen dat we onze zonden uit het vlees niet moeten belijden. En hoe kennen we onze zonden? Uit de wet Gods, zoals ook Paulus die kende en erkende uit de wet Gods (Romeinen 7:14-22). Dus het een sluit het ander niet uit.

Klopt, we moeten alle zonden belijden. Die zonden kennen we uit de wet die in ons gelegd is (Rom.12vs2 1Joh.2vs27). Er is geen enkel kind van God die niet weet dat doden en stelen zonde is. Nergens leert de bijbel dan ook dat de wet van de 10 geboden de gelovige gezet is. Integendeel, de wet van de Geest gaat veel dieper en kan zelfs onderling verschillen. Zo kan de één rustig een flesje wijn kopen, waar de ander vanwege zijn verleden beter een colaatje kan drinken.

We zouden naar de Geest wandelen en het vlees negeren.

Negeren in de zin van onze rechtvaardigmaking voor God, JA.
Maar niet negeren om onze zonden voor God dagelijks te belijden.

Mja, maar voorkomen is beter dan belijden. Wat heeft de rechtvaardigmaking hier mee van doen? We moeten het vlees voor dood houden/negeren in het kader van heiligmaking.
Rom 6vs11 Alzo ook gijlieden, houdt het daarvoor dat gij wel der zonde dood zijt, maar Gode levende zijt in Christus Jezus, onzen Heere.

Ik ervaar het verschil niet meer als groot, omdat ik zie dat je:
- De zondekennis uit deze wet - ook voor de gelovigen - eveneens erkent.
- De inschrijving van diezelfde wet in de harten der gelovigen eveneens belijdt.

Nu ga je mij even te snel. Hoewel ik eerder misschien welwillend ingestemd heb dat we onze zonde kennen uit de ingeschreven wet wil ik toch een opmerking maken.
Nergens leer ik in de bijbel dat we onze zonden leren kennen uit de ingeschreven wet Gods. In het kader van rechtvaardiging is het sowieso niet nodig om zonden te kennen, in het licht van de heiligmaking is het denk beter om te spreken van de werking van de Geest. Daar waar zonden gedaan worden raken we onze vrede kwijt, blussen we de werkingen van de Geest, en zal ons geweten spreken. Kan je dan nog spreken van een zondekennis adv de ingeschreven wet? Ik lees het iig niet in de Bijbel. Nogmaals wil ik hier nogmaals de teksten uit Rom.12vs2 en 1Joh.2vs27 aanhalen.
De ingeschreven wet is een wet die nergens in de Bijbel staat, hooguit met enkele voorbeelden die Jezus gaf; wang toekeren en begeren wat overspel is. Die voorbeelden staat juist itt tot de wet die op tafelen gegeven was.

1Tim.1 vs 9 En hij dit weet, dat den rechtvaardigen de wet niet is gezet, maar den onrechtvaardigen en den halsstarrigen, den goddelozen en den zondaren, den onheiligen en den ongoddelijken, den vadermoorders en den moedermoorders, den doodslagers,

De wet heeft voor de gelovigen geen veroordelende en verdoemende kracht.
Ook geen eisende kracht meer, want alle eisen zijn op Christus overgegaan.
Bovendien hebben de gelovigen een lust en liefde om naar al de geboden Gods te leven (zie ook vers 5 van dit hoofdstuk).

Dit is de algemene reactie op de teksten die ik aangaf. Plaatsen waar de bijbel aangeeft dat we als christenen niet meer onder de wet zijn.
Er staat hier dat de wet er niet is voor de rechtvaardigen. De mozaische wet veroordeelt en verdoemt bijvoorbaat. Door te zeggen dat de 10 geboden een leefregel zijn, en dat ze nu niet meer verdoemen en veroordelen maak je een nuance die verder gaat dan de bijbel leert. Evenals de bewering dat de 10 geboden een scheppingsorde is, zijn dit meningen die mi geen bijbelse onderbouwing hebben.
Er is de ingeschapen morele wet nl de het geweten wat spreekt van goed of kwaad voor ieder mens van alle tijden. Dan is er de wet van 10 geboden, onderdeel van de mozaische wetten, horend bij het oude verbond en mi specifiek gegeven aan Israel. Dan is er de wet van de Geest, functionerend onder het nieuwe verbond waar alleen alle gelovigen deelgenoot van zijn.

Wat betreft het voorlezen van de 10 geboden. Dit moet vergezeld gaan met onderwijs dat:
- De 10 geboden dienen geestelijk verstaan te worden, dus niet naar de letter alleen, maar in hun geestelijke zin

Nergens leert de Bijbel dat de 10 geboden in de Gemeente voorgelezen dienen te worden, en nergens lezen we dat de 10 geboden vernieuwd of gewijzigd zijn. Wel lees ik van een nieuwe wet voor de christen, en een handhaving van de wet van Mozes voor de ongelovige (met name de ongelovige jood)

- De 10 geboden tot ons komen ofwel als een eis en bedreiging volgens het Verbond der werken - zolang we niet met Christus verenigd zijn in een waar geloof

Eens. Met daarbij de opmerking dat ik er niet vanuit gaat dat er bewust ongelovigen in de bijeenkomst van de Gemeente hoort te zijn, en dat de Gemeente alleen uit wedergeboren mensen bestaat.

- Ofwel met een belofte en wegneming van alle eis en bedreiging volgens het Verbond der genade - voor alleen die Christus met een waar geloof hebben aangenomen en wedergeboren zijn

Wat zou het al een bijzonder grote stap voorwaarts zijn als dit onderwijs er duidelijk zou zijn in alle kerken waar de 10 geboden voorgelezen worden

- De 10 geboden zijn de gelovigen niet meer als eis en veroordeling gesteld omdat Christus deze eis heeft overgenomen en de schuld betaald

Dan blijft er juist geen '10 geboden' meer over, zoals eerder uitgelegd.

- Alle gelovigen hebben naar hun vernieuwde deel een lust en liefde om naar deze geboden te leven en Christus meer en meer gelijkvormig te worden.

Eens, maar waarom wil je de geboden uit het NT, en de geboden die in ons hart zijn versmallen tot de 10 geboden? Daar waar we geen sabbat meer houden, en de geboden veel en veel dieper gaan dan de 10 woorden, en de geboden die in ons hart veel uitgebreider en omvangrijker zijn dan de 10 woorden van de Sinaï. Is het onderhand niet gekunsteld om de 10 woorden van Mozes nog te handhaven voor de wedergeboren christen? Eigenlijk zou de christen er dan nog snel klaar mee zijn. Er worden immers geen motivatieen of hartsgesteldheden gevraagd in de 10 geboden. En blijft het niet heel vreemd om tegen iemand die je uit een brandend huis red te zeggen: 'nu zal ik je uit dankbaarheid niet doodslaan'?

Daarbij zou ik je willen vragen meer vanuit de Bijbel te reageren, want nu ben ik feitelijk nogal wat vooronderstellingen aan het weerleggen.
bvd

[Zonderling]

Gian,

Dank voor je reactie.
Ik denk dat ons verschil vastzit op een aantal zaken.

Eén daarvan is dat ik de 10 geboden nooit anders bezien heb dan als een wet met een geestelijke inhoud die veel dieper gaat dan de letter. Ik ben er vast van overtuigd dat deze wet ook zó aan het joodse volk gegeven was. Daardoor maak ik ook niet de tegenstellingen die jij maakt tussen (1) de ingeschapen wet bij Adam en Eva, (2) de 10 geboden (in de uitgebreide geestelijke zin genomen) en (3) de nieuwe gezindheid die de Geest inschrijft in de harten van de gelovigen. Wat voor God goed en kwaad is, is namelijk onveranderlijk en geldt onder alle bedelingen. Dit laat onverlet de grote verschillen die er tussen de bedelingen zijn en die ook in het NT duidelijk worden geleerd.

Verder zie ik alleen eigenlijk heel veel overeenkomsten tussen wat jij schrijft en wat ik ook belijd. Ook wat je schrijft van de werkingen van de Geest in de harten van de gelovigen tot zonde-overtuiging. Toch gebruikt de Geest voor dit geestelijk onderwijs ook het Woord en kunnen we het een van het ander dus niet scheiden.

Ik geef er de voorkeur aan de discussie over dit onderwerp hierbij te laten. Bedankt voor je integere reacties.

[Afgewezen]

Toch blijf ik dit wel moeilijke materie vinden. Ik zou hier graag eens wat meer over lezen. Wie heeft tips voor niet al te ingewikkelde, maar wel betrouwbare literatuur hierover?