Uitlegbijbel in SV

[Tiberius]

Is het mogelijk dat ik geheel het stuk van u ontvang via PB?

En ik?

+1

[Ad Anker]

Plaats het hier maar. Als er inhoudelijk en niet schopperig over gesproken kan worden, zou dat mooi zijn. Als het via PB verstuurd gaat worden is het toch dat mensen met andere kennis dingen gaan zeggen.

[FlyingEagle]

Zet dan voor iedereen op RF, ben ook wel benieuwd

[Wilhelm]

Graag ook het artikel van ds. Roos. Kan dat?

[Mannetje]

Hier nog een liefhebber voor beide artikelen, het zij per pb, het zij hier publiekelijk.
Als alleen het eerste artikel beschikbaar is, heb ik daar ook interesse in.

[Luther]

Gaan we de Statenvertaling beter verstaan door de Bijbel met uitleg?

Vrijdag 29 mei jl. heeft Uitgeverij De Banier de “Bijbel met uitleg” gepresenteerd. Deze Bijbel is in korte tijd in grote oplagen verspreid. Een vraag die ons al langer bezighield, is: waarom moet er een Bijbel met uitleg komen? We hebben toch een Bijbel met zeer waardevolle kanttekeningen? Deze kanttekeningen zijn door de GBS volledig nagezien en worden breed aanvaard als betrouwbaar. Het antwoord van de uitgever en medewerkers van de Bijbel met uitleg is: Dat hebben we gedaan voor de jeugd. De hoop is uitgesproken dat de Statenvertaling voor jongeren en ouderen verstaanbaar blijft. Het is helaas waar dat de Statenvertaling steeds minder verstaan wordt. Die zorg is terecht. Maar gaan we de Schrift door deze nieuwe uitleg echt beter verstaan? Beantwoordt het middel aan het doel? In dit artikel proberen we het antwoord daarop te geven.

De Bijbel met uitleg geeft veel nuttige achtergrondinformatie over tal van zaken en dit wordt, waarschijnlijk vooral gericht op onze visueel ingestelde jongeren, aantrekkelijk gemaakt door tal van afbeeldingen en landkaartjes.
Nu is het vanzelfsprekend niet mogelijk om in één artikel uitgebreid en grondig in te gaan op de uitleg van alle 66 Bijbelboeken. Daarom zullen we in dit artikel enkele wezenlijke onderwerpen bespreken, waarbij de kanttekeningen in de Statenvertaling steeds vergeleken worden met de uitleg in de Bijbel met uitleg, hierna te noemen ‘de uitleg’. Vanuit onze ambtelijke verantwoordelijkheid achten we ons geroepen te onderzoeken wat de uitleg in de Bijbel met uitleg inhoudt. We hebben allen de dure plicht om ook een Bijbel met uitleg, alvorens deze te gaan gebruiken, als de Bereërs “te onderzoeken of deze dingen alzo waren”.

De ellendekennis
De kennis van onze ellende is hoogst noodzakelijk om deel te krijgen aan de enige troost, beide in het leven en het sterven. We liggen na onze droeve val in Adam immers dood in zonden en misdaden. Dat houdt wat in! De Heere werkt er in het leven van Zijn volk op aan dat zij zich leren kennen als gans verlorenen, geheel schuldig en vervloekt door het vonnis van de heilige wet, goddeloze zondaren in zichzelf. Dat is niet een beetje goddeloos of een beetje zondaar, maar geheel. Eerst als de zondaar zich geheel schuldig kent, is er plaats voor de enige en volkomen Zaligmaker. Zie ook HC Zondag 2 t/m 5. Onze ellendestaat moet daarom grondig gekend worden. In de brief van Paulus aan de Romeinen wordt deze ellende, waar ieder mens van nature in verkeert, grondig opengelegd. We zullen verschillende plaatsen onder uw aandacht brengen.

Romeinen 3:4. De tekst luidt:
Dat zij verre. Doch God 7zij waarachtig, maar alle mens leugenachtig, gelijk als geschreven is: Opdat Gij 8gerechtvaardigd wordt in Uw woorden, en 9overwint wanneer Gij 10oordeelt.

De kanttekening luidt:
7 Namelijk in het onderhouden van Zijn verbond en volbrengen van Zijn beloften, al is het dat de mensen dezelve onwaardig zijn.
8 Dat is, voor rechtvaardig en trouw erkend.
9 Dat is, in Uw oordelen zuiver en zonder blaam bevonden wordt. David breekt uit in deze bekentenis, uit aanmerking van zijn zonde tegen God begaan, en van de belofte der vergeving hem van Nathan verkondigd.
10 Of: geoordeeld wordt; want het Griekse woord kan beide deze overzettingen verdragen; maar de Hebreeuwse tekst vereist het eerste, hetwelk ook best overeenkomt met Paulus' voornemen, hetwelk is te bewijzen, dat God altijd zuiver en rechtvaardig blijft, of overwint, wanneer Hij oordeelt, dat is, de zonden der mensen in de kinderen der ongehoorzaamheid naar verdiensten straft, of wanneer Hij, naar Zijn beloften, Zich ontfermt over de zonden van Zijn kinderen, hetwelk ook door Gods oordeel, doch in Zijn barmhartigheid, geschiedt, Matth. 12:18, 20. De waarheid Gods in het houden van Zijn beloften wordt ook in de Schrift gerechtigheid Gods genaamd, Ps. 143:11. 1 Joh. 1:9.

De uitleg zegt:
“In het licht van Gods onveranderlijke trouw wordt de leugenachtigheid van de mens zichtbaar. Paulus citeert hier Psalm 51 vers 6: In het gericht zal de Heere eenmaal de zonden veroordelen; zo zal blijken dat Hij alle leugenachtigheid overwint.” De dubbele punt suggereert dat hetgeen volgt Psalm 51 vers 6 is. Het is echter een interpretatie van de ‘uitleggers’.

Verschillende zaken vallen ons op:
De kanttekening verstaat onder waarachtig: “dat God altijd zuiver en rechtvaardig blijft”. De uitleg benoemt het anders, nl. Gods onveranderlijke trouw. We geloven dat de Wet, waarin de rechtvaardigheid Gods geopenbaard is, door de werking van de Heilige Geest de zonde ontdekt, dus ook de leugenachtigheid van de mens. Dat gaat verder dan dat de leugenachtigheid van de mens alleen zichtbaar wordt. De kanttekening spreekt ook over de aanvaarding van de straf. Dat ligt in het erkennen van Gods rechtvaardigheid en trouw, kant. 8. Zie ook kant. 10 “naar verdiensten straft”. Niet alleen de Heere veroordeelt, maar de boetvaardige zondaar veroordeelt zichzelf ook en leert God rechtvaardigen in zijn eeuwige ondergang. Dit billijken van de straf missen we op meerdere plaatsen in de uitleg, terwijl dat wel de inhoud is van de tekst en de kanttekeningen. We vragen ons af waarom de kanttekening niet gevolgd is.

Verder is de uitleg van Psalm 51:6 mager en onvolledig. Niet alleen zal de Heere de zonden veroordelen, maar ook de zondaar zelf, die niet alleen de zonde doet, maar ook zonde is. De uitleg zegt dat niet. Dat mocht David in Psalm 51:6 erkennen en aanvaarden, namelijk dat hij rechtvaardig veroordeeld zou moeten worden. Het betrof niet alleen zonden, maar zijn zonden, het betrof hemzelf. De kanttekening legt daar de nadruk op. U moet eens de kanttekeningen van Psalm 51 vergelijken met de uitleg. De manier waarop in de uitleg gesproken wordt is niet de innerlijke beleving van Gods volk, en dat spreekt wel uit de kanttekening. Daardoor wordt de essentie gemist.

God afwijzen
Op pag. 1730 van de uitleg, bij Romeinen 3, staat kader 6: ‘Citaten uit het Oude Testament’. Hier staat de volgende zin: “Eerst laat Paulus uit het Oude Testament zien dat alle mensen God afwijzen (Rom. 3:10-12)”. Met deze verklaring wordt gezegd wat de mens doet, maar de tekst zelf zegt wat de mens is. Waarom hier niet in de woorden van de Schrift gezegd dat Paulus laat zien dat niet één mens rechtvaardig is, dat er niemand is die verstandig is en die God zoekt? Dat zegt alles over de mens zelf, wie hij geworden is en niet alleen wat hij doet.

Dit blijkt ook uit de verklaring van Romeinen 3:13. De tekst luidt:
13 Hun keel is 30een geopend graf; met hun tongen plegen zij bedrog; 31slangenvenijn is onder hun lippen;

De kanttekeningen luiden:
30 Namelijk waar niets dan vuiligheid in is, en niets dan stank uit komt.
31 Dat is, dodelijk vergif van kwaadspreken.

De uitleg zegt:
De zondige mens brengt met kwade woorden dood en verderf teweeg.
Is de kanttekening niet veel krachtiger? Waarom zegt de uitleg niet: “In de zondige mens is niets dan vuiligheid, en er komt niets dan stank uit?” Begrijpt onze jeugd dat niet? De woorden “niets dan” snijden alle goeds in de mens af. Ook zegt de uitleg niet wat in de mens is, alleen wat hij teweegbrengt.

Verdoemenis
In Romeinen 8 wordt twee keer het woord verdoemenis gebruikt, in vers 1 en 34. In de Bijbel met uitleg staat een kader over “Kernwoord verdoemenis”. In dit kader wordt ook de betekenis gegeven: “Verdoemen is heel sterk veroordelen”. Ook hier vragen we ons af waarom de kanttekeningen niet zijn gevolgd: die verstaan hieronder volgens kanttekening 96 bij Romeinen 8:34, de vloek en de straf der zonde. Dat betekent de tijdelijke, geestelijke, en eeuwige dood. Waarom wordt deze aangrijpende werkelijkheid zo afgezwakt? Moeten we niet eerlijk behandeld worden? En is het juist dat niet wat de Kerk inleeft?

Ongeloof
In veel kringen wordt de nadruk gelegd op wat de mens moet doen. Dit kenmerkt de prediking van degenen die bijvoorbeeld de leer van de drie verbonden voorstaan, of de beloften der genade toezeggen aan alle hoorders en daarin niet nauwkeurig separeren. Wat moet de mens dan doen? Alleen geloven. Verzwegen wordt dat hij daartoe volledig onbekwaam en onwillig is door zijn geestelijke doodstaat. De nadruk in deze oppervlakkige prediking valt dan op wat de mens moet doen en niet op de vrije genade Gods in Christus. Dit opkomen uit een verbroken werkverbond en niet uit het vrije welbehagen Gods, typeert op veel plaatsen de uitleg, in tegenstelling tot de kanttekeningen.

In Johannes 16:8 t/m 11 staat:
8 En Die gekomen zijnde, zal de wereld 12overtuigen van zonde, en van gerechtigheid, en van oordeel: 9 13Van zonde, omdat zij 14in Mij niet geloven; 10 En 15van gerechtigheid, 16omdat Ik tot Mijn Vader heenga, en gij zult Mij 17niet meer zien; 11 En 18van oordeel, omdat 19de overste dezer wereld 20geoordeeld is.

De kanttekeningen luiden:
12 Namelijk zo door de predikatie der apostelen, als door Zijn inwendige werking.
13 Dat is, dat zij zwaarlijk gezondigd hebben.
14 Namelijk als in den waren Messias, maar Mij als een goddeloze gedood hebben.
15 Dat is, dat Ik onschuldig gedood ben, en rechtvaardig zijnde voor de onrechtvaardigen geleden heb.
16 Dat is, waarvan Mijn hemelvaart een zekere getuigenis is.
17 Namelijk na Mijn hemelvaart, Hand. 3:21.
18 Dat is, dat Ik macht heb om alles te regeren en richten, ook om de ongelovigen tot den eeuwigen dood te veroordelen, Matth. 28:18. Hand. 2:36.
19 Dat is, de duivel. Zie Joh. 12:31. Ef. 2:2.
20 Dat is, veroordeeld. Overmits hem door Mijn dood zijn macht en heerschappij benomen zal worden, Kol. 2:15. Hebr. 2:14.

De Bijbel met uitleg zegt over deze verzen:
“In de omschrijving van het werk van de Heilige Geest spreekt Jezus allereerst over de Geest Die de wereld overtuigt. De discipelen getuigen, de Geest overtuigt. Drie dingen noemt Jezus. De Geest overtuigt dat ongeloof zonde is. Jezus’ hemelvaart bewijst dat Hij de Rechtvaardige is, Die door Zijn Vader in de hemel wordt ontvangen. De Geest overtuigt ook van oordeel. Dat houdt in dat satan (de overste dezer wereld) veroordeeld is. Hij lijkt even overwinnaar, maar is uiteindelijk de grote verliezer.”

Het gaat hier om de uitleg dat de Geest overtuigt van zonde. Zoals de uitleg het zegt, staat er dat de Geest overtuigt dat ongeloof zonde is. Maar dat staat niet zo in de tekst. Daar staat dat de Geest overtuigt van zonde. Dat is van alle zonde, en dan de reden, omdat zij in Mij niet geloven.
Hier is zondermeer sprake van een verdraaiing van Gods Woord. In deze tekst gaat het om oorzaak en gevolg. Als de Geest overtuigt van zonde, dan is dat van de overtreding van de gehele Wet des Heeren. Waarom? Omdat zij in Mij niet geloven. Wat wil dat zeggen? Wel, men kent de heiligheid en gerechtigheid Gods niet, daarom kent men zichzelf niet als een gans verloren zondaar en heeft men ook geen Zaligmaker nodig. Dat is ten diepste het ongeloof. De uitleg is zo voorwerpelijk, dat het erop lijkt dat de Geest overtuigt van de betekenis van het woordje zonde en niet van wie we zelf in het licht van Gods heiligheid en rechtvaardigheid zijn.

Hetzelfde komt men tegen in de uitleg bij Johannes 15:26,27. Opvallend is dat de uitleg daar schrijft over: “Dat getuigenis zal ogen en harten openen voor de zonde van het ongeloof (zie Hand. 2).” De kanttekening zegt daar echter: “namelijk door Zijn wonderbaarlijke gaven en inwendige overtuiging, dat Ik de ware Zaligmaker ben.” Dus daar wordt niet gesproken over de overtuiging van ongeloof, maar over het tegendeel, namelijk de geloofsoverbuiging dat Christus de ware Zaligmaker is! Dit is een van de vele voorbeelden waaruit blijkt dat in de uitleg de kanttekeningen niet zijn gevolgd. Het gevolg daarvan is dat zaken worden omgedraaid, en dus verkeerd worden voorgesteld.

In de inleiding op het Evangelie naar de beschrijving van Johannes, pag. 1608, staat in de uitleg een alinea over “Geloof en Ongeloof”. Hierin wordt gesteld dat in het Evangelie naar Johannes steeds de spanning tussen geloof en ongeloof beschreven wordt. Dit vinden we een vreemde uitdrukking. In de kanttekeningen komen we deze uitdrukking niet tegen. Ook bij de (oud)vaders hebben we dit nog nooit zo gelezen.
Even verder wordt gezegd dat aan het einde van het Evangelie (bij Thomas) de spanning wordt opgeheven. Als bedoeld wordt dat Thomas het geloof mocht beoefenen, waarom zou bij de Samaritaanse vrouw, al in Johannes 4, deze spanning dan niet opgeheven zijn?
We durven ons niet te wagen aan een interpretatie van wat we onder deze spanning zouden moeten verstaan. Wat in Johannes wel centraal staat, is de liefde des Vaders in de schenking van Zijn Zoon, de liefde van Christus tot de deugden Gods en de zaligheid van verloren zondaren, en de liefde van de Heilige Geest in het werk van toepassing, troost en bewaring.
Wat verder centraal staat, is dat Christus Zich inzonderheid naar Zijn Goddelijke natuur heeft geopenbaard in diegenen die van eeuwigheid waren verkoren. Die mochten het geloof beoefenen, wat Hij betuigde tegen Petrus: “Zalig zijt gij, Simon Bar-Jona; want vlees en bloed heeft u dat niet geopenbaard, maar Mijn Vader, Die in de hemelen is.” Matthéüs 16:17. En anderen geloofden niet, maar bleven in hun geestelijke doodstaat. Centraal staat daarin niet de spanning tussen geloof en ongeloof, maar de vrijmacht Gods in verkiezing en verwerping. Johannes 6:44, Johannes 17.

Bij Markus 5 staat in de uitleg een tekstkader over “De oproep tot geloof”. De inhoud illustreert net als het bovenstaande, de semi-pelagiaanse grondtoon in de uitleg. Wat staat er? “Jezus wil dat iedereen weet dat de bloedvloeiende vrouw behouden is door haar geloof. Van Jaïrus vraagt Hij geloof op het moment dat deze zojuist heeft gehoord dat zijn dochtertje is gestorven. (…)”
In deze uitleg lijkt het alsof het geloof enkel bij Jaïrus vandaan moet komen. Jaïrus moet geloven. Jezus doet het wonder omdat Jaïrus gelooft. Dat is voluit remonstrants, namelijk dat God werkt om voorgezien geloof. Maar Jezus openbaart Zich in Zijn wonderwerken en schenkt hem het geloof en beproeft zo Zijn eigen werk. Omdat God het wil, en niet om iets in Jaïrus. Zie Joh. 11:4.

Is het Heilig Avondmaal een herinneringsmaaltijd?
Dat was een dwaling van de overigens hooggeachte reformator Zwingli. Hij leerde dat het Heilig Avondmaal enkel een gedachtenismaaltijd is. De tekenen in het Heilig Avondmaal hebben volgens hem geen verzegelende werking. Calvijn, de Dordtse Synode, onze belijdenisgeschriften en niet minder de kanttekeningen bij de Statenvertaling, leren dat brood en wijn niet alleen tekenen, maar ook zegelen zijn van het verbond der genade. Bij het lezen van de uitleg bij 1 Korinthe 11:26 komt onwillekeurig de gedachte boven dat de schrijvers van de uitleg het Zwingliaanse standpunt in lijken te nemen.

De tekst luidt:
Want zo dikwijls als gij 67dit brood zult eten en dezen 68drinkbeker zult drinken, 69zo verkondigt den dood des Heeren, 70totdat Hij komt.

De kanttekeningen luiden:
67 Het is dan brood, dat in het Avondmaal gegeten wordt.
68 Dat is, den wijn die in den drinkbeker is; een oneigenlijke wijze van spreken.
69 De dood des Heeren moet in het Avondmaal verkondigd worden, zo van de dienaars des Woords, die bij de bediening het volk moeten onderwijzen, dat dit gebroken brood en deze wijn een teken en verzegeling is van den bitteren dood van Christus aan het kruis, en van de weldaden daardoor voor ons verkregen; alsook van degenen die het genieten, die in hun hart moeten overdenken, geloven en met dankzegging belijden, dat de Heere Christus voor hen is gestorven, om hen van den eeuwigen dood te verlossen en zalig te maken, hetwelk alles door de woorden: Doet dit tot Mijn gedachtenis, vers 25, te kennen gegeven is.
70 Namelijk om te oordelen de levenden en de doden; want gelijk de sacramenten des Ouden Testaments duurden tot op de eerste toekomst van Christus in het vlees, zo zullen de sacramenten des Nieuwen Testaments duren tot Zijn tweede toekomst in heerlijkheid.

De uitleg zegt:
“Bij het avondmaal gaat het om de herinnering aan het lijden en sterven van Christus. Daarom is het aangaan aan het Heilig Avondmaal ‘de dood des Heeren verkondigen’.

De kanttekening spreekt duidelijk over een verzegeling, terwijl dit in de uitleg in het geheel niet genoemd wordt. De uitleg bij de tekst – die van zulk een rijke bevindelijke inhoud is voor Gods volk – is wel van een zeer armoedige inhoud. In kanttekening 69 worden de inwendige geloofsoefeningen beschreven in vereniging met Christus. Alles wat in deze kanttekening wordt genoemd, behoort tot “Mijn gedachtenis”. Dat is bevinding, dat is het nieuwe geestelijke leven dat uit God geboren is, en dat werkzaam is door het geloof. Daarvoor moet het geloof ook aanwezig zijn. De uitleg zou door onze jeugd en ouderen gelezen kunnen worden als een natuurlijke herinnering aan het lijden en sterven van de Heere Jezus. Houdt de ‘de dood des Heeren verkondigen’ dan niet veel meer in dan aangaan aan het Heilig Avondmaal? Wordt het belangrijkste in deze tekst niet verzwegen in de uitleg? Hopelijk is de reden van deze uitleg niet dat in veel kringen het uitwendige lidmaatschap van de kerk voldoende is om aan te kunnen gaan aan de Heilige Dis.

De (on)mogelijkheid
Een van de kenmerken van de nabijkomende godsdienst is, dat men altijd nog zalig kan worden. Maar Gods volk wordt in een weg gebracht dat zalig worden niet meer kan. Ze krijgen met God te doen, Zijn heiligheid, Zijn eer, en de Wet moet volkomen voldaan worden. Zalig worden wordt dan een totale onmogelijkheid. Dat hebben de discipelen geleerd. Zelfs de rijke jongeling uit Matthéüs 19 heeft een bepaalde onmogelijkheid ingeleefd, maar voor hem is het een onmogelijkheid gebleven.

We lezen in Matthéüs 19:
23 En Jezus zeide tot Zijn discipelen: Voorwaar Ik zeg u, dat 24een rijke zwaarlijk in het Koninkrijk der hemelen zal ingaan. 24 En wederom zeg Ik u: 25Het is lichter dat een 26kemel gaat door het oog van een naald, dan dat een rijke ingaat in het Koninkrijk Gods. 25 Zijn discipelen nu dit horende, werden zeer verslagen, zeggende: Wie kan dan zalig worden? 26 En Jezus hen aanziende, zeide tot hen: Bij de mensen is dat onmogelijk, maar 27bij God zijn alle dingen mogelijk.

De kanttekeningen luiden:
24 Namelijk die zijn hart en vertrouwen op de rijkdommen stelt, gelijk verklaard wordt Mark. 10:24.
25 Dit was een spreekwoord onder de Joden, waarmede zij te kennen gaven de onmogelijkheid van enige zaken.
26 Of, gelijk sommigen menen, een kabel.
27 Overmits God ook des rijken hart van het vertrouwen op de rijkdommen kan aftrekken, en met het geloof in Christus en met een nederig hart begiftigen.

De uitleg zegt bij vers 25:
“Een kameel kruipt makkelijker door het oog van een naald, dan dat een rijk mens het Koninkrijk van God binnengaat. Hiermee verwijst Jezus naar een klein poortje (naald) in een stadspoort waar een mens net doorheen kan gaan.”

De tweede zin in de uitleg bij vers 25 is raadselachtig. De Heere Jezus zegt duidelijk dat een rijke niet kan ingaan. Dat is een onmogelijkheid. Waarom wordt dit niet zo stellig gezegd? De uitleg voedt de gedachte dat men net wel kan ingaan. Maar de rijke mens zal er nooit doorheen gaan, dat kan niet. Daarom werden de discipelen voor de onmogelijkheid geplaatst. Daarom moest er een wonder Gods gebeuren. Dat vrije en soevereine werk Gods komt niet uit in de uitleg, maar wel in de kanttekeningen, zie kant. 25: “Dit was een spreekwoord onder de Joden, waarmede zij te kennen gaven de onmogelijkheid van enige zaken. Als het nooit onmogelijk wordt, kan er ook geen sprake zijn van een wonder. Soeverein en vrijmachtig is de genade, want van de rijke jongeling lezen we niet dat hij arm gemaakt is, en van de discipelen wel.

Een oude en een nieuwe jas?
Hieronder een vergelijking naar aanleiding van Kolossenzen 3:9 en 10. Deze tekst handelt over de waarachtige bekering, namelijk de afsterving van de oude mens en de opstanding van de nieuwe mens (zie ook HC Zondag 33).

De tekst luidt:
9 Liegt niet tegen elkander, dewijl gij uitgedaan hebt 21den ouden mens met zijn werken, 10 En aangedaan hebt den nieuwen mens, 22die vernieuwd wordt 23tot kennis, naar het evenbeeld Desgenen 24Die hem geschapen heeft;

De kanttekeningen luiden:
21 Zie hiervan, gelijk ook van hetgeen de apostel zegt in het volgende vers van den nieuwen mens, de aantt. op Ef. 4:22, 24.
22 Namelijk van dag tot dag, gelijk Paulus daar bijvoegt, 2 Kor. 4:16. Want hoewel de gelovigen den ouden mens alrede hebben afgelegd en den nieuwen aangedaan, ten aanzien van de heersende kracht van beide, zo moeten dezelve nochtans daarin nog dagelijks toenemen, gelijk de apostel hier vermaant, door het gebruik der middelen, daartoe van God ingesteld; waarvan zie de aantt. op Ef. 4:24.
23 Of: tot erkentenis. Want daartoe worden wij door den Geest van Christus in ons verstand verlicht, opdat wij God recht zouden kennen, en voor onzen God erkennen, gelijk Hij in de eerste schepping gekend en erkend was.
24 Namelijk naar Zijn evenbeeld, Gen. 1:26, 27, waartoe wij nu wederom door den Geest van Christus worden herschapen, 2 Kor. 3:18.

De uitleg bij deze verzen luidt:
3:9 Paulus roept op om eerlijk te zijn. Oneerlijkheid past niet bij het leven van kinderen van God. Een christen die afscheid heeft genomen van de oude mens, heeft al die zonden als een vuile jas uitgedaan.
3:10 Een christen heeft uit genade de nieuwe mens aangetrokken zoals je een nieuwe jas aantrekt. Hij leeft nu uit Christus. Door de Heilige Geest gaat hij in zijn doen en laten steeds meer lijken op zijn Schepper.

De uitleg spreekt bij vers 9 over de christen “die afscheid heeft genomen van de oude mens”. In dit hoofdstuk gaat het over de heiligmaking, de waarachtige bekering, die bestaat in de afsterving van de oude mens en de opstanding van de nieuwe mens. Als het goed is, weet iedere catechisant dat de oude mens afgelegd wordt bij het uitblazen van de laatste adem. Daarom is het verwonderlijk dat hier geformuleerd wordt dat de christen afscheid heeft genomen van de oude mens. Tot zijn grote smart draagt de christen die tot het einde van zijn leven om, Romeinen 7:24. De innerlijke strijd van Gods volk tussen vlees en geest, tussen de oude mens en de nieuwe mens, tussen de hel van het eigen zondige vlees en de hemel van het Goddelijke werk in hun hart, die strijd is voor Gods volk op aarde niet minder dan een strijd op leven en dood. Hieruit blijkt duidelijk dat de leer van Gods Woord in de kanttekeningen en de Heidelbergse Catechismus niet wordt gevolgd.
De uitleg maakt een vergelijking met het uitdoen en aandoen van een jas. De kanttekeningen echter maken hier geen vergelijking met een jas of kleding. Die vergelijking gaat ook mank. In de tekst en kanttekeningen wordt wezenlijk iets anders gezegd.
De uitleg suggereert dat het een uitdoen en aandoen van een jas is. M.a.w.: jas uit en jas aan, en klaar is Kees. Eens bekeerd altijd bekeerd. De kanttekeningen laten er een ander licht op vallen, namelijk dat dit een dagelijks werk is, een dagelijks toenemen om van de heersende kracht van de oude mens verlost te worden en dat de heersende kracht van de nieuwe mens toeneemt.
Daarbij komt dat er staat in vers 10: “die vernieuwd wordt”. En de kanttekening zegt dan: “Want daartoe worden wij door den Geest van Christus in ons verstand verlicht, opdat wij God recht zouden kennen, en voor onzen God erkennen, gelijk Hij in de eerste schepping gekend en erkend was.” Dus de Geest van Christus komt hier alle eer toe. De mens is het niet zelf die een nieuwe jas aantrekt.
De uitleg geeft verder in vers 10 weer dat de Christen “in zijn doen en laten steeds meer gaat lijken op zijn Schepper”. De vrucht van de waarachtige bekering komt ook zeker in doen en laten tot uitdrukking. Maar de kanttekening geeft toch iets anders weer: “Namelijk naar Zijn evenbeeld, waartoe wij nu wederom door den Geest van Christus worden herschapen.” Dit gaat veel verder dan doen en laten. Er is sprake van een herschepping, dat is een totale vernieuwing van de gehele mens zelf, niet alleen van wat hij doet of laat. Hoe oppervlakkig is de uitleg toch. Telkens blijkt dat het werk der genade in de uitleg buiten de vernieuwing van de mens zelf om gaat. Het echte genadewerk is Gods werk! Dat komt juist niet van de mens, niet door de mens, maar door die gezegende Ander, ondanks de mens.

Kernwoorden en tekstkaders
In de Bijbel met uitleg zijn veel kernwoorden en tekstkaders opgenomen. Hierboven zijn er al enkele genoemd. Wat opvalt, is dat de echte kern daarin vaak ontbreekt. Enkele voorbeelden:

* In Adam en Christus, Romeinen 5, blz. 1733. Hier wordt door de uitleg gesteld dat “Christus is de Vertegenwoordiger (als Hoofd van het genadeverbond) van de nieuwe mensheid.” Hier komen we een on-Schriftuurlijke uitdrukking tegen. Wat moeten we verstaan onder de nieuwe mensheid? Hier moet staan dat Christus de uitverkorenen vertegenwoordigt in het verbond der genade. Het gevaar in de formulering volgens de uitleg is dat de reikwijdte van het genadeverbond verder gaat dan in Gods Woord is geopenbaard. Daarmee wordt ruimte gegeven aan de drieverbondenleer, de leer van de veronderstelde wedergeboorte en beloftepredikers voor alle hoorders. Vervolgens wordt in de uitleg gezegd: “Wie in Christus gelooft, wordt aan Hem verbonden en losgemaakt van Adam.” Hier wordt weer de voorwaarde in de mens gelegd. Al de uitverkorenen zijn van eeuwigheid in Christus begrepen, en niet op voorwaarde van voorgezien geloof in het verbond der genade begrepen. Ziet u dat de inhoud van dit kader remonstrants is?

* Zoon van God, Markus 12, blz. 1539: Hier wordt in de uitleg gezegd dat Christus de eniggeboren Zoon van God is. Dat is natuurlijk waar, maar we missen de toelichting dat de Middelaar zowel de Goddelijke als de menselijke natuur deelachtig is. Ook missen we de nuttigheid en waardij ervan, namelijk dat de Goddelijke natuur noodzakelijk was om de eeuwige straf voor Zijn Kerk te kunnen doordragen en een eeuwige voldoening aan Gods recht te geven. En omdat Hij de eigen Zoon van God is, kan Hij alleen ons met God verzoenen. In Hem is het welbehagen Gods. Daarin ligt de onpeilbare betekenis.

* Melaatsheid, Matthéüs 8, blz. 1462: Dit tekstkader bevat informatie over de ziekte melaatsheid. In Gods Woord komt het veel voor, inzonderheid als afbeelding van de algehele verdorvenheid van de mens in zijn verbondshoofd Adam. We vragen ons af waarom dit ook niet toegelicht wordt. Waarom beperkt dit tekstkader zich tot “uitwendige” kennis, terwijl Gods Woord gegeven is voor geestelijke kennis, juist ook van onze diepe verdorvenheid?

Conclusie
Uit bovenstaande voorbeeldenmoeten we helaas het volgende afleiden:

1. De uitleg volgt op veel plaatsen niet de kanttekeningen. Dat is droevig en heeft grote gevolgen; want op een aantal plaatsen legt men de Bijbel niet alleen anders, maar ook andersom uit!

2. De Bijbel met uitleg is niet neutraal, er ligt een theologische visie onder. De GBS heeft bij de Herziene Statenvertaling vele malen duidelijk gemaakt dat een neutrale vertaling niet bestaat. Dat geldt ook voor het uitleggen van de Bijbel. De kanttekeningen zijn betrouwbaar; de uitleg blijkt dat helaas niet te zijn. Zoals hierboven aangetoond komt op veel plaatsen een semi-pelagiaanse ofwel een remonstrantse beschouwing van de Schrift naar voren. Dit zien we terug in teksten over het geloof als een werk van de mens, teksten over de uitverkiezing en het genadeverbond. Daarmee wordt ruimte gegeven aan de vrije wildrijvers, de aanhangers van de drieverbondenleer en de veronderstelde wedergeboorte, en beloftepredikers voor alle hoorders.

3. In tegenstelling tot de tekst van de Statenvertaling zelf en de kanttekeningen wordt op veel plaatsen de totale geestelijke doodstaat van de mens gemist, namelijk dat de mens niets meer kan en niets meer wil ten goede. Het gevolg daarvan is dat een mens aan het werk wordt gezet buiten de bearbeiding des Geestes om. Dat is een weg die in het algemeen met veel uitwendige godsdienst en gemaakte ernst op de hel aan gaat en men genoeg heeft aan een Jezus van vijf letters.

4. De uitleg is vooral gericht op “historische kennis”, we zouden kunnen zeggen, het historische geloof. De kanttekeningen geven behalve de uitwendige kennis vaak ook de geestelijke betekenis van de tekst weer, en leiden ook de leerstellingen daaruit af die in de belijdenisgeschriften zijn samengevat. De uitleg draagt daardoor in tegenstelling tot de kanttekeningen niet bij aan het doel van Gods Woord, de geestelijke kennis van God in Christus tot zaligheid. Daardoor is de Bijbel met uitleg een verarming en verlies ten opzichte van de kanttekeningen.

Ten slotte
U kunt hopelijk aanvoelen dat we niet alleen teleurgesteld zijn in de Bijbel met uitleg, maar ook geschrokken.

Hoewel gesteld wordt dat het niet de bedoeling is dat de Bijbel met uitleg de plaats van de Bijbel met kanttekeningen inneemt, is de verwachting dat dit wel gebeurt. Op hoeveel plaatsen is bijvoorbeeld de Bijbel met uitleg al aan schoolverlaters uitgereikt, wordt in kerken al gebruikt en zal straks op veel plaatsen op catechisatie gebruikt gaan worden. In veel kringen zal de Bijbel met kanttekeningen verdrongen worden. Helaas! Dat betreuren we ten zeerste. De kanttekeningen zijn een groot goed, dat ons volk al vier eeuwen is toebetrouwd. De uitleg is echt armoedig vergeleken bij de rijke inhoud van de kanttekeningen bij de Statenvertaling. En daarboven, wat nog erger is, de leer en geestelijke inhoud in de uitleg is niet betrouwbaar! Vanwege de, kerkelijk gezien, brede samenstelling van de stuurgroep was het te verwachten dat er een uitgave zou ontstaan die een soort compromisvorm is geworden. Daarin is geen ruimte voor het onderscheid tussen Schibboleth en Sibboleth. We zullen met deze uitleg de Schrift niet beter gaan verstaan, integendeel. De mens wordt aan het werk gezet buiten het recht Gods en het werk des Geestes om. Laten we onze zielen daarom niet in gevaar brengen voor de grote ontzaggelijke eeuwigheid door deze uitleg te gebruiken en te volgen. We willen u zo duidelijk mogelijk daarvoor waarschuwen. Maar laten we daarom de kanttekeningen gebruiken en waarderen vanwege hun zuivere geestelijk uitleg, die gegrond is op Gods heilig Woord en op de ondervinding van Gods volk.

Het is een al veel gebruikte list van de vorst der duisternis om te zeggen: “het is voor de jeugd”. Het gevolg is dat wat naar de Geest is, zich moet veranderen en aanpassen aan het vlees. Maar God werkt precies andersom. Wat naar het vlees is moet sterven, en de vijandige mens, die uit zichzelf nooit God zal zoeken, wordt onwederstandelijk door vrije genade aan Gods zijde gebracht. In en door Christus! Op die wijze wordt de Schrift wél verstaan (Jes. 53:1, Hand. 8:30,31). En goed ook. Dat wensen we de jeugd toe en de gehele gemeente.

Het is niet lang geleden dat de GBS door jarenlange arbeid onder leiding van dhr. L.M.P. Scholten, de Bijbel met Kanttekeningen in duidelijk leesbaar Nederlands op de markt heeft gebracht. Zou dit voor niets geweest zijn? Ook is veel onderwijs te vinden in de Bijbelverklaringen, bijvoorbeeld die van Matthew Henry. Laten we vooral dat onderwijs ter harte nemen.

Dit artikel is in korte tijd met enige haast tot stand gekomen, mogelijk dat we in een volgend kerkblad er weer op terug komen.

De Heere beware ons bij Zijn Woord, dat vast en eeuwig zeker is, zoals ons dat is overgeleverd in de weg van Gods voorzienigheid door middel van de Statenvertaling. Hij beware ons ook bij de leer van Gods Woord, die de kanttekenaren ons zo zuiver hebben overgeleverd in de kanttekeningen. We hopen van ganser harte dat de kanttekeningen meer gelezen gaan worden in plaats van minder. Opdat de Statenvertaling door de bearbeiding van Gods Geest recht verstaan mag worden.

De kerkenraad

[parsifal]

Waar ik me vooral over verbaas is dat men blijkbaar voor onfeilbaar gaat en alles wat te kort schiet aan die standaard wordt verworpen. Natuurlijk is het goed om feitelijke fouten aan de kaak te stellen, maar dat hoeft echt niet te gebeuren met zulke grote woorden. Waarom niet uitleggen dat alle menselijke uitleg feilbaar is, maar dat we er soms veel van kunnen leren. Als mensen de taal van de SV begrijpen zijn ze ook wel in staat om onderscheid te maken wat betreft uitleg.

Ook lijken de kanttekeningen in dit artikel een onfeilbare status te krijgen, dat lijkt me niet echt op zijn plaats.
Een bezwaar waar ik (buiten de inhoudelijke bezwaren) wel in kan komen is dat het geen goed idee is om commentaar/uitleg en Bijbeltekst op dezelfde bladzijde te hebben (behalve als het om alternatieve vertalingen gaat en mogelijk tekstverwijzingen). Dit kan er toe leiden dat in het geheugen van mensen Bijbeltekst en commentaar met elkaar verward worden. Dit bezwaar geldt echter ook de SV met kanttekeningen, waar soms ook een theologische uitleg wordt gegeven.

[Curatorium]

Waarom stelt men de kanttekeningen toch zo gelijk aan de Bijbel?
De Bijbel = Gods woord
De kanttekeningen zijn helemaal niets vergeleken met dat. Allemaal mensenwerk.

[huisman]

@Luther bedankt voor het plaatsen. Voor het evenwicht zou toch ook het artikel van ds J.Roos geplaatst moeten worden.

Inhoudelijk een uiterst zwak stuk met als dieptepunt de uitleg bij de geschiedenis van Jairus.
De enige keus waar ik de BMU niet kan volgen is hun keus voor het " kleine poortje" in de vergelijking van de kameel door het oog van de naald. Maar daar is iig niets remonstrants aan. Ook door dat poortje kon een kameel onmogelijk gaan. Thomas Watson heeft het trouwens hier over een kabel ipv een kameel.

Maar al die grove beschuldigingen hebben maar weinig grond. Je kunt alleen maar zo oordelen als je vanaf het begin van dit project er al een tegenstander van was.
Ze hebben deze Bijbel niet met een neutrale blik gelezen maar zijn gaan speuren naar in hun ogen afwijkingen van de GGiN leer.

Ik ben echt bang dat dit in dat kerkverband niet goed gaat komen Hier is wel een diepe kloof geslagen tussen enerzijds de GGiN medewerkers aan de BMU en anderzijds deze kerkenraad.
Zouden Ds J Roos en ds Westrate welkom zijn op de kansel in Alblasserdam?

[mulder]

Dat zal wel toch wel moeten voor de sacramentsbediening.
Op sommige punten kan ik het artikel volgen, al was het OGG artikel beter.
Ik was maanden geleden ook best verbaasd dat Ds Roos en Ds Weststrate aan de BMU 'meededen'. Er zijn echt vele GGINers (net als in de OGG en thuislezers) die de BMU als een verarming zien. Alblasserdam is niet de enige kerkenraad die de BMU liever niet had zien verschijnen. Ds. Roos had in de Wachter de kerkenraad niet zo op de falie moeten geven. Sommige argumenten zijn, vanuit het GGIN denkbeeld, namelijk terecht.

[Tiberius]

Misschien wil iemand hier het artikel van ds. Roos in DWS plaatsen?

[Panny]

quote uit het artikel van kerk GGiN Alblasserdam:

"Vervolgens wordt in de uitleg gezegd: “Wie in Christus gelooft, wordt aan Hem verbonden en losgemaakt van Adam.” Hier wordt weer de voorwaarde in de mens gelegd. Al de uitverkorenen zijn van eeuwigheid in Christus begrepen, en niet op voorwaarde van voorgezien geloof in het verbond der genade begrepen. Ziet u dat de inhoud van dit kader remonstrants is?"

Het lijkt of deze kerkenraad de hele inhoud van de prediking van het Evangelie niet begrijpt.
Evangelie prediking is de nodiging tot alle hoorders, het is een oproep tot geloof in Christus.
Ze kunnen toch niet de tientallen teksten in de Bijbel die hierover gaan negeren?
Dit artikel van deze kerkenraad laat de zeer gevaarlijke leer van het hypercalvinisme zien waarin de prediking van het Evangelie aangepast word aan de menselijke logica.

D.L. H.2 Artikel 5:
Voorts is de belofte des Evangelies, dat een iegelijk, die in den gekruisigden Christus gelooft, niet verderve, maar het eeuwige leven hebbe; welke belofte aan alle volken en mensen, tot welke God naar Zijn welbehagen Zijn Evangelie zendt, zonder onderscheid moet verkondigd en voorgesteld worden, met bevel van bekering en geloof.

D.L. H.3 Artikel 8:
Doch zovelen als er door het Evangelie geroepen worden, die worden ernstiglijk geroepen. Want God betoont ernstiglijk en waarachtiglijk in Zijn Woord wat Hem aangenaam is, namelijk dat de geroepenen tot Hem komen. Hij belooft ook met ernst allen, die tot Hem komen, en geloven, de rust der zielen en het eeuwige leven.

[huisman]

Dat zal wel toch wel moeten voor de sacramentsbediening.
Op sommige punten kan ik het artikel volgen, al was het OGG artikel beter.
Ik was maanden geleden ook best verbaasd dat Ds Roos en Ds Weststrate aan de BMU 'meededen'. Er zijn echt vele GGINers (net als in de OGG en thuislezers) die de BMU als een verarming zien. Alblasserdam is niet de enige kerkenraad die de BMU liever niet had zien verschijnen. Ds. Roos had in de Wachter de kerkenraad niet zo op de falie moeten geven. Sommige argumenten zijn, vanuit het GGIN denkbeeld, namelijk terecht.

Maar zelfs al hadden deze broeders een oprechte zorg dan ga je toch niet met zo'n botte bijl op je eigen predikanten inhakken.
Dan stel je zo'n zaak binnen je kerkverband aan de orde en ga je in gesprek. Nu gaat het gesprek/ruzie via artikelen en dat loopt- ben ik bang- op een volgende scheuring uit.
De verschillen zijn nu veel groter dan in de tijd van de vorige scheuring (1980) in dit kerkverband.

Laat Alblasserdam maar snel OGG worden dan kan dit bovenste scenario vermeden worden.

[mulder]

Dat zou kunnen gebeuren....
Echter het is ook een wijze les voor de predikanten: kijk eerst eens of er draagvlak is onder je eigen achterban. Hoe goed de BMU voor jongeren ook is, als een kwart of de helft van je leden zo iets niet ziet zitten, doe het dan niet.

[huisman]

Dat zou kunnen gebeuren....
Echter het is ook een wijze les voor de predikanten: kijk eerst eens of er draagvlak is onder je eigen achterban. Hoe goed de BMU voor jongeren ook is, als een kwart of de helft van je leden zo iets niet ziet zitten, doe het dan niet.

Het lijkt mij de weg voor predikanten om dienaar te zijn van Gods Woord niet van de meer of minderheid van je leden.
Behoort het gedrag van de kerkenraad van Alblasserdam niet tot " allen die tweedracht, secten, en muiterij in de kerken begeren aan te richten" ? ( uit het zonderegister van ons avondmaalsformulier )
In zulke gevoelige zaken de kerkelijke weg bewandelen kan veel onheil voorkomen. Dit zou nooit gebeurd zijn als de verhoudingen goed waren. Er is dus al eerder iets kapot gegaan.

Laten wij eerst het plaatsen van het artikel van ds Roos uit DWS afwachten.