Ontwikkelingen binnen de gereformeerde bond

[merel]

In onze gemeente is besloten dat als voorzang, naast de psalmen, ook uit een klein aantal liederen uit Weerklank mag worden gezongen.

Het gaat om een selectie die door de kerkenraad is vastgesteld en welke passend zijn bij onze gemeente.
Binnen de eredienst is hiervoor geen ruimte en houden we het bij de psalmen.

Persoonlijk vind ik het erg jammer dat deze ruimte er nu is. Maar anderen zullen er wel blij mee zijn.
Het geeft in ieder geval best wat spanning en onrust in de gemeente.

Waarom vind je het jammer?

Bij ons zijn ze al wat stappen verder. Wij zingen OB, NB, OTH en Weerklank. Ik zing zelf de psalmen het liefst in OB, maar dat is vooral, omdat ik daarvan de meeste wel ken. Verder zing ik ook graag andere liederen.

Omdat we een psalm hebben vervangen door een vrij lied, althans de mogelijkheid is er nu. Ik zing liever psalmen.
Verder was bij ons de voorzang de schoolpsalm waarmee de band tussen de school, gezin en de kerk tot uitdrukking kwam.
En ik zie de lege banken van gemeenteleden die niet komen als we een lied zingen.
Anderen, waaronder ikzelf, die wel komen maar niet meezingen. Maar dat is ook geen begaanbare weg.
Ik houd ook helemaal niet van veranderingen maar dat is op zich geen argument natuurlijk..

Niet van veranderingen houden, is best normaal volgens mij. Ik begrijp alleen niet goed waarom je niet mee zou willen zingen. Deze liederen zijn toch ook tot eer van God?

[MePaul]

Hervormd Bruchem gaat ook over op Weerklank. Het duurt nog even voordat het wordt ingevoerd (vanaf zondag 25 september 2022). Heel logisch besluit, aangezien Bruchem al jaren wat vooruitliep op Kerkwijk. Ook zag ik dat het uitnodigingsbeleid qua voorgangers ook wat veranderde de afgelopen jaren. Ik verwacht dat er enkele tientallen gemeentes binnen de gereformeerde bond overblijven die niet uit Weerklank of een andere liedbundel zingen. Het speelt niet alleen binnen de gereformeerde bond uiteraard, ook binnen de hersteld hervormde kerk zijn er 2 gemeentes die ook gezangen zijn gaan zingen (Apeldoorn en Soest). Weliswaar na de dienst, maar dat zijn uiteraard "opstapjes" naar meer wijzigingen in de liturgie tijdens de reguliere erediensten. Hhg Katwijk (Benjamin) zingt al jaren, misschien wel vanaf 2004 (?), twee gezangen in de erediensten.

Ik was altijd fel tegen gezangen in de eredienst, maar dat is veranderd. Ik ben nog steeds van mening dat de wens van gemeenteleden om gezangen te zingen vaak iets breders vertegenwoordigd. Namelijk dat men uiteindelijk toch vaak meer wil dan alleen liturgische wijzigingen (denk aan vrouw in het ambt en een andere preek). Zie hervormd Delft en Huizen als voorbeeld als het gaat om vrouw in het ambt en vooral ook de prediking in Huizen. Er zit geen causaal verband tussen liturgische wijzigingen en prediking/manier van Bijbellezen, maar zeker wel een duidelijke correlatie.

Gelukkig zijn er ook genoeg gemeentes die een Bijbelgetrouwe prediking cominberen met een liturgie waar ruimte is voor psalmen en gezangen. Ook moet je opassen dat je uit traditie/onderbuikgevoel tegen het zingen van gezangen bent. Zomaar een paar voorbeelden die in mijn ogen Weerklank cominberen met een Bijbelgetrouwe preek. Er zijn vast meer voorbeelden maar ik noem even deze:
hervormd Zwartebroek-Terschuur, Krabbendijke, Goes, Nieuw-Beijerland, Lelystad, Groot-Ammers, Putten, Lopikerkapel, Nijkerk (grote kerk en opstandingskerk) en hervormd Serooskerke (Walcheren)

[MePaul]

De psalmen uit Weerklank zingen we niet omdat die niet in de selectie zitten. Dus het is of een lied als voorzang of een psalm uit 1773.
Verder is vastgelegd dat we de komende 8 jaar sowieso niets veranderen.

De voorstanders van vernieuwingen zijn erg ontevreden maar dat zullen ze altijd zijn.

Hebben ze ook gezegd waarom ze hierin veranderen?

Er is ook best een gedeelte van de gemeente die graag vernieuwingen wil. De jeugd ziet bijvoorbeeld dat in Aalburg veel meer kan.
Dus aan die wens zijn ze iets tegemoet gekomen maar tegelijk is duidelijk dat we het in de eredienst bij de psalmen houden in de berijming 1773, niet ritmisch. Dus daar ben ik dan weer blij mee.

Kijkt de jeugd ook naar de prediking in Aalburg? Het verschil tussen hervormd Wijk en hervormd Aalburg qua preek en geloofsbelevenis is enorm vind ik. Of zie ik het niet goed? Komt de vraag naar vernieuwing echt vanuit de jeugd? Meestal komt het (tenmminste vanuit mijn ervaringen) namelijk vanuit mensen tussen de 40-50 jaar en neemt de jeugd de liturgie voor lief.

[DDD]

Dat kun je zo niet zeggen. In het geval van jongeren vertrekken er veel naar een andere kerk. En van de meer geduldige types raakt het geduld zo rond het veertigste levensjaar misschien op. Dat is iets anders.

[MePaul]

Dat kun je zo niet zeggen. In het geval van jongeren vertrekken er veel naar een andere kerk. En van de meer geduldige types raakt het geduld zo rond het veertigste levensjaar misschien op. Dat is iets anders.

Scherp dat is wel waar. Al zie ik ook wel gemeentes waar veel jongeren en jonge stellen toch bewust voor de klassieke wijk kiezen (hervormd Ede oude kerk).

[Hendrikus]

Dat kun je zo niet zeggen. In het geval van jongeren vertrekken er veel naar een andere kerk. En van de meer geduldige types raakt het geduld zo rond het veertigste levensjaar misschien op. Dat is iets anders.

Toch kun je ook dat weer niet allemaal op één hoop gooien.

Er is een categorie die naast de psalmen ook graag het klassieke kerklied wil zingen: de gezangen die vaak al eeuwenlang in de kerk werden gezongen, maar "bij ons" nog niet.

En je hebt de categorie die graag wat "vlottere nummers" wil zingen: meer het evangelicale genre, Opwekking etc, en dan bij voorkeur ook met begeleiding van een band.

Dat zijn wel echt twee verschillende groepen. En de tweede groep bestaat vooral uit dertigers en veertigers. Soms wordt de jeugd genoemd als reden om dit soort liederen in te voeren, maar het lijkt ten diepste het verlangen te zijn van de groep die twintig jaar geleden (of daaromtrent) de jeugd vormde.

[Terri]

Dat kun je zo niet zeggen. In het geval van jongeren vertrekken er veel naar een andere kerk. En van de meer geduldige types raakt het geduld zo rond het veertigste levensjaar misschien op. Dat is iets anders.

Scherp dat is wel waar. Al zie ik ook wel gemeentes waar veel jongeren en jonge stellen toch bewust voor de klassieke wijk kiezen (hervormd Ede oude kerk).

In Ede herv. oude kerk is tijdens de periode ds. Molenaar veel overstap geweest. Voornamelijk uit de afgescheidene kerken en deze hebben niet op voorhand behoefte aan een modernere liturgie. De stap om hervormd te worden is dan al groot zat. Juist de overeenkomsten met de oude gemeente voelt dan tenminste enigszins vertrouwd.

[Bourdon16]

De psalmen uit Weerklank zingen we niet omdat die niet in de selectie zitten. Dus het is of een lied als voorzang of een psalm uit 1773.
Verder is vastgelegd dat we de komende 8 jaar sowieso niets veranderen.

De voorstanders van vernieuwingen zijn erg ontevreden maar dat zullen ze altijd zijn.

Hebben ze ook gezegd waarom ze hierin veranderen?

Er is ook best een gedeelte van de gemeente die graag vernieuwingen wil. De jeugd ziet bijvoorbeeld dat in Aalburg veel meer kan.
Dus aan die wens zijn ze iets tegemoet gekomen maar tegelijk is duidelijk dat we het in de eredienst bij de psalmen houden in de berijming 1773, niet ritmisch. Dus daar ben ik dan weer blij mee.

Kijkt de jeugd ook naar de prediking in Aalburg? Het verschil tussen hervormd Wijk en hervormd Aalburg qua preek en geloofsbelevenis is enorm vind ik. Of zie ik het niet goed? Komt de vraag naar vernieuwing echt vanuit de jeugd? Meestal komt het (tenmminste vanuit mijn ervaringen) namelijk vanuit mensen tussen de 40-50 jaar en neemt de jeugd de liturgie voor lief.

Hervormd Veen en Wijk zijn wel vergelijkbaar denk ik. Wijk iets behoudender.
Aalburg is inderdaad een ander verhaal.
Of het echt vanuit de jeugd komt weet ik niet. Er is een enquête geweest en 70% was tegen het zingen van gezangen.
Ikzelf had ook liever de schoolpsalm gehouden als voorzang. Voor mij is dit echt een belangrijk punt.

[DDD]

Dat kun je zo niet zeggen. In het geval van jongeren vertrekken er veel naar een andere kerk. En van de meer geduldige types raakt het geduld zo rond het veertigste levensjaar misschien op. Dat is iets anders.

Scherp dat is wel waar. Al zie ik ook wel gemeentes waar veel jongeren en jonge stellen toch bewust voor de klassieke wijk kiezen (hervormd Ede oude kerk).

Maar dat ligt niet aan de liturgie, maar aan de preken.

[Ditbenik]

Hervormd Bruchem gaat ook over op Weerklank. Het duurt nog even voordat het wordt ingevoerd (vanaf zondag 25 september 2022). Heel logisch besluit, aangezien Bruchem al jaren wat vooruitliep op Kerkwijk. Ook zag ik dat het uitnodigingsbeleid qua voorgangers ook wat veranderde de afgelopen jaren. Ik verwacht dat er enkele tientallen gemeentes binnen de gereformeerde bond overblijven die niet uit Weerklank of een andere liedbundel zingen. Het speelt niet alleen binnen de gereformeerde bond uiteraard, ook binnen de hersteld hervormde kerk zijn er 2 gemeentes die ook gezangen zijn gaan zingen (Apeldoorn en Soest). Weliswaar na de dienst, maar dat zijn uiteraard "opstapjes" naar meer wijzigingen in de liturgie tijdens de reguliere erediensten. Hhg Katwijk (Benjamin) zingt al jaren, misschien wel vanaf 2004 (?), twee gezangen in de erediensten.

Ik was altijd fel tegen gezangen in de eredienst, maar dat is veranderd. Ik ben nog steeds van mening dat de wens van gemeenteleden om gezangen te zingen vaak iets breders vertegenwoordigd. Namelijk dat men uiteindelijk toch vaak meer wil dan alleen liturgische wijzigingen (denk aan vrouw in het ambt en een andere preek). Zie hervormd Delft en Huizen als voorbeeld als het gaat om vrouw in het ambt en vooral ook de prediking in Huizen. Er zit geen causaal verband tussen liturgische wijzigingen en prediking/manier van Bijbellezen, maar zeker wel een duidelijke correlatie.

Gelukkig zijn er ook genoeg gemeentes die een Bijbelgetrouwe prediking cominberen met een liturgie waar ruimte is voor psalmen en gezangen. Ook moet je opassen dat je uit traditie/onderbuikgevoel tegen het zingen van gezangen bent. Zomaar een paar voorbeelden die in mijn ogen Weerklank cominberen met een Bijbelgetrouwe preek. Er zijn vast meer voorbeelden maar ik noem even deze:
hervormd Zwartebroek-Terschuur, Krabbendijke, Goes, Nieuw-Beijerland, Lelystad, Groot-Ammers, Putten, Lopikerkapel, Nijkerk (grote kerk en opstandingskerk) en hervormd Serooskerke (Walcheren)

Je roept veel dingen vanuit vooronderstellingen. In Apeldoorn had men tijdens Corona voorzangers. Die zongen na afloop van de dienst een lied zodat de mensen die in de kerk waren niet allemaal tegelijk naar buiten konden. Toen de kerk weer volledig gevuld mocht worden (er ook geen voorzangers meer nodig waren) werd vanuit de gemeente gevraagd of dat lied zingen na afloop van de dienst niet mocht blijven. Een lied zingen na de dienst is uiteraard niets om tegen. En met liturgische vernieuwing heeft het helemaal niets te maken. Ja, er zal vast een tijd komen dat Apeldoorn ritmisch gaat zingen maar dat gebeurde voor de scheuring ook al. Dat het na de scheuring weer volledig niet-ritmisch werd kwam omdat Emst haar domicilie in Apeldoorn had. Ik zou het van harte toejuichen (ritmisch) als men de Psalmen weer gaat zingen zoals ze ooit zijn bedoeld.
Wat Katwijk betreft ligt de situatie weer anders. Dat was een confessionele gemeente waar al sinds jaar en dag gezangen werden gezongen en dat is zo gebleven.
Dat in Apeldoorn, Soest en Katwijk een correlatie is tussen wat jij liturgische vernieuwing vindt en de prediking/manier van Bijbellezen is pertinent onjuist.

[Geytenbeekje]

Hervormd Bruchem gaat ook over op Weerklank. Het duurt nog even voordat het wordt ingevoerd (vanaf zondag 25 september 2022). Heel logisch besluit, aangezien Bruchem al jaren wat vooruitliep op Kerkwijk. Ook zag ik dat het uitnodigingsbeleid qua voorgangers ook wat veranderde de afgelopen jaren. Ik verwacht dat er enkele tientallen gemeentes binnen de gereformeerde bond overblijven die niet uit Weerklank of een andere liedbundel zingen. Het speelt niet alleen binnen de gereformeerde bond uiteraard, ook binnen de hersteld hervormde kerk zijn er 2 gemeentes die ook gezangen zijn gaan zingen (Apeldoorn en Soest). Weliswaar na de dienst, maar dat zijn uiteraard "opstapjes" naar meer wijzigingen in de liturgie tijdens de reguliere erediensten. Hhg Katwijk (Benjamin) zingt al jaren, misschien wel vanaf 2004 (?), twee gezangen in de erediensten.

Ik was altijd fel tegen gezangen in de eredienst, maar dat is veranderd. Ik ben nog steeds van mening dat de wens van gemeenteleden om gezangen te zingen vaak iets breders vertegenwoordigd. Namelijk dat men uiteindelijk toch vaak meer wil dan alleen liturgische wijzigingen (denk aan vrouw in het ambt en een andere preek). Zie hervormd Delft en Huizen als voorbeeld als het gaat om vrouw in het ambt en vooral ook de prediking in Huizen. Er zit geen causaal verband tussen liturgische wijzigingen en prediking/manier van Bijbellezen, maar zeker wel een duidelijke correlatie.

Gelukkig zijn er ook genoeg gemeentes die een Bijbelgetrouwe prediking cominberen met een liturgie waar ruimte is voor psalmen en gezangen. Ook moet je opassen dat je uit traditie/onderbuikgevoel tegen het zingen van gezangen bent. Zomaar een paar voorbeelden die in mijn ogen Weerklank cominberen met een Bijbelgetrouwe preek. Er zijn vast meer voorbeelden maar ik noem even deze:
hervormd Zwartebroek-Terschuur, Krabbendijke, Goes, Nieuw-Beijerland, Lelystad, Groot-Ammers, Putten, Lopikerkapel, Nijkerk (grote kerk en opstandingskerk) en hervormd Serooskerke (Walcheren)

Je roept veel dingen vanuit vooronderstellingen. In Apeldoorn had men tijdens Corona voorzangers. Die zongen na afloop van de dienst een lied zodat de mensen die in de kerk waren niet allemaal tegelijk naar buiten konden. Toen de kerk weer volledig gevuld mocht worden (er ook geen voorzangers meer nodig waren) werd vanuit de gemeente gevraagd of dat lied zingen na afloop van de dienst niet mocht blijven. Een lied zingen na de dienst is uiteraard niets om tegen. En met liturgische vernieuwing heeft het helemaal niets te maken. Ja, er zal vast een tijd komen dat Apeldoorn ritmisch gaat zingen maar dat gebeurde voor de scheuring ook al. Dat het na de scheuring weer volledig niet-ritmisch werd kwam omdat Emst haar domicilie in Apeldoorn had. Ik zou het van harte toejuichen (ritmisch) als men de Psalmen weer gaat zingen zoals ze ooit zijn bedoeld.
Wat Katwijk betreft ligt de situatie weer anders. Dat was een confessionele gemeente waar al sinds jaar en dag gezangen werden gezongen en dat is zo gebleven.
Dat in Apeldoorn, Soest en Katwijk een correlatie is tussen wat jij liturgische vernieuwing vindt en de prediking/manier van Bijbellezen is pertinent onjuist.

De prediking in die plaatsen is wel degelijk verschillend dan een doorsnee-HHK.

[Geytenbeekje]

Dat kun je zo niet zeggen. In het geval van jongeren vertrekken er veel naar een andere kerk. En van de meer geduldige types raakt het geduld zo rond het veertigste levensjaar misschien op. Dat is iets anders.

Scherp dat is wel waar. Al zie ik ook wel gemeentes waar veel jongeren en jonge stellen toch bewust voor de klassieke wijk kiezen (hervormd Ede oude kerk).

In Ede herv. oude kerk is tijdens de periode ds. Molenaar veel overstap geweest. Voornamelijk uit de afgescheidene kerken en deze hebben niet op voorhand behoefte aan een modernere liturgie. De stap om hervormd te worden is dan al groot zat. Juist de overeenkomsten met de oude gemeente voelt dan tenminste enigszins vertrouwd.

T viel mij op dat er ook veel overstap was toen ds GH Molenaar nog in Doornspijk stond, er was vaak een mutatie.

[Erskinees]

Je roept veel dingen vanuit vooronderstellingen. In Apeldoorn had men tijdens Corona voorzangers. Die zongen na afloop van de dienst een lied zodat de mensen die in de kerk waren niet allemaal tegelijk naar buiten konden. Toen de kerk weer volledig gevuld mocht worden (er ook geen voorzangers meer nodig waren) werd vanuit de gemeente gevraagd of dat lied zingen na afloop van de dienst niet mocht blijven. Een lied zingen na de dienst is uiteraard niets om tegen. En met liturgische vernieuwing heeft het helemaal niets te maken.

Natuurlijk is dat wel een liturgische vernieuwing. Daar heb ik overigens niets op tegen, wat mij betreft zijn gezangen prima. Maar wanneer een eerst psalmzingende gemeente nu vooraf of achteraf een lied zingt, al dan niet in coronatijd door voorzangers, is dat feitelijk gewoon een vernieuwing.

[MePaul]

Hervormd Bruchem gaat ook over op Weerklank. Het duurt nog even voordat het wordt ingevoerd (vanaf zondag 25 september 2022). Heel logisch besluit, aangezien Bruchem al jaren wat vooruitliep op Kerkwijk. Ook zag ik dat het uitnodigingsbeleid qua voorgangers ook wat veranderde de afgelopen jaren. Ik verwacht dat er enkele tientallen gemeentes binnen de gereformeerde bond overblijven die niet uit Weerklank of een andere liedbundel zingen. Het speelt niet alleen binnen de gereformeerde bond uiteraard, ook binnen de hersteld hervormde kerk zijn er 2 gemeentes die ook gezangen zijn gaan zingen (Apeldoorn en Soest). Weliswaar na de dienst, maar dat zijn uiteraard "opstapjes" naar meer wijzigingen in de liturgie tijdens de reguliere erediensten. Hhg Katwijk (Benjamin) zingt al jaren, misschien wel vanaf 2004 (?), twee gezangen in de erediensten.

Ik was altijd fel tegen gezangen in de eredienst, maar dat is veranderd. Ik ben nog steeds van mening dat de wens van gemeenteleden om gezangen te zingen vaak iets breders vertegenwoordigd. Namelijk dat men uiteindelijk toch vaak meer wil dan alleen liturgische wijzigingen (denk aan vrouw in het ambt en een andere preek). Zie hervormd Delft en Huizen als voorbeeld als het gaat om vrouw in het ambt en vooral ook de prediking in Huizen. Er zit geen causaal verband tussen liturgische wijzigingen en prediking/manier van Bijbellezen, maar zeker wel een duidelijke correlatie.

Gelukkig zijn er ook genoeg gemeentes die een Bijbelgetrouwe prediking cominberen met een liturgie waar ruimte is voor psalmen en gezangen. Ook moet je opassen dat je uit traditie/onderbuikgevoel tegen het zingen van gezangen bent. Zomaar een paar voorbeelden die in mijn ogen Weerklank cominberen met een Bijbelgetrouwe preek. Er zijn vast meer voorbeelden maar ik noem even deze:
hervormd Zwartebroek-Terschuur, Krabbendijke, Goes, Nieuw-Beijerland, Lelystad, Groot-Ammers, Putten, Lopikerkapel, Nijkerk (grote kerk en opstandingskerk) en hervormd Serooskerke (Walcheren)

Je roept veel dingen vanuit vooronderstellingen. In Apeldoorn had men tijdens Corona voorzangers. Die zongen na afloop van de dienst een lied zodat de mensen die in de kerk waren niet allemaal tegelijk naar buiten konden. Toen de kerk weer volledig gevuld mocht worden (er ook geen voorzangers meer nodig waren) werd vanuit de gemeente gevraagd of dat lied zingen na afloop van de dienst niet mocht blijven. Een lied zingen na de dienst is uiteraard niets om tegen. En met liturgische vernieuwing heeft het helemaal niets te maken. Ja, er zal vast een tijd komen dat Apeldoorn ritmisch gaat zingen maar dat gebeurde voor de scheuring ook al. Dat het na de scheuring weer volledig niet-ritmisch werd kwam omdat Emst haar domicilie in Apeldoorn had. Ik zou het van harte toejuichen (ritmisch) als men de Psalmen weer gaat zingen zoals ze ooit zijn bedoeld.
Wat Katwijk betreft ligt de situatie weer anders. Dat was een confessionele gemeente waar al sinds jaar en dag gezangen werden gezongen en dat is zo gebleven.
Dat in Apeldoorn, Soest en Katwijk een correlatie is tussen wat jij liturgische vernieuwing vindt en de prediking/manier van Bijbellezen is pertinent onjuist.

Ik weet dat Katwijk (Benjamin) van oorsprong confessioneel is daarom benoem ik bewust ook Benjamin en veronderstelde ik ook dat ze dat al doen vanaf 2004. Verder maakt mij de achtergrond van het invoeren van de gezangen niet uit en ik wijs gezangen ook niet per definitie af, aangezien Gods Woord het niet afkeurt. Recent was ik in een dienst waar meer gezangen werden gezongen dan psalmen en toch hoorde ik daar een klassiek gereformeerde boodschap.

Hervormd Barneveld wijzigt ook enkele zaken in de liturgie in 2 van de 7 diensten:
De algemene kerkenraad heeft besloten dat in de diensten met vernieuwde liturgie (de beide ochtenddiensten in de Goede Herderkerk) met ingang van 1 september a.s. de volgende zaken veranderen:

- Per dienst zal er een bloemengroet worden gebracht aan een gemeentelid dat ziek is of op een andere manier een bemoediging vanuit de gemeente goed kan gebruiken.
- Het welkom wordt door een lid van het welkomstteam gedaan. De afkondigingen zullen zoveel mogelijk voor de dienst via de beamer worden getoond, waardoor het welkom kort en krachtig zal zijn.
- De Bijbellezing wordt gedaan door een gemeentelid. Dat is nu ook al veelal het geval, vanaf nu zal dat altijd het geval zijn.
Er komt een dynamische liedlijst, waardoor nieuwe liederen snel toegevoegd kunnen worden aan de lijst van liederen die we kunnen zingen. Liederen worden getoetst op theologische juistheid en op zingbaarheid en speelbaarheid.
- Er is elke week gelegenheid tot koffiedrinken, voorafgaand aan de dienst van 9.00u en na afloop van de dienst om 11.00u. Bij het koffiedrinken na de tweede dienst zullen predikant en kerkenraad zich zo snel mogelijk bij de koffiedrinkers voegen, zodat er ook met dominee en kerkenraad kan worden nagepraat over de dienst.
- Via de beamer (en dus ook via de uitzendingen via Youtube) zullen we ook lief en leed met elkaar gaan delen. Geboorte, ziekte en overlijden kunnen worden vermeld op het scherm. Ook voor andere afkondigingen of oproepen kan de beamer gebruikt worden. Vijf minuten voor aanvang van de dienst stopt de beamer, zodat we ons in alle rust kunnen voorbereiden op de dienst. Het is mogelijk om de beamer tijdens de preek te gebruiken voor het tonen van enkele dia’s met een illustratie of de hoofdpunten van de preek.

[Augustienus]

Je roept veel dingen vanuit vooronderstellingen. In Apeldoorn had men tijdens Corona voorzangers. Die zongen na afloop van de dienst een lied zodat de mensen die in de kerk waren niet allemaal tegelijk naar buiten konden. Toen de kerk weer volledig gevuld mocht worden (er ook geen voorzangers meer nodig waren) werd vanuit de gemeente gevraagd of dat lied zingen na afloop van de dienst niet mocht blijven. Een lied zingen na de dienst is uiteraard niets om tegen. En met liturgische vernieuwing heeft het helemaal niets te maken.

Natuurlijk is dat wel een liturgische vernieuwing. Daar heb ik overigens niets op tegen, wat mij betreft zijn gezangen prima. Maar wanneer een eerst psalmzingende gemeente nu vooraf of achteraf een lied zingt, al dan niet in coronatijd door voorzangers, is dat feitelijk gewoon een vernieuwing.

Het is een vernieuwing maar geen liturgische vernieuwing. Want het gezang wordt na de dienst gezongen, dus vormt geen onderdeel van de liturgie. Net zoals in veel gemeenten een psalm wordt gezongen voor de dienst. Of 'Een vaste burcht' of het Wilhelmus na de dienst op bepaalde feestdagen.