Kanseltaal

[eilander]

Mag de dominee even een klein grapje maken, omdat hij in het verkeerde bijbelhoofdstuk begonnen was en mensen gaan lachen.
De dominee komt erachter dat hij zijn uitgeschreven preek nog in de auto heeft liggen. Meldt dit en zegt: 2 versjes is niet genoeg, zing de hele Psalm maar even, dan kan ik mijn preek halen.

Ik vind het wel goed als een dominee zijn eigen stijl mag aanhouden. De ene is wat formeler, wat stijver. De ander wat losser en informeler. Ik vind het juist wel aardig om die verschillen te zien, anders worden heel verschillende mensen op de kansel plotseling allemaal hetzelfde. Het mag van mij wel wat 'natuurlijker', hoewel er natuurlijk wel uitersten zijn.

[Dodo]

Waarom heet dit topic "kanseltaal"?

Het gaat weer een heel andere kant op.
Wat voorbeelden die ik me zo herinner
Is het gepast dat een dominee in het gebed noemt dat een vrouw geopereerd moest worden aan haar baarmoeder?
Mag de dominee even een klein grapje maken, omdat hij in het verkeerde bijbelhoofdstuk begonnen was en mensen gaan lachen.
De dominee komt erachter dat hij zijn uitgeschreven preek nog in de auto heeft liggen. Meldt dit en zegt: 2 versjes is niet genoeg, zing de hele Psalm maar even, dan kan ik mijn preek halen.

Wat mij betreft nee ja nee.
Meestal wordt dit ook niet bedoeld met kanseltaal ;-)

[Mara]

Mag de dominee even een klein grapje maken, omdat hij in het verkeerde bijbelhoofdstuk begonnen was en mensen gaan lachen.
De dominee komt erachter dat hij zijn uitgeschreven preek nog in de auto heeft liggen. Meldt dit en zegt: 2 versjes is niet genoeg, zing de hele Psalm maar even, dan kan ik mijn preek halen.

Ik vind het wel goed als een dominee zijn eigen stijl mag aanhouden. De ene is wat formeler, wat stijver. De ander wat losser en informeler. Ik vind het juist wel aardig om die verschillen te zien, anders worden heel verschillende mensen op de kansel plotseling allemaal hetzelfde. Het mag van mij wel wat 'natuurlijker', hoewel er natuurlijk wel uitersten zijn.

Ik vind het ook prettiger en natuurlijker als een dominee hetzelfde op als naast de kansel is.

Meestal wordt dit ook niet bedoeld met kanseltaal ;-)

Nee misschien niet, maar ik wilde het even wat breder trekken.

Nog een voorbeeldje: het gebruik van het woordje EEN als dit eigenlijk niet juist is.
Het is EEN zoeken, in gewone taal zeg je dan: het is zoeken, of, je moet er naar zoeken.

En een nog jonge dominee zei, ik moest echt even naar een bepaalde stijl voor mezelf zoeken. Het past niet bij me om in de derde persoon over mezelf te praten, dat doe ik anders ook nooit.
Hij had daar wel commentaar op gekregen van mensen. Die moesten er kennelijk aan wennen.

[Ambtenaar]

En een nog jonge dominee zei, ik moest echt even naar een bepaalde stijl voor mezelf zoeken. Het past niet bij me om in de derde persoon over mezelf te praten, dat doe ik anders ook nooit.
Hij had daar wel commentaar op gekregen van mensen. Die moesten er kennelijk aan wennen.

Dat is ook heel raar toch, in de derde persoon over jezelf spreken.

[Jongere]

En een nog jonge dominee zei, ik moest echt even naar een bepaalde stijl voor mezelf zoeken. Het past niet bij me om in de derde persoon over mezelf te praten, dat doe ik anders ook nooit.
Hij had daar wel commentaar op gekregen van mensen. Die moesten er kennelijk aan wennen.

Dat is ook heel raar toch, in de derde persoon over jezelf spreken.

Dat ligt eraan hoe.
Als predikanten bijv. zoiets zeggen als, 'wij hopen vanmiddag weer bij u voor te gaan', dan kan ik daar nooit zoveel mee. (Is ook de eerste persoon natuurlijk, maar dan meervoud.) Zeg maar gewoon ik, dat is echt niet hoogmoedig.

Maar een predikant die voor zichzelf bidt in het gemeenschappelijk gebed in de eredienst, kan m.i. juist heel goed 3e persoon gebruiken. Zoiets als: 'geef Uw dienaar Uw Geest in het spreken, geef hem vrijmoedigheid'. Hij bidt dan namelijk niet namens zichzelf, maar namens de hele gemeente. Er zijn op dat moment meer mensen die voor hem in de 3e persoon bidden dan in de 1e, dus is het vrij logisch om voor de derde persoon te kiezen.

[Posthoorn]

Maar een predikant die voor zichzelf bidt in het gemeenschappelijk gebed in de eredienst, kan m.i. juist heel goed 3e persoon gebruiken. Zoiets als: 'geef Uw dienaar Uw Geest in het spreken, geef hem vrijmoedigheid'. Hij bidt dan namelijk niet namens zichzelf, maar namens de hele gemeente. Er zijn op dat moment meer mensen die voor hem in de 3e persoon bidden dan in de 1e, dus is het vrij logisch om voor de derde persoon te kiezen.

Zo schrijft Brakel het ook voor in de Redelijke Godsdienst. Vraag me af of dit aan de Boezemsingel ook geleerd wordt. ;-)

[Moderamen]

"Wij verzoeken u te zingen" wordt gelukkig wel langzaam uitgefaseerd.
Bidden is inderdaad een ander verhaal, eens met Jongere.

[Ambtenaar]

Maar een predikant die voor zichzelf bidt in het gemeenschappelijk gebed in de eredienst, kan m.i. juist heel goed 3e persoon gebruiken. Zoiets als: 'geef Uw dienaar Uw Geest in het spreken, geef hem vrijmoedigheid'. Hij bidt dan namelijk niet namens zichzelf, maar namens de hele gemeente. Er zijn op dat moment meer mensen die voor hem in de 3e persoon bidden dan in de 1e, dus is het vrij logisch om voor de derde persoon te kiezen.

Het kan. Desondanks vind ik het persoonlijk prettiger als een predikant gewoon eerste persoonlijk enkelvoud gebruikt als hij over zichzelf spreekt of bidt.

[DDD]

Inleiding lijkt me mooi genoeg. Je begint een goed verhaal met een inleiding. Dan vertel je wat je wilt vertellen. Dan vertel je je verhaal. En daarna vat je nog even samen wat je allemaal hebt gezegd, en wat de luisteraars daar mee aan moeten. Ideaal is als je drie hoofdpunten meldt. Dat schijnen mensen het beste te kunnen onthouden.

Dat alles heeft natuurlijk alleen zin als een verhaal ook daadwerkelijk drie duidelijke boodschappen heeft. Er zijn ook predikanten die drie kernwoorden uit een tekst halen en dat drie 'gedachten' noemen. Dergelijke 'gedachten' hebben de diepgang van een luciferdoosje, kan iedere lezer zelf in vijf minuten bedenken en zijn de naam 'gedachte' onwaardig. Zelfs de aanduiding 'punten' is voor zo'n indeling nog overdreven.

In zo'n geval kun je een drieslag mijns inziens beter overslaan.

Volgens mij is er geen zinnig bezwaar te bedenken tegen het ontwikkelen van een drietal gedachten, ook al hebben ze de diepgang van een luciferdoosje. Het verdelen in punten heeft als doel op voorhand te bepalen welke elementen naar voren komen, dus als dat de volgorde van de tekst is, dan is dat gewoon zo. En dat is best prettig voor de minder ontwikkelde luisteraar.

Dat ben ik helemaal niet met jou eens. Al was het maar omdat het zonde van de aandacht van de luisteraars is. Iedereen die iets minder gemotiveerd is, is al afgeleid voordat de preek goed en wel begonnen is. Dat is zonde van de moeite.

[-DIA-]

Het gaat hier in feite helemaal niet meer over wat met kanseltaal wordt bedoelt.

Maar we (ik) zien (zie) wel wat ontwikkelingen in het aankondigen van de psalmen.

Bij ons werd vroeger begonnen met:
De gemeente wordt verzocht om met eerbied te zingen...
Dit is heel lang bij ons in gebruik geweest.

Dan zagen (zag) we (ik) het volgende
Gemeente, laat ons dit samenzijn openen met het zingen van...

Ook heel kort (ds. Blok)
We zingen...

Wij (ik) herinner(en) ons (me) verschillende dominees die er soms ook nog bij voegden:
zonder voor- en naspel.

Soms werd een psalm spontaan gewijzigd:
Organist, laten we maar psalm X zingen i.p.v. wat op het bord staat
Of:
Laten we het 2e (of zoveelste) vers ook maar bij zingen.

[Wandelende]

Het gaat hier in feite helemaal niet meer over wat met kanseltaal wordt bedoelt.

Bedoel je met kanseltaal zinnen die in dezelfde bewoordingen herhalend terugkeren?

[keesjanm]

Het gaat hier in feite helemaal niet meer over wat met kanseltaal wordt bedoelt.

Bedoel je met kanseltaal zinnen die in dezelfde bewoordingen herhalend terugkeren?

En het liefst in een taalgebruik dat in 2018 helemaal niet meer bruikbaar is...

[Wandelende]

Het gaat hier in feite helemaal niet meer over wat met kanseltaal wordt bedoelt.

Bedoel je met kanseltaal zinnen die in dezelfde bewoordingen herhalend terugkeren?

En het liefst in een taalgebruik dat in 2018 helemaal niet meer bruikbaar is...

Dat is een interpretatie van jouw zijde, als aanvulling op mijn post waar ik mij verre van wil houden en een richting die DIA zeker niet zal bedoelen.

[Laag]

Het gaat hier in feite helemaal niet meer over wat met kanseltaal wordt bedoelt.

Bedoel je met kanseltaal zinnen die in dezelfde bewoordingen herhalend terugkeren?

En het liefst in een taalgebruik dat in 2018 helemaal niet meer bruikbaar is...

Ik moest denken aan ds A van Straalen, die eindigde de te bepreken tekst met: toe dus vààr. Als kind begreep ik nooit wat hij bedoelde.

[DDD]

Is dat niet gewoon dialect?