Liturgisch bumperkleven

Plaats reactie
Gebruikersavatar
Auto
Berichten: 4533
Lid geworden op: 22 feb 2002, 20:01

Liturgisch bumperkleven

Bericht door Auto »

Het is mij nog nooit zo opgevallen en ik denk dat het in de gemeente waar ik kerk niet of bijna nooit voorkomt. Maar onderstaande artikel vond ik de strekking toch wel heel aardig om over na te denken.
‘Overtredingen’ tijdens een kerkdienst
Geschreven door Dirk Molenaar
zaterdag, 12 juni 2010
Dirk Molenaar is van beroep organist. Ook is hij redacteur van ‘De Orgelvriend’. In dit blad voor orgelliefhebbers schrijft hij regelmatig een verhaal of column. Met zijn toestemming is onderstaand verhaal overgenomen uit dit blad. In de toekomst zullen er nog enkele volgen.

Af en toe gebeurt het.
De ene keer is het opvallender dan de andere.
Of is het misschien zo dat het je in de ene dienst meer stoort dan in een andere?
Soms is het de dienstdoende ouderling, of diaken. Dan gebeurt het maar een enkele keer.
Het je er aan storen als dienstdoend organist kan echter vaker gebeuren als het manco bij de predikánt ligt, want dan gaat dat de héle dienst door: het onmiddellijk iets zeggen als je je handen en voeten nog geen seconde geleden van de toetsen hebt gehaald. Heb je bijvoorbeeld een mooi ingetogen of juist majestueus naspel gedaan, als een soort uitroepteken van de laatste regels van het gezongen lied, dan ‘knalt’ daar meteen achteraan “Laten wij nu …”, of “Zullen wij …”, enzovoort. Het lijkt dan wel of alle overgangen van de liturgische delen door stemgeluid aan elkaar moeten worden geplakt! Of zou zo’n voorganger bang zijn dat de thuisblijvers aan de kerktelefoon misschien meteen zullen denken dat ze niet meer on-line met hun godshuis verbonden zijn?
Het fenomeen kwam bij ons niet vaak voor, maar áls het gebeurde, stoorde ik mij er meteen weer aan. Volgens mij ‘beleeft’ zo’n predikant alleen maar de liturgische componenten die hij/zij thuis heeft voorbereid en de eredienst op die zondag te weinig ervaart als een geheel, met zijn rustig op elkaar volgende delen.
Eén (gast)predikant in een van mijn twee organistschappen spande in dezen voor mij de kroon. Eigenlijk zou ik hem, om hem op zijn er-bovenop-zitten te wijzen, eens moeten ‘terugpakken’ door onmiddellijk na steeds zijn láátst uitgesproken woord daar mijn alleréérste akkoord tegenaan te smijten. Maar dat durfde ik niet – anders ook nooit – want er komt altijd wel een extra zinnetje achteraan, zelfs als er ook een gedrukte orde van dienst is. Bovendien hoort zulk akkoord-tegen-de-krip-gedrag beslist niet in een eredienst thuis, laten we wel wezen!

Toen de bewuste gastpredikant weer eens bij ons voorging en ik mij dus weer een beetje begon te ergeren, overwoog ik tijdens de preek – die daardoor bijna volledig aan mij voorbij ging – dat ik maar eens iets moest doen aan deze liturgische misstand! Of moest ik die maar lijdzaam ondergaan, net zo lang tot ik er nóg 94 stellingen bij had en dán pas met hamer en vier spijkers op een kerkdeur afstappen? Nee, laat ik de man maar eens opbellen. Maar deze voorganger was niet een gewone predikant, hij was zelfs emeritus professor van een eind over de zeventig. Dus moest ik goed met mijn verhaal voor de dag komen! Al meteen schoten een paar fraaie aanvangszinnen in mij omhoog waarmee ik het telefoongesprek zou beginnen. En ik had voor des predikanten plakgedrag ook opeens een mooie uitdrukking gevonden!
Na de dienst en uitleidend orgelspel pakte ik mijn spullen van het rugwerk en klapte de doos van mijn orgelspeelbril dicht. Opeens klonk er vanuit de kerk “Bedankt voor uw mooie orgelspel, meneer de organist!” Ik wurmde mij achter de orgelbank langs en keek over het deel van de balustrade van waaronder die dankbare woorden kwamen. Het was de predikant, met zijn koffertje in de hand die met een uiterst vriendelijk gezicht naar boven keek! Ik stak mijn hoofd wat verder over de balustrade en antwoordde wat overrompeld “Dank u wel dominee en u bedankt voor uw mooie preek.” Het bazuinblazende witte engeltje vlak voor mij liet even van schrik haar instrument zakken, want dat was een dikke leugen! Die hele preek had ik immers laten overwaaien door mijn overpeinzingen over het aan de kaak stellen van een liturgische misstand, gepleegd door diezelfde aardige oude man! Maar ik grabbelde mijzelf meteen weer bij elkaar; ik was immers nu toch goed voorbereid op een stevig dispuut?
“Dominee, mag ik u op iets wijzen waar u zich alle kerkdiensten hier schuldig aan maakt?”
“Ik mij schuldig aan maak?” vroeg de stomverbaasde emeritus die prompt zijn koffertje in een kerkbank zette. “Nou ja, in zekere zin wel, u doet namelijk constant aan liturgisch bumperkleven!” “Liturgisch bumperkleven? Wat bedoelt u dáár nu in vredesnaam mee?” Ik legde hem het hele gebeuren uit, deed daarbij op het rugwerkdak met pam-pam-pam na hoe ik een naspel afsluit en liet er meteen luid galmend op volgen “Laten wij nu de bijbel openen en …” De man schoot in de lach en zei “O, doe ik dat? Maar dat ben ik mij totaal niet bewust, dat ‘liturgisch bumperkleven’. Heet dat zo bij u organisten?”
“Nee, dat schoot mij plotseling te binnen tijdens, eh ná uw preek.” De predikant pakte zijn koffertje. “Ik ben heel blij dat u mij hierop hebt gewezen en ik wil mijn best doen om het te veranderen. Maar u moet het mij niet al te kwalijk nemen als ik het een volgende keer nóg wel eens doe. Want ik ben al een oude man en dan zit zoiets er zó ingesleten dat je er haast niet meer van af komt.”

Ongeveer een half jaar later was de emeritus professor opnieuw de voorganger en ik was zeer benieuwd of hij was gestopt met zijn liturgisch bumperkleven. Mijn opmerking had geholpen: tweemaal slechts zat hij er te dicht op. Na afloop was ik even helemaal vertederd toen de eerwaarde met zijn koffertje van beneden riep “Heb ik mij er nu goed aan gehouden, meneer de organist?” “ Ja hoor, uitstekend dominee, dank u wel!”

Eenrum
Dirk Molenaar

Bron: http://www.kerkbladvoorhetnoorden.nl
Erasmiaan
Berichten: 8596
Lid geworden op: 17 okt 2005, 21:25

Re: Liturgisch bumperkleven

Bericht door Erasmiaan »

Ik vind het prachtig als een predikant dat doet, 'liturgisch bumperkleven'. Dan voel je dat hij staat te popelen om het Woord uit te dragen. Ik ken ook een predikant die altijd een voorrede houdt over de gezongen verzen. Als dan het orgel stopt wordt gelijk (al liturgisch bumperklevend) een aansprekend gedeelte uit de zojuist gezongen psalm nagesproken (en daarna verklaard). Er wordt dan door de predikant als het ware ingegaan op de stem van de gemeente.
Gebruikersavatar
Auto
Berichten: 4533
Lid geworden op: 22 feb 2002, 20:01

Re: Liturgisch bumperkleven

Bericht door Auto »

Erasmiaan schreef:Ik vind het prachtig als een predikant dat doet, 'liturgisch bumperkleven'. Dan voel je dat hij staat te popelen om het Woord uit te dragen. Ik ken ook een predikant die altijd een voorrede houdt over de gezongen verzen. Als dan het orgel stopt wordt gelijk (al liturgisch bumperklevend) een aansprekend gedeelte uit de zojuist gezongen psalm nagesproken (en daarna verklaard). Er wordt dan door de predikant als het ware ingegaan op de stem van de gemeente.
Ja, dat laatste heb ik ook een aantal keren meegemaakt, waarbij de predikant zichtbaar geraakt is door het orgelspel en door het zingen, dat hij dan de regels die hem raakte nogmaals citeerde.
Gebruikersavatar
refo
Berichten: 23811
Lid geworden op: 29 dec 2001, 11:45

Re: Liturgisch bumperkleven

Bericht door refo »

Ik ken ook zo'n bumperklevende predikant.
Na de laatste noot van het tussenspel viel hij meteen in. Een fractie van een seconde daarna het orgel. Hij had niet één doch twee verzen opgegeven.
--------------
Voorts ben ik van mening dat portretten van oudvaders, reformatoren en andere theologen niet zouden moeten worden toegestaan als avatar.
Erasmiaan
Berichten: 8596
Lid geworden op: 17 okt 2005, 21:25

Re: Liturgisch bumperkleven

Bericht door Erasmiaan »

refo schreef:Ik ken ook zo'n bumperklevende predikant.
Na de laatste noot van het tussenspel viel hij meteen in. Een fractie van een seconde daarna het orgel. Hij had niet één doch twee verzen opgegeven.
Haha, dat heb ik ook wel eens gezien, ja (de predikant had zijn mond al openmaar het orgel overstemde de klank...).
Ander
Berichten: 3548
Lid geworden op: 20 mar 2007, 20:50

Re: Liturgisch bumperkleven

Bericht door Ander »

Erasmiaan schreef:Ik vind het prachtig als een predikant dat doet, 'liturgisch bumperkleven'. Dan voel je dat hij staat te popelen om het Woord uit te dragen. Ik ken ook een predikant die altijd een voorrede houdt over de gezongen verzen. Als dan het orgel stopt wordt gelijk (al liturgisch bumperklevend) een aansprekend gedeelte uit de zojuist gezongen psalm nagesproken (en daarna verklaard). Er wordt dan door de predikant als het ware ingegaan op de stem van de gemeente.
herkenbaar.
Gebruikersavatar
Zacheüs
Berichten: 244
Lid geworden op: 04 sep 2009, 13:18
Locatie: ergens in het midden des lands

Re: Liturgisch bumperkleven

Bericht door Zacheüs »

Wij hebben sinds kort een nieuwe geluidsinstallatie in de kerk ivm audioserver.
Als de dominee direct na het orgelspel begint te praten, 'pikt' zijn microfoon het nog niet zodat de eerste helft van de zin via internet niet eens is te horen......
Gebruikersavatar
Gijs83
Berichten: 7035
Lid geworden op: 04 feb 2008, 17:12
Locatie: vlakbij een kerk

Re: Liturgisch bumperkleven

Bericht door Gijs83 »

Zacheüs schreef:Wij hebben sinds kort een nieuwe geluidsinstallatie in de kerk ivm audioserver.
Als de dominee direct na het orgelspel begint te praten, 'pikt' zijn microfoon het nog niet zodat de eerste helft van de zin via internet niet eens is te horen......
Dat gebeurt hier geloof ik ook.
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 16724
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Re: Liturgisch bumperkleven

Bericht door Hendrikus »

Het is ook wel een aardige gedachte dat je als organist de dominee het zwijgen kunt opleggen. :haha

Maar serieus: één van de redenen waarom men voor deze rangorde kiest, is dat de predikant dan gewoon kan meezingen zonder dat hij via de kerktelefoon of Audioserver als een solist te horen is. Zodra de microfoon in de kerkruimte orgelspel en/of gemeentezang oppikt, krijgt de microfoon van de predikant geen signaal meer.

Maak je als organist een mooi zacht voorspel en krijgt de predikant op de preekstoel een verschrikkelijke hoestbui, dan wordt dát weer het sterkste signaal en kunnen de thuisluisteraars genieten van een stevig potje ambtelijk gerochel :hum
~~Soli Deo Gloria~~
commentator
Berichten: 36
Lid geworden op: 06 okt 2009, 19:20

Re: Liturgisch bumperkleven

Bericht door commentator »

Prachtige term, liturgisch bumperkleven. Ik zal het onthouden!
Maar andersom komt ook voor: soms heb ik een lied zo gekozen, dat de woorden en de sfeer van het lied direct aansluiten bij schriftlezing, preek of gebed. En dan heb je wel eens organisten, die dat niet aanvoelen, en er eerst nog een voorspel met allerlei zijweggetjes en kronkelpaadjes tegenaan gooien, waarna het verband met voorafgaande helemaal verdwenen is...
Gelukkig zijn er ook organisten die zoiets onmiddellijk aanvoelen, en waar dat gebeurt, merk je dat kerkgangers erdoor worden geraakt en hopelijk ook gesticht....
Gebruikersavatar
caprice
Berichten: 2672
Lid geworden op: 22 jan 2004, 21:51
Locatie: Woestijn des levens

Re: Liturgisch bumperkleven

Bericht door caprice »

Meneer Dirk schreef:Toen de bewuste gastpredikant weer eens bij ons voorging en ik mij dus weer een beetje begon te ergeren, overwoog ik tijdens de preek – die daardoor bijna volledig aan mij voorbij ging – dat ik maar eens iets moest doen aan deze liturgische misstand!
Hoezo bijzaken.
Laatst gewijzigd door caprice op 19 jun 2010, 22:45, 1 keer totaal gewijzigd.
Gewetensbezwaarde trouwambtenaar - 'De totalitaire staat werpt het geweten van haar burgers weg als een waardeloos vod'
Dr. J.H. Bavinck
Gebruikersavatar
Auto
Berichten: 4533
Lid geworden op: 22 feb 2002, 20:01

Re: Liturgisch bumperkleven

Bericht door Auto »

caprice schreef:
Auto schreef:Toen de bewuste gastpredikant weer eens bij ons voorging en ik mij dus weer een beetje begon te ergeren, overwoog ik tijdens de preek – die daardoor bijna volledig aan mij voorbij ging – dat ik maar eens iets moest doen aan deze liturgische misstand!
Hoezo bijzaken.
Hee vriend, wil je even het citaat aanpassen, dat heb ik niet gezegd dat heeft de schrijver gezegd.
Gebruikersavatar
Jacobse
Berichten: 415
Lid geworden op: 04 feb 2009, 19:40

Re: Liturgisch bumperkleven

Bericht door Jacobse »

commentator schreef:Prachtige term, liturgisch bumperkleven. Ik zal het onthouden!
Maar andersom komt ook voor: soms heb ik een lied zo gekozen, dat de woorden en de sfeer van het lied direct aansluiten bij schriftlezing, preek of gebed. En dan heb je wel eens organisten, die dat niet aanvoelen, en er eerst nog een voorspel met allerlei zijweggetjes en kronkelpaadjes tegenaan gooien, waarna het verband met voorafgaande helemaal verdwenen is...
Gelukkig zijn er ook organisten die zoiets onmiddellijk aanvoelen, en waar dat gebeurt, merk je dat kerkgangers erdoor worden geraakt en hopelijk ook gesticht....
In het bovenstaande is gezegd: "soms heb ik een lied zo gekozen....direct aansluiten bij...schriftlezing,preek of gebed".
Waarom "soms "en niet: altijd?
Niet echt begrijpelijk.
De eredienst immers is één geheel; de gezamenlijke verering van God door de gelovigen zal de meeste ingang en diepgang hebben, en daarmee naar alleszins te hopen is: ook vrucht hebben, als ook de liederen - zingen is tweemaal bidden tegelijk, zegt Augustinus - ten nauwste verbonden zijn met schriftlezing en preek en gebed.
Thomas
Gebruikersavatar
memento
Berichten: 11339
Lid geworden op: 29 dec 2001, 11:42

Re: Liturgisch bumperkleven

Bericht door memento »

Een paar seconden stilte in de eredienst... Ik vindt dat wel mooi.
Gebruikersavatar
jvdg
Berichten: 12063
Lid geworden op: 12 okt 2006, 14:07

Re: Liturgisch bumperkleven

Bericht door jvdg »

memento schreef:Een paar seconden stilte in de eredienst... Ik vindt dat wel mooi.
Ik ook, die paar seconden kunnen heel inhoudsvol zijn.
Een soort "sela" zoals in de psalmen.
Plaats reactie