Orgelmuziek in de eredienst

[eilander]

Wat was de reden van zijn weigering?

Naar wat ik hoorde was het omdat psalm 88 volgens hem niet gezongen hoort worden omdat deze de Godverlatenheid beschrijft. Of iets dergelijks. Maar goed, de predikant had de psalm toegelicht: dat de gelovige nimmermeer van God verlaten zal worden, omdat Christus in de Godverlatenheid is geweest.

Klaas Bolt heeft over Psalm 88 een prachtige bewerking gemaakt.
Maar deze organist had gewoon z'n dienst moeten afstaan aan een collega. Die dienst moet doorgaan, en als daar dingen gebeuren waar je moeite mee hebt, zoek je een vervanger.

Driemaal eens.
Wat een bizar verhaal... Tijd voor een stevig gesprek, denk ik zo.

[Jongere]

Ergens zou je ook wel weer wensen dat iedere organist zo consciëntieus met zijn/haar taak zou omgaan. Deze man wist in ieder geval heel goed wat hij (niet) speelde. Ik heb ook wel eens marsen horen spelen bij psalmen over Godsverlating, waar je treurig van wordt.

Maar het is natuurlijk een miskenning van wat nu juist één van de grootste wonderen van de Bijbel is: dat er geen geestelijke toestand zo diep is of die wordt in de psalmen bezongen en mag door ons worden nagezongen - al is het met gebroken klanken. Juist hierin is de Heere Jezus ons voorgegaan. In de laatste etmalen van Zijn leven "leefde" Hij in de psalmen.

Of zoals de kanttekeningen het zo mooi schrijven:

Anderdeels vindt men ook in dit boek allerlei heilige geestelijke oefeningen der godzaligheid, als: formulieren of voorschriften van Gods lof en prijs, van dankzeggingen voor ontvangen weldaden, en geloften van dankbaarheid, van zeer vele aandachtige en vurige gebeden tot God, om alles wat tot eer van Hem en tot zowel bijzonderen als gemenen welstand der gelovigen zou mogen dienen, voornamelijk in allerlei kruis en bekommernis, met zeer heilige meditatiën en uitermate lieflijke vertroostingen en versterkingen in geloof, geduld en alle godzaligheid; zodat er geen toestand van enig christenmens zal kunnen bedacht of gevonden worden, waarin hij niet uit dit boek naar wens zou kunnen gediend zijn tot bevrediging zijner consciëntie en bevordering zijner zaligheid.

[DDD]

Onlangs meegemaakt: de organist weigerde psalm 88 te spelen.
Een gastpredikant ging voor (oudpredikant van de gemeente), en de organist had - toen hij het lijstje psalmen doorkreeg - de dominee gebeld om te vragen of hij een andere psalm wilde opgeven, want met psalm 88 had hij grote moeite. De predikant weigerde dit. De organist is voorafgaand aan de dienst nog naar de consistoriekamer gekomen om zijn standpunt uiteen te zetten, maar kreeg van kerkenraad en predikant de opdracht toch gewoon te spelen. Halverwege het voorspel brak hij af en ging in een kerkbank zitten. De predikant verzocht hem toch te spelen, maar het bleef stil. Een ouderling die tevens organist is, is toen op verzoek van de predikant naar boven gedraafd en heeft de psalm begeleid, waarna de reguliere organist het weer overnam.
Ik zit nog steeds verbijsterd. Gebeurt zoiets wel vaker?
Mij lijkt dat de organist de hele aanstootgevende toestand had kunnen voorkomen door - toen hij het lijstje psalmen doorkreeg - eenvoudigweg de hele dienst te ruilen met een collega-organist. Of nog beter: zich kunnen realiseren dat psalm 88 ook een onderdeel van Gods Woord is, en gewoon spelen.

Wat raar dat de kerkenraad niet gewoon een andere organist heeft gevraagd voor deze hele dienst. De man geeft toch duidelijk en tijdig aan dat hij gewetensbezwaard is.

Dat een kerkenraad opdrachten uitdeelt in gewetenskwesties vind ik sowieso al vreemd. Maar de organist had beter vooraf kunnen melden dat hij de hele dienst niet wilde spelen of in ieder geval deze psalm niet.

[Hendrikus]

Wat raar dat de kerkenraad niet gewoon een andere organist heeft gevraagd voor deze hele dienst. De man geeft toch duidelijk en tijdig aan dat hij gewetensbezwaard is.

Dat een kerkenraad opdrachten uitdeelt in gewetenskwesties vind ik sowieso al vreemd. Maar de organist had beter vooraf kunnen melden dat hij de hele dienst niet wilde spelen of in ieder geval deze psalm niet.

Goed lezen, DDD. Zita vertelt dat de organist de dominee heeft gebeld, gevraagd heeft om een andere psalm op te geven, en de dominee wilde dat niet.
Op dat punt had de organist dus moeten zeggen: dan speel ik die dienst niet. Als hij een vervanger had geregeld, was er niets aan de hand geweest.
Hij is vóór de dienst nog naar de consistorie gegaan om er nogmaals over te praten, maar dan ben je al te laat: in dat stadium is het al vrijwel onmogelijk om nog een andere organist te regelen.

Bij ons is het in elk geval zo dat de organist zelf voor vervanging moet zorgen als hij niet kan of wil spelen. Niet de kerkenraad.

[DDD]

Ik heb prima gelezen, maar jij niet.

Deze man is gewetensbezwaard. Hij heeft dat bij de kerkenraad gemeld. Waarom zou hij moeten meewerken aan vervanging? Moet een gewetensbezwaarde verpleegkundige ook zelf een collega zoeken die wil helpen bij abortus? En zo ja, dan zou het mijns inziens niet zo moeten zijn.

De kerkenraad wist van zijn gewetensbezwaar. De kerkenraad had moeten zeggen: dan vragen wij een andere organist. Dat was de koninklijke weg.

[Herman]

Deze man is gewetensbezwaard.

Die bezwaardheid is schijn. Als je niet achter het psalmboek kunt staan, hoe kan je dan nog functioneren als organist?

[DDD]

Dat slaat natuurlijk nergens op. Kennelijk functioneert de man al een tijdje als organist. Zolang de gewraakte psalm(en) niet worden gezongen, is er geen probleem. Iets anders is, dat als dat wel geregeld gebeurt, de organist het wel bij aanstelling had moeten melden.

[eilander]

Niet eens met @DDD, maar dat heeft ook te maken met de inhoud van de bezwaren. Dat iemand vindt dat een psalm niet gezongen mag worden, vind ik veel te ver gaan.

Verder totaal niet eens, omdat ik het ongehoord vind dat iemand een dergelijk bezwaar in een kerkdienst gaat 'uitvechten'. Als hij een andere organist had gevraagd, had nooit iemand hiervan geweten. Nu ging hij tijdens een kerkdienst de boel in het honderd sturen door simpelweg zijn taak niet uit te voeren.
Had de koster psalm 88 niet op het psalmenbord moeten zetten, of misschien de dominee de toegang moeten weigeren?

En als er de volgende keer een organist is die 'gewetensbezwaren' heeft tegen het zingen van lofpsalmen, ga je daar dan ook rekening mee houden?

Mijn advies: goed gesprek met deze man aangaan, en als hij er bij blijft: ontslaan. Om zijn verwerpelijke opvatting over een deel uit de Bijbel, en om zijn ergerlijke gedrag tijdens de uitvoering van zijn taak in een kerkdienst.

[Herman]

Dat slaat natuurlijk nergens op.

Dus het staat een ieder vrij om naar zijn eigen geweten bepaalde gedeelte uit de Schrift te negeren?

[huisman]

Ik heb prima gelezen, maar jij niet.

Deze man is gewetensbezwaard. Hij heeft dat bij de kerkenraad gemeld. Waarom zou hij moeten meewerken aan vervanging? Moet een gewetensbezwaarde verpleegkundige ook zelf een collega zoeken die wil helpen bij abortus? En zo ja, dan zou het mijns inziens niet zo moeten zijn.

De kerkenraad wist van zijn gewetensbezwaar. De kerkenraad had moeten zeggen: dan vragen wij een andere organist. Dat was de koninklijke weg.

Gewetensbezwaard vanwege een deel van Gods openbaring? Dit kan natuurlijk echt niet. Voor de discussie is het fijn dat jij vaak aan de andere kant gaat staan maar dit verdedigen moet jou zelfs moeite kosten.
Als deze organist door bv levensomstandigheden moeite heeft met een bepaalde Psalm moet hij zich laten vervangen. Dit is heersen en niet dienen.

[DDD]

Ik vind oprecht dat als deze man dit tijdig heeft gemeld, het primair aan de kerkenraad is om hem te vervangen.

Iets anders is, dat het ook mooi zou zijn geweest als hij zelf al een andere organist had geinformeerd. En nee, het kost me geen moeite om dit te verdedigen. Ik zou zelf ook niet de laatste verzen van psalm 137 begeleiden.

[Herman]

Ik zou zelf ook niet de laatste verzen van psalm 137 begeleiden.

Ik zou mee eerst eens grondig verdiepen in wat er staat, voordat je deze keuze maakt. Beetje googelen levert een zeer interessante studie over deze psalm op.

[ejvl]

Ik heb prima gelezen, maar jij niet.

Deze man is gewetensbezwaard. Hij heeft dat bij de kerkenraad gemeld. Waarom zou hij moeten meewerken aan vervanging? Moet een gewetensbezwaarde verpleegkundige ook zelf een collega zoeken die wil helpen bij abortus? En zo ja, dan zou het mijns inziens niet zo moeten zijn.

De kerkenraad wist van zijn gewetensbezwaar. De kerkenraad had moeten zeggen: dan vragen wij een andere organist. Dat was de koninklijke weg.

Het ging om een gastpredikant. De organist heeft deze predikant opgebeld. Ik lees niet dat hij dit bij de kerkenraad gemeld heeft.
Dat de kerkenraad in de consistorie aangeeft dat hij de psalm toch moet spelen, lijkt mij logisch omdat hij er net voor de dienst mee komt. Ik lees het alsof hij de kerkenraad niet geïnformeerd heeft, maar alleen de gastpredikant.

De organist had ruim van tevoren de kerkenraad moeten informeren, en de regelaar van de orgelbeurten, dan had er een vervanger geregeld kunnen worden.

[DDD]

Het was de oud-predikant van de gemeente. Maar ik ben het met je eens dat de organist het schriftelijk bij de kerkenraad had moeten melden en bij de regelaar van de orgelbeurten.

In dit geval wilde hij zich over zijn gewetensbezwaren heen zetten, maar dat ging uiteindelijk niet. En dan is het goed dat hij dat heeft gedaan, want Paulus zegt duidelijk dat het anders zonde zou zijn geweest.

Van een gastpredikant mag je mijns inziens verwachten dat hij dit gesprek met de kerkenraad deelt. En zeker als het de oud-predikant is. Dus de predikant is mijns inziens ook in gebreke gebleven, voor zover hij dat niet heeft gedaan.

Los van deze kanttekeningen ben ik het eens met ejvl.

[DDD]

Ik zou zelf ook niet de laatste verzen van psalm 137 begeleiden.

Ik zou mee eerst eens grondig verdiepen in wat er staat, voordat je deze keuze maakt. Beetje googelen levert een zeer interessante studie over deze psalm op.

Het gaat in dit gesprek niet over de functie van de psalm in Gods openbaring. Maar om de functie van deze psalm in de nieuwtestamentische eredienst. Als ze deze psalm in Syrie zingen, zal ik er geen kwaad woord van zeggen, maar in mijn gemeente slaat het als een tang op een varken.