Begin catechese op 6-jarige leeftijd

[helma]

Begin catechese op 6-jarige leeftijd

Er zou veel gewonnen zijn in de geloofsopvoeding van jongeren in onze tijd als zij vanaf hun zesde jaar catechisatie zouden krijgen, is de overtuiging van G. van de Breevaart .

De toespraken bij jaaropeningen van scholen, de verslagen van congressen, de rapporten en verslagen ter behandeling op synodes en bijdragen van onder anderen predikanten in het RD spreken alle van grote zorg met betrekking tot de kennisoverdracht van met name de geloofsleer aan ons nageslacht. Het lijkt erop dat het er met de opvoeding van kinderen en jongeren hopeloos voorstaat.

Hoewel er ouders zijn die biddend werkzaam zijn met de toerusting van hun kinderen conform de Bijbelse opdracht, leert de praktijk dat dit geen regel meer is. Toch is het Gods bevel om jonge kinderen aan te sporen tot het onderzoek van de Heilige Schrift. Psalm 78 is daarvan een duidelijk bewijs. Wij zijn gehouden onze kinderen verborgenheden te vertellen, die wij weten en van ons voorgeslacht hebben gehoord. Wij mogen hun die verborgenheden niet onthouden.

Dat werd beloofd bij de heilige doop voor Gods aangezicht, zodat hun kinderen het hun kleinkinderen weer vertellen zouden.

Die verborgenheden hebben betrekking op Gods handelen in het verleden met Israël en in het heden met ons en onze kinderen. „De verborgenheid der godzaligheid is groot”, zo schrijft de apostel Paulus aan Timotheüs (1 Tim. 3:16). Deze verborgenheden dienen noodzakelijk door opvoeders gekend te worden, wil er sprake zijn van overdragen.

Helaas moet worden geconstateerd dat het met de kennis van vaders en moeders niet zo best gesteld is. Ondanks het feit dat wij en onze kinderen meer onderwijs genoten dan onze voorouders, blijft de parate kennis van de Heilige Schrift ver achter.

Daarbij komt dat de vrijmacht en de almacht van onze God nauwelijks nog worden geëerbiedigd. De eerbied voor God en Zijn Woord laat bij ouders en ambtsdragers veel te wensen over. Aandacht hiervoor in prediking en pastoraat is onmisbaar.

Niemand onzer is bij machte deze ontwikkeling te keren of tot staan te brengen. Evenwel zijn we geroepen om onze belofte voor Gods aangezicht, dat wij onze kinderen zullen opvoeden in de vreze des Heeren, gestand te doen. God geve dat dit nood worde voor ouders en opvoeders. Om uit die nood te roepen tot God om Zijn hulp en bijstand in deze.

Vatbaar Praktisch zouden we hieraan invulling kunnen geven door het catechetisch onderwijs op 6-jarige leeftijd aan te vangen. Het is een eenvoudige raad, voor velen misschien te eenvoudig. Mijn diepe overtuiging is dat de leeftijd van 6 tot 12 jaar, die nu door ouders en ambtsdragers onbenut blijft, van eminent belang is in de opvoeding van onze kinderen. Op die leeftijd zijn ze vaak nog vatbaar voor indrukken van God en Zijn alwetendheid.

Laten ouders en kerkenraden hierin hun verantwoordelijkheid nemen. Onder Gods zegen kan deze maatregel een positieve bijdrage leveren aan het zo profijtelijke besef dat wij op reis zijn naar de ontmoeting met God om rekenschap af te leggen van ons rentmeesterschap.

De auteur is ouderling en oud-evangelist in de Gereformeerde Gemeenten.

© Reformatorisch Dagblad | Pagina 14 | 03 september 2013

Ik ben vóór! Heb zelf vanaf mijn 4e catechisatie gehad en ik heb er nog altijd profijt van.

[Luther]

Van harte eens met Van de Breevaart. Misschien moeten we dan eerst maar eens beginnen met catechese vanaf 9 jaar.

[PvS]

Van harte eens met Van de Breevaart. Misschien moeten we dan eerst maar eens beginnen met catechese vanaf 9 jaar.

Waarom niet vanaf 6 jaar?

[JolandaOudshoorn]

Er is toch zondagsschool? Volgens mij begint dat vanaf 4 jaar.

[Eppo Gremdaat]

Ik vind 6 dan wel 9 jaar wel erg jong. Er is ook nog zoiets als zondagsschool dan wel kindernevendienst. En bij dat laatste wennen ze al vroeg aan de kerkgang (met hun ouders, als gezin dus) en de verkondiging wordt op hun leeftijd afgestemd (vaak zijn er diverse kleine groepjes al naar gelang hun leeftijd). De uiterste leeftijd tot aan de kindernevendienst in 12/13 jaar, de datum van het begin van de cathecheseleeftijd. En wat is er 'spannender' voor kinderen om te helpen bij het collecteren dan wel folders uit te delen na de dienst én met de gemeente (en dus je ouders) het zondagslied te zingen. Bovendien staan ze met hun neus (vaak) bovenop de doopsbedening.
Aanschouwelijk onderwijs dus. En dat op zondag!

[Eppo Gremdaat]

Er was een pb van iemand die het maar niks vindt, die kindernevendienst......Om diegene gerust te stellen: ná het zingen en voor de verkondiging gaan ze naar hun eigen 'kinder-dienst'. Ze blijven tot na de schriftlezing en horen in hun eigen taal wat er in de verkondiging gezegd wordt. Daarna komen ze weer terug. En met elkaar horen we het dankgebed en met elkaar bidden we het gebed des Heren.
Ik wou dat zoiets in mijn kindertijd bestaan had. Hoeveel keren heb ik niet de orgelpijpen geteld......en wie er allemaal in de kerk waren....of niet .

[refo]

Ga kinderen niet overvoeren. Het klinkt allemaal wel vroom, maar op een gegeven moment moet het maar eens genoeg zijn.

Voor jonge kinderen is de kerkdienst niet meer dan een training in stilzitten. Maak dan de gewone dienst wat meer leerzaam voor ze. Dan hebben ze nog wat rendement van het stilzitten.

[helma]

Deut. 6:7 En gij zult ze uw kinderen inscherpen, en daarvan spreken, als gij in uw huis zit, en als gij op den weg gaat, en als gij nederligt, en als gij opstaat.

Voorlopig hoeven we dus niet bang te zijn dat we onze kinderen 'overvoeren'.

Feit is dat er steeds minder kennis is. En dat heeft gevolgen. Denk alleen al aan de tekst: Hoort des HEEREN woord, gij kinderen Israëls! want de HEERE heeft een twist met de inwoners des lands, omdat er geen trouw, en geen weldadigheid, en geen kennis van God in het land is.


Inderdaad is belangrijk dat ze ook in de prediking niet vergeten worden.
Maar ook daar kan je ze leren meer te doen dan 'stil zitten'.

[Bonny]

Zijn er al methoden ontwikkelt om catechisatie aan jonge kinderen te geven? Wat voor lesmateriaal is er beschikbaar?

@Helma: hoe ging dat bij jou in de praktijk?

[Jongere]

Wat mij betreft is de huidige leeftijdsgrens (meestal 12) om catechese te geven goed.
Daarvoor horen kinderen zoveel mogelijk in het gezin. Maar dáár moet dan wel goede godsdienstige opvoeding worden gegeven. Die taak moet je niet bij de kerkenraad neerleggen, maar bij de ouders. De kerkenraad heeft denk ik wel de taak om de ouders te helpen om deze verantwoordelijkheid aan te kunnen.

[JolandaOudshoorn]

Zijn er al methoden ontwikkelt om catechisatie aan jonge kinderen te geven? Wat voor lesmateriaal is er beschikbaar?

@Helma: hoe ging dat bij jou in de praktijk?

Als het goed is, gaan de kinderen naar de zondagsschool (naast de eredienst). En als het goed is gebeurt daar meer dan naar een vertelling luisteren. Bij ons wordt er in ieder geval (ook in de jongste groepen) gesprekskringen gehouden en de oudere groepen (vanaf groep 5/6) krijgen al delen van de belijdenisgeschriften te behandelen. Om daarnaast ook nog catechese te geven, vind ik wat te ver gaan.

[helma]

Er was bij ons geen zondagsschool.
We leerden vragen uit het boekje van Ds Ledeboer
Eerst werden ze uitgelegd en daarna leerde je ze

Vanaf klas 4 kregen we het vragenboekje van Ds Hellenbroek; de verkorte versie van Ds Resler.

Vanaf het V.O. leerden we uit het bekende boekje van Hellenbroek.

Zondagsschool is oorspronkelijk toch niet bedoeld om kennis over te dragen. Ik zou liever catechisatie hebben voor de kinderen dan zondagsschool.


Ik ben het met Jongere eens dat de eerste taak in het gezin ligt. Toch mogen de kinderen best een wat 'grotere' plaats innemen binnen de gemeente.

[Dodo]

Er wordt in het artikel voorbijgegaan aan de jeugdclubs. Veel kinderen van de gemeente komen toch al elke week op club? Dat is weliswaar geen cat, maar er wordt toch onderwijs gegeven.
Ik zie ook een praktisch probleem aan het voorstel: je kunt niet zomaar iedereen voor een groep PO'ers zetten, diegene moet wel pedagogisch bekwaam zijn. Kennisoverdracht is een vak. En dan kom je toch snel bij een basisschoolleerkracht uit, en bijna vanzelfsprekend zal dat een vrouw worden. Mag dat wel?
En dan zie ik ook nog aankomen dat er de vrije woensdagmiddag voor gebruikt gaan worden, die de kinderen juist nodig hebben om met vriendjes buiten te spelen.
En dan is er inderdaad nog het gevaar van overvoeren. 's Zondags naar de kerk en zondagschool, doordeweeks de club en de catechisatie.
Zou je niet beter ouders kunnen toerusten om huisgodsdienst vorm te geven?

[Ditbenik]

Ga kinderen niet overvoeren. Het klinkt allemaal wel vroom, maar op een gegeven moment moet het maar eens genoeg zijn.

Voor jonge kinderen is de kerkdienst niet meer dan een training in stilzitten. Maak dan de gewone dienst wat meer leerzaam voor ze. Dan hebben ze nog wat rendement van het stilzitten.

Heeft niks met overvoeren of vroom te maken. Ik heb een aantal jaren catechese verzorgd voor kinderen vanaf 6 jaar. In de periode 6 - 12 jaar leren ze veel sneller en veeeeel meer dan in de periode 12 - 16 jaar. In die periode lopen ze een aantal jaren met een bordje 'tijdelijk wegens verbouwing gesloten' om hun nek. Niet voor niks wijst God Israel er in de Bijbel op dat ze hun kinderen juist jong moeten onderwijzen.

[Afgewezen]

Wat mij betreft is de huidige leeftijdsgrens (meestal 12) om catechese te geven goed.
Daarvoor horen kinderen zoveel mogelijk in het gezin. Maar dáár moet dan wel goede godsdienstige opvoeding worden gegeven. Die taak moet je niet bij de kerkenraad neerleggen, maar bij de ouders. De kerkenraad heeft denk ik wel de taak om de ouders te helpen om deze verantwoordelijkheid aan te kunnen.

Idd. In het gezin om de fundamenten van de leer te leggen en Bijbelkennis bij te brengen. Dat laatste gebeurt als het goed is ook op school. Vanaf 12 jaar catechisatie lijkt me dan echt niet te laat.