Spelletje spelen of gevaarlijke spel spelen?

[Lourens]

Even een citaat uit een ander topic maar wel een leuk onderwerp om over na te denken.

Kaartspel is van de duivel is ons geleerd.

En is dat daarom waar?
Ik speel regelmatig een kaartspelletje met vrienden en familie, en heb daar nog niet iets duivels in gezien.

Het kaartspel van de duivel?
Het kaartspel was bij ons eerst verboden omdat het uit de gokwereld kwam.
Maar toch deden we wel een het kaartspelletje 'pesten'.

De joker werd vaak met de duivel vergeleken, ook in de afbeeldingen. Hier werd trouwens wel op gelet. Deze werden er dan door mijn ouders wel eruitgetrokken.

Maar het spel 'jokeren' wat met kaarten gespeeld werd is in feite precies hetzelfde als het spel 'Rummicub'.
Nu is dat een spel waar een beetje geluk bij nodig is maar ook behoorlijk inzicht en techniek. Anders kan je het niet winnen.

Als ik dan denk aan 'Mens erger je niet', waarbij je echt van de dobbelsteen afhankelijk bent, en je medespeler uit het spel moet stoten.
En dan te bedenken het oude 'Ganzenbord'. Het spel beeldde een levensweg uit, waarvan de loop werd bepaald door het lot (de dobbelsteen).
Je kan er zelfs dood gaan, in de gevangenis of in de put.

Natuurlijk, er zijn ook spelen die bij ons de deur niet inkomen of vernietigd via de prullenbak eruit. Spelen waarbij het occulte er zo uitspringt bijvoorbeeld of erotiek eruit springt.

Hoe ging dat bij jullie, vroeger, en hoe gaat het nu (denk ook aan de computergames).

[Fjodor]

Ik ben wel benieuwd of iemand nog betere argumenten heeft om aan te tonen dat het kaartspel van de duivel is.
Dit was mijn post:

http://www.safe-art.nl/archief/dprentenboek/malgo.html

Vergelijk dat eens met Wikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/Kaartspel
Daar staat dat er al een notie van het kaartspel was in 1299 terwijl jouw link het ontstaan dateert op 1393. Dat maakt de verklaring van jouw link al onwaarschijnlijk.
Het zou mij ook niets verbazen als de Roomse propaganda machine zo'n verhaal heeft verzonnen (misschien wel met goede bedoelingen omdat er tijdens kaarten vaak verkeerde dingen gebeuren).
Verder geeft wikipedia ook een heel andere betekenis aan de kaarten.
Maar al met al vind ik de stelling dat het kaartspel van de duivel is nog niet aangetoond.
(Ik kaart zelf ook graag, dus ben misschien wel bevooroordeeld, maar ik kan eerlijk waar niet zien waarom het van de duivel is. De argumentatie lijkt dezelfde te zijn als die over het WK voetbal: er gebeuren slechte dingen tijdens het kaarten/voetballen, en dus is het van de duivel. Ik zeg: er gebeuren ook slechte dingen tijdens het in de file staan, maar dat maakt de file nog niet van de duivel.)

[jvdg]

Ik ben wel benieuwd of iemand nog betere argumenten heeft om aan te tonen dat het kaartspel van de duivel is.
Dit was mijn post:

http://www.safe-art.nl/archief/dprentenboek/malgo.html

Vergelijk dat eens met Wikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/Kaartspel
Daar staat dat er al een notie van het kaartspel was in 1299 terwijl jouw link het ontstaan dateert op 1393. Dat maakt de verklaring van jouw link al onwaarschijnlijk.
Het zou mij ook niets verbazen als de Roomse propaganda machine zo'n verhaal heeft verzonnen (misschien wel met goede bedoelingen omdat er tijdens kaarten vaak verkeerde dingen gebeuren).
Verder geeft wikipedia ook een heel andere betekenis aan de kaarten.
Maar al met al vind ik de stelling dat het kaartspel van de duivel is nog niet aangetoond.
(Ik kaart zelf ook graag, dus ben misschien wel bevooroordeeld, maar ik kan eerlijk waar niet zien waarom het van de duivel is. De argumentatie lijkt dezelfde te zijn als die over het WK voetbal: er gebeuren slechte dingen tijdens het kaarten/voetballen, en dus is het van de duivel. Ik zeg: er gebeuren ook slechte dingen tijdens het in de file staan, maar dat maakt de file nog niet van de duivel.)

Ik herhaal het hier ook maar even.
Voor de discussie over het kaartspel had ik een extreme variant gegoogled, niewsgierig zijnde naar reacties van RF-ers.

[Marnix]

Precies. Van oudsher is er wel kritiek op kaarten geweest, maar dat was vanwege het illegale spelen om grote bedragen. En vanwege die kant van het kaarten is er vanuit de kerk altijd kritiek geweest. En tja, je weet hoe dat gaat he. Als mensen ergens tegen zijn wordt alles opgeblazen om gelijk te krijgen. Iemand bedenkt een mooi verhaaltje waarbij alle symbolen een occulte betekenis krijgen, het is bedacht door een heiden enzovoorts. En dat blijkt inderdaad wel bij meer zaken, als mensen ergens fel tegen zijn hebben ze vaak ook een heel verwrongen beeld... waarschijnlijk omdat dat er altijd in opvoeding, van de kansel etc. in is gestampt... totdat ze het zelf geloofden en het ook gingen roepen. Kom een hoop karikaturen tegen....

[Mara]

In sommige gezinnen mogen geen spellen met dobbelstenen gespeeld worden.
Omdat om het kleed van de Heere Jezus gedobbeld zou zijn.
Dat was bij ons thuis dan niet, maar kaartspel, no way !
Toen ik op kantoor werkte, gingen collega's tussen de middag klaverjassen en pokeren.
Ik snapte er niets van en vond er ook niks aan.
Maar biljarten, dat is ook not done in refokringen.
Of darten.
Ik denk omdat dit van oorsprong in cafe's gespeeld werd.
Maar wij hebben hier thuis een darbord hangen, niks mis mee.
Ik gooi ook wel eens een paar pijltjes, niet te lang, want voel het best wel in mn arm (zal mn techniek wel zijn )
Games voor playstation en Wii hebben we ook, allemaal normale spellen, vooral op de Wii veel fitness en sporten.
Heel leuk ook om met zn allen te spelen en ..... goed voor de conditie !

[Solipsis]

Precies. Van oudsher is er wel kritiek op kaarten geweest, maar dat was vanwege het illegale spelen om grote bedragen. En vanwege die kant van het kaarten is er vanuit de kerk altijd kritiek geweest. En tja, je weet hoe dat gaat he. Als mensen ergens tegen zijn wordt alles opgeblazen om gelijk te krijgen. Iemand bedenkt een mooi verhaaltje waarbij alle symbolen een occulte betekenis krijgen, het is bedacht door een heiden enzovoorts. En dat blijkt inderdaad wel bij meer zaken, als mensen ergens fel tegen zijn hebben ze vaak ook een heel verwrongen beeld... waarschijnlijk omdat dat er altijd in opvoeding, van de kansel etc. in is gestampt... totdat ze het zelf geloofden en het ook gingen roepen. Kom een hoop karikaturen tegen....

Inderdaad, de meeste van deze bezwaren berusten op onderbuikgevoelens. De reformatorische variant op het kaarten / pesten, UNO, wordt bijvoorbeeld wel gespeeld zonder gewetensbezwaard te zijn.

[Willem]

In sommige gezinnen mogen geen spellen met dobbelstenen gespeeld worden.
Omdat om het kleed van de Heere Jezus gedobbeld zou zijn.!

Als mensen ergens tegen zijn wordt alles opgeblazen om gelijk te krijgen. Iemand bedenkt een mooi verhaaltje

Dit is nu een heel mooi voorbeeld. Mara schrijft een reden - van horen zeggen? bron? - waarom niet met dobbelstenen gespeeld mag worden. Marnix pikt dit op en zegt - zonder verificatie - "Als mensen ergens tegen zijn wordt alles opgeblazen". En zo hebben we weer een mooi sterotiepe karikatuur gemaakt wat op op deze manier idd een selffulfilling prophecy is/wordt.

Lees Brakel er maar even op na, wat deze gigant in de kerkgeschiedenis te melden had over dobbelstenen.

Maar biljarten, dat is ook not done in refokringen.
Of darten.
Ik denk omdat dit van oorsprong in cafe's gespeeld werd.

Hetzelfde als bovenstaand. Bron?

[memento]

Dit is nu een heel mooi voorbeeld. Mara schrijft een reden - van horen zeggen? bron? - waarom niet met dobbelstenen gespeeld mag worden. Marnix pikt dit op en zegt - zonder verificatie - "Als mensen ergens tegen zijn wordt alles opgeblazen". En zo hebben we weer een mooi sterotiepe karikatuur gemaakt wat op op deze manier idd een selffulfilling prophecy is/wordt.

Lees Smytegelts catechismusverklaring, zondag 10, er maar eens op na.

[helma]

inderdaad; het dobbelen verbieden was niet om het dobbelen om het kleed van Jezus; maar om het 'spelen' met de voorzienigheid
Ik herinner me van vroeger dat die preek over Zondag 10 van Smytegelt in onze gemeente gelezen werd. Wij als kinderen hebben toen zelf de spelletjes met dobbelstenen in de open haard gegooid. Daarna werd er bij ons thuis nooit meer met dobbelstenen gespeeld.
Het lot wordt in de schoot geworpen maar het gehele beleid daarvan is van de Heere. iedere keer als je het lot (de dobbelsteen) werpt zou je Gods naam aan (moeten) roepen.
Zoiets stond er geloof ik.

[ZWP]

inderdaad; het dobbelen verbieden was niet om het dobbelen om het kleed van Jezus; maar om het 'spelen' met de voorzienigheid
Ik herinner me van vroeger dat die preek over Zondag 10 van Smytegelt in onze gemeente gelezen werd. Wij als kinderen hebben toen zelf de spelletjes met dobbelstenen in de open haard gegooid. Daarna werd er bij ons thuis nooit meer met dobbelstenen gespeeld.
Het lot wordt in de schoot geworpen maar het gehele beleid daarvan is van de Heere. iedere keer als je het lot (de dobbelsteen) werpt zou je Gods naam aan (moeten) roepen.
Zoiets stond er geloof ik.

Een dobbelsteen is gewoon een manier om in een spel een 'toevallige' variabele in te brengen. Bijvoorbeeld bij mens-erger-je-niet om te bepalen hoeveel stappen je mag zetten.

Het is inderdaad waar dat de bobbelsteen van oudsher gezien werd als één van de lijdenswerktuigen van de Heere Jezus, maar dat sluit toch het gebruik in ongeschuldige spelletjes niet uit?
Anders zouden we bijvoorbeeld ook geen spijkers meer mogen gebruiken, of een hamer, of een spons, of... noem maar op?

[parsifal]

inderdaad; het dobbelen verbieden was niet om het dobbelen om het kleed van Jezus; maar om het 'spelen' met de voorzienigheid
Ik herinner me van vroeger dat die preek over Zondag 10 van Smytegelt in onze gemeente gelezen werd. Wij als kinderen hebben toen zelf de spelletjes met dobbelstenen in de open haard gegooid. Daarna werd er bij ons thuis nooit meer met dobbelstenen gespeeld.
Het lot wordt in de schoot geworpen maar het gehele beleid daarvan is van de Heere. iedere keer als je het lot (de dobbelsteen) werpt zou je Gods naam aan (moeten) roepen.
Zoiets stond er geloof ik.

Dan zou je ook de random reader van de rabobank moeten weggooien. Alles waar een pseudo-toevalsproces voor gebruikt wordt is dan verwerpelijl en dat is vrij veel. Bovendien ben ik mijn baan dan kwijt, omdat die helemaal om toeval draait.

Ik denk dat kansprocessen, of dat wat voor ons een kansproces lijkt gewoon gebruikt mag worden voor een spel om onvoorspelbare uitkomsten te krijgen.

Wat betreft het kaartspel, de oorsprong uit spotterij lijkt me niet goed te verdedigen aangezien er versies van kaartspelen zijn van voordat deze spotternij geplaatst wordt.

[ZWP]

Offtopic: we hebben meteen reclame op refoforum voor één of ander online-kaartspel...

[Tiberius]

In een ander topic (hier) is al eens eerder over het kaartspel gesproken.

Ik heb er het volgende artikel van ds. Catsburg uit gekopieerd.

Waar komt het kaartspel vandaan ?

By Ds. J. Catsburg (Gekopieërd van http://www.omsionswil.nl)

We hebben van kaarten geen verstand. Toch wordt ons gevraagd daar eens over te schrijven. We hebben er één en ander over nagelezen. Het kaartspel is een oud en door vele volken beoefend spel. In Europa is het sinds 1300 bekend. De overheid was er niet blij mee, daar het spel met vele ruzies, tot messentrekkerij toe, gepaard ging. Bekend is tevens, dat onze vaderen het kaartspel hebben verworpen. Ds. Bernardus Smytegelt ging er in zijn tijd fel tegen te keer. In zijn catechismusverklaring lezen we: "Ze zitten op de bierbank, ze houden zich bezig met loterijen, dobbelen en spelen. De mensen ontstelen zichzelf, hun vrouwen en kinderen of hun vrienden. Die winnen of verliezen, zij ontstelen zichzelf of hun naasten". Met het dobbelspel bedoelde hij het kaartspel. Het is zo begrijpelijk dat zij, die de Heere vrezen, een afkeer van dit spel hebben. Het kaartspel is van demonische oorsprong. We lazen: "In één van de Franse archieven bevindt zich een in 1392 uitgeschreven nota voor het schilderen van drie spellen kaarten in goud en andere kleuren, voor koning Charles VI. Deze Karel VI was een zoon van Karel V. Hij was koning van Frankrijk van 1380-1422. Van deze koning Karel VI is bekend, dat hij in 1392 de eerste tekenen van zwakzinnigheid vertoonde. Voor deze koning werden dus drie spellen kaarten getekend. De tekenaar, die de zwakzinnige koning wat verpozing wilde bezorgen, was een instrument van de satan, die met God en Zijn geboden de spot dreef. Bij het ontwerpen van deze kaarten koos hij Bijbelse figuren. De koning stelde de duivel voor. De dame, Maria, is de moeder des Heeren. Hiermee maakte hij op godslasterlijke wijze van de Heiland een zoon van satan. Hartenaas stelt het bloed van Jezus voor. Het klaverblad en de overige figuren, die hij er op aanbracht, betekenen de vervolging en vernietiging van alle heiligen. Zijn verachting voor de Tien Geboden bracht hij tot uitdrukking in het getal tien van zijn kaarten. Men speelde voorheen wel met meer dan tien kaarten. De speelkaarten, die thans worden gebruikt, zijn dus van demonische oorsprong. Het kaartspel kan derhalve met recht het spel van de duivel genoemd worden. Het wordt als des duivels prentenboek getypeerd. Wanneer we iets van deze oorsprong kennen, kunnen we onmogelijk het kaartspel goedkeuren, ook niet wanneer het gaat zonder geld. We moeten ons verre houden van de rok, die met bloed besmeurd is. Veel wordt in onze tijd goedgepraat. Het smoesje doet opgeld: "We leven nu in andere tijden. En... wie denkt er nu aan die oorsprong van het kaartspel terug". Daartegenover stellen we de belijdenis der vaderen, neergelegd in het formulier van het Heilig Avondmaal: "Geen woekeraar, gierigaard of speler zal het Koninkrijk Gods kunnen beërven". Hun moet de toegang tot de Dis des Heeren worden ontzegd. Zonde is nu eenmaal zonde. En onze vaderen noemden de zonden bij name. Laten ook wij dat meer doen tot de ere des Heeren en tot behoud van die zondaar, wiens vlees en bloed worden gekoesterd als een adder aan de borst. De wetenschap zoekt op haar terrein naar de oorsprong der dingen. We hebben de oorsprong van het kaartspel genoemd. Duidelijk is ook de achtergrond van dit alles: Het spotten met God en al wat heilig is. Dat is satans opzet. En in deze opzet slaagt hij opperbest, daar we van nature zijn slaven zijn. Ach, we roepen allen toe: "Raak met uw vingers zelfs de kaarten niet aan, laat staan, dat u ze gebruikt!" Laat een dergelijk spel verre van ons blijven, ook om de tijd te doden. De tijd is niet ter doding gegeven. We dienen de tijd te gebruiken om zalig te kunnen worden. Koop de tijd uit, dewijl de dagen boos zijn. Gebruik de tijd tot redding van uw kostelijke ziel. De tijd is tijd der voorbereiding op de grote eeuwigheid, die we allen tegemoet reizen. De apostel Paulus schrijft: "Hebt een afkeer van het boze en hangt het goede aan", Rom. 12:9b. De kanttekenaren van de Statenvertaling zeggen van deze tekst, dat de apostel Paulus hier vermaant niet alleen het kwaad te vlieden, maar ook als een gruwelijke zaak te haten. Hiermede geven we tegelijk antwoord op de vraag van de briefschrijver: Waarom kan en mag een christen geen kaartspel beoefenen? Vanuit de vreze des Heeren zullen we dat laten. Onlangs kwamen we de uitdrukking tegen: "Ze kunnen het niet laten". Dat geldt de natuurlijke mens in zijn maar voortzondigen. We doen de zonde van nature. We zijn geneigd tot alle kwaad. We kunnen het niet laten. We moeten zondigen sinds we de satan zijn toegevallen. We deden dat moedwillig en vrijwillig. Door deze breuk is onze wil een gebonden wil geworden. We doen de werken des duivels als onze eigen werken. We kunnen het zondigen niet laten. Het is onze natuur eigen. Inderdaad: Ze kunnen het niet laten! Doch dat geldt ook in het leven der genade. Ook daar is de uitdrukking van toepassing: Ze kunnen het niet laten. Gods kinderen moeten de Heere liefhebben, de zonden haten en de wereld vlieden. Zij kunnen het niet laten. Zij kunnen niet helpen, dat hun voeten voortgaan in de wegen Gods. Het is een vanzelfsheid door de bediening van Gods Woord en lieve Geest. Hoe lief heb ik Uw Wet. Zij is mijn betrachting de ganse dag. Uw liefdedienst heeft mij nog nooit verdroten. David kan het niet laten de Heere te beminnen, overwonnen en ingewonnen als hij is door Gods Woord en Geest. Hoe mag het nu zijn in uw leven? Daar is de zwakheid van het vlees. Daar is de bede: "Uw goede Geest geleide mij in een effen land. Och, schonk Gij mij de hulpe van Uwen Geest". Zonder de Heere vermogen Gods kinderen niets. Doch door en in Hem brengen zij vruchten voort der bekering en des geloofs waardig. Hier in beginsel en straks in volmaaktheid. O, wat zal dat zijn! De Heere in volmaaktheid mogen dienen en vrezen. Is dat heimwee ook in uw hart? De Heere is het zo waardig zonder zonde te worden gediend! Vreselijk is het lot dergenen, die satan blijven dienen. Zij zullen straks hem eeuwig dienen in de plaats van ach en wee.

[memento]

In één van de Franse archieven bevindt zich een in 1392 uitgeschreven nota voor het schilderen van drie spellen kaarten in goud en andere kleuren, voor koning Charles VI. Deze Karel VI was een zoon van Karel V. Hij was koning van Frankrijk van 1380-1422. Van deze koning Karel VI is bekend, dat hij in 1392 de eerste tekenen van zwakzinnigheid vertoonde. Voor deze koning werden dus drie spellen kaarten getekend. De tekenaar, die de zwakzinnige koning wat verpozing wilde bezorgen, was een instrument van de satan, die met God en Zijn geboden de spot dreef. Bij het ontwerpen van deze kaarten koos hij Bijbelse figuren. De koning stelde de duivel voor. De dame, Maria, is de moeder des Heeren. Hiermee maakte hij op godslasterlijke wijze van de Heiland een zoon van satan. Hartenaas stelt het bloed van Jezus voor. Het klaverblad en de overige figuren, die hij er op aanbracht, betekenen de vervolging en vernietiging van alle heiligen. Zijn verachting voor de Tien Geboden bracht hij tot uitdrukking in het getal tien van zijn kaarten. Men speelde voorheen wel met meer dan tien kaarten. De speelkaarten, die thans worden gebruikt, zijn dus van demonische oorsprong.

Uhm, over creatief redeneren gesproken:

1. Het feit dat de oudste verwijzing naar het kaartspel de naam van een goddeloos man bevat, wil niet zeggen dat (1) hij de tekens voor op het kaartspel verzonnen heeft, en (2) al helemaal niet dat hij daarmee de spot drijft met Bijbelse figuren.
2. De afbeeldingen van het kaartspel zoals wij dat nu kennen zijn vermoedelijk van veel latere datum (er is iig geen bewijs dat het om dezelfde afbeeldingen gaat als dat die Franse schilder gebruikt heeft), en gebruiken de sociale standen rondom het hof (pachtboer, vrouwe, kasteelheer en hofnar) van die tijd om een waarde uit te drukken. Schop, hart, klaver en ruit waren vroeger beker, munt, knots en zwaard, ook voorwerpen die een waarde uitdrukte in de Middel-eeuwen.

[parsifal]

Maar in het wikipedia artikel worden ook referenties naar de heer en boer al voor Karel VI geplaatst (met bron http://en.wikipedia.org/wiki/Playing_cards ), ook de traditionele bijnamen voor de kaarten lijken niet te wijzen op de door ds. Catsburg aangehaalde historie. Zijn betoog valt aardig uitelkaar als de spot geen motief was bij de ontwikkeling van het kaartspel.

In een ander topic (hier) is al eens eerder over het kaartspel gesproken.

Ik heb er het volgende artikel van ds. Catsburg uit gekopieerd.

Waar komt het kaartspel vandaan ?

By Ds. J. Catsburg (Gekopieërd van http://www.omsionswil.nl)

We hebben van kaarten geen verstand. Toch wordt ons gevraagd daar eens over te schrijven. We hebben er één en ander over nagelezen. Het kaartspel is een oud en door vele volken beoefend spel. In Europa is het sinds 1300 bekend. De overheid was er niet blij mee, daar het spel met vele ruzies, tot messentrekkerij toe, gepaard ging. Bekend is tevens, dat onze vaderen het kaartspel hebben verworpen. Ds. Bernardus Smytegelt ging er in zijn tijd fel tegen te keer. In zijn catechismusverklaring lezen we: "Ze zitten op de bierbank, ze houden zich bezig met loterijen, dobbelen en spelen. De mensen ontstelen zichzelf, hun vrouwen en kinderen of hun vrienden. Die winnen of verliezen, zij ontstelen zichzelf of hun naasten". Met het dobbelspel bedoelde hij het kaartspel. Het is zo begrijpelijk dat zij, die de Heere vrezen, een afkeer van dit spel hebben. Het kaartspel is van demonische oorsprong. We lazen: "In één van de Franse archieven bevindt zich een in 1392 uitgeschreven nota voor het schilderen van drie spellen kaarten in goud en andere kleuren, voor koning Charles VI. Deze Karel VI was een zoon van Karel V. Hij was koning van Frankrijk van 1380-1422. Van deze koning Karel VI is bekend, dat hij in 1392 de eerste tekenen van zwakzinnigheid vertoonde. Voor deze koning werden dus drie spellen kaarten getekend. De tekenaar, die de zwakzinnige koning wat verpozing wilde bezorgen, was een instrument van de satan, die met God en Zijn geboden de spot dreef. Bij het ontwerpen van deze kaarten koos hij Bijbelse figuren. De koning stelde de duivel voor. De dame, Maria, is de moeder des Heeren. Hiermee maakte hij op godslasterlijke wijze van de Heiland een zoon van satan. Hartenaas stelt het bloed van Jezus voor. Het klaverblad en de overige figuren, die hij er op aanbracht, betekenen de vervolging en vernietiging van alle heiligen. Zijn verachting voor de Tien Geboden bracht hij tot uitdrukking in het getal tien van zijn kaarten. Men speelde voorheen wel met meer dan tien kaarten. De speelkaarten, die thans worden gebruikt, zijn dus van demonische oorsprong. Het kaartspel kan derhalve met recht het spel van de duivel genoemd worden. Het wordt als des duivels prentenboek getypeerd. Wanneer we iets van deze oorsprong kennen, kunnen we onmogelijk het kaartspel goedkeuren, ook niet wanneer het gaat zonder geld. We moeten ons verre houden van de rok, die met bloed besmeurd is. Veel wordt in onze tijd goedgepraat. Het smoesje doet opgeld: "We leven nu in andere tijden. En... wie denkt er nu aan die oorsprong van het kaartspel terug". Daartegenover stellen we de belijdenis der vaderen, neergelegd in het formulier van het Heilig Avondmaal: "Geen woekeraar, gierigaard of speler zal het Koninkrijk Gods kunnen beërven". Hun moet de toegang tot de Dis des Heeren worden ontzegd. Zonde is nu eenmaal zonde. En onze vaderen noemden de zonden bij name. Laten ook wij dat meer doen tot de ere des Heeren en tot behoud van die zondaar, wiens vlees en bloed worden gekoesterd als een adder aan de borst. De wetenschap zoekt op haar terrein naar de oorsprong der dingen. We hebben de oorsprong van het kaartspel genoemd. Duidelijk is ook de achtergrond van dit alles: Het spotten met God en al wat heilig is. Dat is satans opzet. En in deze opzet slaagt hij opperbest, daar we van nature zijn slaven zijn. Ach, we roepen allen toe: "Raak met uw vingers zelfs de kaarten niet aan, laat staan, dat u ze gebruikt!" Laat een dergelijk spel verre van ons blijven, ook om de tijd te doden. De tijd is niet ter doding gegeven. We dienen de tijd te gebruiken om zalig te kunnen worden. Koop de tijd uit, dewijl de dagen boos zijn. Gebruik de tijd tot redding van uw kostelijke ziel. De tijd is tijd der voorbereiding op de grote eeuwigheid, die we allen tegemoet reizen. De apostel Paulus schrijft: "Hebt een afkeer van het boze en hangt het goede aan", Rom. 12:9b. De kanttekenaren van de Statenvertaling zeggen van deze tekst, dat de apostel Paulus hier vermaant niet alleen het kwaad te vlieden, maar ook als een gruwelijke zaak te haten. Hiermede geven we tegelijk antwoord op de vraag van de briefschrijver: Waarom kan en mag een christen geen kaartspel beoefenen? Vanuit de vreze des Heeren zullen we dat laten. Onlangs kwamen we de uitdrukking tegen: "Ze kunnen het niet laten". Dat geldt de natuurlijke mens in zijn maar voortzondigen. We doen de zonde van nature. We zijn geneigd tot alle kwaad. We kunnen het niet laten. We moeten zondigen sinds we de satan zijn toegevallen. We deden dat moedwillig en vrijwillig. Door deze breuk is onze wil een gebonden wil geworden. We doen de werken des duivels als onze eigen werken. We kunnen het zondigen niet laten. Het is onze natuur eigen. Inderdaad: Ze kunnen het niet laten! Doch dat geldt ook in het leven der genade. Ook daar is de uitdrukking van toepassing: Ze kunnen het niet laten. Gods kinderen moeten de Heere liefhebben, de zonden haten en de wereld vlieden. Zij kunnen het niet laten. Zij kunnen niet helpen, dat hun voeten voortgaan in de wegen Gods. Het is een vanzelfsheid door de bediening van Gods Woord en lieve Geest. Hoe lief heb ik Uw Wet. Zij is mijn betrachting de ganse dag. Uw liefdedienst heeft mij nog nooit verdroten. David kan het niet laten de Heere te beminnen, overwonnen en ingewonnen als hij is door Gods Woord en Geest. Hoe mag het nu zijn in uw leven? Daar is de zwakheid van het vlees. Daar is de bede: "Uw goede Geest geleide mij in een effen land. Och, schonk Gij mij de hulpe van Uwen Geest". Zonder de Heere vermogen Gods kinderen niets. Doch door en in Hem brengen zij vruchten voort der bekering en des geloofs waardig. Hier in beginsel en straks in volmaaktheid. O, wat zal dat zijn! De Heere in volmaaktheid mogen dienen en vrezen. Is dat heimwee ook in uw hart? De Heere is het zo waardig zonder zonde te worden gediend! Vreselijk is het lot dergenen, die satan blijven dienen. Zij zullen straks hem eeuwig dienen in de plaats van ach en wee.