sedatie is geen euthanasie (eens of oneens)

[Bart]

Artsen in Nederland passen bij patiënten in de laatste levensfase relatief vaak terminale sedatie toe. Onderzoekers van het Erasmus MC en het VU Medisch Centrum concluderen dit in het artikel De praktijk van terminale sedatie in Nederland dat op 3 augustus aanstaande verschijnt in het tijdschrift Annals of Internal Medicine.

Definitie
Volgens het Erasmus MC is terminale sedatie "het toedienen van middelen om een patiënt in diepe sedatie of coma te brengen, waarbij wordt afgezien van de kunstmatige toediening van voeding of vocht, en waardoor de patiënt binnen afzienbare tijd overlijdt". Deze definitie scheert terminale sedatie en versterving over één kam. Volgens de Kerk bestaan er echter verschillen (zie onder, red.).

Percentages
De onderzoekers vroegen 410 artsen uit diverse specialismen naar de frequentie waarmee zij in de jaren 2000 en 2001 terminale sedatie hebben toegepast. 52 procent van de artsen gaf aan in deze periode wel eens terminale sedatie te hebben toegepast. In 78 procent van de gevallen betrof het personen van 65 jaar of ouder en in 54 procent van de gevallen patiënten met kanker. Op basis van deze studie en een Nederlandse studie met een andere opzet kan worden geschat dat terminale sedatie werd uitgevoerd in 4 tot 10 procent van alle sterfgevallen in Nederland.

Versterving
Doel van de terminale sedatie was meestal om pijn (51 procent), onrust (38 procent), benauwdheid (38 procent) en angst (11 procent) te verlichten. Daarnaast was bespoediging van het levenseinde het uitdrukkelijke doel in 17procent van de gevallen. De beslissing om diep te sederen werd in 93 procent van de gevallen overlegd met de familie en in 59 procent van de gevallen met de patiënt. De beslissing om af te zien van voeding of vocht - dit heet 'versterving' - werd in 73 procent van de gevallen overlegd met de familie en in 34 procent van de gevallen met de patiënt.

Verschillen met euthanasie
Deze studie was onderdeel van het onderzoek waarin de toetsingsprocedure euthanasie werd geëvalueerd. Er zijn een aantal juridische verschillen tussen terminale sedatie en euthanasie. Euthanasie wordt per definitie uitgevoerd op uitdrukkelijk verzoek van de patiënt. Zo'n uitdrukkelijk verzoek is niet noodzakelijk voor terminale sedatie. Bij euthanasie overlijdt de patiënt als gevolg van de dodelijke middelen die zijn toegediend. Bij terminale sedatie overlijdt de patiënt als gevolg van de onderliggende ziekte, door het onthouden van voeding of vocht, of door de toediening van sedativa of morfine. Bovendien worden de middelen bij euthanasie altijd toegediend met het uitdrukkelijke doel om het levenseinde van de patiënt te bespoedigen, terwijl dit bij terminale sedatie slechts in beperkte mate het geval is.


De Kerk vindt euthanasie moreel verwerpelijk, maar terminale sedatie kan in bepaalde gevallen aanvaardbaar zijn. "In gevallen waarin pijn onbedwingbaar blijkt te zijn, bestaat de mogelijkheid van terminale sedatie, mits de dosering van de pijnstillers en sedativa afgestemd is op wat nodig is om het bewustzijn te onderdrukken en die niet overschrijdt", terminale sedatie verwerpelijk als het doden van een patiënt het primaire doel is. "Levensbeëindiging is onverenigbaar met de fundamentele waarde van het menselijk leven en met de fundamentele opdracht van de gezondheidszorg. Als dit principe eenmaal is verlaten, riskeert men een voortgaande uitholling van het respect voor het leven.


Versterving is in alle gevallen fout. "Zieke mensen die in een vegetatieve toestand verkeren, terwijl ze wachten op herstel of een natuurlijk einde, hebben recht op basiszorg (voeding, hydratering, hygiëne, warmte, enzovoorts.)" water en voedsel, ook als ze kunstmatig worden toegediend, "natuurlijke middelen tot levensbehoud zijn en geen medische behandeling. Daarom, moeten zij beschouwd worden als gewone en passende zorg en als zodanig ook moreel verplicht". En verder: "Dood door uithongering of dehydratie, bewust of opzettelijk uitgevoerd, is waarlijk euthanasie door omissie". Dus terminale sedatie en versterving mag dan juridisch geen euthanasie zijn, ethisch gezien stelt de Kerk dat ze dat wel is.

[vlinder]

Hier is al een topic over. http://www.refoforum.nl/forum/viewtopic ... it=sedatie

Verder: sedatie is wezenlijk anders dan euthanasie, al is die lijn heel dun.
Met de laatste alinea ben ik het niet eens nl. dat versterven altijd fout zou zijn. Soms verdraagt een lichaam geen vocht of voeding meer, zelfs geen sv meer. Een vraag die altijd terugkeert in dit dilemma is: wanneer rek je iemands leven en wanneer mag iemand ook nog sterven? Moet je iemand pijnstilling onthouden? Als iemand afschuwelijke pijnen, onrust of angst heeft, mag je iemand bewustzijn onder het normale niveau brengen? In het genoemde topic gaat sander hier ook op in. (die zie ik hier trouwens ook nooit meer....)

[vlinder]

Aanvulling:
Er is een verschil (een zeer groot verschil) tussen sedatie en palliatieve sedatie. Vrouwen die bijvoorbeeld een inwendig onderzoek moeten ondergaan worden niet onder narcose gebracht (meestal). Een narcose is gewoon een aanval op je lichaam. Maar omdat sommige vrouwen het psychisch niet aan kunnen om zo'n onderzoek 'bij te wonen' (bijv. na verkrachting o.i.d.) worden deze vrouwen vaak gesedeerd.
Je kunt met jouw stelling niet zo heel veel, voordat je duidelijk hebt gedefinieerd welk soort sedatie je bedoeld, in welke omstandigheden enz.

[vlinder]

Hier nog een antwoord van ons concurrentenforum:

(...)palliatieve sedatie? Dus: iemand die terminaal is in...
Kunnen we vanuit de Bijbel opmaken wat God zou vinden van palliatieve sedatie? Dus: iemand die terminaal is in een slaaptoestand brengen met als gevolg dat die persoon in een onderbewustzijn verder leeft tot het einde van zijn leven.Antwoord

Onze toegenomen mogelijkheden om in te grijpen bij ziekte door operaties, implanteren van donororganen en toedienen van medicijnen betekenen ook opkomende nieuwe vragen. Van wezenlijk belang daarbij is de gehanteerde visie op de mens en het leven. Gaan we uit van God als Schepper Die het leven geeft en terug neemt op Zijn tijd dan betekent dat eerbied voor het leven en grote terughoudendheid om iets te doen in een laatste levensfase.

Toch komen we soms voor moeilijke vragen te staan. Moet iemand zware pijn lijden of mag die met middelen die een verdovende en bewustzijnsverminderende bijwerking hebben worden gegeven? Voor mij is dan het antwoord: dien de middelen toe. Moet iemand koste wat het kost in een stervensfase in leven gehouden worden met laatste ingrepen of een overdosis aan medicijnen? Mijn antwoord is: nee. Bijbels gezien lijkt mij de afweging dat we zo min mogelijk levensverkortend handelen en een zieke zoveel mogelijk bij bewustzijn willen laten blijven. Soms is dat vanuit ondraaglijkheid van de pijn of vanwege ernstige onrust en angst niet verantwoord mogelijk. Dan kom je voor een keuze zoals in de vraag wordt voorgelegd.

Mijns inziens is hier van groot belang het vertrouwen dat we in een arts hebben. Zijn voorlichting en advies is van wezenlijk belang. Een pro life-arts zal in grenssituaties geen gemakkelijk advies geven. Soms voel je in de medische macht de menselijke onmacht omdat wij het leven niet kunnen geven en bewaren. Dat vraagt nauwgezette afweging en gebed om vrede op moeilijke beslissingen. De bijbel is niet een eenvoudig handboek met een register van trefwoorden dat we even naslaan bij onze vragen. Hij geeft wel een helder getuigenis van God als de Almachtige en Schepper. In Zijn handen mogen we ook onze zwakke naaste leggen.

Ds. B. J. van Vreeswijk

[Afgewezen]

Kan deze topic naar de afdeling 'Ethiek'?

[zusterelly]

(overgetypt van een kaartje wat ik gekregen heb van Platform Zorg voor Leven)
Palliatieve sedatie in de laatste levensfaseHet opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt zonder levensverkortend doel.

Doel
Het verlichten van ondraaglijk en existentieel lijden vanwege onbehandelbare ziekteverschijnselen, ook wel refractaire smptomen genoemd.

Toepassing
1. Kortdurend - eventueel herhaald - om de situatie weer draaglijk te maken.
2. Continu tot de dood een feit is: opervlakkig (sluimertoestand) of diep (niet wekbaar)

Voorwaarden voor continue sedatie
Continue sedatie vereist zorgvuldige besluitvorming door:
*arts die ter zake kundig is of zich laat bijstaan dor deskundigen zoals consultatieteam palliatieve zorg en
*patiënt en/of diens vertegenwoordiger

Kenmerken van indicatie en uitvoering zijn:
1. er is sprake van ondraaglijk lijdendoor één of meer refractaire (niet behandelbare) symptomen
2. betrokkenen beseffen wegvallen van mogelijkheid tot communicatie met patiënt
3. patiënt overlijdt naar verwachting binnen één week
4. verslaglegging in medisch dossier

Gevolgen van continue sedatie
1. neemt beleving van ondraaglijk lijden weg en is in principe onomkeerbaar
2. patiënt sterft natuurlijke dood en overlijdt niet ten gevolge van sedatie
3. normale opname van voedsel en vocht is niet meer mogelijk; alternatieven zijn medisch onwenselijk

Meer informatie:
www.ikcnet.nl www.pallialine.nl www.palliatief.nl www.npvzorg.nl/npv-consultatiepunt
www.zorgvoorleven.nl

[Tiberius]

Kan deze topic naar de afdeling 'Ethiek'?