De essentie van de hele bijdrage is vervat in de slotzinnen, zoals ik die met vet heb aangegeven. Voor wie ogen heeft zijn die processen overal zichtbaar. De hoop die Erasmiaan heeft kan ik niet met hem delen. Waarom niet? Omdat de consequentie van het proces al zo diep om zich heen heeft gegrepen. De gevolgen van het afglijden zijn, zoals terecht wordt aangegeven: Want schuld en zonde wordt zo’n vaag begrip dat verlossing en genade ook geen inhoud meer heeft. En wat komt daaruit voort? Een zelfgemaakte gevoelsreligie, die zich enerzijds uit in gezang, kleding, behoefte aan ‘events’, etc. en anderzijds de prediking niet waardeert of zelfs afwijst. Bevinding, de wet, zondekennis, alle noodzakelijk in de waarachtige christelijke religie hebben afgedaan. Daarom heeft een antwoord in de vorm van dialoog over de vruchten van het afglijden, of een opwekkingsactivisme geen zin. Dat zijn dezelfde processen van afglijden.Erasmiaan schreef:Juist! Daar hebben we de kern. Dat is nu precies de zorg die uitgesproken is op de VGS-vergadering, als ik het goed lees. Opwekkingsliederen, kleding, enz., enz., is een teken van... een andere godsdienst. Nee, niet gelijk helemaal anders. Het begint met... een andere visie op het verbond, want er is ook een oudvader die dat vindt. Dan een andere visie op wedergeboorte. Uiterlijke dingen... daar zit het allemaal niet in. Hoed in de kerk? Exegetisch komen we er niet uit. Ieder is er daaromvrij in (dus doet niemand het meer). En het blijft glijden. Want de eerste generatie zet nog een streep bij de vrouw in het ambt, de visie op lhbti en de schepping in zeven dagen. Maar de volgende generatie (hun kinderen) al niet meer. Op het laatst gaan dan soms zelfs de ouderen mee. “Ze denken wel anders over de vrouw in het ambt dan ik, maar ze hebben echt Christus lief. Wie ben ik dan om er wat van te zeggen?” En ten slotte kom je bij een generatie waar de kerk helemaal niets meer te zeggen heeft. Want schuld en zonde wordt zo’n vaag begrip dat verlossing en genade ook geen inhoud meer heeft.
Bovenstaande processen zie je nu al overal om je heen gebeuren. Er zullen vast uitzonderingen zijn. Ik hoop heel veel. Maar ik ben zo bang van niet. Als je gaat glijden, blijf je glijden. Laten we toch leren van het verleden.
Men zingt tegenwoordig kennelijk heel makkelijk: Waar ik ben, bent U: wat een kostbaar geheim. Vroeger zongen we met de psalm: Waar zou ik Uwen Geest ontvliên? De basisgedachte is tegengesteld. Dat is wat er speelt. De mens heeft ten opzichte van God een andere positie ingenomen. Inderdaad gaat het om iets dat veel dieper ligt dan de uiterlijkheden. En het is waar te zeggen: we zijn van het heilspoor afgegaan. Maar waar ligt dat dan? Willen we leren van de geschiedenis dan zullen we terug moeten naar het punt waarop de kanteling begon en deze processen in gang zijn gezet.
Wie dan de lijn in de geschiedenis terug volgt komt op het punt dat een fundamentele wissel is omgegaan. Het christelijke Europa werd een niet-christelijk Europa. Gods recht werd afgewezen en daarvoor in de plaats kwamen de rechten van de mens. En om die te waarborgen werd iets verzonnen, namelijk een juridisch gedrocht dat we nu kennen onder de naam: rechtstaat. De mens zegde de voorzienigheid Gods vaarwel en nam het heft in eigen handen. Een nieuwe God werd gekroond, namelijk: de Rede. Die heeft plaatsgenomen op haar troon. De troon met de naam: Wetenschap. En nu meent de mens in controle te zijn. En controle die zich uitstrekt over leven, ziekte en de dood. Zou het waar zijn, zou de mens in controle zijn?
Maar deze Afgod regeert ijverig, ik hoef slechts te verwijzen naar Corona.
Hoe funest het regeren onder deze nieuwe ‘God’ is blijkt niet alleen in het verval van scholen en van kerken. Kijk ook naar de samenleving. Hoe verbrokkeld, hoe uiteengeslagen, hoe arm en verdeeld. De publicaties waarin duidelijk gesteld wordt dat de hele structuur ziek en verziekt is verschijnen steeds vaker.
Hier ligt voor een ieder de bekende vraag van Jozua aan het Joodse volk!
