Zondagsheiliging

[Valcke]

Zo is dat. Maar ik denk eerlijk gezegd dat iedereen hier zich geheel in deze lijn van de Dordtse synode kan vinden.

Volgens mij niet.

[Jantje]

Wel als je, als persoon in de christelijke gezindte, vanwege onduidelijke redenen dingen op zondag toelaat, die volgens de Schrift en de traditie niet geoorloofd zijn op de heilige dag des Heeren.

Laat die 'volgens de Schrift' maar weg, het is of het sabbatgebod houden of de opstandingsdag van de Heere vieren, de dag waarop we samenkomen, de dag waarop je niet gaat werken, maar niet de dag die geldt zoals het sabbatgebod, want die is op de zevende dag.

Welnee, als je erover nadenkt wat de zondag inhoudt, dan wil je helemaal niet meer gaan hardlopen, gaan filmkijken, kerstbomen optuigen of wat dan ook. Nee, dan zoek je de Heere, door middel van Woord en gebed, door het lezen in Zijn Woord en de daarop gegronde Belijdenisgeschriften en de geschriften van onze vaderen.

Het argument dat kinderen zich dan niet kunnen concentreren, is ook geheel niet juist. Als je kinderen van jongsafaan zo opvoedt, dan raken ze vanzelf aan deze zondagse zaken gewend.

In het houden van Gods geboden is groot loon, zei @Erasmiaan vanmiddag al. En dat is zeker waar. De zondag is een dag van afzondering voor de HEERE, naar Zijn Naam is genoemd, en aan Zijn dienst is gewijd, en dat gaat niet samen met allerlei beslommeringen en wederwaardigheden van dit aardse leven en zaken en gewoonten die we ook in het doordeweekse leven gewoon vinden en doen. Want de oproep van geloof en bekering die in de erediensten tot ons klinkt en komen mag, kan door een potje voetbal of een optuigen van de kerstboom in een oogwenk verdwenen zijn. En als we, op welke wijze dan ook, met Gods Woord bezig zijn en dat overdenken, dan is die kans veel kleiner.

Daarom moet ik heel scherp zijn en keur ik allerlei zaken op de zondag finaal af. Het spijt me, maar ik kan dat niet anders zien.

Hiermee heb ik ook gelijk geantwoord op de reactie van @merel, van vanochtend.

Ik hou van de zondag, maar heb een hekel aan zondagschristenen!

Oei pijnlijk!
Sorry kom maar een paracetamolletje halen.

Pijnlijk of niet, ik ben het helemaal met je eens. Dat is nu precies waar kinderen feilloos doorheen prikken!

Ik zou @Orchidee en @JvW graag nog willen vragen of zij specifiek op mijn reactie reageerden, of dat zij dit meer in het algemeen bedoelden. Want deze opmerking heeft mij wel geraakt.

[Jantje]

Ik denk dat over geestelijke herkenning en het gevaar dat wankelmoedige christenen gaan twijfelen wel een ander draadje mogelijk zou zijn. Dat zijn twee onderwerpen die vaker spelen.

Ik vind het prima dat jij daar een draadje over begint. Toevallig heb ik pas 2 gemeenteavonden gehoord over dat onderwerp...

[Valcke]

... en dat bovendien voor zover ik mij kan herinneren niemand heeft afgegeven op een strikte zondagsheiliging.

Wel degelijk:
- Toen ik zei dat de zondag bestemd is voor 'geestelijke oefeningen', vertaalde jij dat in de opvolgende post in '... een naargeestige invulling van de zondag...'. Zoek maar op het woord 'naargeestige' van de auteur DDD.
- Samanthi sprak over: '... de hele dag op een stoel zitten ...'. En nog meer karikaturen.
- Een ander kwam geheel ongepast de discussie binnenvallen met een opmerking over 'zondagschristenen'.
En zo kunnen we nog wel even doorgaan...

Nee, in zo'n respectloze setting is iedere opbouwende discussie onmogelijk.

Dat is dan al misverstand één.

Ik had het totaal niet over jou en ook niet over eilander, maar over een naargeestige invulling. Oftewel, over het andere uiterste dan de benadering van Merel.

Als ik reageer op een citaat, begin ik daar meestal mee. Soms schrijf ik nog even door met wat andere opmerkingen, maar het is erg jammer dat niet voldoende duidelijk was dat ik niet bedoelde om iets te zeggen over jullie zondagsinvulling, want daar weet ik helemaal niets van.

Het heeft weinig zin om hierover te twisten. Ik lees alleen dat je in die post reageert op Eilander en mij (wij werden bij name genoemd) en dat je dan in één keer doorschakelt naar 'een naargeestige invulling van de zondag'. Kennelijk heb je reden om een strikte zondagsopvatting te associëren met 'naargeestig'. M.i. is het duidelijk genoeg hoe je erin staat, zoals ook uit je andere postings voldoende blijkt.

[Lilian1975]

Verder wordt de discussie steeds verdrietiger.

Ik onderschrijf dit. Er is bij vele posters nauwelijks sprake van affiniteit met de Nadere Reformatie en puriteinen. Over zondagsheiliging wordt respectloos gesproken; deze wordt zelfs als onbijbels afgeschilderd. Zelfs wanneer men zelf een andere opvatting huldigt, zou er nog wel respect kunnen zijn voor degenen die wél menen dat de zondag een relatie heeft met het vierde gebod.

1) Wat is precies de reden dat de puriteinen en de naderende reförmatie de sabbath heiliging over zijn gaan zetten naar de zondag? Of zelfs op een lijn. Dus het gij zult niet... Zou iemand daar een historisch overzicht van kunnen geven?
En een bijbels theologisch argument uit de Schrift waaruit blijkt dat dat de bedoeling is?)

( ik ben in dat eerder genoemde boek bezig. En die lijkt dat wat (historisch) te onderbelichten... (maar ben nog bezig he?) En wat mij opvalt zijn tot nu toe deze twee dingen.

De sabbath in de zin van gij zult niet etc... in het OT was aanvankelijk beperkt tot de landbouw. En is pas later uitgebreid tot veel meer gebieden. (Joden). Waarbij er een conflict kwam met de vele ge en verboden...Dus het gebod gij zult niet zou aanvankelijk alleen op het landbouwleven hebben gezien?
In NT kwamen de eerste christenen samen waarschijnlijk nog op de avond van de joodse sabbath. ( voor de gezamenlijke maaltijden en HA) Wat dan in principe bij onze zondag hoort. De zon was tenslotte ondergegaan. En de Joodse sabbath was voorbij. Het was avond dus praktischer om samen te komen. De dag erna wachtte de arbeid. De joodse christenen bezochten de synagoge nog tot het onmogelijk werd. Maar daarna niet meer. Maar de heidenen die kenden de joodse sabbath traditie niet. En bezochten geen synagoge maar alleen de christelijke bijeenkomsten in de avond.

Later werd de zondag (op de dag) een afgezonderde dag voor de Heere. ( maar niet met de sabbath gebruiken. Ze leefden in een wereld waar geen zondagsrust was. En als ik het goed begrijp moesten de mensen ( waaronder ook slaven) gewoon hun werk doen. In die tijd lijkt dus de sabbath niet een op een overgezet naar de christelijke (later zondag) .

2) Maar waarom lezen we dan nergens in de brieven dat Paulus wijst op dat ze nog wel (ook de heidenen) de sabbath moeten houden? Want dat was voor hen helemaal niet zo vanzelfsprekend gezien hun afkomst. Of dat de gebruiken van de sabbat overgeplaatst moeten worden naar de zondag? Paulus leefde midden in de wereld waar de huidige zondag een werk of marktdag was. En tussen het conflict joodse christenen en heidense christenen.

Ik ben nog niet klaar met dat boek. En kan het nog niet goed op waarde schatten.Maar bovenstaande vraag kwam wel bij mij op tijdens het lezen.

Los van het feit dat de rustdag een heilzame dag is.(maar is dat afhankelijk van de sabbathgebruiken/wet of is dat vanwege dat het goed is te rusten ( en dat hoeft niet negatief te zijn met ge en verboden zoals de sabbath zich meer en meer heeft ontwikkeld) en het gedenken van het werk van de Heere.?

[Ad Anker]

Ik denk dat het antwoord van Ad Anker eerlijk is. Het is een gevoelskwestie, en daarom windt het sommigen onder ons ook zo op.

En dit is wat mij betreft te kort door de bocht. Ik vind het antinomiaanse in deze discussie verwerpelijk, en dan heb ik de Bijbel aan mijn kant.

Toen ik in Afrika was gingen we met onze gastheer uit de kerk naar het winkelcentrum. We waren toch in (de wat moeilijk bereikbare) stad. Handig om dan de boodschappen mee te nemen. Ik heb hen daar niet op veroordeeld. Ik doe dat wel wanneer mensen dat hier doen. De boodschappen haal je door de weeks en niet op zondag. Dat hoort niet. Dus ik heb echt wel geleerd dingen in de context te plaatsen.

In onze gezindte komt het gevoel op dat alles maar moet kunnen. Bij een deel althans. En als je er goed bij voelt, dan moet een ander zich daar ook niet al te druk over maken. Dat is de gevoelskwestie. Maar wel een totaal verkeerde.

En het nieuwe heidendom van 2019 vindt natuurlijk dat al die mensen die met de auto naar de kerk gaan milieuvervuilend. Dus verwerpelijk. Al die uitstoot in Barneveld...

[Geytenbeekje]

Ik denk dat het antwoord van Ad Anker eerlijk is. Het is een gevoelskwestie, en daarom windt het sommigen onder ons ook zo op.

En dit is wat mij betreft te kort door de bocht. Ik vind het antinomiaanse in deze discussie verwerpelijk, en dan heb ik de Bijbel aan mijn kant.

Toen ik in Afrika was gingen we met onze gastheer uit de kerk naar het winkelcentrum. We waren toch in (de wat moeilijk bereikbare) stad. Handig om dan de boodschappen mee te nemen. Ik heb hen daar niet op veroordeeld. Ik doe dat wel wanneer mensen dat hier doen. De boodschappen haal je door de weeks en niet op zondag. Dat hoort niet. Dus ik heb echt wel geleerd dingen in de context te plaatsen.

In onze gezindte komt het gevoel op dat alles maar moet kunnen. Bij een deel althans. En als je er goed bij voelt, dan moet een ander zich daar ook niet al te druk over maken. Dat is de gevoelskwestie. Maar wel een totaal verkeerde.

En het nieuwe heidendom van 2019 vindt natuurlijk dat al die mensen die met de auto naar de kerk gaan milieuvervuilend. Dus verwerpelijk. Al die uitstoot in Barneveld...

Ik kan je goed begrijpen hoor, maar ook in Afrika werken de mensen dat toch zondags ook in de winkel ?

[Valcke]

Verder wordt de discussie steeds verdrietiger.

Ik onderschrijf dit. Er is bij vele posters nauwelijks sprake van affiniteit met de Nadere Reformatie en puriteinen. Over zondagsheiliging wordt respectloos gesproken; deze wordt zelfs als onbijbels afgeschilderd. Zelfs wanneer men zelf een andere opvatting huldigt, zou er nog wel respect kunnen zijn voor degenen die wél menen dat de zondag een relatie heeft met het vierde gebod.

1) Wat is precies de reden dat de puriteinen en de naderende reförmatie de sabbath heiliging over zijn gaan zetten naar de zondag? Of zelfs op een lijn. Dus het gij zult niet... Zou iemand daar een historisch overzicht van kunnen geven?

( ik ben in dat eerder genoemde boek bezig. En die lijkt dat wat (historisch) te onderbelichten... (maar ben nog bezig he?) En wat mij opvalt zijn tot nu toe deze twee dingen.

De sabbath in de zin van gij zult niet etc... in het OT was aanvankelijk beperkt tot de landbouw. En is pas later uitgebreid tot veel meer gebieden. (Joden). Waarbij er een conflict kwam met de vele ge en verboden...Dus het gebod gij zult niet zou aanvankelijk alleen op het landbouwleven hebben gezien?
In NT kwamen de eerste christenen samen waarschijnlijk nog op de avond van de joodse sabbath. ( voor de gezamenlijke maaltijden en HA) Wat dan in principe bij onze zondag hoort. De zon was tenslotte ondergegaan. En de Joodse sabbath was voorbij. Het was avond dus praktischer om samen te komen. De dag erna wachtte de arbeid. De joodse christenen bezochten de synagoge nog tot het onmogelijk werd. Maar daarna niet meer. Maar de heidenen die kenden de joodse sabbath traditie niet. En bezochten geen synagoge maar alleen de christelijke bijeenkomsten in de avond.

Later werd de zondag (op de dag) een afgezonderde dag voor de Heere. ( maar niet met de sabbath gebruiken. Ze leefden in een wereld waar geen zondagsrust was. En als ik het goed begrijp moesten de mensen ( waaronder ook slaven) gewoon hun werk doen. In die tijd lijkt dus de sabbath niet een op een overgezet naar de christelijke (later zondag) .

2) Maar waarom lezen we dan nergens in de brieven dat Paulus wijst op dat ze nog wel (ook de heidenen) de sabbath moeten houden? Want dat was voor hen helemaal niet zo vanzelfsprekend gezien hun afkomst.

Ik ben nog niet klaar met dat boek. En kan het nog niet goed op waarde schatten.Maar bovenstaande vraag kwam wel bij mij op tijdens het lezen.

Lilian, ik heb besloten om niet meer in deze discussie mee te doen. Jouw vragen wil ik echter niet helemaal laten liggen.

In antwoord op vraag 1)
- Puriteinen en Nadere Reformatie zagen de instelling van een rustdag in zeven dagen als scheppingsgebod. Ieder scheppingsgebod is in zijn aard 'zedelijk' (altijddurend) en dus niet ceremonieel. Daarom leerden zij dat de viering van de zevende dag is veranderd van sabbat naar zondag. Daarom koppelen zij ook de OT gegevens aan de zondag.
- Calvijn ging niet zo ver - al ziet ook hij een relatie met het vierde gebod.
- De Dordtse Synode nam een tussenpositie in. De formulering is zodanig dat ook de mannen van de Nadere Reformatie zich hierin ten volle hebben kunnen vinden.

In antwoord op vraag 2)
- Wat we uit het NT in elk geval weten is dat de 'Dag des Heeren' gebruikt werd als dag van samenkomst en ook dat Johannes 'in de geest' was op deze dag. De kerkvaders verbinden de 'Dag des Heeren' ook zeer duidelijk aan de opstandingsdag, daarover bestaat geen twijfel.
- Verder zie ik hierin een voortgaande ontwikkeling. Inderdaad was de zondag niet direct een volledige rustdag; dat was maatschappelijk ook niet mogelijk. Maar geleidelijk is dit wel gebeurd. Ik zie dat als een zegen. Maar de apostelen hebben dit inderdaad niet strikt 'geboden'.

Hier laat ik het nu bij.

P.S. overigens oneens met het boek dat de christenen op zaterdagavond bijeenkwamen. Hand. 20:6, 7 leert dat het op de eerste dag van de week was en dat Paulus zijn rede uitstrekte tot laat in de avond. Dat was de zondagavond, niet de zaterdagavond. Dat zien we ook in Johannes 20: de avond van de eerste dag van de week (ná de opstanding!) is daar de zondagavond, niet de zaterdagavond.

[Orchidee]

Wel als je, als persoon in de christelijke gezindte, vanwege onduidelijke redenen dingen op zondag toelaat, die volgens de Schrift en de traditie niet geoorloofd zijn op de heilige dag des Heeren.

Laat die 'volgens de Schrift' maar weg, het is of het sabbatgebod houden of de opstandingsdag van de Heere vieren, de dag waarop we samenkomen, de dag waarop je niet gaat werken, maar niet de dag die geldt zoals het sabbatgebod, want die is op de zevende dag.

Welnee, als je erover nadenkt wat de zondag inhoudt, dan wil je helemaal niet meer gaan hardlopen, gaan filmkijken, kerstbomen optuigen of wat dan ook. Nee, dan zoek je de Heere, door middel van Woord en gebed, door het lezen in Zijn Woord en de daarop gegronde Belijdenisgeschriften en de geschriften van onze vaderen.

Het argument dat kinderen zich dan niet kunnen concentreren, is ook geheel niet juist. Als je kinderen van jongsafaan zo opvoedt, dan raken ze vanzelf aan deze zondagse zaken gewend.

In het houden van Gods geboden is groot loon, zei @Erasmiaan vanmiddag al. En dat is zeker waar. De zondag is een dag van afzondering voor de HEERE, naar Zijn Naam is genoemd, en aan Zijn dienst is gewijd, en dat gaat niet samen met allerlei beslommeringen en wederwaardigheden van dit aardse leven en zaken en gewoonten die we ook in het doordeweekse leven gewoon vinden en doen. Want de oproep van geloof en bekering die in de erediensten tot ons klinkt en komen mag, kan door een potje voetbal of een optuigen van de kerstboom in een oogwenk verdwenen zijn. En als we, op welke wijze dan ook, met Gods Woord bezig zijn en dat overdenken, dan is die kans veel kleiner.

Daarom moet ik heel scherp zijn en keur ik allerlei zaken op de zondag finaal af. Het spijt me, maar ik kan dat niet anders zien.

Hiermee heb ik ook gelijk geantwoord op de reactie van @merel, van vanochtend.

Ik hou van de zondag, maar heb een hekel aan zondagschristenen!

Oei pijnlijk!
Sorry kom maar een paracetamolletje halen.

Pijnlijk of niet, ik ben het helemaal met je eens. Dat is nu precies waar kinderen feilloos doorheen prikken!

Ik zou @Orchidee en @JvW graag nog willen vragen of zij specifiek op mijn reactie reageerden, of dat zij dit meer in het algemeen bedoelden. Want deze opmerking heeft mij wel geraakt.

Goedemorgen @jantje
Het was geen persoonlijke opmerking naar jou hoor, dat kan ook helemaal niet want daar "ken" ik je niet genoeg voor en sowieso niet persoonlijk.
Het was een opmerking in het "algemeen"!

[Jantje]

Gelukkig!

Besef echter wel dat je met zo'n opmerking mensen kunt raken, en dat zoiets de discussie niet bevordert. Zeker niet als je zelf helemaal niet deelneemt aan de discussie. Dan zorgen zulke verwijten voor een verdrietige wending van de discussie.

[Posthoorn]

Inderdaad was de zondag niet direct een volledige rustdag; dat was maatschappelijk ook niet mogelijk. Maar geleidelijk is dit wel gebeurd. Ik zie dat als een zegen. Maar de apostelen hebben dit inderdaad niet strikt 'geboden'.

Ik denk dat iedereen hier dit als een zegen ziet. Ook weten we dat er in onze tijd hard aan deze zegen geknaagd wordt door de maatschappij. Maar het geeft wel aan dat christenen enige vrijheid hebben in hoe zij de zondag invullen. Waarbij het streven moet zijn de zegen niet verloren te laten gaan.

[samanthi]

... en dat bovendien voor zover ik mij kan herinneren niemand heeft afgegeven op een strikte zondagsheiliging.

Wel degelijk:
- Toen ik zei dat de zondag bestemd is voor 'geestelijke oefeningen', vertaalde jij dat in de opvolgende post in '... een naargeestige invulling van de zondag...'. Zoek maar op het woord 'naargeestige' van de auteur DDD.
- Samanthi sprak over: '... de hele dag op een stoel zitten ...'. En nog meer karikaturen.
- Een ander kwam geheel ongepast de discussie binnenvallen met een opmerking over 'zondagschristenen'.
En zo kunnen we nog wel even doorgaan...

Nee, in zo'n respectloze setting is iedere opbouwende discussie onmogelijk.

Dat is niet eerlijk, je haalt mijn opmerking uit de context,
Verder vind ik vind het heel kwalijk dat hier steeds weer en weer alles uit de kast gehaald wordt om het gelijk aan de kant te krijg, hoe je huisgodsdienst in je leven moet proberen te verweven hoor ik, op eilander na, niets over, echt jammer, als ik me kwetsbaar opgesteld heb over de opvoeding van mijn zoon met een stoornis, ik heb daar 'heel erg spijt' van dat ik dat gedaan heb, als ik zie hoe daar hier mee omgegaan wordt.
Ik laat het hierbij.

[Valcke]

... en dat bovendien voor zover ik mij kan herinneren niemand heeft afgegeven op een strikte zondagsheiliging.

Wel degelijk:
- Toen ik zei dat de zondag bestemd is voor 'geestelijke oefeningen', vertaalde jij dat in de opvolgende post in '... een naargeestige invulling van de zondag...'. Zoek maar op het woord 'naargeestige' van de auteur DDD.
- Samanthi sprak over: '... de hele dag op een stoel zitten ...'. En nog meer karikaturen.
- Een ander kwam geheel ongepast de discussie binnenvallen met een opmerking over 'zondagschristenen'.
En zo kunnen we nog wel even doorgaan...

Nee, in zo'n respectloze setting is iedere opbouwende discussie onmogelijk.

Dat is niet eerlijk, je haalt mijn opmerking uit de context,
Verder vind ik vind het heel kwalijk dat hier steeds weer en weer alles uit de kast gehaald wordt om het gelijk aan de kant te krijg, hoe je huisgodsdienst in je leven moet proberen te verweven hoor ik, op eilander na, niets over, echt jammer, als ik me kwetsbaar opgesteld heb over de opvoeding van mijn zoon met een stoornis, ik heb daar 'heel erg spijt' van dat ik dat gedaan heb, als ik zie hoe daar hier mee omgegaan wordt.
Ik laat het hierbij.

Je hebt je inderdaad kwetsbaar opgesteld. Daar zeg ik ook helemaal niets van. En niemand heeft daar m.i. ook maar één kwaad woord over gesproken.

[samanthi]

... en dat bovendien voor zover ik mij kan herinneren niemand heeft afgegeven op een strikte zondagsheiliging.

Wel degelijk:
- Toen ik zei dat de zondag bestemd is voor 'geestelijke oefeningen', vertaalde jij dat in de opvolgende post in '... een naargeestige invulling van de zondag...'. Zoek maar op het woord 'naargeestige' van de auteur DDD.
- Samanthi sprak over: '... de hele dag op een stoel zitten ...'. En nog meer karikaturen.
- Een ander kwam geheel ongepast de discussie binnenvallen met een opmerking over 'zondagschristenen'.
En zo kunnen we nog wel even doorgaan...

Nee, in zo'n respectloze setting is iedere opbouwende discussie onmogelijk.

Dat is niet eerlijk, je haalt mijn opmerking uit de context,
Verder vind ik vind het heel kwalijk dat hier steeds weer en weer alles uit de kast gehaald wordt om het gelijk aan de kant te krijg, hoe je huisgodsdienst in je leven moet proberen te verweven hoor ik, op eilander na, niets over, echt jammer, als ik me kwetsbaar opgesteld heb over de opvoeding van mijn zoon met een stoornis, ik heb daar 'heel erg spijt' van dat ik dat gedaan heb, als ik zie hoe daar hier mee omgegaan wordt.
Ik laat het hierbij.

Je hebt je inderdaad kwetsbaar opgesteld. Daar zeg ik ook helemaal niets van. En niemand heeft daar m.i. ook maar één kwaad woord over gesproken.

Kwaad spreken is een groot woord, maar er is niet aardig mee omgegaan.

En de rest?

[Mara]

echt jammer, als ik me kwetsbaar opgesteld heb over de opvoeding van mijn zoon met een stoornis, ik heb daar 'heel erg spijt' van dat ik dat gedaan heb, als ik zie hoe daar hier mee omgegaan wordt.
Ik laat het hierbij.

Terri en ik hebben daar op gereageerd. Ik heb zelfs nog gezegd dat ik mijn stuiterbal soms wel thuis liet.
Ik denk dat iedereen teveel spreekt - zoals bij veel onderwerpen gebeurt - uit een soort ideale situatie, dus zoals het zou moeten zijn.
Maar lang niet altijd zo is, helaas.
En het maakt heel veel uit of je alleen woont, of met een man/vrouw, of met een heel gezin, oudere of hele jonge kinderen.
En ieder komt uit een ander nest, wat in het ene gezin heel gewoon was, wordt in het gezin van je schoonfamilie als zonde bestempelt.
En dat moet dan bij elkaar komen.

Laat ik het maar bij mezelf houden. Ik kom regelmatig tot de zelfontdekking dat ik die behoefte van gedegen bijbelstudie en onderzoek niet ervaar. Dat het gewone boek veel harder trekt. Of dat ik die 2 preken genoeg vind voor die zondag.
Of dat ik het voornemen wel heb, maar weggevaagd wordt doordat er visite op de stoep staat, of er gebeurt iets anders.

We zijn uit de aarde aards, dus ook de tijdelijke dingen lokken en trekken.
En als ik iets niet kan om des geweten wil, een ander kan dat wel vrijmoedig.
Ik heb één keer op zondag benzine moeten tanken en ik heb daar echt weken last van gehad.
Terwijl iedereen om mij heen dit nuanceerde.
Nee, ik had moeten zorgen dat mijn auto op zaterdag afgetankt stond, zoals ik geleerd en dat altijd gedaan had.
Ik neem het mezelf zeer kwalijk.

Ik ben weleens jaloers op de mensen met een ruim geweten. Maar ik heb dat niet, zal wel deels door opvoeding komen denk ik.
Maar een opmerking van @DIA, een aantal weken geleden, over die blaffende honden, heeft mij er wederom bij bepaald.
Ik ben blij dat mensen zoals hij hier op het forum zijn. Hij is een waardevolle tegenhanger, om ons te waarschuwen voor al te veel schadelijke invloeden, waaraan wij allemaal worden blootgesteld.