Valcke schreef:Lilian1975 schreef:Valcke schreef:Lilian, wat ik bepleit voor een standaardvertaling zoals de SV, is dat deze nauwgezet bij de grondtekst blijft. Dat resulteert inderdaad in zinnen die niet altijd gebruikelijk zijn in het Nederlands. Het was een bewuste keuze van de statenvertalers om hebraïsmen over te nemen. Daaraan moeten we dus niet tornen. Wie het anders wil, wil ik inderdaad graag verwijzen naar andere vertalingen met andere uitgangspunten.
Ik ben niet tégen een vertaling in eenvoudig Nederlands met een beperkte woordenschat, sterker nog: voor een specifieke doelgroep ben ik daar een voorstander van. Maar niet als standaard vertaling.
Wat betreft alinea 1 wat is het bezwaar tegen andere uitgangspunten. En waar staat in het Woord dat vertalen met gebruik van hebreisme het enige juiste is? Want ik snap best ( en is ook een zuivere reden) dat dat betekent dat je zo dicht mogelijk bij de grontekst blijft. Maar als dat onverstaanbaarheid tot gevolg heeft, wat is dan nog je voordeel. En in hoeverre doe je dan ook een tittel of jota van de Schrift? Wat zijn die andere uitgangspunten en waarin verschillen ze dan? en over welke vertalingen heb je het? En zijn deze (on)betrouwbaar en hoe kan jij voor jezelf verantwoorden om mensen hier naartoe te verwijzen? En waarom konden de statenvertalers voor een in die tijd wel een begrijpelijke(re) vertaling maken voor ieder die er toen leefde? Zonder gebruik te maken van een beperkte woordenschat?
Veel vragen die we al eerder hebben besproken, dus ik houd het kort:
- Ik spreek niet van een enig juiste methode, maar van een methode die de statenvertalers met goede redenen gekozen hebben, omdat dit een vertaling oplevert met spreekwijzen die zeer dicht bij het oorspronkelijke liggen.
- Een andere vertaalmethode is niet verkeerd, maar heeft niet mijn voorkeur. De vertaalmethode van Luther was niet verkeerd, de vertaalmethode van de HSV evenmin. Ook vertalingen die nog vrijer zijn, zou ik niet op voorhand verkeerd willen noemen. Maar helaas zien we wel dat in vrijere vertalingen vaak de oorspronkelijke betekenis van de Bijbeltekst in het gedrang komt. En dat is niet verwonderlijk: hoe vrijer vertaling, hoe meer exegese nodig is om tot een vertaling te komen. En daar gaat het helaas vaak mis,
- Ik verwijs niet graag naar andere vertalingen, maar wanneer mensen de SV niet meer waarderen of echt te moeilijk vinden, dan kan ik keuze voor de HSV begrijpen.
- De SV was in de 17e eeuw ook geen eenvoudige vertaling en zeker geen vertaling in toen ‘gewoon’ Nederlands. Dat is door wetenschappers ook maar al te vaak aangetoond.
- Waarom kon het toen wel? Ik denk dat hier een veelheid van factoren een rol speelt. Het gereformeerde volksdeel leefde in die tijd dichter bij de Bijbel dan nu. Men had ook niet de vele andere vertalingen zoals die er nu zijn. En de Bijbel was soms een van de weinige boeken in huis, aan de hand van de Bijbel leerde men lezen. Dat zijn zaken die nu anders zijn. Van enorme invloed is de vraag welke vertaling dagelijks in het gezin gelezen wordt. Ik weet dat het nog steeds kan: kinderen die de SV tot op zekere hoogte leren begrijpen: eerst de geschiedenissen, daarna ook de psalmen en de moeilijker boeken.
- Intelligentie is hier maar een betrekkelijk ding, al geef ik toe dat aanleg het wel eenvoudiger maakt. M.i. is de wil om de Bijbel te lezen in een betrouwbare vertaling uiterst belangrijk. Ik geloof niet dat er in zo’n geval onoverkomelijke barrières bestaan. Tegelijk zou een afzonderlijke (maar betrouwbare) vertaling in eenvoudig Nederlands zeker wenselijk zijn.
De rest van je posting laat ik nu even liggen.
Je moet denk ik vertalen in of naar onze taal . Niet naar de taal van waaruit je vertaalt, wil je iets leesbaars hebben.
Het is wel een begrijpelijke gedachte die je aangeeft. Maar als het onleesbaar wordt doe je m.i. in feite de bijbelse waarheid tekort. Het wordt door het niet begrijpen niet over gebracht. En zo gaat er een tittel of jota van de Schrift af.
Die spreekwijze is een andere taal. En die moet je wel begrijpen. En dat doet de gemiddelde bijbellezer niet. Je bouwt dus een extra drempel op.
Het is maar een vb en dekt misschien niet de lading :maar vergelijk het eens met als je engelse spreekwoorden letterlijk gaat vertalen naar het nederlands. Dan krijg je ook dingen die niet te begrijpen zijn. Wij vertalen het dan naar zoals het in het nederlands zou klinken. Home sweet home wordt dan oost west thuis best. Ipv huis zoet huis.
Het klopt dat ik een beetje chargeerde met sv en de taal van toen. Toch stond het wel dichterbij dan nu. Het gat wordt groter. En ook de naslagwerken waar wij nu over beschikken zullen qua taal steeds verder van ons af komen te staan. De uitleg voldoet dan ook niet meer.
Toch doet het me verdriet als je blijft zeggen dat als je ze maar opvoedt met de sv het wel mogelijk is dat ze het uiteindelijk gaan verstaan. Ja natuurlijk is het mogelijk. We hebben het alleen nu over waar het niet "lukt" . Het voelt of dat niet erkent wordt. Wij ervaren hier aan de lijve dat het bij en deel niet lukt. Natuurlijk begrijpen ze de geschiedenissen beter. Maar dat is meer op geheugen als op zeg maar woordniveau. En echt als de taal te ver van je afstaat zal je het ook minder snel pakken om zelfstandig begrijpend te lezen.
Wanneer je een boek hebt liggen waarvan je de taal niet machtig bent, vraagt dat heel veel om het toch te lezen. En je wilt als ouder toch niets liever dat de gewoonte om bijbellezen bij naar bed gaan blijft en ingeslepen blijft, ook als ze puber zijn. En juist op die kritieke leeftijd wil je een betrouwbare leesbare vertaling. En zelfs de HSV wordt door deze categorie als moeilijk ervaren.
En ja motivatie doet ook wat. Maar zelfs het kind dat de innerlijke motivatie kent begrijpt steeds minder. ( en heeft dan als neiging om maar alleen het dagboekje te lezen, want dat snap ik wel...) Samen lezen aan tafel blijft dan over. Bij het naar bed gaan zie je dat het snel meer en meer versloft. Samendoen bij het naar bed gaan wordt niet altijd meer gewaardeerd.
Daarnaast blijft staan dat de Bijbel niet alleen voor jongeren uit een sv millieu geschreven is. Maar voor een ieder. Voor de gemotiveerde en de ongemotiveerde mens. En wat het uitwerkt bij beiden is geheel Gods werk. De motivitie moet niet het uitgangspunt zijn maar de verstaanbaarheid.
Ook als het Woord in de kerk gelezen wordt moet het te begrijpen zijn. En niet afhankelijk zijn van motivatie. Het moet binnen kunnen komen bij een ieder.
Ik begrijp je niet helemaal . Aan de ene kant zeg je. Andere vertalingen zijn niet persé verkeerd. Dus dan kunnen ze dus gerust de BGT lezen?
Maar m.i zijn ze of betrouwbaar en kan je ze gerust lezen. Of ze zijn onbetrouwbaar en kan ze dus niet gerust lezen. En dat laatste is kennelijk aan de hand. Want aan de andere kant zeg je. Het is goed dat er een betrouwbare nederlandse vertaling komt. Dus dan is daar behoefte aan omdat het overige nieuwe niet betrouwbaar is.
Ik als leek denk dan. Wat kan ik mijn kinderen nu gerust laten lezen? Zonder dat ze gewend raken aan een onbetrouwbare vertaling. Of waar allerlei moderne theologische gedachten in verweven zijn. Hoe wordt het spreken over geloof bijvoorbeeld vertaald?
Het betrouwbare voor jou zit vast aan het juist vasthouden van letterlijke spreekwijze vertalingen wat juist zo anders is dan onze taal. Het probleem van verstaanbaarheid blijft bestaaan.
En zijn we weer bij het begin van mijn post beland.
Zou je toch eens in kunnen gaan op bijv de opmerking of het mogelijk een alternatief zou zijn om wel goedlopende zinnen te gebruiken. Maar woorden die in de oorspronkelijke tekst vooraan staan omdat ze de nadruk krijgen nu gewoon in een ander lettertype af te drukken. Of in vet. Net zoals er nu ook cursieve woorden zijn. ( en kan je dan zo ook de spreekwijze recht doen?)
En ja. Het ene bijbelboek is gemakkelijker dan het andere. Die verschillen blijven. Dat erken ik zeker.
En nogmaals. De sv wordt zeker gewaardeerd. Maar het lezen is voor het heden voor velen moeilijk. Jammer dat je dan toch in je post lijkt te suggereren dat mensen die niet meer met de sv uit de voeten kunnen afgeschilderd worden ( misschien onbedoeld) als mensen die de sv niet op waarde willen schatten.
Overigens je kunt wel zeggen men toen dichter bij de gereformeerde waarheid leefde. Maar waar blijkt dat uit?
Uit de boeken en preken?
Mensen werden juist volop gewaarschuwd.
En je kan iets begrijpen. Of je denkt iets te begrijpen maar steunt in feite op uitleg in bijv preken. Maar begrijp je het dan werkelijk? Zomaar een gedachte. Niet alsof dat het eind van alle tegenspraak is. Maar wel een vraag die in mij opkomt.