Deuteronomium 30:14 - Kunnen wij de wet volbrengen?

[Marnix]

Goedemiddag,

N.a.v. een discussie met een collega die hier weer een discussie over had met een katholiek dacht ik: Laat ik deze kwestie eens hier neerleggen, misschien kom ik dan verder.

Het gaat om Deuteronomium 30:14, waar we gelijk een paar vertaalverschillen zien:

Willibrordvertaling: 14 Nee, het woord is dicht bij u, in uw mond en in uw hart. U kunt het dus volbrengen.
NBG: 14 Maar dit woord is zeer dicht bij u, in uw mond en in uw hart om het te volbrengen.
SV: 14 Want dit woord is zeer nabij u, in uw mond, en in uw hart, om dat te doen.
KJV: 14 But the word is very nigh unto thee, in thy mouth, and in thy heart, that thou mayest do it.
Lutherse vertaling: 14 Denn es ist das wort fast nahe bey dir / in deinem Munde / vnd in deinem Hertzen / das du es thust.

De discussie gaat dus over de vraag of we de wet kunnen volbrengen, mijn collega zegt van niet (baseert dat o.a. op de catechismus), de katholiek wijst op de tekst uit Deuteronomium. Daar zijn een aantal vragen van blijven liggen:

- Wat zegt de brontekst hier? Iets doen is iets anders dan iets volbrengen.
- Hoe rijmen we wat hier staat wat de catechismus aangeeft, dat we de wet niet kunnen volbrengen?
- En wat wordt er precies in Deuteronomium 30:14 bedoeld? In nieuw testamentisch kader kunnen we wijzen op Christus die het voor ons volbracht heeft zoals ook in Romeinen 10 naar deze tekst wordt gewezen, (wat ik ook heb aangegeven: Waarom moest Christus komen als we de wet zelf kunnen volbrengen) maar aangezien deze tekst ver daarvoor tegen de Israelieten werd gezegd als iets dat al voor hen gold, zijn de vragen daarmee nog niet beantwoord. Of moet ik het lezen vanuit de offerdienst die wees op het offer van Christus, en waardoor mensen vergeving kregen, waardoor ook hun overtredingen van de wet werden vergeven en ze zo de wet konden volbrengen?

Wie kan me hier in verder helpen?

[refo]

De tweede helft van Deut 26 is ook interessant in dit verband.

[Willem]

Goedemiddag,

N.a.v. een discussie met een collega die hier weer een discussie over had met een katholiek dacht ik: Laat ik deze kwestie eens hier neerleggen, misschien kom ik dan verder.

Het gaat om Deuteronomium 30:14, waar we gelijk een paar vertaalverschillen zien:

Willibrordvertaling: 14 Nee, het woord is dicht bij u, in uw mond en in uw hart. U kunt het dus volbrengen.
NBG: 14 Maar dit woord is zeer dicht bij u, in uw mond en in uw hart om het te volbrengen.
SV: 14 Want dit woord is zeer nabij u, in uw mond, en in uw hart, om dat te doen.
KJV: 14 But the word is very nigh unto thee, in thy mouth, and in thy heart, that thou mayest do it.
Lutherse vertaling: 14 Denn es ist das wort fast nahe bey dir / in deinem Munde / vnd in deinem Hertzen / das du es thust.

De discussie gaat dus over de vraag of we de wet kunnen volbrengen, mijn collega zegt van niet (baseert dat o.a. op de catechismus), de katholiek wijst op de tekst uit Deuteronomium. Daar zijn een aantal vragen van blijven liggen:

- Wat zegt de brontekst hier? Iets doen is iets anders dan iets volbrengen.
- Hoe rijmen we wat hier staat wat de catechismus aangeeft, dat we de wet niet kunnen volbrengen?
- En wat wordt er precies in Deuteronomium 30:14 bedoeld? In nieuw testamentisch kader kunnen we wijzen op Christus die het voor ons volbracht heeft zoals ook in Romeinen 10 naar deze tekst wordt gewezen, (wat ik ook heb aangegeven: Waarom moest Christus komen als we de wet zelf kunnen volbrengen) maar aangezien deze tekst ver daarvoor tegen de Israelieten werd gezegd als iets dat al voor hen gold, zijn de vragen daarmee nog niet beantwoord. Of moet ik het lezen vanuit de offerdienst die wees op het offer van Christus, en waardoor mensen vergeving kregen, waardoor ook hun overtredingen van de wet werden vergeven en ze zo de wet konden volbrengen?

Wie kan me hier in verder helpen?

De kanttekening hierbij. Deut. 30:14 zeer nabij u, "Alsof Mozes zeide: Gij hebt geen excuus van onwetendheid voor te wenden, dewijl dit woord ulieden ten volle verklaard is en gij het dagelijks in den mond hebt, en genoeg verstaat wat de HEERE van u eist. Vergelijk onder, Deut. 31:19, waarop deze woorden wijders passen. Zie Rom. 10:8."

Behoudens de Willibrord vertaling zegt geen enkele vertaling dat wij het kunnen doen, alleen wordt aangeven dat ontwetendheid niet als reden aangevoerd kan worden om de wet niet te houden. Het "om dat te doen" in de tekst wijst op de eis om de wet te houden. De - schijnbare - "verwarring" ontstaat door de m.i. slechte Willibrord vertaling. We zouden dus naar de grondtekst moeten kijken maar ik ga voorlopig maar uit van de SV. Zeker omdat dan ook jouw vragen direct beantwoord zijn.

[Marnix]

Daarvoor wil ik dan in ieder geval eerst graag weten wat er in de grondtekst staat. In kan moeilijk zeggen: Vanwege het verschil in de vertaling is het het makkelijkst om voor vertaling A te kiezen en dan klopt het weer. Om voor die vertaling te kiezen moet ik daarvoor wel steekhoudende argumenten hebben dat die vertaling ook de juiste is.

Wat de kanttekeningen betreft, het gaat niet zo zeer om het "nabij u" maar om het tweede deel van de zin: Om het "om het te volbrengen / om die te doen". De vraag is wat met dat gedeelte bedoeld wordt, of het betekent dat we het dus kunnen doen en kunnen volbrengen, of wel kunnen doen maar niet volbrengen?

(bedankt voor je reactie trouwens!)

[huisman]

Verrassend hoe Paulus deze tekst gebruikt in Rom 10:8 (Het gaat hiet niet meer over de wet maar over Christus de wetsvolbrenger)

8 Maar wat zegt zij? Nabij u is het Woord, in uw mond en in uw hart. Dit is het Woord des geloofs, hetwelk wij prediken.
9 Namelijk, indien gij met uw mond zult belijden den Heere Jezus, en met uw hart geloven, dat God Hem uit de doden opgewekt heeft, zo zult gij zalig worden.

[Jongere]

Daarvoor wil ik dan in ieder geval eerst graag weten wat er in de grondtekst staat. In kan moeilijk zeggen: Vanwege het verschil in de vertaling is het het makkelijkst om voor vertaling A te kiezen en dan klopt het weer. Om voor die vertaling te kiezen moet ik daarvoor wel steekhoudende argumenten hebben dat die vertaling ook de juiste is.

Wat de kanttekeningen betreft, het gaat niet zo zeer om het "nabij u" maar om het tweede deel van de zin: Om het "om het te volbrengen / om die te doen". De vraag is wat met dat gedeelte bedoeld wordt, of het betekent dat we het dus kunnen doen en kunnen volbrengen, of wel kunnen doen maar niet volbrengen?

(bedankt voor je reactie trouwens!)

Ik denk wel dat je er voor moet waken om een tekst uit het verband van het geheel van de Schrift en van Gods openbaring te halen. Persoonlijk geloof ik dat we altijd naar het geheel moeten kijken. Deze tekst staat niet opzich en er zijn meer gedeeltes die met dit onderwerp te maken hebben.
Bijvoorbeeld de eerste hoofdstukken van Romeinen, die zijn belangrijk in dit verband.

[Gian]

Het gaat hier volgens mij niet zozeer om de wet van Mozes. Het gaat om nieuwe geboden die men moet houden voordat met Kanaan binnen zou trekken. Dit zijn geboden (lees vanaf hfdst 12) waarvan duidelijk gezegd wordt dat ze gehouden kunnen worden, en zelfs dat ze niet zwaar zijn.
Daarom is deze tekst mi niet relevant voor je discussie.

[Marnix]

Verrassend hoe Paulus deze tekst gebruikt in Rom 10:8 (Het gaat hiet niet meer over de wet maar over Christus de wetsvolbrenger)

8 Maar wat zegt zij? Nabij u is het Woord, in uw mond en in uw hart. Dit is het Woord des geloofs, hetwelk wij prediken.
9 Namelijk, indien gij met uw mond zult belijden den Heere Jezus, en met uw hart geloven, dat God Hem uit de doden opgewekt heeft, zo zult gij zalig worden.

Klopt, daar verwees ik al even naar, het perspectief in Christus. Maar moesten de Joden de tekst ook zo interpreteren?

Daarvoor wil ik dan in ieder geval eerst graag weten wat er in de grondtekst staat. In kan moeilijk zeggen: Vanwege het verschil in de vertaling is het het makkelijkst om voor vertaling A te kiezen en dan klopt het weer. Om voor die vertaling te kiezen moet ik daarvoor wel steekhoudende argumenten hebben dat die vertaling ook de juiste is.

Wat de kanttekeningen betreft, het gaat niet zo zeer om het "nabij u" maar om het tweede deel van de zin: Om het "om het te volbrengen / om die te doen". De vraag is wat met dat gedeelte bedoeld wordt, of het betekent dat we het dus kunnen doen en kunnen volbrengen, of wel kunnen doen maar niet volbrengen?

(bedankt voor je reactie trouwens!)

Ik denk wel dat je er voor moet waken om een tekst uit het verband van het geheel van de Schrift en van Gods openbaring te halen. Persoonlijk geloof ik dat we altijd naar het geheel moeten kijken. Deze tekst staat niet opzich en er zijn meer gedeeltes die met dit onderwerp te maken hebben.
Bijvoorbeeld de eerste hoofdstukken van Romeinen, die zijn belangrijk in dit verband.

Mee eens, maar het wordt ook tegen de Israelieten gezegd die die context nog niet hadden. Daarnaast spreekt de Bijbel zichzelf natuurlijk niet tegen. Daarom was mijn vraag hoe deze tekst gelezen moet worden, staat er nou dat we de wet kunnen doen of zelfs volbrengen, en hoe moeten we dat dan lezen? En dat je een tekst niet helemaal los moet lezen snap ik, daarom ben ik idd ook benieuwd naar contexten.

Wat Romeinen betreft, mee eens. Er staat duidelijk dat iedereen tegen de wet heeft gezondigd. Maar als je Leviticus er naast legt lijkt het alsof iedereen heeft gezondigd maar dat niet nodig was, men de wet had kunnen houden maar het toch niet deed.

Het gaat hier volgens mij niet zozeer om de wet van Mozes. Het gaat om nieuwe geboden die men moet houden voordat met Kanaan binnen zou trekken. Dit zijn geboden (lees vanaf hfdst 12) waarvan duidelijk gezegd wordt dat ze gehouden kunnen worden, en zelfs dat ze niet zwaar zijn.
Daarom is deze tekst mi niet relevant voor je discussie.

Ik had nog niet echt naar de directe context gekeken en was niet verder gekomen dan: In Deuteronomium wordt de wet herhaald en hier in hoofdstuk 30 wordt gesproken over de wetten die in het boek staan. Aangezien de 10 geboden nog steeds relevant zijn is dit gedeelte daar ook op van toepassing en gaat het dus ook over de 10 geboden.

Heb me er iets verder in verdiept en lees dat Deuteronomium tot en met hoofdstuk 30 is opgedeeld in 3 redes van Mozes. De 10 geboden staan in de tweede rede, dit gedeelte staat in de derde rede. En dan lijkt wat Mozes hier zegt inderdaad slechts te gaan om wat er in de laatste rede gezegd wordt. Twee keer geeft Mozes heel duidelijk aan dat de regels die hij vandaag heeft opgelegd. Dus tenzij Mozes zijn 3 toespraken op 1 dag had houden, slaat het niet op het hele wetboek. Ik weet alleen niet of dat ook echt zo is, aangezien hij zijn derde toespraak gelijk begint met "de wetten die ik u vandaag hebt opgelegd".

Meest logisch lijkt me dan inderdaad toch dat het gaat om de nieuwe voorschriften voor het volk als ze Kanaan intrekken, waar het hele boek uit bestaat, waarin aan het begin van de tweede rede ook de wet nog wordt herhaald.

Leuke discussie die dichter bij de discussie over de functie van de wet staat is dan wel wat we met het boek Deuterononium moeten. Als het slechts voorschriften voor Israel in Kanaan zijn, is het voor ons dan nog relevant?

[memento]

Israël kreeg de wet niet als "kenbron der ellende", maar als "leefregel der dankbaarheid". God had eerst Zijn volk verlost uit Egypte, en gaf ze toen pas de wet. De wet begint er ook mee: "Ik ben de HEERE, jullie God, die jullie heeft uitgeleid uit het slavenhuis, uit het land Egypte".

Wie de wet in de context leest, zeker de context van het Midden Oosten van die tijd (op basis van vergelijking verbondsdocumenten van volken uit die tijd die men gevonden heeft), ziet dat het boek Deut. sterk de literaire vorm heeft van een verbonds-document. De wet staat dus in Deut. niet op zichzelf, maar is onderdeel van het verbond. De wet is niet gegeven tot last, als iets wat je MOET houden. Nee, de wet is gegeven als voorrecht: Omdat God genadig een verbond met het volk opricht, wordt het volk uit wederliefde opgeroepen de regels van dat verbond te houden.

[refo]

Israël kreeg de wet niet als "kenbron der ellende", maar als "leefregel der dankbaarheid". God had eerst Zijn volk verlost uit Egypte, en gaf ze toen pas de wet. De wet begint er ook mee: "Ik ben de HEERE, jullie God, die jullie heeft uitgeleid uit het land Egypte"

Nee, dat klopt niet.
Volgens Paulus (Galaten?) is de wet voor Israel tuchtmeester, pedagogos. En was dat tot Christus kwam.

[memento]

Israël kreeg de wet niet als "kenbron der ellende", maar als "leefregel der dankbaarheid". God had eerst Zijn volk verlost uit Egypte, en gaf ze toen pas de wet. De wet begint er ook mee: "Ik ben de HEERE, jullie God, die jullie heeft uitgeleid uit het land Egypte"

Nee, dat klopt niet.
Volgens Paulus (Galaten?) is de wet voor Israel tuchtmeester, pedagogos. En was dat tot Christus kwam.

Wij zijn gewend dat negatief op te vatten: De wet zit ons zo dwars, dat we blij zijn dat Christus ons ervan verlost.

Echter, pedagogos heeft normaliter in het Grieks een positieve betekenis (opvoeder, zij het wel een strenge opvoeder). De wet was een opvoeder tot Christus. Het heeft de weg gewezen naar Christus. Zeker wanneer de wet in haar breedte gezien wordt, dus inclusief offerdienst etc, dan moeten we idd stellen: In schaduwen wordt ons al heel veel duidelijk over het werk van Christus. De wet heeft het volk binnen de grenzen gehouden, tot de tijd dat Christus kwam.

Het is wel zo, dat Paulus regelmatig concludeert dat de wet niet gehouden is. En aan de zonde ontdekt. Maar ik denk dat het onjuist is, om dit terug te gaan lezen in Deut. In Deut. staat de wet duidelijk in een verbondskader. En niet in het kader van onhoudbaarheid.

[hervormde]

Het gebruikte woord in Deuteronomium 30:14 is een infinitivus van het werkwoord asah (doen, maken) samen met de prepositie 'le'. Andere teksten waarin deze constructie te lezen is:

Jeremia 1:12
En de HEERE zeide tot mij: Gij hebt wel gezien; want Ik zal wakker zijn over Mijn woord, om dat te doen.

Genesis 41:32
En aangaande, dat die droom aan Farao ten tweeden maal is herhaald, is, omdat de zaak van God vastbesloten is, en dat God haast, om dezelve te doen.

De tekst:
Want dit woord is zeer nabij u, in uw mond, en in uw hart, om dat te doen.

We moeten het lezen in de context van het verbond. Lees ook het 11e vers: Want ditzelve gebod, hetwelk ik u heden gebiede, dat is van u niet verborgen, en dat is niet verre. De HEERE laat hier horen dat het niet verborgen is. Het is niet moeilijk en niet ver weg. De woorden inderdaad zoals Memento stelt in kader van het verbond. Het is trouwens niet: ik ben de HEERE jullie God, maar ik ben de HEERE jouw God. Nog iets persoonlijker. Bevrijdt en verlost. En zo geeft de HEERE aan het verloste volk Zijn wet om uit dankbaarheid daar naar te leven. Zo komt murmureren ook te staan in het juiste kader: niet eens zijn met de weg der verlossing!

Galaten moet primair gelezen worden door de bril van de ceremoniële wet en secundair door de bril van de Decaloog. De Wet is de tuchtmeester tot Christus. De Wet heeft het volk door de offerdienst gewezen naar Christus. En bewaart! Vergeet dat laatste niet. Hier komt ook de besnijdenis en de Sjabbat. Pedagogen waren bewaarders van kinderen op weg naar school. Zo heeft de Wet het volk bewaart en afgezonderd en heen gewezen naar Christus. Totdat het geloof, totdat Christus gekomen is.

[Jongere]

Dit zegt Mozes in zijn afscheidswoorden in Deut. 31:

Zo gebood Mozes den Levieten, die de ark des verbonds des HEEREN droegen, zeggende:
Neemt dit wetboek, en legt het aan de zijde van de ark des verbonds des HEEREN, uws Gods, dat het aldaar zij ten getuige tegen u.
Want ik ken uw wederspannigheid, en uw harden nek. Ziet, terwijl ik nog heden met ulieden leve, zijt gij wederspannig geweest tegen den HEERE; hoe veel te meer na mijn dood!
Vergadert tot mij al de oudsten uwer stammen, en uw ambtlieden; dat ik voor hun oren deze woorden spreke, en tegen hen den hemel en de aarde tot getuigen neme.
Want ik weet, dat gij het na mijn dood zekerlijk zult verderven, en afwijken van den weg, dien ik u geboden heb; dan zal u dit kwaad in het laatste der dagen ontmoeten, wanneer gij zult gedaan hebben, dat kwaad is in de ogen des HEEREN, om Hem door het werk uwer handen tot toorn te verwekken.
Toen sprak Mozes, voor de oren der ganse gemeente van Israël, de woorden dezes lieds, totdat zij voltrokken waren.

Dat getuigt van een realistische blik op de mensen en hun vermogen om de wet te houden.

[hervormde]

Jongere, dank je voor deze aanvulling. Ik had die vanavond willen posten. De HEERE geeft aan Zijn verloste volk Zijn verbondswoorden. Paulus zegt in Galaten 2:19 Want ik ben door de wet der wet gestorven, opdat ik Gode leven zou. Paulus is door de Decaloog aan de ceremoniële wet gestorven. Dat is alleen in het licht van Christus te verstaan. De komst van Christus heeft de ceremoniële wet afgeschaft. Vlg. ook Galaten 5. Wanneer we de diepte van Gods woorden horen in Exodus 20 dan is er geen houden meer aan. Offers voldoen niet. Alleen Christus kan verzoenen. En Hij heeft verzoend.

[memento]

Ik sluit me aan bij de aanvullingen van Jongere en hervormde.

Toch hecht ik er zeer sterk aan, dat duidelijk is dat de wet in een verbondskader gegeven is. God gaf niet eerst de wet, en als het volk deze voldoende gehouden had, werden zij verlost. Dan zou het volk met het houden van de wet iets kunnen verdienen. Nee, God verloste eerst zijn volk, en toen pas gaf Hij ze de wet. Gods verlossing is niet afhankelijk van het houden van de wet, maar uit vrije gunst alleen.