Dodo schreef:"De Zon de heils doet aan de kimmen staan".
Elke keer vraag ik me hetzelfde af: hoezo kimmen, meervoud? Er is toch meer één kim? Is het een verbastering van het ouderwetse "kimme"?

Dus het is?
"De Zon des heils doet aan de kimme staan".

Ditbenik schreef:

refo schreef:Het betekent in hedendaags Nederlands: heel het volk.

Het betekent in hedendaags Nederlands: alle volken. Zie bv ook Calvijn, Henry en de kanttekeningen bij de SV. Calvijn wijst er bij dit vers op dat Christus het onderscheid tussen Jood en heiden hier wegneemt terwijl de kanttekeningen melden 'onderwijst al de volkeren,
Of, maakt discipelen onder alle volken; gelijk dit woord ook genomen wordt Hand. 14:21. Zie ook Mark. 16:15.' Dit laatste vers spreekt trouwens over 'alle kreaturen'.

Er is dus geen enkele reden om voorgangers of de GZB verdacht te maken omdat ze vertalen naar het hedendaags Nederlands. Het is juist verdacht als we de opdracht van God en het werk van God proberen te beperken tot de enkeling.

Zie bij Calvijn (Het gepredikte Woord): de boodschap geldt heel het volk Israel, dus niet alleen de herders.

kasparov schreef:

Dodo schreef:"De Zon de heils doet aan de kimmen staan".
Elke keer vraag ik me hetzelfde af: hoezo kimmen, meervoud? Er is toch meer één kim? Is het een verbastering van het ouderwetse "kimme"?

Dus het is?
"De Zon des heils doet aan de kimme staan".

Die s was ik inderdaad kennelijk vergeten, maar het ging me om de kim. Er is maar één kim, of ouderwetser, kimme. Vergelijk Zonne der gerechtigheid.

samanthi schreef:

Ditbenik schreef:

Dodo schreef:"De Zon de heils doet aan de kimmen staan".
Elke keer vraag ik me hetzelfde af: hoezo kimmen, meervoud? Er is toch meer één kim? Is het een verbastering van het ouderwetse "kimme"?

Dan heb je inderdaad een foute versie. Er hoort gewoon kimme te staan en in veel versie is dat ook zo.

Net als "rijdt zegerijk"of "zegenrijk" de n staat in veel boekjes maar hoort er niet.
Gord, gord, o Held, uw zwaard aan uwe zijde,
Uw blinkend zwaard, zo scherp gewet ten strijde;
Vertoon uw glans, vertoon uw majesteit;
Rijd zegenrijk in uwe heerlijkheid
Op 't zuiv're woord der waarheid; rijd voorspoedig,
En heers alom rechtvaardig en zachtmoedig;
Uw rechterhand zal 't Godd'lijk rijk behoên,
En in den krijg geduchte daden doen.

In de onberijmde psalm staat: En rijd voorspoediglijk in Uw heerlijkheid. Zegenrijk is één van de betekenissen van voorspoedig. Zegerijk is wat anders. Zegenrijk is dus wel juist in de berijming, zegerijk niet.

refo schreef:

samanthi schreef:

Ditbenik schreef:

Dodo schreef:"De Zon de heils doet aan de kimmen staan".
Elke keer vraag ik me hetzelfde af: hoezo kimmen, meervoud? Er is toch meer één kim? Is het een verbastering van het ouderwetse "kimme"?

Dan heb je inderdaad een foute versie. Er hoort gewoon kimme te staan en in veel versie is dat ook zo.

Net als "rijdt zegerijk"of "zegenrijk" de n staat in veel boekjes maar hoort er niet.
Gord, gord, o Held, uw zwaard aan uwe zijde,
Uw blinkend zwaard, zo scherp gewet ten strijde;
Vertoon uw glans, vertoon uw majesteit;
Rijd zegenrijk in uwe heerlijkheid
Op 't zuiv're woord der waarheid; rijd voorspoedig,
En heers alom rechtvaardig en zachtmoedig;
Uw rechterhand zal 't Godd'lijk rijk behoên,
En in den krijg geduchte daden doen.

In de onberijmde psalm staat: En rijd voorspoediglijk in Uw heerlijkheid. Zegenrijk is één van de betekenissen van voorspoedig. Zegerijk is wat anders. Zegenrijk is dus wel juist in de berijming, zegerijk niet.

Nee niet waar voorspoedig is in deze zegerijk de overwinning behalen, het gaat over de Koning die overwinning op overwinning behaald, maar het een sluit het ander niet uit.

@Ditbenik:
"Alle den volcke" is letterlijk "allen die van het volk zijn." Enkelvoud, geen meervoud.

Volgens dr. Maljaars, vroeger docent Nederlands, is het blad van de GZB wel degelijk van naam verandert omdat de naamgevers de tekst uit Lukas 2 verkeerd hadden uitgelegd. Mijn schriften van de middelbare school heb ik niet meer, dus een schriftelijke bron kan ik hierbij niet geven.

Wellicht kan iemand het Grieks erbij pakken?

Heel het volk acht ik de meest juiste vertaling.

Mannetje schreef:@Ditbenik:
"Alle den volcke" is letterlijk "allen die van het volk zijn." Enkelvoud, geen meervoud.

Volgens dr. Maljaars, vroeger docent Nederlands, is het blad van de GZB wel degelijk van naam verandert omdat de naamgevers de tekst uit Lukas 2 verkeerd hadden uitgelegd. Mijn schriften van de middelbare school heb ik niet meer, dus een schriftelijke bron kan ik hierbij niet geven.

Wellicht kan iemand het Grieks erbij pakken?

Het woord 'volk' (laos) staat in deze tekst in het enkelvoud. Daarmee is de betekenis van het voorgaande woordje 'panti' "geheel". Als er 'volken' (mv) had gestaan, had ditzelfde woord inderdaad 'alle' betekend.
In dit geval moet je dus "heel het volk" vertalen. De kanttekening vermeldt bij deze tekst overigens: "namelijk Gods volk". Daaruit blijkt - wat natuurlijk ook al blijkt als je de naamval/vervoeging goed begrijpt - dat zij met de vertaling inderdaad 'heel het volk' bedoelden.

De opmerking van "Ditbenik" dat hiermee het werk van God wordt "beperkt tot de enkeling", snijdt natuurlijk geen hout. Het is een theologische tegenwerping, tegen iets wat taalkundig noodzakelijk is. We mogen echter nooit uit theologische motieven een vertaling aanpassen.
En dat in het werk van Christus ook de heidenen begrepen zijn - velen uit hen! - wordt duidelijk genoeg uit andere gedeelten. Maar blijkbaar bedoelt de engel in dit vers toch echt iets anders.

In dit artikel worden een paar verklaringen geciteerd: https://www.digibron.nl/search/detail/d ... ezen-zal/6
Uit het artikel blijkt overigens dat Ditbenik zich onterecht beroept op zowel de kanttekeningen als op Calvijn, die beiden iets anders zeggen dan hij beweert. Misschien kan hij toelichten wat hij bedoelde?

Als de kanttekenaren met 'Gods volk' Israël bedoelen, is dat juist. Bedoelen ze echter de vervanging van Israël, dan klopt dat weer niet.

refo schreef:Als de kanttekenaren met 'Gods volk' Israël bedoelen, is dat juist. Bedoelen ze echter de vervanging van Israël, dan klopt dat weer niet.

Klopt

refo schreef:Als de kanttekenaren met 'Gods volk' Israël bedoelen, is dat juist. Bedoelen ze echter de vervanging van Israël, dan klopt dat weer niet.

Ik vermoed dat zij hier doelen op de uitverkorenen, dat ligt in lijn met de gangbare uitleg in de kanttekeningen.
Bovendien verwijzen zij in deze kanttekening naar Matth. 1:21. Daar staat: "want Hij zal Zijn volk zalig maken...". De kanttekening op die plek zegt bij 'Zijn volk': "Dat is, degenen, die Hem van den Vader gegeven waren om die te verlossen of behouden."

Ik ben het met je eens dat het hier in Lukas meer voor de hand ligt om te denken aan Israël, zoals Calvijn ook doet (zie de link die ik deelde). De stelligheid van je uitspraak kan ik niet zo volgen, want zo eenvoudig vind ik de uitleg van deze tekst niet. Een verbinding met Rom. 11:26 lijkt me bijv. ook niet direct passend hier.

Ik wist het ook wel, maar plaatste het ondoordacht...
Het ging om de tekst van het lied Stille Nacht:
Er stond als laatste regel:
Amen goden zei eer.
Dus zonder hoofdletter en meervoud, toch wel een taalvoud van de bovenste plank.
Of... men kende de oude taal niet... dat kan ook.

Meer dan dommigheid zou ik er niet achter zoeken.

-DIA- schreef:Ik wist het ook wel, maar plaatste het ondoordacht...
Het ging om de tekst van het lied Stille Nacht:
Er stond als laatste regel:
Amen goden zei eer.
Dus zonder hoofdletter en meervoud, toch wel een taalvoud van de bovenste plank.
Of... men kende de oude taal niet... dat kan ook.

Dat is waarschijnlijk een apparaat dat de gesproken tekst weergeeft. Daar sluipen vaak fouten in.
Ik zou er niet zo zwaar aan tillen in ieder geval.