Liggen er vermogens in de mens?

[Bert Mulder]

Een rechtzinnig stuk, waaruit ook weer blijkt dat de prediking de kracht Gods is ter zaligheid.

[Zonderling]

(Artikel op de website http://www.heartcry.nl gepubliceerd op 02-12-2008 door Stichting Heart Cry)

...Deze oproep in het Evangelie tot geloof, bekering en goede werken is pas goed te begrijpen als we beseffen dat de mens de vermogens heeft van verstand en wil. De mens is geen stok of blok, maar een redelijk en zedelijk wezen (DL III/IV,16). De pre-diking van het Evangelie sluit dus zo bezien aan bij de vermogens of krachten van de mens.

Hiermee heb ik moeite. Zeker, de mens heeft verstand en wil, maar dat wil niet zeggen dat de prediking van het Evangelie aansluit bij de vermogens of krachten van de mens. De Wet leert ons onze doodstaat, het Evangelie leert ons dat het geneesmiddel BUITEN ons ligt, niet onze vermogens. Je kunt bovenstaande quote ook rechtzinnig uitleggen, maar ik zie hierin toch een bepaalde gevaarlijke tendens.

Het Evangelie is begrijpelijk
Nu kunnen we een vraag stellen: kan de mens datgene begrijpen wat God tot hem spreekt? Kan de mens willen wat God hem gebiedt? Het antwoord is, gezien het voorgaande: ja. De oproep tot geloof en bekering is een redelijke (begrijpelijke) op-roep. Via verstand en wil richt God zich op ons hart (Spr. 4:23 kt 43).
Wie de vermogens van zijn verstand en wil goed gebruikt, gelooft in de Heere Jezus Christus (Joh. 6:45; 1Joh. 5:20).

Ho, ho, over wedergeboorte is nog niet gesproken. Vanuit de vermogens van verstand en wil, wordt hier gezegd dat we deze GOED KUNNEN gebruiken en dan dus ook geloven! Ik vind dit echt een ontsporing.

Het Evangelie is immers aller aanneming waardig (1Tim. 1:15).

Niet "aller" staat er, maar "alle" dat wil zeggen gehele, volkomen aanneming. Met personen heeft dit woordje "alle" niets te maken. En al zou hier "aller" staan, dan staat er alleen nog dat het Evangelie dit WAARDIG is, niet dat een mens de vermogens hiertoe heeft.

Wedergeboorte
Wij worden uit deze doodstaat verlost door de wedergeboorte. Wat houdt wederge-boorte dan in? Niet, dat de mens nieuwe, extra vermogens krijgt of juist dat de wil wordt vernietigd (DL III/IV,16). Integendeel, er vindt herstel plaats van de al aanwezi-ge vermogens van verstand en wil. De zintuigen van de ziel worden genezen. Zonder ons vernieuwt God in ons de wil en verlicht Hij het verstand (DL III/IV,12). Hij gebruikt daarvoor de prediking van het Evangelie (DL III/IV, 6; 2Kor 3:6 kt 19).

Dit is waar, maar de DL zeggen méér over de oorzaak van de wedergeboorte. De wedergeboorte vindt namelijk NIET alleen plaats door de prediking van het Evangelie... (zie verder onderstaand citaat uit Dordtse Leerregels).

En deze wordt in ons niet teweeggebracht door middel van de uiterlijke prediking alleen, noch door aanrading, of zulke manier van werking, dat, wanneer nu God Zijn werk volbracht heeft, het alsdan nog in de macht des mensen zou staan wedergeboren te worden of niet wedergeboren te worden, bekeerd te worden of niet bekeerd te worden. Maar het is een gans bovennatuurlijke, een zeer krachtige, en tegelijk zeer zoete, wonderlijke, verborgen, en onuitsprekelijke werking, dewelke, naar het getuigenis der Schrift (die van den Auteur van deze werking is ingegeven), in haar kracht niet minder noch geringer is dan de schepping of de opwekking der doden; ...

Deze onwederstandelijke werking van de Geest in de wedergeboorte mis ik in dit artikel, hoewel er verder in deze passage over de wedergeboorte vele rechtzinnige dingen gezegd worden.

Samenvattend
We kunnen nu de slotsom maken.
Een prediker die appelleert aan de vermogens van de mens, doet dus precies wat zijn opdracht is. Hij laat zien hoe krachtig, helder, duidelijk, gepast en heerlijk het Evangelie van vergeving door Jezus Christus is (een appèl op het verstand). En te-vens doet hij een dringende oproep om dit Evangelie metterdaad gaarne aan te ne-men en gewillig te geloven (Hand. 2:41 kt 86) (een appèl op de wil). Waarom doet hij dat? Omdat hij beseft dat ditzelfde Evangelie (het getuigenis dat God getuigd heeft van Zijn Zoon) het middel is tot levendmaking (DL III/IV,6).

Ook in deze samenvatting zien we een eenzijdig accent op de prediking, terwijl het werk van de Geest in de wedergeboorte onderbelicht blijft. Ook begrijp ik niet dat de vermogens van de mens hier genoemd moeten worden. Daar ligt toch de suggestie in dat de mens zijn natuurlijke vermogens (met hulp van God, maar daar staat in deze samenvatting zelfs niets over!) kan aanwenden tot zijn levendmaking en het geloof.

God werkt de wedergeboorte op het moment dat je werkelijk luistert naar het Woord.

Dit kan rechtzinnig opgevat worden, maar gezien het bovenstaande heb ik toch wantrouwen.

Z.

[Grace]

(Artikel op de website http://www.heartcry.nl gepubliceerd op 02-12-2008 door Stichting Heart Cry)

...Deze oproep in het Evangelie tot geloof, bekering en goede werken is pas goed te begrijpen als we beseffen dat de mens de vermogens heeft van verstand en wil. De mens is geen stok of blok, maar een redelijk en zedelijk wezen (DL III/IV,16). De pre-diking van het Evangelie sluit dus zo bezien aan bij de vermogens of krachten van de mens.

Hiermee heb ik moeite. Zeker, de mens heeft verstand en wil, maar dat wil niet zeggen dat de prediking van het Evangelie aansluit bij de vermogens of krachten van de mens. De Wet leert ons onze doodstaat, het Evangelie leert ons dat het geneesmiddel BUITEN ons ligt, niet onze vermogens. Je kunt bovenstaande quote ook rechtzinnig uitleggen, maar ik zie hierin toch een bepaalde gevaarlijke tendens.

Het Evangelie is begrijpelijk
Nu kunnen we een vraag stellen: kan de mens datgene begrijpen wat God tot hem spreekt? Kan de mens willen wat God hem gebiedt? Het antwoord is, gezien het voorgaande: ja. De oproep tot geloof en bekering is een redelijke (begrijpelijke) op-roep. Via verstand en wil richt God zich op ons hart (Spr. 4:23 kt 43).
Wie de vermogens van zijn verstand en wil goed gebruikt, gelooft in de Heere Jezus Christus (Joh. 6:45; 1Joh. 5:20).

Ho, ho, over wedergeboorte is nog niet gesproken. Vanuit de vermogens van verstand en wil, wordt hier gezegd dat we deze GOED KUNNEN gebruiken en dan dus ook geloven! Ik vind dit echt een ontsporing.

Het Evangelie is immers aller aanneming waardig (1Tim. 1:15).

Niet "aller" staat er, maar "alle" dat wil zeggen gehele, volkomen aanneming. Met personen heeft dit woordje "alle" niets te maken. En al zou hier "aller" staan, dan staat er alleen nog dat het Evangelie dit WAARDIG is, niet dat een mens de vermogens hiertoe heeft.

Wedergeboorte
Wij worden uit deze doodstaat verlost door de wedergeboorte. Wat houdt wederge-boorte dan in? Niet, dat de mens nieuwe, extra vermogens krijgt of juist dat de wil wordt vernietigd (DL III/IV,16). Integendeel, er vindt herstel plaats van de al aanwezi-ge vermogens van verstand en wil. De zintuigen van de ziel worden genezen. Zonder ons vernieuwt God in ons de wil en verlicht Hij het verstand (DL III/IV,12). Hij gebruikt daarvoor de prediking van het Evangelie (DL III/IV, 6; 2Kor 3:6 kt 19).

Dit is waar, maar de DL zeggen méér over de oorzaak van de wedergeboorte. De wedergeboorte vindt namelijk NIET alleen plaats door de prediking van het Evangelie... (zie verder onderstaand citaat uit Dordtse Leerregels).

En deze wordt in ons niet teweeggebracht door middel van de uiterlijke prediking alleen, noch door aanrading, of zulke manier van werking, dat, wanneer nu God Zijn werk volbracht heeft, het alsdan nog in de macht des mensen zou staan wedergeboren te worden of niet wedergeboren te worden, bekeerd te worden of niet bekeerd te worden. Maar het is een gans bovennatuurlijke, een zeer krachtige, en tegelijk zeer zoete, wonderlijke, verborgen, en onuitsprekelijke werking, dewelke, naar het getuigenis der Schrift (die van den Auteur van deze werking is ingegeven), in haar kracht niet minder noch geringer is dan de schepping of de opwekking der doden; ...

Deze onwederstandelijke werking van de Geest in de wedergeboorte mis ik in dit artikel, hoewel er verder in deze passage over de wedergeboorte vele rechtzinnige dingen gezegd worden.

Samenvattend
We kunnen nu de slotsom maken.
Een prediker die appelleert aan de vermogens van de mens, doet dus precies wat zijn opdracht is. Hij laat zien hoe krachtig, helder, duidelijk, gepast en heerlijk het Evangelie van vergeving door Jezus Christus is (een appèl op het verstand). En te-vens doet hij een dringende oproep om dit Evangelie metterdaad gaarne aan te ne-men en gewillig te geloven (Hand. 2:41 kt 86) (een appèl op de wil). Waarom doet hij dat? Omdat hij beseft dat ditzelfde Evangelie (het getuigenis dat God getuigd heeft van Zijn Zoon) het middel is tot levendmaking (DL III/IV,6).

Ook in deze samenvatting zien we een eenzijdig accent op de prediking, terwijl het werk van de Geest in de wedergeboorte onderbelicht blijft. Ook begrijp ik niet dat de vermogens van de mens hier genoemd moeten worden. Daar ligt toch de suggestie in dat de mens zijn natuurlijke vermogens (met hulp van God, maar daar staat in deze samenvatting zelfs niets over!) kan aanwenden tot zijn levendmaking en het geloof.

God werkt de wedergeboorte op het moment dat je werkelijk luistert naar het Woord.

Dit kan rechtzinnig opgevat worden, maar gezien het bovenstaande heb ik toch wantrouwen.

Z.

Het gaat er om wat er gebeurt als die onwederstandelijke werking des Geestes werkt in een mensenhart. En dat citeer je nu net niet; terwijl dat m.i. nu juist de intentie is van dit artikel(wat overigens geen volledige orde des heils is):

"alzo dat al diegenen, in wier harten God op deze wonderbaarlijke wijze werkt, zekerlijk, onfeilbaar en krachtiglijk wedergeboren worden en daadwerkelijk geloven. En alsdan wordt de wil, zijnde nu vernieuwd, niet alleen van God gedreven en bewogen, maar, van God bewogen zijnde, werkt hij ook zelf. Waarom ook terecht gezegd wordt dat de mens, door de genade die hij ontvangen heeft, gelooft en zich bekeert."

[Alexander CD]

Mens en God, zij beiden zijn betrokken bij alle aangelegenheden, die hen betreffen.

Het gevaar is dat je God en mens op dezelfde lijn stelt, en dan ben je gelijk synergistisch bezig, de volgorde, zegt al wat, de mens eerst.
De bijbel zegt dat het van God uitgaat, de mens wil alleen van God af, de mens kan Gods heiligheid en rechtvaardigheid nooit verdragen.
De mens is onbekwaam tot enig goed, eerst moet de mens de Geest der waarheid ontvangen hebben, voordat er goede werken zichtbaar worden.
De mens is dood in de zonde en de misdaden, dus als God het niet doet en de mens niks geeft dan doet de mens het niet.
wie doet het dan, ja, de mens ook,maar wel vanuit Gods kracht, dus alle roem is uitgesloten.

[Zonderling]

Het gaat er om wat er gebeurt als die onwederstandelijke werking des Geestes werkt in een mensenhart. En dat citeer je nu net niet; terwijl dat m.i. nu juist de intentie is van dit artikel(wat overigens geen volledige orde des heils is):

"alzo dat al diegenen, in wier harten God op deze wonderbaarlijke wijze werkt, zekerlijk, onfeilbaar en krachtiglijk wedergeboren worden en daadwerkelijk geloven. En alsdan wordt de wil, zijnde nu vernieuwd, niet alleen van God gedreven en bewogen, maar, van God bewogen zijnde, werkt hij ook zelf. Waarom ook terecht gezegd wordt dat de mens, door de genade die hij ontvangen heeft, gelooft en zich bekeert."

Grace, jazeker, dat de mens ook zelf werkt en geloof, komt inderdaad tot uitdrukking in het artikel.
En dat is zeker waar. Daar ging bezwaar niet over.

Ook wordt het werk van de wedergeboorte ("zonder ons in ons") wel genoemd, maar door het accentueren in dit artikel van:
a) de vermogens van de mens (zelfs de vermogens vóór de wedergeboorte)
b) de prediking van het Evangelie op die vermogens als middel tot de wedergeboorte (waarbij de DL iets heel belangrijks toevoegt wat in de samenvatting van het artikel nu juist níet genoemd wordt)
vind ik het artikel toch eenzijdig en een poging tot 'ombuiging' van de leer van: de onwederstandelijke genade in de wedergeboorte niet alleen door de prediking maar door een schepping Gods (=rechtzinnig), naar: een door Gods hulp met onze natuurlijke vermogens aangenomen Evangelie, wat we dan vervolgens wedergeboorte noemen (=onrechtzinnig).
En dat vind ik toch echt de verkeerde accenten en níet waarlijk Gereformeerd.

Verder vind ik je reactie tekort doen aan de door mij bij diverse passages in detail genoemde bezwaren.

[Zonderling]

Een prediker die appelleert aan de vermogens van de mens, doet dus precies wat zijn opdracht is.

Laat ik ook deze quote nog eens flink bekritiseren !!
Ik vind dit ON-gereformeerd.

Zeker het geloof is uit het gehoor en het gehoor door het Woord Gods.
Maar dat is iets anders dan 'appelleren' aan de vermogens van de mens.

[Herman]

Een prediker die appelleert aan de vermogens van de mens, doet dus precies wat zijn opdracht is.

Laat ik ook deze quote nog eens flink bekritiseren !!
Ik vind dit ON-gereformeerd.

Zeker het geloof is uit het gehoor en het gehoor door het Woord Gods.
Maar dat is iets anders dan 'appelleren' aan de vermogens van de mens.

Maar als je zegt dat een dominee dient op te roepen tot geloof en bekering, dan doet hij niks kwaads. Ik heb eerder het idee dat het een onhandige formulering is, dan een stellingname.

[Zonderling]

Maar als je zegt dat een dominee dient op te roepen tot geloof en bekering, dan doet hij niks kwaads. Ik heb eerder het idee dat het een onhandige formulering is, dan een stellingname.

Herman, ik vrees dat het méér is dan een onhandige formulering. Ik gaf namelijk ook kritiek op diverse andere citaten uit het artikel die in dezelfde lijn liggen.

[Oude Paden]

Wat is het vermogen van de mens tot het goede: NIETS meer
Wat is de eis die de Heere ons voorhoud? Het goede te doen!

Vermogen en eis mogen we niet tegen elkaar uitspelen!

[Herman]

Herman, ik vrees dat het méér is dan een onhandige formulering. Ik gaf namelijk ook kritiek op diverse andere citaten uit het artikel die in dezelfde lijn liggen.

Prima, dan is je punt voor mij duidelijk.

Mijn overwegingen zijn hetzelfde, alhoewel ik mijn geachten naar aanleiding van een globale lezing heb gevormd. Globale lezing van dit statement komt er kortweg op neer dat de roeping direct beantwoord kan worden. Dat is het belangrijkste wat bij mij is blijven hangen. De benadrukking van de woorden "Waarom ook terecht gezegd wordt dat de mens, door de genade die hij ontvangen heeft, gelooft en zich bekeert." kan je ook uitleggen, dat met de daad van het geloven en bekeren de wedergeboorte tot stand is gekomen, zonder dat het onmogelijke enige rol van betekenis speelt.
Bij de directe reactie die mogelijk gemaakt wordt binnen dit artikel, kan je zeker je vragen hebben.

[freek]

Ook in deze samenvatting zien we een eenzijdig accent op de prediking, terwijl het werk van de Geest in de wedergeboorte onderbelicht blijft. Ook begrijp ik niet dat de vermogens van de mens hier genoemd moeten worden. Daar ligt toch de suggestie in dat de mens zijn natuurlijke vermogens (met hulp van God, maar daar staat in deze samenvatting zelfs niets over!) kan aanwenden tot zijn levendmaking en het geloof.

Prediking is het enige middel waarmee de Geest werkt. Zonder prediking werkt de Geest niet, dus dan 'moet' de prediking ook goed zijn. De Geest wil Christus verheerlijken, en laat Christus het vleewgeworden Woord en dus de inhoud van alle prediking zijn.(althans, zo zou het moeten zijn). Wij maken als we niet uitkijken de Geest veel te veel los van Christus en het Woord. Alsof wedergeboorte iets is wat los van Christus gebeurd.

[jvdg]

Ik las vanavond:

De vijgenboom vervloekt (Markus 11):

12 En des anderen daags, als zij uit Bethanië gingen, hongerde Hem.
13 En ziende van verre een vijgenboom die bladeren had, ging Hij om te zien of Hij ook iets op denzelven zou vinden; en daarbij gekomen zijnde, vond Hij niets dan bladeren; want het was de tijd der vijgen niet.
14 En Jezus antwoordende zeide tot denzelven: Niemand ete enige vrucht meer van u in der eeuwigheid. En Zijn discipelen hoorden het.

Vraagt Jezus niet het onmogelijke, daar het de tijd der vijgen niet was?

In het volgende hoofdstuk komt Hij hierop terug, wijzende naar het geloof.....

Wie ben ik dan om enig vermogen in de mens te leggen?
Dit ontslaat de mens er niet van, ondanks zijn dodelijke lijdelijkheid, te schreeuwen om uitkomst.
Dit nu is het werk van de Heilige Geest.
Die dode is echt dood.

[Zonderling]

Ook in deze samenvatting zien we een eenzijdig accent op de prediking, terwijl het werk van de Geest in de wedergeboorte onderbelicht blijft. Ook begrijp ik niet dat de vermogens van de mens hier genoemd moeten worden. Daar ligt toch de suggestie in dat de mens zijn natuurlijke vermogens (met hulp van God, maar daar staat in deze samenvatting zelfs niets over!) kan aanwenden tot zijn levendmaking en het geloof.

Prediking is het enige middel waarmee de Geest werkt. Zonder prediking werkt de Geest niet, dus dan 'moet' de prediking ook goed zijn. De Geest wil Christus verheerlijken, en laat Christus het vleewgeworden Woord en dus de inhoud van alle prediking zijn.(althans, zo zou het moeten zijn). Wij maken als we niet uitkijken de Geest veel te veel los van Christus en het Woord. Alsof wedergeboorte iets is wat los van Christus gebeurd.

De Geest werkt door middel van de prediking (of liever nog: het Woord), daarover verschillen we niet.

Mijn punt is dat in het artikel geaccentueerd wordt dat de mens door de prediking wordt wedergeboren en dat de prediking om die reden ook appelleert op de vermogens van de mens (verstand en wil). Want de prediking is het middel tot de wedergeboorte (aldus het artikel). Dat zijn wel degelijk remonstrantse tendenzen waarbij het werk van de Heilige Geest alleen nog maar impliciet wordt verklaard.

[Bert Mulder]

Een rechtzinnig stuk, waaruit ook weer blijkt dat de prediking de kracht Gods is ter zaligheid.

Ziende de reactie van zekere personen hier, was reden voor mij om even na te denken over mijn eerste reactie op dit stuk.

Heb dat stuk dan ook benaderd, gelovende dat Dhr. Baan de DL op de zelfde manier leest als ik. Is mogelijk dat hij de DL niet op dezelfde manier leest zoals ik.

En als hij ze wel op dezelfde manier leest zoals ik, waarom de drie formulieren van enigheid niet in de grondslag van Heartcry

(tja, hij zou wel vastlopen met enige artikels in de belijdenisgeschriften.... (NGB 28 - 32 bijv.)

[freek]

Ook in deze samenvatting zien we een eenzijdig accent op de prediking, terwijl het werk van de Geest in de wedergeboorte onderbelicht blijft. Ook begrijp ik niet dat de vermogens van de mens hier genoemd moeten worden. Daar ligt toch de suggestie in dat de mens zijn natuurlijke vermogens (met hulp van God, maar daar staat in deze samenvatting zelfs niets over!) kan aanwenden tot zijn levendmaking en het geloof.

Prediking is het enige middel waarmee de Geest werkt. Zonder prediking werkt de Geest niet, dus dan 'moet' de prediking ook goed zijn. De Geest wil Christus verheerlijken, en laat Christus het vleewgeworden Woord en dus de inhoud van alle prediking zijn.(althans, zo zou het moeten zijn). Wij maken als we niet uitkijken de Geest veel te veel los van Christus en het Woord. Alsof wedergeboorte iets is wat los van Christus gebeurd.

De Geest werkt door middel van de prediking, daarover verschillen we niet.

Mijn punt is dat in het artikel geaccentueerd wordt dat de mens door de prediking wordt wedergeboren en dat de prediking om die reden ook appelleert op de vermogens van de mens (verstand en wil). Want de prediking is het middel tot de wedergeboorte (aldus het artikel). Dat zijn wel degelijk remonstrantse tendenzen waarbij het werk van de Heilige Geest alleen nog maar impliciet wordt verklaard.

Uiteindelijk hebben we het over iets mysterieus; iets dat nooit helemaal in woorden gevat kan worden. Maar de prediking van het Evangelie doet een beroep op vermogens van de mens die dankzij de verborgen werking van de Heilige Geest in diezelfde prediking vernieuwd worden.