Benauwend...!!!

[freek]

Ter Linden: 'neem de Bijbel niet te letterlijk'


DI 25 apr 2006 | 14.12
''De schepping in zeven dagen? Jezus die over het water liep? Neem de bijbel niet al te letterlijk. Het gaat om de beeldspraak, de boodschap achter de verhalen. Als de liturgie van zijn beeldspraak zou worden ontdaan, houden we een uiterst armetierige taal over.''

Dominee Carel ter Linden, bekend om zijn vrijzinnige denkbeelden over het geloof en predikant bij overlijden, huwelijken en doop van de koninklijke familie, wilde het gisteravond in de Brielse st. Catharijnekerk maar gezegd hebben: ''God, Allah, het is een naam. Een naam waarmee wij niet een 'vader' daarboven in de hemel moeten aanduiden, zoals vroeger gebeurde, maar een naam die we kunnen gebruiken voor het omschrijven van het geheim van ons bestaan, het zijn. Natuurlijk verwerp ik de associatie 'vader daar' niet, maar het gaat om de uiteindelijke werkelijkheid die er toch ergens moet zijn. Stel dat er echt een 'vader' vanachter de wolken naar ons zou zitten kijken. Dat lijkt me tamelijk benauwend.''

Er werd hier en daar in het aandachtige publiek wat bedenkelijk gekeken. ''Mag je al die dingen wel zo zeggen?,'' vroeg bijvoorbeeld Maty van der Kooy. ''Ik vind het griezelig om te stellen. Gooien we hiermee niet het goddelijke weg?''

Ter Linden: ''Theologie is een wetenschap die voortgaat. Net als de medische wetenschap. Waarom accepteren we wel dat er nieuwe operatietechnieken komen ter behandeling van staar zonder dat we zeggen: laat maar, geef mij maar de behandeling uit mijn grootmoeders tijd? Maar laten we die vernieuwing niet toe in de theologie? De bijbel is een kern van dingen die gebeurd zijn, maar er zijn ook verhalen voortgekomen uit de kern. Houd u vast aan de dingen waaraan u vast wil blijven houden. Maar neem de nieuwe inzichten per portie in, drink het als een glas wijn. U zou lol moeten krijgen in het ontdekken van de nieuwe inzichten. Zo moet het gaan. God woont daar waar men hem binnenlaat.''


Kortom

- bijbel niet al te letterlijk nemen
- God bestaat eigenlijk niet, het geheim van ons bestaan kun je eventueel god noemen; je mag er ook een hele andere term voor verzinnen
- het idee alleen dat God werkelijk zou bestaan is best benauwend
- geloof dat wat je leuk vindt
- God woont daar waar men hem binnenlaat; het is voor Ter Linden dus niet meer dan een huisdier: die zet je ook buiten de deur als je hem zat ben.

Kortom: best benauwend zo'n dominee in de kerk.

Gaat de Bond ook nu protesteren???

[plebe]

afschuwelijk!
Waar heb je dit vandaan?

[freek]

Sorry, het artikel is afkomstig van de kerkberichten van IKON die het overgenomen heeft uit het Algemeen Dagblad.

[olfie]

Onvoorstelbaar, en zwaar verontrustend dat het koninklijk huis hem nog ziet als een volwaardig dienaar, herder en leraar van God.

Het toont ons wel waartoe de mens in staat is, indien door God 'losgelaten'.

[wim]

Die Ter Linden is geen theoloog, maar een filosoof. En nog een slechte ook.

[Petrus]

Als je tussen de regels door leest, dringt het gevoelen zich op van een verwerping van God als een vaststaand gegeven in ons leven.

Godsverwerping, hoe dúrft hij?

[Marnix]

Daar doelde ik ook op in het andere topic over die PKN-predikant, dat er meer voorbeelden zijn van predikanten die het met de Bijbel niet zo nauw nemen.

Je hebt ook nog Nico ter Linden, die gewoon glashard de opstanding van Jezus ontkent.

In het ND stond laatst een artikel over hem waarin hij heel arrogant en hele onbijbels overkomt.

"Ik voel het op mijn literaire klompen aan"

BARNEVELD - Van dominee Nico ter Linden komt de stelling dat veel bijbelverhalen wel echt waar zijn, maar niet echt gebeurd. In zijn pasverschenen kinderbijbel windt hij er ook geen doekjes om. Waar haalt hij zijn stelligheid vandaan?

In zijn boek Koning op een ezel vertelt ds. Nico ter Linden aan de kinderen: ,,Het is niet echt gebeurd, dat Jezus over het water liep en dat hij na drie dagen weer uit het graf opstond.'' Hoe weet hij dat allemaal zo zeker? En dat tegenover kinderen voor wie hij een gids wil zijn? In een onaangekondigd telefoongesprek geeft Ter Linden antwoord, om tot slot te concluderen: ,,U zit in een heel andere geloofs- en denkwereld dan ik. Uw lezers ook.''
Hoe kunt u zo zeker weten dat de bijbelverhalen van Jezus die wandelt over het water, en van Jezus die op de derde dag opstaat uit het graf niet echt gebeurd zijn?
,,Omdat de evangeliën een literaire vormgeving zijn van het geloof van Jezus' volgelingen. Water is in de hele Bijbel beeldspraak van dood en leven: van het begin - 'de Geest Gods zweefde over de wateren' - tot het eind - 'en de zee was niet meer'. Veel verhalen over Jezus spelen zich af op de grens van dood en leven, aan de oever van het meer of de zee.''
Water komt in de Bijbel toch ook voor als gewoon water?
,,Ja, dat kan wel, bijvoorbeeld als iemand wat water te drinken krijgt. Maar water is in de eerste plaats een theologisch geladen begrip in de Heilige Schrift.''
Waarom zou het water waarover Jezus volgens de Evangeliën liep, niet ook gewoon water zijn?
,,Omdat water in die extra geladen verhalen over Jezus altijd beeldtaal is. Zeker bij de verhalen over 'wandelen over het water' en 'water dat in wijn veranderd wordt' heb je geheid met beeldtaal te maken.''
Hoe weet u zo zeker dat water dan alleen als beeldtaal opgevat moeten worden?
,,Dat voel je op je literaire klompen aan.''
En als ik op mijn literaire klompen aanvoel dat de evangelieschrijvers echte gebeurtenissen hebben willen beschrijven, ook als het gaat om wandelen op water en Jezus' opstanding uit het graf?
,,Ik denk dat uw literaire gevoel ten aanzien van de Heilige Schrift onderontwikkeld is, en dat bedoel ik niet onaardig. Ik ben natuurlijk gepokt en gemazeld in de beeldtaal van de Heilige Schrift. Voor wie die ontwikkeling niet heeft doorgemaakt, is 'Jezus die wandelde over het water' een fotografeerbare werkelijkheid. Tegen diegene zeg ik: lees dan alsjeblieft mijn boek niet, want ik geef antwoorden op vragen die u niet stelt. Als iemand het verhaal van Jezus die wandelde over het water wil zien als een fotografeerbare werkelijkheid, kom ik daar niet aan. Wilt u dat uitdrukkelijk in de krant zetten? U mag zich vastklampen aan H2O, als ik het maar niet hoef te doen, want dan weet ik dat ik onzin verkoop en blokkeer ik de geloofsoverdracht.''
Ligt het niet meer voor de hand in uw benadering wat minder stellig te schrijven, zo van: 'Ik neem aan dat dit of dat niet echt gebeurd is'?
,,Op een gegeven moment moet je helder zijn. Ik vertel in Koning op een ezel voor kinderen, en dan hoef ik niet overal voorzichtigheidshalve bij te zeggen: 'Ik denk dit', of 'mijns inziens'. Ik schrijf een boek en daarin verkondig ik een visie; ik zeg dat het zo in elkaar zit en daarin sta ik niet alleen. Dat moet u er wel even bij bedenken: er is geen behoorlijke universiteit in West-Europa die het anders leert dan ik. U kunt dus niet zeggen 'Dit denkt ter Linden...'. Nee mevrouw, dit is mainstream theologie. Dat hoeft voor u geen reden te zijn om mij gelijk te geven, maar mijn stelligheid op dit punt is bijna vergelijkbaar met mijn overtuiging dat de aarde geen plat vlak is, ook al is een platte aarde het wereldbeeld van de Bijbel.''
Waarom zou het niet kunnen dat Jezus over het water heeft gelopen? Uw taxatie dat het niet echt is gebeurd, is toch ook maar een aanname?
,,Dat is geen aanname, maar literair weten. Het geloof van de evangelisten hangt niet van mirakelen af, maar hun overtuiging dat er overwicht is van leven op dood. Wanneer je bepaalde evangelieverhalen vertelt alsof ze echt gebeurd zijn, stagneert de geloofsoverdracht. U haalt uw eindje er wel mee, en uw kindertjes waarschijnlijk ook. Maar als ze met vragen komen, komt u in moeilijkheden. De kerken lopen massaal leeg, en dat komt mede door een niet verstaan van de verhaaltaal van de Bijbel.''
U stelt dat Jezus niet na drie dagen uit het graf is opgestaan, en toch put u uit het verhaal daarover de troost dat we allen in Gods hand zijn. Hoe weet u dát dan zo zeker?
,,Dat is de zekerheid van het geloof, Ik deel dat geloof met Jezus, die met de Farizeeën ook in de opstanding der doden geloofde.''
Waarom is de zekerheid van het geloof hier doorslaggevend om iets aan te nemen wat niet binnen het menselijke wereldbeeld past, namelijk dat wij in Gods hand zijn?
,,Het is niet een kwestie van aannemen. In het spoor van Mozes, Elia en Jezus kan ik niet anders dan geloven in de God van Israël. Ik vertrouw erop dat wij in Gods hand zijn in leven en in sterven. Reden daarvoor is het geloofsgetuigenis van Israël.''
Ik lees in de Bijbel het geloofsgetuigenis dat Jezus ten derden dage opgewekt is uit de dood.
,,Nee, nee, dat zegt het geloofsgetuigenis niet. Het verhaal dat Jezus lichamelijk opgewekt is uit de dood is een geloofsgetuigenis, het is een literaire vertolking van het geloof dat er een overwicht is van leven op dood.''
Wat voor werkelijkheid zit er achter het geloof dat leven overwicht heeft op de dood?
,,Wat voor werkelijkheid daarachter zit? U wilt fotootjes mevrouw. Maar die hebben we niet. We leven door geloof alleen. Sola fide!''
Wij, mensen, maken foto's van ons leven. Als er achter die foto's geen enkele werkelijkheid zit, dan leven wij niet echt. Toch?
,,Hierover zouden we eens rustig moeten doorpraten. U zit in een heel andere geloofs- en denkwereld dan ik. Uw lezers ook. Die kunnen maar niet begrijpen dat dominee Ter Linden zulke ruwe dingen over de Bijbel zegt en tegelijktijd zo'n vrome jongen kan zijn.''
Ja, en dat begrijp ik ook niet.
,,Maar dat kan ik heel moeilijk even over de telefoon uitleggen. Ik wil er best eens een paar uur voor uittrekken: dan komt u bij mij langs en maken we er een mooi interview van.''

[Matthijs]

Dat is de mens, maar ik kijk er niet meer verwonderd van op hoor.
Deze visie past precies in een plurale kerk.

[Kaw]

We zouden eigenlijk veel feller moeten zijn tegenover zulke mensen. Ze heus niet persoonlijk haten ofzo, maar met hun stellingnames zijn ze gewoon wolven op klompen die door de kerk heen stampen en de schapen van de herder af proberen te trekken. Dat kunnen we als christenen toch niet toestaan? Zo'n iemand moet onder de tucht komen. Niet omdat hij moet zwijgen ofzo, maar omdat het duidelijk moet zijn dat christelijk nederland niet zijn (on)geloof deelt en dat zijn opvattingen ook een waarheid kunnen zijn. Nu zou je dat kunnen denken omdat hij alle ruimte krijgt in de PKN.

[Marnix]

Precies. Het streven naar eenheid is goed, maar niet ten koste van de Bijbelse waarheid.

[Vincent]

We zouden eigenlijk veel feller moeten zijn tegenover zulke mensen. Ze heus niet persoonlijk haten ofzo, maar met hun stellingnames zijn ze gewoon wolven op klompen die door de kerk heen stampen en de schapen van de herder af proberen te trekken. Dat kunnen we als christenen toch niet toestaan? Zo'n iemand moet onder de tucht komen. Niet omdat hij moet zwijgen ofzo, maar omdat het duidelijk moet zijn dat christelijk nederland niet zijn (on)geloof deelt en dat zijn opvattingen ook een waarheid kunnen zijn. Nu zou je dat kunnen denken omdat hij alle ruimte krijgt in de PKN.

Het is eerder bevreemdend dat de 'waarheid' nog een plaats mag hebben in de PKN, gezien de losse grondslag. Op grond waarvan zou de visie van deze predikant verworpen moeten worden?

En ook in de Hervormde Kerk pastte niet zoiets als 'tucht' voor dat soort zaken, dat is meer afgescheiden. Omdat het nu eenmaal een brede volskerk was waarin ruimte was voor allerlei meningen.

[Miscanthus]

Dat is de mens, maar ik kijk er niet meer verwonderd van op hoor.
Deze visie past precies in een plurale kerk.

AUW! Vind je dit nodig Matthijs? Dacht je dat ik -lid van een plurale kerk- dit leuk vind of zo?

[Miscanthus]

Het is eerder bevreemdend dat de 'waarheid' nog een plaats mag hebben in de PKN, gezien de losse grondslag. Op grond waarvan zou de visie van deze predikant verworpen moeten worden? .

De kerkorde zegt in Artikel 1, lid 4 en lid 5

Het belijden van de kerk geschiedt in gemeenschap met de belijdenis van het voorgeslacht, zoals die is verwoord in de Apostolische geloofsbelijdenis, de geloofsbelijdenis van Nicea en de geloofsbelijdenis van Athanasius - waardoor de kerk zich verbonden weet met de algemene christelijke Kerk -, in de Onveranderde Augsburgse confessie en de catechismus van Luther - waardoor de kerk zich verbonden weet met de lutherse traditie -, in de catechismus van Heidelberg, de catechismus van Genève en de Nederlandse geloofsbelijdenis met de Dordtse leerregels - waardoor de kerk zich verbonden weet met de gereformeerde traditie.

De kerk erkent de betekenis van de theologische verklaring van Barmen voor het belijden in het heden. De kerk erkent met de Konkordie van Leuenberg dat de lutherse en gereformeerde tradities door een gemeenschappelijk verstaan van het Evangelie bijeenkomen.


Is de opvatting van Ter Linden in strijd met een van bovenstaande belijdenisgeschriften?

[Vincent]

Het is eerder bevreemdend dat de 'waarheid' nog een plaats mag hebben in de PKN, gezien de losse grondslag. Op grond waarvan zou de visie van deze predikant verworpen moeten worden? .

De kerkorde zegt in Artikel 1, lid 4 en lid 5

Het belijden van de kerk geschiedt in gemeenschap met de belijdenis van het voorgeslacht, zoals die is verwoord in de Apostolische geloofsbelijdenis, de geloofsbelijdenis van Nicea en de geloofsbelijdenis van Athanasius - waardoor de kerk zich verbonden weet met de algemene christelijke Kerk -, in de Onveranderde Augsburgse confessie en de catechismus van Luther - waardoor de kerk zich verbonden weet met de lutherse traditie -, in de catechismus van Heidelberg, de catechismus van Genève en de Nederlandse geloofsbelijdenis met de Dordtse leerregels - waardoor de kerk zich verbonden weet met de gereformeerde traditie.

De kerk erkent de betekenis van de theologische verklaring van Barmen voor het belijden in het heden. De kerk erkent met de Konkordie van Leuenberg dat de lutherse en gereformeerde tradities door een gemeenschappelijk verstaan van het Evangelie bijeenkomen.


Is de opvatting van Ter Linden in strijd met een van bovenstaande belijdenisgeschriften?

Beste Miscanthus,

Het heeft weinig zin om hier voor de zoveelste maal een discussie te starten over de grondslag van de PKN, zoals dat ongetwijfeld eerder zal zijn gevoerd hier.

Het door jou geplaatste artikel 1 van de PKO blijkt nu eenmaal in de kerkelijke praktijk (en bleek in de NHK, wat we wel moeten erkennen, al was de formulering toen minder ruim) zeer verschillend geïnterpreteerd te worden en nogal wat ruimte open te laten. Belijdenisgeschriften noemen is 1, daarnaar handelen, duidelijk het belijden af te bakenen en praktisch richtlijn te laten zijn in het kerkelijk leven is 2. Hoe je het ook wendt of keert, er wordt wel de term: belijden genoemd, wat heel goed een dynamische lezing toestaat.

Vr.gr.

Vincent

[Vincent]

Het is eerder bevreemdend dat de 'waarheid' nog een plaats mag hebben in de PKN, gezien de losse grondslag. Op grond waarvan zou de visie van deze predikant verworpen moeten worden? .

De kerkorde zegt in Artikel 1, lid 4 en lid 5

Het belijden van de kerk geschiedt in gemeenschap met de belijdenis van het voorgeslacht, zoals die is verwoord in de Apostolische geloofsbelijdenis, de geloofsbelijdenis van Nicea en de geloofsbelijdenis van Athanasius - waardoor de kerk zich verbonden weet met de algemene christelijke Kerk -, in de Onveranderde Augsburgse confessie en de catechismus van Luther - waardoor de kerk zich verbonden weet met de lutherse traditie -, in de catechismus van Heidelberg, de catechismus van Genève en de Nederlandse geloofsbelijdenis met de Dordtse leerregels - waardoor de kerk zich verbonden weet met de gereformeerde traditie.

De kerk erkent de betekenis van de theologische verklaring van Barmen voor het belijden in het heden. De kerk erkent met de Konkordie van Leuenberg dat de lutherse en gereformeerde tradities door een gemeenschappelijk verstaan van het Evangelie bijeenkomen.


Is de opvatting van Ter Linden in strijd met een van bovenstaande belijdenisgeschriften?

Beste Miscanthus,

Het heeft weinig zin om hier voor de zoveelste maal een discussie te starten over de grondslag van de PKN, zoals dat ongetwijfeld eerder zal zijn gevoerd hier.

Het door jou geplaatste artikel 1 van de PKO blijkt nu eenmaal in de kerkelijke praktijk (en bleek in de NHK, wat we wel moeten erkennen, al was de formulering toen minder ruim) zeer verschillend geïnterpreteerd te worden en nogal wat ruimte open te laten. Belijdenisgeschriften noemen is 1, daarnaar handelen, duidelijk het belijden af te bakenen en praktisch richtlijn te laten zijn in het kerkelijk leven is 2. Hoe je het ook wendt of keert, er wordt wel de term: belijden genoemd, wat heel goed een dynamische lezing toestaat.

Vr.gr.

Vincent