De accomodatieleer (van Calvijn)

[Herman]

Deze leer maakt een scheiding tussen de wezenseigenschappen van God, zoals die o.a. beschreven staat in NGB artikel 1, en in hoe God zich in menselijke bewoordingen voordoet. Dit kan je vooral lezen in de Psalmen.

Hoe en waar komt dit nog terug in de hedendaagse theologie en catechisatie? En twee, hoe legitiem is het gescheiden spreken tussen een onveranderlijke en algoede God, en Zijn aanpassing aan de mensen in onze eigen taal, die wel tot ons nut is, maar niet een eigenschap van God laat zien

Enige literatuur:
Selderhuis, God in het midden en
R.A. Muller, The unaccommodated Calvin.

[refo]

Ik geloof dat dit het bevattingsvermogen van de gemiddelde OSW-er te boven gaat. Bovendien hebben we de enige literatuur niet.

Bij accomodatie denk ik meer aan een vakantiehuis of aan de ooglens.

Kortom een beetje meer Jip en Janneke taal zal ik maar zeggen.

[Madtice]

Herman, hoe had God zich kunnen openbaren zonder zich aan te passen aan onze taal? Hij had geen andere keus dan zijn wezenseigenschappen om te vormen in voor mensen begrijpbare symbolen, want anders was er totaal geen relatie op enige wijze mogelijk tussen God en de mens, nu niet en nooit niet.

[Bart-rk]

Refo

Bij accomodatie denk ik meer aan een vakantiehuis of aan de ooglens

Ben ik het helemaal mee eens nu weet ik niet zo veel van Calvijn maar dit is volkomen duister voor mij (ben wel nieuwsgierig geworden dus ik hoop een uiteenzetting die een RK ook kan begrijpen

Groetjes
Bart

[Herman]

Ik geloof dat dit het bevattingsvermogen van de gemiddelde OSW-er te boven gaat. Bovendien hebben we de enige literatuur niet.

Opzich ook een antwoord. Ik ben benieuwt wie van de OSW´ers je mening gaat ontkrachten.

[Gerrie]

Oorspronkelijk gepost door Herman
Deze leer maakt een scheiding tussen de wezenseigenschappen van God, zoals die o.a. beschreven staat in NGB artikel 1, en in hoe God zich in menselijke bewoordingen voordoet. Dit kan je vooral lezen in de Psalmen.
[/i]

Deze zin begrijp ik op zich wel, maar zou ik wel uitgewerkt willen zien.
Welke psalmen b.v.

En op dit forum zijn er wel een paar die theologisch op hoog niveau kunnen discussieren.
Maar misschien moeten we dan even geduld hebben.
In sommige gevalen gaan vrouw en kind voor.

[memento]

Ik ben benieuwt wie van de OSW´ers je mening gaat ontkrachten.

Let's give it a try.

Misschien eerst een voorbeeld om het eea duidelijker te maken. Probeer eens aan een kind uit te leggen wat zaken zijn als 'eerlijk zijn', 'goed zijn' (morele eigenschappen dus) betekenen. Dat is héél moeilijk. Wat we dan meestal doen is voorbeelden gebruiken die een bepaald aspect van bv eerlijkheid duidelijker maken. Of we gebruiken negatieve bewijzen, dus: 'iemand die eerlijk is steelt nooit een snoepje'.

Zo probeerd God ons ook dingen over Zichzelf uit te leggen. Hij gebruikt daar voorbeelden voor, omdat wij het anders niet zouden snappen. Denk aan de gelijkenissen die Jezus sprak. Maar ook uitspraken als Toen berouwde het de HEERE, dat Hij den mens op de aarde gemaakt had, en het smartte Hem aan Zijn hart. (Gen 6:6). God had niet echt berouw in de zin van: 'als ik het anders had kunnen laten lopen dan had ik dat gedaan', maar Hij uit daarmee Zijn verdriet over het menselijke geslacht op een manier waar wij ons wat bij voor kunnen stellen.

Ook gebruikt Hij negatieve bewijzen. Zoals bv 19God is geen man, dat Hij liegen zou, noch eens mensen kind, dat het Hem berouwen zou (Num 23:19). Of Ps 2:4 Die in den hemel woont, zal lachen; de HEERE zal hen bespotten.. Of Ps 2:7 Ik zal van het besluit verhalen: de HEERE heeft tot Mij gezegd: Gij zijt Mijn Zoon, heden heb Ik U gegenereerd. Of Ps 13:1 2Hoe lang, HEERE, zult Gij mij steeds vergeten?. Ps 74:11 Waarom trekt Gij Uw hand, ja, Uw rechterhand af? Trek haar uit het midden van Uw boezem; maak een einde.

-------------------------

En twee, hoe legitiem is het gescheiden spreken tussen een onveranderlijke en algoede God, en Zijn aanpassing aan de mensen in onze eigen taal, die wel tot ons nut is, maar niet een eigenschap van God laat zien

Ik snap je vraag even niet. God heeft Zich aangepast aan onze taal en ons begripsvermogen, echter Hij communiceerd op deze wijze wezelijke eigenschappen van Zichzelf, ook al is het ten dele. Het spreken in voorbeelden lijkt me logisch als we het hebben over absolute zaken, die wij niet met ons verstand kunnen bevatten. Als mens kúnnen wij ons geen voorstelling maken van iets wat absoluut is zónder te vervallen in voorbeelden of in negatieve stellingen.

Dus ik denk dat het niet allen legitiem is, maar zelfs onomkoombaar. En ik moet de eerste kansel nog tegenkomen waar over God gesproken word zónder Gods eigenschappen op een menselijke wijze voor te stellen. Anders verzand je in een opeenstapeling van filosofische termen waar geen hond nog wat van snapt.

--------
Maargoed, dan de échte vraag: als God God is dan kán Hij ook Zijn wezen communiceren zónder dat in mensentaal te doen. Ik denk dat we niet verder kunnen komen dan te stellen dat het Hem niet behaagd heeft dat te doen. Daarbij past het ook niet in het plan wat God had met de mens. God schiep de mens om Hem vrijwillig te dienen. Met een vrije wil. Als de mens God is het paradijs daadwerkelijk en wezelijk in alles had gekend, had hij op basis van een redenatie kunnen besluiten dat de slang loog. Maar God wou geen beredenering, God wou geloof. Geloof dat Hij niet zou liegen...

En dat is nu ook nog zo. God vraagd niet of wij Hem volledig kunnen doorgronden met ons verstand. Hij vraagt juist het tegenovergestelde, of wij Hem kunnen vertrouwen, in Hem kunnen geloven. Ook al gaat het boven ons verstand uit....

[bjdendekker]

Iemand die ik ken gaat een proefschrift over dit onderwerp schrijven. (TU Apeldoorn). Als je wilt, wil ik je wel met hem in contact brengen.

[ndonselaar]

In de schrift vinden we verschillende keren terug dat men antropomorf over God spreekt.

Antropomorf wil niets ander zeggen dan dat men in menselijke vormen van God spreekt.

Zolang het gaat om de voorbeelden 'Hij laat niet varen het werk van Zijn handen' is het nog makkelijk, maar hoe om te gaan met de tekst uit Psalm 2 'Heden, heb Ik U gegenereerd', of stappen we een grens over als we meer willen verstaan als dat de Schrift ons 'antropomorf' meedeelt? Als God zegt dat Hij ons verkoren heeft van voor de grondlegging der wereld, dan is dat 'antropomorf', want er is om met Augustinus te zeggen geen tijd voor de tijd, want de tijd is met de wereld geschapen. Spreken van 'voor de schepping' is al antropomorf want God is een eeuwig Wezen en in Hem is een eeuwig heden. Het proberen ontrafelen van dit geheim is volgens mij een brug te ver.

Groeten,

[memento]

Verkiezing en rechtvaardiging van eeuwigheid is dan hetzelfde als; heden verkoren en heden gerechtvaardigd?

Dát is een heel gevaarlijke stelling. De verlossing is een daadwerkelijk punt geweest in de historie, een eenmalige daad, waarvoor Christus naar de aarde gekomen is. De verkiezing is gedaan vóór de tijd (voordat de wereld er was), en is dus al geschied. God is dus niet nú nog bezig met mensen te verkiezen, of nú nog bezig met mensen zalig te maken (zalig maken in de zin van schuld betalen). Dat zijn zaken die al geschied zijn, en alleen nog toegepast moeten worden.

De reden om met die dingen erg op te passen is omdat een aantal theologen die deze ideeen aanhingen spoedig over gingen om het daadwerkelijke bestaan van Christus te ontkennen. Want, zo stelden ze, God bedoelt niet te zeggen dat Hij daadwerkelijk naar deze aarde kwam om onze zonde te betalen, nee, Hij geeft daarmee op een begrijpelijke wijze weer dat Hij altijd bezig is ons te redden. Een grove dwaling lijkt me, want wat is nu het christendom zonder Christus...

Echter, het is Gods onbegrijpelijke liefde, en onbegrijpelijke wijsheid, dat hij met ons handelt zoals Hij met ons handelt, dat Hij Zich aan ons openbaart zoals Hij Zich openbaard.

[ndonselaar]

Memento,

Je schrijft 'De verkiezing is gedaan vóór de tijd (voordat de wereld er was), en is dus al geschied. God is dus niet nú nog bezig met mensen te verkiezen, of nú nog bezig met mensen zalig te maken (zalig maken in de zin van schuld betalen). Dat zijn zaken die al geschied zijn, en alleen nog toegepast moeten worden.

Als ik de belijdenissen van Augustinus lees, moet ik dan niet concluderen dat er géén tijd was voor de schepping der wereld?

Lees eens mee:

Maar indien iemands gevleugelde geest ronddoolt door de voorstellingen van vroegere tijden en er zich over verwondert, dat Gij Almachtige, Al scheppende en Al onderhoudende God, Bouwheer van hemel en aarde, gedurende ontelbare eeuwen gewacht hebt met een zo groot werk tot stand te brengen, dan moge hij tot bezinning komen en opmerken, dat hij zich verwondert over iets, dat niet juist is. Want hoe konden ontelbare eeuwen voorbijgaan, die Gij zelf niet gemaakt had, daar Gij de Grondvester en Schepper van alle eeuwen bent? Of welke tijden zouden er geweest zijn, die niet door U geschapen waren? Of hoe zouden zij zijn voorbijgegaan, als ze er nooit geweest waren? Wanneer Gij dus de Maker van alle tijden bent en wanneer er een tijd geweest is, voordat Gij de hemel en de aarde schiep, waarom zegt men dan, dat Gij U van werken onthield? Want juist die tijd had Gij gemaakt en er konden geen tijden voorbijgaan, voordat Gij tijden schiep. Indien er echter vóór hemel en aarde geen tijd was, waarom vraagt men dan, wat Gij toen deed? Want er was geen "toen," toen er geen tijd was.

Als ik dit lees en ik denk aan teksten waar gesproken wordt over de generatie van eeuwigheid, dan moet ík bekennen dat hier mijn kennen stopt. Heere Gij zijt ondoorgrondelijk en een eeuwig volzalig Wezen. Als ik hierover na ga denken en als ik met de ratio dingen wíl verstaan, dan ben ik bang dat ik op een terrein kom, waar ik niet mag komen.

Groeten,

[memento]

Als ik de belijdenissen van Augustinus lees, moet ik dan niet concluderen dat er géén tijd was voor de schepping der wereld?

Augustinus had in zijn denken over God en tijd heel veel 'geleend' van de Griekse filosofen. Iets waar we best wat voorzichtig mee moeten zijn, want Augustinus stelling doorgetrokken levert een visie op die niet compatible is met de bijbel...

Maargoed, laten we even simpel de bijbel nemen. Het eerste wat we te weten komen over God en tijd is dat er een begin gemaakt is (Gen 1:1). Dat betekend dus dat er vóór dat begin géén tijd was. Alhoewel het filosofisch niet geheel correct is, kunnen we zeggen dat God de mens uitverkoor vóór de tijd, en niet tijdens of ná de tijd (Joh 17:24; Ef 1:4).

Nu heb ik er niets op tegen om te zeggen dat God altijd bezig is ons uit te verkiezen. Waar ik wél bezwaar tegen heb is om te zeggen dat God ons heden rechtvaardigd, want dat wil zeggen dat God nog steeds bezig is onze schuld te betalen, wat geheel onbijbels is, want Christus riep: het is volbracht! (zie ook: Heb 9:26). De tóerekening van het verworven heil is wel een doorgaande zaak die van eeuwigheid is en zal zijn, God heeft vanaf de grondlegging van de wereld Zijn kinderen aangezien in het bloed van Zijn Zoon en daarom heeft liefgehad, en zal dit blijven doen tot in der eeuwen eeuwigheid (Joh 17:24)

Daarbij moeten we ons afvragen of de bijbel met de woorden eeuwigheid niet gewoon een hele lange tijd bedoelt. Het idee van eeuwigheid als een tijdloos iets is iets wat volgens mij niet voorkomt in de bijbel (correct me if I'm wrong). We moeten de bijbel niet willen lezen als een filosofisch boek, maar als een boodschap van God uitgelegd voor normale mensen.

Resumé: laten we voorzichtig zijn met de grote theoloog Augustinus. Hij was enorm beïnvloed door het filosofische denken uit zijn tijd, en heeft daaruit een hele hoop ideeën overgenomen die niet voorkomen in de Schrift. Laten we het denken over God in relatie met tijd lekker overlaten aan filosofen, en laten wij gewoon geloven wat de Schrift zegt, wat kort samen te vatten is als: God heeft ons van eeuwigheid zó lief gehad dat Hij Zijn enig-geboren Zoon heeft gezonden die heeft betaald voor onze zonden.

--------------------
Joh 17:24 Vader, Ik wil, dat waar Ik ben, ook die bij Mij zijn, die Gij Mij gegeven hebt; opdat zij Mijn heerlijkheid mogen aanschouwen, die Gij Mij gegeven hebt; want Gij hebt Mij liefgehad, voor de grondlegging der wereld.

Ephesians 1:4: Gelijk Hij ons uitverkoren heeft in Hem, voor de grondlegging der wereld, opdat wij zouden heilig en onberispelijk zijn voor Hem in de liefde;

Heb 9:26: (Anders had Hij dikwijls moeten lijden van de grondlegging der wereld af) maar nu is Hij eenmaal in de voleinding der eeuwen geopenbaard, om de zonde te niet te doen, door Zijnzelfs offerande

[Aangepast op 13/4/04 door memento]