Mara schreef:Gisteravond een preek beluisterd via internet, ik laat maar even in het midden welke dominee dat was.
Het was een hele mooie, separerende preek, maar ik moest vaak aan de geluidsknop draaien.
Zachter, want dominee begon wel heel erg te schreeuwen.
Harder, als het op tere zaken aankwam.
Maar toch... helaas, een "jammerende toon", terwijl hij zo mooi en "gedragen" begon.
Omdat het een preek van ruim een uur was, ging het op den duur een beetje irriteren.
Wat is dat toch jammer.
Ik ken natuurlijk bij lange na niet de nieuwe generatie predikanten, maar wordt dit nu minder, wordt daar op gelet op de Theologische Universiteit?
Ik vraag me af of jongeren dit nog wel op kunnen opbrengen, tweemaal per zondag, ruim een uur, naar een jammerende en schreeuwende dominee te luisteren.
Slaat het niet "dood" zo?
Het is soms wel jammer als men over iets uitwendigs als een preekstijl valt.
Niet om het op te nemen voor een nare of harde stem, maar als het goed is gaat het
niet in de eerste plaats over de stem of stijl van de dominee.
Ik merk best wel op, dat met name in de Oud Ger. Gem. het gebrek aan opleiding
zich hier wel eens laat voelen. Soms kan dat inderdaad wel eens wat hinderlijk
zijn. Maar beter is om de inhoud van het gesprokene op te luisteren.
Wat ik nog veel erger vind is dat er ook predikanten lijken te zijn die hun
'stem
verdraaien' om rechtzinnig over te komen.
Ook predikanten die erg op het gemoed preken...
Een zakelijke en toch bewogen preekstijl als b.v. ds. P. Blok, dat zijn wel witte
raven.
Het komt vanzelf ook voor dat een predikant werkelijk bewogen wordt als hij
de schare voor zich aanschouwt. Zelfs Jezus weende toen Hij Jeruzalem genaakte.
Och, of gij ook heden.... Dat waren tranen van bewogenheid. Als ik me niet vergis
hoor je zulke tranen in de prediking de laatste jaren steeds minder.
We lezen in de levenbeschrijving van ds. M. Blok, broer van ds. P. Blok, die toen
hij in Rijssen stond, dat zijn prediking vaak beslag legde op de gemeente. In zijn
ambtelijke gebeden sprak hij meermalen met grote teerheid, zoals een kind tot
zijn vader sprak. Soms is hij door het wonder van Gods ontferming zo overmand,
dat hij minuten lang zwijgt. Er werd toen wel eens van hem gezegd dat hij preekte
door te zwijgen.
Ook de ware bewogenheid kan soms niet verborgen blijven. Ik weet uit mijn jeugd
nog heel goed dat ds. Bregman nogal een zo gevoelig was, dat hij als het ware
stond te wenen op te kansel. Niet om sentimenten op te wekken, maar omdat hier
werkelijke bewogenheid sprak. En dat gepaard met een grote verwondering en
ernst ten aanzien van de onbekeerde zielen.
Maar ook een aanstootgevende vorm van 'bewogenheid' komt voor. Het is vaak dat
dit wel eens openbaar komt, hoewel er heden ten dage minder geoefende hoorders
zijn, en velen een wat bewogen stem meteen als "het ware" zullen bestempelen.
Laat het voor wat het is. Dat zal de eeuwigheid openbaren.
Kortom: Ik wou dit zeggen: Ik ben wars van een gemaakte preekstijl.
Maar als je de tere vreze Gods in een predikant beluistert, dan kan het haast niet
anders of hij zal af en toe zo bewogen zijn dat hij even moet zwijgen. Het maakt ook
nogal wat uit, als ik me niet vergis, bij welke punten een prediker bewogen raakt.
Of anders is het: als je in de bewogenheid van de prediker het tere nabije leven van
de prediker met zijn God hoort, en daarmee tegelijk het ongeluk en de diepe ellende
hoort waarin de hoorders van nature allen verkeren. (Zie ook het voorbeeld van de
tranen van Jezus.) Dat is het wat afdrukt en wel eens beslag kan leggen. Dat is nog
wel onderscheiden van wat ook wel wordt genoemd 'op het gemoed preken'. Dat laatste
kan inderdaad hinderlijk zijn.
Erger nog als dat bewust wordt gedaan. Er is ook een niet bewuste manier die mensen
wel eens kan raken. Neem wijlen ds. Venema. Hoe kon hij met bewegelijke woorden de
zaken voorstellen.
Niet zelden kwamen daardoor onder de hoorder tranen tevoorschijn. Maar ik ben er wel
van overtuigd dat dit bij ds. Venema geen 'vrome kunsten' waren.