Ik kreeg recentelijk een boekje in handen dat o.a. handelde over de inrichting van de eredienst.
Het leek mij wel eens aardig om hierover van gedachte te wisselen.

1. Waarom is onze eredienst ingericht zoals deze is ingericht? (votum en groet, zang, 10 geboden of belijdenis, schriftlezing, woordbediening, gebed om de Heilige Geest, Gebed voor / van de gemeente, sacramenten en zegen).
2. Geeft de Bijbel 'dwingende' richtlijnen voor de inrichting van de eredienst?
3. Wat moet de kern van de eredienst zijn?
4. Is de huidige inrichting van een gereformeerde eredienst een Bijbelse inrichting?

Democritus schreef:Ik kreeg recentelijk een boekje in handen dat o.a. handelde over de inrichting van de eredienst.
Het leek mij wel eens aardig om hierover van gedachte te wisselen.

1. Waarom is onze eredienst ingericht zoals deze is ingericht? (votum en groet, zang, 10 geboden of belijdenis, schriftlezing, woordbediening, gebed om de Heilige Geest, Gebed voor / van de gemeente, sacramenten en zegen).
2. Geeft de Bijbel 'dwingende' richtlijnen voor de inrichting van de eredienst?
3. Wat moet de kern van de eredienst zijn?
4. Is de huidige inrichting van een gereformeerde eredienst een Bijbelse inrichting?

Ik heb daar ooit een topic over geopend, over de orde van dienst...
Misschien is die nog ergens terug te vinden?

Democritus schreef:Ik kreeg recentelijk een boekje in handen dat o.a. handelde over de inrichting van de eredienst.
Het leek mij wel eens aardig om hierover van gedachte te wisselen.

1. Waarom is onze eredienst ingericht zoals deze is ingericht? (votum en groet, zang, 10 geboden of belijdenis, schriftlezing, woordbediening, gebed om de Heilige Geest, Gebed voor / van de gemeente, sacramenten en zegen).
2. Geeft de Bijbel 'dwingende' richtlijnen voor de inrichting van de eredienst?
3. Wat moet de kern van de eredienst zijn?
4. Is de huidige inrichting van een gereformeerde eredienst een Bijbelse inrichting?

We noemen een kerkdienst wel: een eredienst. Op zichzelf een prachtig begrip. We komen samen als gemeente om God te eren. Hij troont immers op de lofzangen Israëls (Ps 22: 4 - overigens: zijn wij "Israël"?). Houdt dan de lofzang gaande voor God Die leven laat (Ps 107 strofe 1)! - Maar laten we het woord eredienst eens opzoeken in het Nieuwe Testament. Het Griekse woord voor eredienst is latreia. Dat woord vind je in het Nieuwe Testament 5x, Driemaal met betrekking tot de Joodse eredienst (Romeinen 9:4; Hebreeën 9: 1 en 6) en éénmaal figuurlijk over het Jodendom in Johannes 16: 1-2. In christelijke zin vinden we latreia enkel figuurlijk in Romeinen 12:1 waar Paulus spreekt over onze redelijke eredienst. Maar daarmee bedoelt hij niet een zondagse kerkdienst, maar ons dagelijkse leven: in het vervolg van Romeinen 12 en 13 gaat het over ethiek en politiek! Daarin moeten we God eren: niet één dag in de week, maar alle zeven dagen; niet enkel in de kerk, maar in heel ons leven en de hele samenleving!

bron:ds Kamermans

*de gemeente (zijnde de christenen daarin) dient dagelijks samen te komen, en op die dagen de maaltijd te delen, elkaar zondes te belijden, met elkaar te bidden, elkaar te vermanen, elkaar te onderwijzen, enzovoorts.
(dit gebeurd duidelijk te weinig en het is de belangrijkste reden dat er gemeentes zijn!)
De gemeente dient te zijn als een gezin, en dan wel in de zin van het woord zoals dat in oosterse culturen gangbaar was en is.. net zoals in Christus dagen, niet ons westerse veel afstandelijkere beeld daarvan.

*op de eredag (correct bezien dient dit de zaterdag te zijn), maar er staat ook sommigen zetten een dag apart voor God, anderen stellen alle dagen gelijk, en het is beiden goed zolang het ter Ere van God gebeurd... heeft men een aparte dienst.
Die dus ook als doel heeft God te eren (en niet onderwijzing van de leden zoals men nu hanteerd, daar zijn die andere 6 dagen en hun diensten voor) hierbij God lofzingende, maar ook door bewust alles neer te leggen en al onze tijd en aandacht op dat moment uitsluitend aan God te geven.
over de gebruiken bij de eredienst staan verder bijbels een paar aanmerkingen :
-zo word er opgedragen om zieken naar voren te brengen en hen door de oudsten te laten zalven met olie en voor het te bidden
-zo staat er dat men niet moet bidden met veelheid van woorden
-zo staat er waaraan voorgangers oudsten en dicipelen moeten voldoen, namelijk 30 jaar of ouder zijn, een onbesproken reputatie hebbende, en een goede ouder zijnde.

Aangaande deze gebruiken en posititionering van de eredienst worden dus ook nog wel wat fouten gemaakt.

Naar mijn mening is de volgorde van de liturgie geen maatstaf voor een eredienst.

De eredienst moet, zoals de naam zegt, een eredienst zijn, tot eer van Zijn onvolprezen Naam.
EN hoe wil de Heere geprezen worden. Door Zijn volk dat Hem zoekt in nederigheid, onder dankzegging en aanbidding.
En Hij wil komen door Zijn Woord waar de gemeente dan amen op mag zeggen.

Zingen tot Zijn eer, luisteren naar Zijn woorden en het gebed. Dat zijn de kernpunten van de eredienst voor mij.

Democritus schreef:1. Waarom is onze eredienst ingericht zoals deze is ingericht? (votum en groet, zang, 10 geboden of belijdenis, schriftlezing, woordbediening, gebed om de Heilige Geest, Gebed voor / van de gemeente, sacramenten en zegen)

Een eye-opener voor mij was dat de gereformeerde liturgie is ingericht als ontmoeting van de gemeente met haar Heere.
Dat blijkt uit de afwisseling van het spreken van de Heere (groet, wet, Schriftlezing, prediking, zegen) en de gemeente (gebed/zang).

Van een theologiestudent weet ik dat ze op school hierover een vak krijgen. Daarin moeten ze zelf een voorstel doen over een liturgie incl. onderbouwing. In de klas worden de liturgies vergeleken. Over veel blijkt echt wel te zijn nagedacht. Zo wordt vaak de wet gelezen (dit staat ergens in de Bijbel), terwijl de geloofsbelijdenis vaak door een predikant uit het hoofd opgezegd wordt.
Zo vind ik persoonlijk wel mooi dat de gemeente een psalm zingt als antwoord op de wet/belijdenis en preek. Wanneer onze predikant dat erbij zegt zing ik nog bewuster de psalm mee.

vlinder schreef:Zo vind ik persoonlijk wel mooi dat de gemeente een psalm zingt als antwoord op de wet/belijdenis en preek.

In onze gemeente is onlangs door de kerkenraad 'besloten' (al blijft iedere gastpredikant daar vrij in, maar iig voor in de leesdiensten) dat na de wet wel, maar na de geloofsbelijdenis niet wordt gezongen.

Dat vanuit de gedachte dat het zingen na de wet inderdaad wel 'in antwoord' is: God spreekt de wet en de gemeente antwoordt.
Maar het zingen na de geloofsbelijdenis is geen antwoord ergens op, want de belijdenis wordt al door de gemeente uitgesproken (bij monde van de predikant). Dus 'in antwoord op de belijdenis zingen' is niet echt juist.
Je kunt denk ik wel verdedigen dat je als gemeente het zowel uitspreekt als zingt bij de belijdenis.

Bij ons wordt laat een predikant een psalm zingen ter inleiding op de geloofsbelijdenis.
Na de geloofsbelijdenis is dan de slotzang (staande).

Ik had het liefst gezien dat de gemeente dan ook zou gaan staan bij het uitspreken van de belijdenis.

Ik vind dat de gereformeerde liturgie rijk van inhoud en symboliek is. Ik zou echter graag zien dat dit (mede tijdens de onderdelen van de dienst) af en toe wordt toegelicht door de predikant, omdat ik rondom mij merk dat veel gemeenteleden deze symboliek en de reden waarom we bepaalde dingen zo doen niet weten. En zo de waarde van de gereformeerde liturgie, of het uberhaubt hebben van een liturgie niet onderkennen.

Ondanks mijn waardering voor de gereformeerde liturgie wil ik deze ook niet te zeer absolutiseren, en ontken ik niet dat deze ook haar zwakke punten heeft.

@ Philpot: wat bedoel je nu precies? Kun je eens een voorbeeld noemen?

Mister schreef:@ Philpot: wat bedoel je nu precies? Kun je eens een voorbeeld noemen?

Een voorbeeld: waarom votum en groet? We zijn er als gemeente aan gewend, maar weten we waarom dit een deel van onze dienst is? Waarom sluiten we onze ogen bij de vorum, en hebben we onze ogen open bij de groet? (de helft van de gemeente heeft echter de ogen ook gesloten bij de groet). Of op welke moment in de eredienst collecteren we, en waarom doen we het op dat moment? Hier is echt over nagedacht door de opstellers van onze liturgie, maar wij weten vaak niet meer de reden waarom dit is besloten.

Waarom ik het niet wil verabsoluteren is dat de schrift ons geen gedetailleerde instructies geven op dit punt, hoogstens wat aanwijzingen. Een voorbeeld van een zwak punt vind ik dat onze samenkomsten een "one man show" zijn, hetgeen lijkt te conflicteren met 1 Korintiërs 14:26.

Lourens schreef:Bij ons wordt laat een predikant een psalm zingen ter inleiding op de geloofsbelijdenis.
Na de geloofsbelijdenis is dan de slotzang (staande).

Ik had het liefst gezien dat de gemeente dan ook zou gaan staan bij het uitspreken van de belijdenis.

In de rechterflank van de gereformeerde gezindte is het niet gebruikelijk, maar elders maak ik het regelmatig mee dat de geloofsbelijdenis en het Onze Vader door de gehele gemeente worden uitgesproken. Ik vind dat mooier (niet in esthetische zin, maar wel als handeling van de gemeente) dan "een ieder spreke met mij in zijn of haar hart aldus:..."

Hendrikus schreef:

Lourens schreef:Bij ons wordt laat een predikant een psalm zingen ter inleiding op de geloofsbelijdenis.
Na de geloofsbelijdenis is dan de slotzang (staande).

Ik had het liefst gezien dat de gemeente dan ook zou gaan staan bij het uitspreken van de belijdenis.

In de rechterflank van de gereformeerde gezindte is het niet gebruikelijk, maar elders maak ik het regelmatig mee dat de geloofsbelijdenis en het Onze Vader door de gehele gemeente worden uitgesproken. Ik vind dat mooier (niet in esthetische zin, maar wel als handeling van de gemeente) dan "een ieder spreke met mij in zijn of haar hart aldus:..."

Nu is het natuurlijk tegenovergesteld aan gehoorzaamheid, om te doen wat wij mooi vinden, ipv opvolgen wat JC Philpot aanhaalt uit 1 Cor 14:26.
daarom zei ik al eerder, dat de eredienst (meer OT gericht) iets geheel anders is dan de samenkomst (meer NT)
Allerlei gewoonten en tradities, vaak ook nog weer verschillend van gemeente tot gemeente hebben hier allemaal bar weinig mee te maken.
Een belijdenis hoort volgens mij ook door de belijder zélf te worden uitgesproken.

Simon schreef:

Hendrikus schreef:

Lourens schreef:Bij ons wordt laat een predikant een psalm zingen ter inleiding op de geloofsbelijdenis.
Na de geloofsbelijdenis is dan de slotzang (staande).

Ik had het liefst gezien dat de gemeente dan ook zou gaan staan bij het uitspreken van de belijdenis.

In de rechterflank van de gereformeerde gezindte is het niet gebruikelijk, maar elders maak ik het regelmatig mee dat de geloofsbelijdenis en het Onze Vader door de gehele gemeente worden uitgesproken. Ik vind dat mooier (niet in esthetische zin, maar wel als handeling van de gemeente) dan "een ieder spreke met mij in zijn of haar hart aldus:..."

Nu is het natuurlijk tegenovergesteld aan gehoorzaamheid, om te doen wat wij mooi vinden, ipv opvolgen wat JC Philpot aanhaalt uit 1 Cor 14:26.
daarom zei ik al eerder, dat de eredienst (meer OT gericht) iets geheel anders is dan de samenkomst (meer NT)
Allerlei gewoonten en tradities, vaak ook nog weer verschillend van gemeente tot gemeente hebben hier allemaal bar weinig mee te maken.
Een belijdenis hoort volgens mij ook door de belijder zélf te worden uitgesproken.

Een gebed hoort door de bidder zelf te worden gebeden. Toch hebben we ervoor gekozen dat de predikant de mond van de gemeente tot God is. En daar is niets mis mee, toch?