Vervolg proefschrift Ds. Golverdingen

[Eveline de Pater]

Nee, maar dat heeft toch niets met deze reactie te maken? Als zou de GGiN er positief uitkomen en de GG niet, dan nog past het niet dat ds. Roos dat uitgebreid in de krant uitmeet.

Ik zou blij worden van:
Artikel ds. Golverdingen: positief over de GGiN en kritisch op de GG
Artikel ds. Roos: positief over de GG en kritisch op de GGiN

Niet al dat "gepreek" voor eigen parochie. "Zie ons het eens goed gedaan hebben!"

Het verschil is dat ds J. Roos het boek WEL gelezen hebt en je kan daarom niet aangeven dat zijn standpunt niet evenwichtig is. Als voor de studie van dr. Golverdingen geld dat hij een objectief onderzoek gedaan heeft dan kan die conclusie van ds Roos zeker kloppen. Maar daarom moet eerst de studie wel gelezen worden, want ik denk dat dr. Golverdingen meer heeft gezegd. Maar dat kan ik alleen maar staven als ik de studie gelezen zou hebben en dat ben ik voorlopig nog niet van plan.

Je hebt eerder al dingen geroepen van wat jij verwachtte en het lijkt er op dat het niet waar is obv wat dr Golverdingen zaterdag aangaf en nu ds Roos.

Volgens mij snap je m'n punt niet... Het gaat mij niet om de inhoud van het boek, maar om de manier van reageren op de inhoud van een boek over jezelf. Ik had oprecht gehoopt dat ds. Roos de verbinding zou zoeken en schuld zou erkennen voor wat de GGiN verkeerd had gedaan. Dat was toch de hoop, die dr. Golverdingen uitsprak? Maar deze reactie was verre van een schulderkenning. Het was meer een bevestiging van de kloof tussen de GG en de GGiN. Jezelf positief voor het voetlicht halen en niet je eigen fouten benoemen en erkennen is niet evenwichtig. En dat vind ik teleurstellend.

Ik hoop het boek zeer binnenkort aan te schaffen.

[Auto]

Volgens mij snap je m'n punt niet... Het gaat mij niet om de inhoud van het boek, maar om de manier van reageren op de inhoud van een boek over jezelf. Ik had oprecht gehoopt dat ds. Roos de verbinding zou zoeken en schuld zou erkennen voor wat de GGiN verkeerd had gedaan. Dat was toch de hoop, die dr. Golverdingen uitsprak? Maar deze reactie was verre van een schulderkenning. Het was meer een bevestiging van de kloof tussen de GG en de GGiN. En daarom vind ik deze reactie niet evenwichtig, wel teleurstellend en dieptriest.

Ik hoop het boek zeer binnenkort aan te schaffen.

Nu wordt het nog vreemder het gaat jou niet om de inhoud van het boek?? Maar je verwijt dan ds Roos dat hij op zo'n manier reageert? Als hij nu gelijk zou hebben? Je kan niet obv wat nu bekend is ds Roos verwijten dat hij niet correct zou reageren. Laten degenen die het boek hebben gelezen of bezig zijn te lezen maar met conclusies komen, als je het materiaal vergelijkt dan kan je aangeven of het een eenzijdige reactie is en dan zou je als het waar is, aangeven dat het teleurstellend is. Maar je kan geen enkele kwalificatie aan verbinden als niet meer van het boek bekend is.

[Eveline de Pater]

Volgens mij snap je m'n punt niet... Het gaat mij niet om de inhoud van het boek, maar om de manier van reageren op de inhoud van een boek over jezelf. Ik had oprecht gehoopt dat ds. Roos de verbinding zou zoeken en schuld zou erkennen voor wat de GGiN verkeerd had gedaan. Dat was toch de hoop, die dr. Golverdingen uitsprak? Maar deze reactie was verre van een schulderkenning. Het was meer een bevestiging van de kloof tussen de GG en de GGiN. En daarom vind ik deze reactie niet evenwichtig, wel teleurstellend en dieptriest.

Ik hoop het boek zeer binnenkort aan te schaffen.

Nu wordt het nog vreemder het gaat jou niet om de inhoud van het boek?? Maar je verwijt dan ds Roos dat hij op zo'n manier reageert? Als hij nu gelijk zou hebben? Je kan niet obv wat nu bekend is ds Roos verwijten dat hij niet correct zou reageren. Laten degenen die het boek hebben gelezen of bezig zijn te lezen maar met conclusies komen, als je het materiaal vergelijkt dan kan je aangeven of het een eenzijdige reactie is en dan zou je als het waar is, aangeven dat het teleurstellend is. Maar je kan geen enkele kwalificatie aan verbinden als niet meer van het boek bekend is.

Het gaat mij niet om 'gelijk hebben' of 'niet gelijk hebben'. Het gaat mij om je houding t.o.v. van een publicatie over jezelf. Ook al is het inhoudelijk allemaal correct wat ds. Roos schrijft (en dat zal zeker zo zijn), dan nog past hem deze reactie niet.

[Auto]

Wat ik zelf al een hele interessante kwestie vind, is het handelen van dr. Steenblok.

Dit zegt dr. Golverdingen

In de jaren daarna komen er allerlei polariserende elementen bij. In Arnhem speelt de kwestie rond een brochure van K. Noels, waarin hij reageert op een brochure van dr. Steenblok; in 1950 is er het wonderlijke optreden van de ouderlingenconferentie. Hét keerpunt zie je ontstaan als dr. Steenblok het kerkblad van Gouda omvormt tot De Kerkbode, als landelijk alternatief voor De Saambinder, en hij drie brochures laat verschijnen.

Dan zegt ds Roos:

Op bladzijde 165-166 kraakt de auteur harde noten over de afzetting van dr. Steenblok: „Het ontbrak kennelijk aan kennis van de kerkordelijke regels en de kerkelijke accuratesse. Het een en ander was ver beneden de maat. Het schrijven van 29 juli 1953 beschouwde Steenblok als zijn derde afzetting. Niet één keer werd hij opgeroepen om gehoord te worden door de classis, de classiscommissie of de Generale Synode. Dat zou wel het geval zijn geweest als men zich gehouden had aan de elementaire rechtsregel van hoor en wederhoor. Kennelijk wilde men in dit geval deze regel niet toepassen. Het was een van de uitgesproken dieptepunten in het kerkelijk conflict van 1953. Het is duidelijk dat door deze kromme gang van zaken Steenblok groot onrecht was aangedaan.”

Dan ben ik benieuwd hoe je dan moet typeren wat dr. Golverdingen aangeeft dat een predikant zijn kerkblad om vormt als landelijk alternatief voor de Saambinder. Dan ben je toch als predikant opruiend bezig? En dan doe je toch onrecht aan medepredikanten van het kerkverband die toezicht houden op De Saambinder?

En ook deze opvatting van ds Roos

Het is een stereotiep beeld in de geschiedschrijving over ‘1953’ dat met de overkomst van dr. Steenblok de problemen ontstonden in de Gereformeerde Gemeenten. Het is echter duidelijk dat er al voor de komst van dr. Steenblok een breukvlak liep door de gemeenten, waarbij de predikanten Kok, Verhagen en Van den Berg meer of minder openlijk opponeerden tegen ds. Kersten.

Daar is al veel op af te dingen omdat dit niet conform de studie is die dr Golverdingen heeft gedaan naar de eerste periode. In 1948 werd op de classis Barneveld door ds Kok en ds Kersten de broederhand geschud. Over stereotiep beeld gesproken om dat in stand te houden.

Kijk dan heb je al een paar feiten waar je dus vragen bij kan stellen.

[Auto]

Nu wordt het nog vreemder het gaat jou niet om de inhoud van het boek?? Maar je verwijt dan ds Roos dat hij op zo'n manier reageert? Als hij nu gelijk zou hebben? Je kan niet obv wat nu bekend is ds Roos verwijten dat hij niet correct zou reageren. Laten degenen die het boek hebben gelezen of bezig zijn te lezen maar met conclusies komen, als je het materiaal vergelijkt dan kan je aangeven of het een eenzijdige reactie is en dan zou je als het waar is, aangeven dat het teleurstellend is. Maar je kan geen enkele kwalificatie aan verbinden als niet meer van het boek bekend is.

Het gaat mij niet om 'gelijk hebben' of 'niet gelijk hebben'. Het gaat mij om je houding t.o.v. van een publicatie over jezelf. Ook al is het inhoudelijk allemaal correct wat ds. Roos schrijft (en dat zal zeker zo zijn), dan nog past hem deze reactie niet.[/quote]

Volgens mij kan je dat alleen zeggen als je het boek gelezen hebt en niet gaan interpreteren met jouw gevoelens richting de GGiN. Het gaat om FEITEN, gevoelens hebben al meer kapot gemaakt en dan kom je nooit tot waar ds Roos juist toe oproept en dat vind ik als buitenstaander zeer sympatiek

Als afsluiting willen we benadrukken dat hoe ouder we worden, hoe meer we de nutteloosheid gaan inzien van onchristelijke twistgesprekken. Zij verslinden het meest wezenlijke van de ware godsdienst. Als het echter gaat over ieder deel van de dierbare Evangeliewaarheid behoren we hiervan geen duimbreed te wijken en eenheid te zoeken met hen die dezelfde waarheid voorstaan.

[Curatorium]

Nu wordt het nog vreemder het gaat jou niet om de inhoud van het boek?? Maar je verwijt dan ds Roos dat hij op zo'n manier reageert? Als hij nu gelijk zou hebben? Je kan niet obv wat nu bekend is ds Roos verwijten dat hij niet correct zou reageren. Laten degenen die het boek hebben gelezen of bezig zijn te lezen maar met conclusies komen, als je het materiaal vergelijkt dan kan je aangeven of het een eenzijdige reactie is en dan zou je als het waar is, aangeven dat het teleurstellend is. Maar je kan geen enkele kwalificatie aan verbinden als niet meer van het boek bekend is.

Ik snap de reactie van Eveline voor een zeer klein gedeelte wel. Heb het boek gisteren grotendeels gelezen bij familieleden, ook ds. Steenblok komt er echt niet goed vanaf. De reactie van ds. Roos is dan wel wel eenzijdig, al kan ik het niet dieptriest en teleurstellend noemen. Het is een correcte reactie, maar wel wat voor eigen parochie. Maar ik zie dat jij hierboven al enkele punten aanstipt.

[Auto]

Nu wordt het nog vreemder het gaat jou niet om de inhoud van het boek?? Maar je verwijt dan ds Roos dat hij op zo'n manier reageert? Als hij nu gelijk zou hebben? Je kan niet obv wat nu bekend is ds Roos verwijten dat hij niet correct zou reageren. Laten degenen die het boek hebben gelezen of bezig zijn te lezen maar met conclusies komen, als je het materiaal vergelijkt dan kan je aangeven of het een eenzijdige reactie is en dan zou je als het waar is, aangeven dat het teleurstellend is. Maar je kan geen enkele kwalificatie aan verbinden als niet meer van het boek bekend is.

Ik snap de reactie van Eveline voor een zeer klein gedeelte wel. Heb het boek gisteren grotendeels gelezen bij familieleden, ook ds. Steenblok komt er echt niet goed vanaf. De reactie van ds. Roos is dan wel wel eenzijdig, al kan ik het niet dieptriest en teleurstellend noemen. Het is een correcte reactie, maar wel wat voor eigen parochie. Maar ik zie dat jij hierboven al enkele punten aanstipt.

Kijk nu hoor ik al meer. Wil je op een 'evenwichtige' manier een discussie voeren, laat het dan om de feiten gaan. En als het dan eenzijdig is, dan ben ik wel benieuwd op basis van feiten waarom het eenzijdig is.

[DDD]

Ik begrijp de reactie van Eveline de Pater deels. Er zijn vooral later ook boeken verschenen vanuit de GGiN die niet aan de hoge norm van het Koninkrijk Gods voldoen. Maar ik heb ds. Roos nog nooit op onbescheidenheid kunnen betrappen, al zal hij ongewijfeld ook een hoogmoedig hart hebben van nature. En ik vond de toon van het ook niet onaangenaam. Wellicht zou hij het bij nader inzien met je eens zijn. Zulke grote woorden zal hij evenwel niet gebruiken.

Hij schrijft ook heel uitdrukkelijk: "We willen niet suggereren dat dr. Steenbloks karakter geen rol heeft gespeeld, maar is hij niet het slachtoffer geweest van een uitbarsting rond het reeds decennialang bestaande breukvlak?"

Afgezien van het woord breukvlak, dat ik wat ongelukkig vind, ben ik blij met die stelling. De dominee erkent daarmee dat in de GG al vanaf het begin beide stromingen aanwezig zijn geweest. En laten we hopen dat deze beide stromingen ook tot het einde toe daarin kunnen blijven. Als in de GGiN die beide stromingen niet (meer) aanwezig zouden zijn, dan zegt dat ook iets over de GGiN.

Waar ik mij zorgen over maak, is dat ds. Roos meent dat je van 'ieder deel van de Evangeliewaarheid' geen duimbreed mag wijken. Het is te vrezen dat er geen mens is, die aan deze norm kan voldoen. Laat staan dat het geoorloofd is om anderen op grond van vermeende afwijkingen ter zake af te wijzen.

[Luther]

Ik vind de reactie van ds. Roos ronduit teleurstellend en diep triest. Hij noemt de studie van dr. Golverdingen evenwichtig, maar zijn reactie is dat allerminst.

Als je alle punten leest, is de conclusie steeds hetzelfde: de GGiN is onrecht aangedaan en de GG heeft gefaald.

Waarom krijg ik altijd de kriebels van mensen, die positief zijn over zichzelf en negatief over de ander? Waarom noemt hij niet ook de positieve dingen van de GG en de negatieve van zijn kant?

Ik vind niet dat je met zo'n reactie via het RD de buitenwereld moet benaderen. Het is alleen maar een opkomen voor jezelf ten koste van de ander. Ik heb daar grote moeite mee.

Het lijkt wel alsof jij een andere reactie hebt gelezen dan ik. Je bedoelt toch het artikel van ds. Roos in het RD van vanavond? Ik loop de punten van ds. Roos even langs:

- In de kop - die ds. Roos uiteraard niet zelf heeft verzonnen - staat toch wel de kern van zijn betoog: dr. Golverdingen heeft 1953 evenwichtig beschreven. Dat is vanuit GGiN-kring (zie eerdere postings in dit topic) toch wel veel positiever dan sommigen veronderstelden. In feite zegt hij hiermee tegen mensen uit de GGiN dat ze dit boek prima kunnen kopen om een objectieve historiebeschrijving te lezen. Dat lijkt me winst.
- Dr. Golverdingen heeft naar de mening van ds. Roos Steenbloks visie op de uitwendige roeping niet goed weergegeven en heeft beloofd dit te corrigeren in een eventuele tweede druk. Die correctie komt dus nu. Ds. Roos constateert dat dr. Golverdingen zich aan zijn woord gehouden heeft. Nu, daar kan toch niemand bezwaar tegen hebben.
- In de beschrijvingen van 1953 kwamen de klappen meestal neer op dr. Steenblok (een blok steen) en waren er goede woorden voor o.a. ds. Verhagen. Nu blijkt dat de rol van de laatste op bepaalde punten toch ook echt laakbaar is geweest; dr. Golverdingen benoemt dat nu eerlijk, naast dat wat over dr. Steenblok is gezegd. Ds. Roos waardeert hier dat de bronnen een evenwichtiger beeld geven dan eerder. Winst lijkt me.
- Het is aantoonbaar dat vanuit de GGiN al sinds de scheuring is gezegd dat er onrecht plaats vond, namelijk vanwege een geheim vooroverleg. Dr. Golverdingen toont nu aan dat deze claim terecht is. Ds. Roos noemt dit alleen, maar geeft er geen kwalificatie aan, dus ook niet een soort zelfgenoegzaam 'zie-je-wel'. Datzelfde geldt voor het vierde en zevende punt van ds. Roos. Vanuit de bronnen blijkt dat een deel van de GGiN-lezing klopt. Welnu, dat moet dan ook maar gezegd worden.
- In zijn vijfde punt neemt ds. Roos als het ware de stelling over dat de uitgetredenen de GS-vergadering nooit hadden moeten verlaten. Ook dit punt staat onder wat ds. Roos noemt 'conclusies die voor ons waardevol zijn'.
- Punt zes vind ik eerlijk gezegd het minst zeggen. Er is wel een leerverschil... Tegelijk zie ik dat bij het 5e en 6e punt ds. Roos niet even fel van leer trekt, zoals in het verleden vanuit GGiN wel is gedaan. Opnieuw winst, lijkt me.
- In het achtste punt wordt herhaald dat de afzetting van dr. Steenblok zo nooit had mogen gebeuren.
- Na deze acht conclusies benadrukt ds. Roos nogmaals dat dr. Golverdingen een evenwichtige studie heeft afgeleverd. Daarnaast zegt hij n.b. 'we willen niet suggereren dat dr. Steenbloks karakter geen rol heeft gespeeld.' Let wel: dit is van GGiN-zijde een hele uitspraak hoor! Het is duidelijk dat ds. Roos wil verbinden en niet wil polariseren.
- Het slot van het artikel is eigenlijk het mooist: een oproep om elkaar daadwerkelijk te gaan opzoeken in deze ondergaande wereld. (In de krant hè!) Het kan niet anders dan dat dit verzoenend werkt. Zeker gezien de laatste alinea: 'Hoe ouder we worden, hoe meer we de nutteloosheid gaan inzien van onchristelijke twistgesprekken. Zij verslinden het meest wezenlijke van de ware godsdienst.'

Kortom: een evenwichtige en warme reactie, die zeker perspectief biedt om te komen tot nadere gesprekken tussen GG en GGiN. En nee, dat hoeft niet gelijk een fusie te worden; daarvoor zijn de culturen binnen beide kerkverbanden misschien al te ver uit elkaar gegroeid, maar wel samenwerking waar mogelijk, misschien hier en daar door de weeks eens kanselruil en in de toekomst het accepteren van elkaars attesten?

[refo]

Nu wordt het nog vreemder het gaat jou niet om de inhoud van het boek?? Maar je verwijt dan ds Roos dat hij op zo'n manier reageert? Als hij nu gelijk zou hebben? Je kan niet obv wat nu bekend is ds Roos verwijten dat hij niet correct zou reageren. Laten degenen die het boek hebben gelezen of bezig zijn te lezen maar met conclusies komen, als je het materiaal vergelijkt dan kan je aangeven of het een eenzijdige reactie is en dan zou je als het waar is, aangeven dat het teleurstellend is. Maar je kan geen enkele kwalificatie aan verbinden als niet meer van het boek bekend is.

Het gaat mij niet om 'gelijk hebben' of 'niet gelijk hebben'. Het gaat mij om je houding t.o.v. van een publicatie over jezelf. Ook al is het inhoudelijk allemaal correct wat ds. Roos schrijft (en dat zal zeker zo zijn), dan nog past hem deze reactie niet.

Volgens mij kan je dat alleen zeggen als je het boek gelezen hebt en niet gaan interpreteren met jouw gevoelens richting de GGiN. Het gaat om FEITEN, gevoelens hebben al meer kapot gemaakt en dan kom je nooit tot waar ds Roos juist toe oproept en dat vind ik als buitenstaander zeer sympatiek

Als afsluiting willen we benadrukken dat hoe ouder we worden, hoe meer we de nutteloosheid gaan inzien van onchristelijke twistgesprekken. Zij verslinden het meest wezenlijke van de ware godsdienst. Als het echter gaat over ieder deel van de dierbare Evangeliewaarheid behoren we hiervan geen duimbreed te wijken en eenheid te zoeken met hen die dezelfde waarheid voorstaan.

[/quote]
De centrale figuur van 1953 was ds Steenblok. En met zijn Goudsche Kerkbode was hij bepaald een 'twister'. Ik weet niet hoeveel Gouwenaren ds Golverdingen gesproken heeft die die tijd nog hebben meegemaakt, maar hij was bepaald niet meegaand.
Als je twistgesprekken nutteloos vindt val je in feite dr Steenblok af. Die kreeg daar energie van.

Bronnen? De Goudsche Kerkbode van toen, een document in ons familiebezit alsmede gesprekken van oorgetuigen.

[Ad Anker]

Eveline, lees je eerste postings in deze topic even. Dan is duidelijk dat er van je verwachting tot nu toe niet veel is uitgekomen. Ik snap dat het moeilijk voor je is. Maar van je laatste reacties snap ik echt niets. Er ligt een objectieve studie, ds. Roos geeft daar reactie op, uiteraard enigszins voor eigen parochie. Maar na 63! jaar wordt eindelijk duidelijk dat HET probleem dr. Steenblok niet was, maar evenzeer o.a. ds. Verhagen. Natuurlijk kun je veel zeggen van publicaties 'uit ons uitgegaan' en de manier van acteren door ds. Mallan die van de Wachter wel eens een strijdblad maakte. Maar ik vind dat ook wel verklaarbaar, al wil ik het in geen geval goedpraten. Er is ook echt onrecht gedaan aan hen die uittraden, naar nu blijkt misschien niet netjes maar wel begrijpelijk. Wat dat betreft heeft ds. Golverdingen er goed aan gedaan dit te onderzoeken. En ds. Roos complimenteert hem hiermee. En inderdaad geeft ds. Roos gewoon aan dat dr. Steenbloks karakter meespeelde in de manier waarop er toen is gehandeld.

[Posthoorn]

De centrale figuur van 1953 was ds Steenblok. En met zijn Goudsche Kerkbode was hij bepaald een 'twister'. Ik weet niet hoeveel Gouwenaren ds Golverdingen gesproken heeft die die tijd nog hebben meegemaakt, maar hij was bepaald niet meegaand.
Als je twistgesprekken nutteloos vindt val je in feite dr Steenblok af. Die kreeg daar energie van.

Bronnen? De Goudsche Kerkbode van toen, een document in ons familiebezit alsmede gesprekken van oorgetuigen.

[huisman]

Eveline, lees je eerste postings in deze topic even. Dan is duidelijk dat er van je verwachting tot nu toe niet veel is uitgekomen. Ik snap dat het moeilijk voor je is. Maar van je laatste reacties snap ik echt niets. Er ligt een objectieve studie, ds. Roos geeft daar reactie op, uiteraard enigszins voor eigen parochie. Maar na 63! jaar wordt eindelijk duidelijk dat HET probleem dr. Steenblok niet was, maar evenzeer o.a. ds. Verhagen. Natuurlijk kun je veel zeggen van publicaties 'uit ons uitgegaan' en de manier van acteren door ds. Mallan die van de Wachter wel eens een strijdblad maakte. Maar ik vind dat ook wel verklaarbaar, al wil ik het in geen geval goedpraten. Er is ook echt onrecht gedaan aan hen die uittraden, naar nu blijkt misschien niet netjes maar wel begrijpelijk. Wat dat betreft heeft ds. Golverdingen er goed aan gedaan dit te onderzoeken. En ds. Roos complimenteert hem hiermee. En inderdaad geeft ds. Roos gewoon aan dat dr. Steenbloks karakter meespeelde in de manier waarop er toen is gehandeld.

1. Lees het hele boek en niet alleen het interview met ds Roos. ( Met een mooi slot trouwens.)
2. Uit de eerste studie blijkt al dat Dr Steenblok geen breed draagvlak had onder de predikanten.


Voor mij blijft het de vraag of er ooit een scheuring zou hebben plaatsgevonden als Dr Steenblok niet was overgekomen naar de GG.

Volgende week ga ik een weekje op vakantie naar het zeeuwse land en gaat "Golverdingen" mee in de boekenkoffer.

[Ad Anker]

De centrale figuur van 1953 was ds Steenblok. En met zijn Goudsche Kerkbode was hij bepaald een 'twister'. Ik weet niet hoeveel Gouwenaren ds Golverdingen gesproken heeft die die tijd nog hebben meegemaakt, maar hij was bepaald niet meegaand.
Als je twistgesprekken nutteloos vindt val je in feite dr Steenblok af. Die kreeg daar energie van.

Bronnen? De Goudsche Kerkbode van toen, een document in ons familiebezit alsmede gesprekken van oorgetuigen.

Die mensen zullen er ook zijn. Wel of geen objectieve studie: het probleem was dr. Steenblok. In zekere zin is dat ook waar: het ging op de synode om een voorbedacht plan om hem af te zetten. Dat is gelukt, met al de gevolgen van dien. Lees ik uit bovenstaande dat ds. Golverdingen zijn werk niet goed gedaan heeft omdat hij te weinig ooggetuigen heeft gesproken?
Twistgesprekken zijn nutteloos, al hoef je voor de waarheid geen duimbreed te wijken, is de boodschap van ds. Roos toch?

[Jongere]

Als (relatief) jongere vind ik de historische discussie wat ingewikkeld, hoewel ik de waarde ervan wel kan inzien. Wat ik wel merk is hoezeer het heden meespeelt in onze weging van het verleden. Dat valt ook op in de wisselende ontvangst van beide(!) boeken van ds. Golverdingen. Zelf merk ik dat ik ook vooral naar het heden kijk, al ben ik geïnteresseerd in kerkgeschiedenis. Kan er voor de toekomst een nieuwe weg worden ingeslagen? Ik hoop van harte dat dat een weg van verzoening en eenheid kan zijn.

Eén ding moet me daarbij wel van het hart naar aanleiding van het onderstaande citaat.

Nu in 2016 zou het zeer te wensen zijn dat de bovengenoemde conclusies in de Gereformeerde Gemeenten breed gedragen worden, en dat de gemeenten van beide kerkverbanden die gemeenschappelijke wortels bezitten en die een evenwichtige prediking voorstaan en van geestelijke herkenning weten de breuk recht bewenen en elkaar daadwerkelijk opzoeken in deze ondergaande wereld.

Mag ik ervan uitgaan dat ds. Roos deze hele zin als een feit bedoeld en niet als een voorwaarde? In het eerste geval is het inderdaad een mooi en verbindend citaat, waarin hij uitspreekt dat de gemeenten van beide kerkverbanden een evenwichtige prediking voorstaan en geestelijke herkenning hebben. In het tweede geval wordt er een onderscheid gemaakt tussen gemeenten binnen de kerkverbanden en moet het "die" voorwaardelijk worden gelezen, alsof er ook gemeenten zijn die geen evenwichtige prediking voorstaan en waar geen geestelijke herkenning mee is.
Laat ik benadrukken dat ik uitga van de eerste bedoeling en het stuk graag zo wil lezen. De inleidende zin (dikgedrukt) van het artikel deed anders vermoeden, maar zal van de redactie zijn. Want voor mij staat vast dat het moet gaan om de eenheid van de gehéle kerk. Om de term van ds. Roos te gebruiken, beide zijden van het "breukvlak" horen binnen de kerk. Al geloof ik absoluut dat van alle zijden (soms grote) fouten zijn gemaakt. Ik zie van harte uit naar eenheid en verzoening, mits dat ook anno 2016 de gehele kerk zal betreffen. Het gaat evenmin aan om de andere zijde van het breukvlak een plaats in de GG te ontzeggen (als staan zij niet in de lijn van ds. Kersten). Als we leren van de fouten van het verleden, moeten we vooral leren dat de vólle breedte een plek heeft in de kerk. Heel het zgn. "breukvlak" hoort er thuis. In 1953 en in 2016. Zo alleen kan er werkelijke toenadering en verzoening zijn, zonder nieuwe polarisatie.