Oudvaders over het onvoorwaardelijk aanbod van genade

[vragensteller]

Dit baseer ik op DL II,5:

5 Voorts is de belofte des Evangelies, dat een iegelijk die in den gekruisigden Christus gelooft, niet verderve, maar het eeuwige leven hebbe; welke belofte aan alle volken en mensen tot welke God naar Zijn welbehagen Zijn Evangelie zendt, zonder onderscheid moet verkondigd en voorgesteld worden, met bevel van bekering en geloof.

Ja, toch heb ik er moeite mee om dit een belofte te noemen. In feite zegt de DL hier: de belofte van het Evangelie is, dat je behouden wordt als je de belofte gelooft.

Wat betreft je andere teksten: ik begrijp niet helemaal wat je ermee wilt zeggen. Wil je zeggen dat je deze niet ziet als beloften van het genadeverbond (omdat er woorden als "alle(n)" e.d. in staan)?

Nee, omdat er gezegd wordt dat die belofte "u en uw kinderen" toekomt, d.w.z. de Joden die daar staan te luisteren, en niet 'de uitverkoren onder u'.

Wat betreft het eerste: ik snap je punt, maar ik kies ervoor me aan de DL-formulering te houden, omdat ik er niet de noodzaak van zie, ervan af te wijken. DL zegt toch niet dat je behouden wordt als je de belofte gelooft? DL zegt dat de belofte van het Evangelie is dat je behouden wordt, als je in de gekruisigde Christus gelooft. Een belofte met voorwaardelijke voorstelling.

Wat betreft het tweede: volgens mij moet je een onderscheid maken tussen de belofte en de vervulling van de belofte (ik weet niet of je dat al doet, maar het lijkt van niet). Een belofte als "die tot Mij komt, zal Ik geenszins uitwerpen", werd voor de Kananese vrouw bijvoorbeeld niet gelijk vervuld. De belofte dat iets ZAL gebeuren, komt je toe, niet tegelijkertijd het gebeuren zelf (daarom staat er 'zal'). Zo wijst deze tekst terug naar de belofte dat God Zijn Geest zal uitstorten over alle vlees. Zoals je weet, houd ik me zoveel mogelijk aan de ktt, dus lees ik 'allerlei' voor 'alle'. Welnu, die belofte komt de 'u' uit Hand. 2:39 (en de ruimere cirkel uit de ktt.) toe.

[Fjodor]

@Afgewezen:

Als je geen onderscheid meer wilt maken tussen voorwaardelijke en onvoorwaardelijke beloften, zijn de beloften dan voorwaardelijk of onvoorwaardelijk? Of moeten we de categorie voorwaardelijk/onvoorwaardelijk misschien helemaal niet toepassen op beloften?

Maar volgens mij, als we Jeremia 18 lezen, is het duidelijk dat er in ieder geval voorwaardelijke beloften zijn:
6 Zal Ik ulieden niet kunnen doen, gelijk deze pottenbakker, o huis Israëls? spreekt de HEERE; ziet, gelijk leem in de hand des pottenbakkers, alzo zijt gijlieden in Mijn hand, o huis Israëls!
7 In een ogenblik zal Ik spreken over een volk en over een koninkrijk, dat Ik het zal uitrukken, en afbreken, en verdoen;
8 Maar indien datzelve volk, over hetwelk Ik zulks gesproken heb, zich van zijn boosheid bekeert, zo zal Ik berouw hebben over het kwaad, dat Ik hetzelve gedacht te doen.
9 Ook zal Ik in een ogenblik spreken over een volk en over een koninkrijk, dat Ik het zal bouwen en planten;
10 Maar indien het doet, dat kwaad is in Mijn ogen, dat het naar Mijn stem niet hoort, zo zal Ik berouw hebben over het goede, met hetwelk Ik gezegd had hetzelve te zullen weldoen.

[Zonderling]

Uit een eerder topic (posting december 2009):

Even terzijde (want ik heb de discussie niet helemaal gevolgd) over het onderscheid 'evangeliebeloften' (voorwaardelijk, voor alle hoorders van het Evangelie) en 'verbondsbeloften' (onvoorwaardelijk, voor de uitverkorenen).

1. Dit onderscheid vinden we niet terug in de Reformatie of Nadere Reformatie, maar is pas na 1950 geponeerd. Nog nooit ben ik het onderscheid tegengekomen in de oude theologie en ik heb toch al heel wat gelezen. Integendeel, ik heb wel werken gelezen waar voluit gezegd wordt dat ALLE beloften van het Verbond in het Evangelie worden aangeboden, NIET EEN UITGEZONDERD.

2. Het is ook geen juist onderscheid want ALLE (Evangelie of Verbonds-)beloften zijn in God ja, en in Hem amen. En ook AL deze beloften worden in het Evangelie aangeboden, geen uitgezonderd.

3. Het verschil tussen de beloften voor de hoorders van het Evangelie en de uitverkorenen schuilt niet in de beloften zelf, maar uitsluitend in de betrekking die iemand heeft tot deze beloften. Dan komen we op het onderscheid 'recht van bezit' (voor de gelovigen) en 'recht van aanneming' (voor de hoorders van het Evangelie). Dat onderscheid is voldoende om het verschil te beschrijven.

Ik merk dat sommigen het verschil tussen evangeliebeloften en verbondsbeloften zelfs willen 'inlezen' in de Erskines. Nu, zo iemand kent de Erskines niet. Die maken dit onderscheid volstrekt niet. Voor hen waren alle verbondsbeloften tevens Evangeliebeloften.

Er is geen verschil in de beloften zelf, maar in de betrekking van de belofte tot de mens (of van de mens tot de belofte). En daarin komt het verschil van pas tussen 'recht van aanneming' (voor de hoorders van het Evangelie) en het 'recht van bezit' (voor de gelovigen). Alsjeblieft mensen, ga toch niet onderscheid maken in twee soorten beloften, dat verschil is er niet, het verschil is er alleen in de BETREKKING tot de beloften! Zijn de beloften ons EIGENDOM geworden of niet? Daar gaat het om.

[Afgewezen]

Wat betreft het eerste: ik snap je punt, maar ik kies ervoor me aan de DL-formulering te houden, omdat ik er niet de noodzaak van zie, ervan af te wijken. DL zegt toch niet dat je behouden wordt als je de belofte gelooft? DL zegt dat de belofte van het Evangelie is dat je behouden wordt, als je in de gekruisigde Christus gelooft. Een belofte met voorwaardelijke voorstelling.

Geloven in de gekruisigde Christus is de belofte geloven. De belofte is in feite de hele inhoud van de Schrift. Lees bijv. wat God aan Mozes belooft en in hem aan het volk Israël:

Ex. 6:5 Derhalve zeg tot de kinderen Israëls: Ik ben de HEERE! en Ik zal ulieden uitleiden van onder de lasten der Egyptenaren, en Ik zal u redden uit hun dienstbaarheid, en zal u verlossen door een uitgestrekten arm, en door grote gerichten;
6 En Ik zal ulieden tot Mijn volk aannemen, en Ik zal u tot een God zijn; en gijlieden zult bekennen, dat Ik de HEERE uw God ben, Die u uitleide van onder de lasten der Egyptenaren.
7 En Ik zal ulieden brengen in dat land, waarover Ik Mijn hand opgeheven heb, dat Ik het aan Abraham, Izak, en Jakob geven zou; en Ik zal het ulieden geven tot een erfdeel, Ik, de HEERE!
Dit is een Ik zal-belofte aan het héle volk Israël. De verbondsbelofte, die steeds terugkeert in de Bijbel en die een nieuwe gestalte ontvangt in het NT (zie Hebr. 4).
Maar wat lezen we in 1 Kor. 10?

Vs. 5 Maar in het meerderdeel van hen heeft God geen welgevallen gehad; want zij zijn in de woestijn ternedergeslagen.

En in Hebr. 4: 1,2:1 Laat ons dan vrezen, dat niet te eniger tijd, de belofte van in Zijn rust in te gaan nagelaten zijnde, iemand van u schijne achtergebleven te zijn.
2 Want ook ons is het Evangelie verkondigd, gelijk als hun; maar het woord der prediking deed hun geen nut, dewijl het met het geloof niet gemengd was in degenen, die het gehoord hebben.

Kennelijk zijn ook de Ik-zalbeloften voorwaardelijk!

Wat betreft het tweede: volgens mij moet je een onderscheid maken tussen de belofte en de vervulling van de belofte (ik weet niet of je dat al doet, maar het lijkt van niet). Een belofte als "die tot Mij komt, zal Ik geenszins uitwerpen", werd voor de Kananese vrouw bijvoorbeeld niet gelijk vervuld.

Zie het verband van die belofte, Joh. 6. Daar gaat het echt over mensen die tot geloof komen. Die belofte kun je niet zomaar toepassen op de situatie van de Kananese vrouw; daar is het een beproeving van iemand die reeds gelovige is.

De belofte dat iets ZAL gebeuren, komt je toe, niet tegelijkertijd het gebeuren zelf (daarom staat er 'zal'). Zo wijst deze tekst terug naar de belofte dat God Zijn Geest zal uitstorten over alle vlees. Zoals je weet, houd ik me zoveel mogelijk aan de ktt, dus lees ik 'allerlei' voor 'alle'. Welnu, die belofte komt de 'u' uit Hand. 2:39 (en de ruimere cirkel uit de ktt.) toe.

Maar daar gaat het hier helemaal niet om. Er staat dat deze belofte de Israëlieten toekomt en hun kinderen. Dus ook al neem je 'alle vlees' niet voor ieder mens zonder uitzondering (dat doe ik natuurlijk ook niet), dan nog zegt Petrus dat die belofte alle luisteraars toekomt en hun kinderen.

[Afgewezen]

@Afgewezen:

Als je geen onderscheid meer wilt maken tussen voorwaardelijke en onvoorwaardelijke beloften, zijn de beloften dan voorwaardelijk of onvoorwaardelijk? Of moeten we de categorie voorwaardelijk/onvoorwaardelijk misschien helemaal niet toepassen op beloften?

Het is wat Zonderling zegt: het gaat erom in welke betrekking we tot de beloften staan. In feite komen de beloften alle als voorwaardelijke beloften tot iedere hoorder. In feite zou niemand van ons de beloften geloven en daarom komt God er Zelf aan te pas en maakt Hij gelovigen. En zo zullen zijn beloften nooit ledig en onvruchtbaar blijven. En dat is de absolute kant van de belofte: God zal te allen tijde zorgen dat er mensen zijn die de beloften geloven.

[Johann Gottfried Walther]

Uit een eerder topic (posting december 2009):

Even terzijde (want ik heb de discussie niet helemaal gevolgd) over het onderscheid 'evangeliebeloften' (voorwaardelijk, voor alle hoorders van het Evangelie) en 'verbondsbeloften' (onvoorwaardelijk, voor de uitverkorenen).

1. Dit onderscheid vinden we niet terug in de Reformatie of Nadere Reformatie, maar is pas na 1950 geponeerd. Nog nooit ben ik het onderscheid tegengekomen in de oude theologie en ik heb toch al heel wat gelezen. Integendeel, ik heb wel werken gelezen waar voluit gezegd wordt dat ALLE beloften van het Verbond in het Evangelie worden aangeboden, NIET EEN UITGEZONDERD.

2. Het is ook geen juist onderscheid want ALLE (Evangelie of Verbonds-)beloften zijn in God ja, en in Hem amen. En ook AL deze beloften worden in het Evangelie aangeboden, geen uitgezonderd.

3. Het verschil tussen de beloften voor de hoorders van het Evangelie en de uitverkorenen schuilt niet in de beloften zelf, maar uitsluitend in de betrekking die iemand heeft tot deze beloften. Dan komen we op het onderscheid 'recht van bezit' (voor de gelovigen) en 'recht van aanneming' (voor de hoorders van het Evangelie). Dat onderscheid is voldoende om het verschil te beschrijven.

Ik merk dat sommigen het verschil tussen evangeliebeloften en verbondsbeloften zelfs willen 'inlezen' in de Erskines. Nu, zo iemand kent de Erskines niet. Die maken dit onderscheid volstrekt niet. Voor hen waren alle verbondsbeloften tevens Evangeliebeloften.

Er is geen verschil in de beloften zelf, maar in de betrekking van de belofte tot de mens (of van de mens tot de belofte). En daarin komt het verschil van pas tussen 'recht van aanneming' (voor de hoorders van het Evangelie) en het 'recht van bezit' (voor de gelovigen). Alsjeblieft mensen, ga toch niet onderscheid maken in twee soorten beloften, dat verschil is er niet, het verschil is er alleen in de BETREKKING tot de beloften! Zijn de beloften ons EIGENDOM geworden of niet? Daar gaat het om.

Juist !

[vragensteller]

@Afgewezen:

Als je geen onderscheid meer wilt maken tussen voorwaardelijke en onvoorwaardelijke beloften, zijn de beloften dan voorwaardelijk of onvoorwaardelijk? Of moeten we de categorie voorwaardelijk/onvoorwaardelijk misschien helemaal niet toepassen op beloften?

Het is wat Zonderling zegt: het gaat erom in welke betrekking we tot de beloften staan. In feite komen de beloften alle als voorwaardelijke beloften tot iedere hoorder. In feite zou niemand van ons de beloften geloven en daarom komt God er Zelf aan te pas en maakt Hij gelovigen. En zo zullen zijn beloften nooit ledig en onvruchtbaar blijven. En dat is de absolute kant van de belofte: God zal te allen tijde zorgen dat er mensen zijn die de beloften geloven.

Ik vermoed dat jouw visie mbt de beloften te maken heeft met je visie op wedergeboorte en geloof.

Zie bijv. Ezech. 11: 17-19:

17 Daarom, zeg: Alzo zegt de Heere HEERE: Ja, Ik zal ulieden vergaderen uit de volken, en Ik zal u verzamelen uit de landen waarin gij verstrooid zijt, en Ik zal u het land Israëls geven.
18 En zij zullen daarheen komen, en al deszelfs verfoeiselen en al deszelfs gruwelen vandaar wegdoen.
19 En Ik zal hun enerlei hart geven, en zal een nieuwen geest in het binnenste van u geven, en Ik zal het stenen hart uit hun vlees wegnemen, en zal hun een vlezen hart geven,

Dit gaat toch niet pas gelden als je gelooft? God is de Eerste! Deze beloften laten allereerst zien Wie God is, niet allereerst wat Hij van de mens verwacht.

Denk bijvoorbeeld ook aan Ex 3:14:

14 En God zeide tot Mozes: IK ZAL ZIJN DIE IK ZIJN ZAL. Ook zeide Hij: Alzo zult gij tot de kinderen Israëls zeggen: IK ZAL ZIJN heeft mij tot ulieden gezonden.

Hier openbaart God zich als de Verbondsgod. Dit is onvoorwaardelijk waar. Deze belofte -want dat is het- gaat niet pas gelden, als wij geloven.

[vragensteller]

Uit een eerder topic (posting december 2009):

Even terzijde (want ik heb de discussie niet helemaal gevolgd) over het onderscheid 'evangeliebeloften' (voorwaardelijk, voor alle hoorders van het Evangelie) en 'verbondsbeloften' (onvoorwaardelijk, voor de uitverkorenen).

1. Dit onderscheid vinden we niet terug in de Reformatie of Nadere Reformatie, maar is pas na 1950 geponeerd. Nog nooit ben ik het onderscheid tegengekomen in de oude theologie en ik heb toch al heel wat gelezen. Integendeel, ik heb wel werken gelezen waar voluit gezegd wordt dat ALLE beloften van het Verbond in het Evangelie worden aangeboden, NIET EEN UITGEZONDERD.

2. Het is ook geen juist onderscheid want ALLE (Evangelie of Verbonds-)beloften zijn in God ja, en in Hem amen. En ook AL deze beloften worden in het Evangelie aangeboden, geen uitgezonderd.

3. Het verschil tussen de beloften voor de hoorders van het Evangelie en de uitverkorenen schuilt niet in de beloften zelf, maar uitsluitend in de betrekking die iemand heeft tot deze beloften. Dan komen we op het onderscheid 'recht van bezit' (voor de gelovigen) en 'recht van aanneming' (voor de hoorders van het Evangelie). Dat onderscheid is voldoende om het verschil te beschrijven.

Ik merk dat sommigen het verschil tussen evangeliebeloften en verbondsbeloften zelfs willen 'inlezen' in de Erskines. Nu, zo iemand kent de Erskines niet. Die maken dit onderscheid volstrekt niet. Voor hen waren alle verbondsbeloften tevens Evangeliebeloften.

Er is geen verschil in de beloften zelf, maar in de betrekking van de belofte tot de mens (of van de mens tot de belofte). En daarin komt het verschil van pas tussen 'recht van aanneming' (voor de hoorders van het Evangelie) en het 'recht van bezit' (voor de gelovigen). Alsjeblieft mensen, ga toch niet onderscheid maken in twee soorten beloften, dat verschil is er niet, het verschil is er alleen in de BETREKKING tot de beloften! Zijn de beloften ons EIGENDOM geworden of niet? Daar gaat het om.

Ik ben erg benieuwd hoe jij over de beloften denkt die ik aan Afgewezen postte. Voor de vervulling van die beloften doet het helemaal niet ter zake in welke betrekking wij tot die beloften staan.

[GJdeBruijn]

Hier openbaart God zich als de Verbondsgod. Dit is onvoorwaardelijk waar. Deze belofte -want dat is het- gaat niet pas gelden, als wij geloven.

God openbaart Zich hier inderdaad als de Verbondsgod. Maar niet om de waarheid te verkondigen als nuchter feit maar OPDAT we zouden geloven. Het feit dat God Zich in Zijn Woord openbaart is niet om daarmee de beloften als dogmatische materie te ordenen in categoriën met en zonder voorwaarden geredeneerd vanuit de 'uitkomst' van de bediening van het verbond ACHTERAF maar integendeel: God openbaart Zijn verbond als zijnde een persoonlijke nodiging tot Christus aan alle hoorders TEN TIJDE van de bediening van het verbond. Heden zo gij Zijn stem hoort!

[vragensteller]

Ik merk dat sommigen het verschil tussen evangeliebeloften en verbondsbeloften zelfs willen 'inlezen' in de Erskines. Nu, zo iemand kent de Erskines niet. Die maken dit onderscheid volstrekt niet. Voor hen waren alle verbondsbeloften tevens Evangeliebeloften.

Ik weet niet of je mij bedoelt hier, maar dat heb ik i.e.g. niet gesteld.

Ik heb gezegd dat de Erskines wel beloften binnen het genadeverbond plaatsen, maar dat dat hun Evangelienodiging niet beperkte (ze presenteerden die verbondsbeloften als wat de GG "evangeliebeloften" noemt). Als de GG bij bepaalde verbondsbeloften zegt: dit zijn verbondsbeloften die gelden voor Gods kinderen, en tevens zegt, hoe je een kind van God wordt, komt het uiteindelijk op hetzelfde neer. Daarnaast heb ik aangetoond dat het dogmatisch plaatsen van beloften binnen het genadeverbond en daarnaast een dogmatische categorie evangeliebeloften hanteren, op zich een ruime nodiging en belofteprediking niet in de weg hoeven te staan. Verbondsbeloften en Evangelieprediking bijten elkaar namelijk niet. Dat de nodiging en belofteprediking wellicht ruimer kunnen, wijt ik niet aan dit onderscheid.

[GJdeBruijn]

@Vragensteller, Een probleem bij het onderscheid maken in de beloften is hoe je het geloof dan als gave kunt plaatsen. Is het geloof als gave van het genadeverbond dan wel als instrument te veronderstellen bij de prediking van de algemene Evangeliebelofte? Het Evangelie als zodanig dient toch geloofd te worden? Dan spreek je al snel over een noodzakelijk verband tussen geloof en de Evangeliebelofte in de prediking. Maar dat veronderstelt dan een praktische veréénzelviging van het aanbod van genade en de belofte van het genadeverbond waarin de Erskines ook het geloof als noodzakelijke middel tot datzelfde verbond aanwezen. Dat wordt dogmatisch lastig uit te leggen.

[huisman]

Denk bijvoorbeeld ook aan Ex 3:14:

14 En God zeide tot Mozes: IK ZAL ZIJN DIE IK ZIJN ZAL. Ook zeide Hij: Alzo zult gij tot de kinderen Israëls zeggen: IK ZAL ZIJN heeft mij tot ulieden gezonden.

Hier openbaart God zich als de Verbondsgod. Dit is onvoorwaardelijk waar. Deze belofte -want dat is het- gaat niet pas gelden, als wij geloven.

En wat was het adres van deze belofte?.................de kinderen Israëls.Alle kinderen Israëls dus niet alleen de uitverkorenen.

[vragensteller]

Denk bijvoorbeeld ook aan Ex 3:14:

14 En God zeide tot Mozes: IK ZAL ZIJN DIE IK ZIJN ZAL. Ook zeide Hij: Alzo zult gij tot de kinderen Israëls zeggen: IK ZAL ZIJN heeft mij tot ulieden gezonden.

Hier openbaart God zich als de Verbondsgod. Dit is onvoorwaardelijk waar. Deze belofte -want dat is het- gaat niet pas gelden, als wij geloven.

En wat was het adres van deze belofte?.................de kinderen Israëls.Alle kinderen Israëls dus niet alleen de uitverkorenen.

Nee, niet alleen. Ook zonder adres en zonder geloof is dit waar, dat is wat ik wilde zeggen. Ik zie hier een onderscheid in verwoording met Joh. 3:16 (als je in de Zoon gelooft, krijg je het eeuwige leven). In de zaak is er geen onderscheid, want God schenkt geloof aan mensen die van nature niet geloven en geeft hen het eeuwige leven. De schenking van geloof hangt niet af van wat wij doen of nalaten. In die zin erken ik het punt van GJdeBruijn en Afgewezen. Toch zie ik geen bezwaar om het onderscheid in verwoording van beloften dogmatisch te benoemen.

[GJdeBruijn]

In die zin erken ik het punt van GJdeBruijn en Afgewezen. Toch zie ik geen bezwaar om het onderscheid in verwoording van beloften dogmatisch te benoemen.

Wat is dan de meerwaarde van het onderscheid? Het geeft toch verwijdering van de oudvaders, ook al is het oogmerk van het onderscheid geen praktisch verschil te maken. Wat ik overigens betwijfel. In de GG is door het praktische 'geen' verschil wel een predikant in de problemen gekomen en geschorst medio 20e eeuw.

[vragensteller]

Wat is dan de meerwaarde van het onderscheid?

Het perspectief!

Het genadeverbond (gesloten tussen God en Christus en in Hem met de uitverkorenen) bekijkt alles vanuit God. Ongeacht wat wij doen of nalaten, vervult Hij Zijn verbondsbeloften. Wij zijn geneigd alles vanuit onszelf te bekijken. Daarom hebben we wellicht moeite met dat perspectief. Het doel van de hele Schrift is allereerst de eer van God. De verbondsbeloften laten ons allereerst zien Wie God is. Als er geen genadeverbond was, werd -menselijk gesproken- niemand zalig!

Het Evangelie (blijde boodschap richting de mens) is de verwoording van dat genadeverbond richting de mens. Het is meer te bekijken vanuit menselijk perspectief. Vandaar de voorwaardelijke voorstelling van de beloften. Ze vragen iets van ons. Ook al voldoen wij van nature niet aan de vraag, toch maakt God mensen zalig.