Jeugd heeft moeite met Bijbellezen

[Zita]

Zita, jij bent toch leerkracht?
Dan kan je die handvatten en vaardigheden (hoe gebrekvol wellicht) doorgeven aan je pupillen. Of in ieder geval hier plaatsen.

een korte poging:

- begin met bidden.

- lees de perikoop in zijn context
- lees de perikoop eerst snel, daarna grondig, vers voor vers en woord voor woord
- zoek welke verzen direct met elkaar verband houden
- ontdek hoe de soms lange zinnen lopen
- zoek parallellismen. Vaak in profeten en in de dichterlijke boeken.

- tot wie is de tekst gericht? Is dat de individuele Jood, het volk, de individuele gelovige, de Kerk, de ongelovige nog een andere groep?
- over wie gaat de tekst? Is dat de individuele Jood, het volk, de individuele gelovige, de Kerk, de ongelovige, Christus, nog een andere groep?
- wat wordt er tegen de luisteraars gezegd?

- wat is de betekenis van wat je leest? hoe vind je de betekenis? Zoek in de volgende volgorde:
1. in de perikoop
2. in de context
3. in parallelle gedeelten (bijv. in Kronieken als je Koningen leest)
4. in de verwijsteksten
5. in de kanttekeningen
6. in een verklaring
7. in een woordenboek (als het om de betekenis van specifieke woorden gaat: naarstigheid, lijdzaamheid)
- grijp dus niet meteen naar een verklaring, maar begin bij het Woord zelf!
- durf meer betekenissen naast elkaar te laten staan. Het Woord is soms gelaagd (Luther schijnt gezegd te hebben dat de psalmen allereerst over Christus gaan, dan over de kerk, dan pas over individuele gelovigen), en soms is het gewoon lastig om op goede gronden voor een bepaalde betekenis te kiezen.
- onderscheid exegese en meditatie. Ik hoorde ooit een preek over de Barmhartige Samaritaan. Die gelijkenis ging niet over de vraag wie mijn naaste was, welnee, zei de dominee, die gelijkenis ging alleen maar over Christus! Hij was de Barmhartige Samaritaan. Erg mooie gedachte, maar mijns inziens niet heel exegetisch, maar vooral meditatief.
- lees niet te 'makkelijk'. Graaf naar ieder woord! Vaak is het zo dat je jarenlang over een 'ingesleten' zin hebt heengelezen, voordat je beseft dat je eigenlijk helemaal niet begrijpt wat er staat. Ik had dat zelf onlangs bij Johannes 1: 'en de duisternis heeft Hetzelven niet begrepen.' Duizend keer gehoord, nooit over nagedacht wat er eigenlijk staat.
- trek voorzichtige conclusies. Wat heeft het Woord jou te zeggen? Over je verhouding tot God, over je verhouding tot de naaste? Wat gaat dit Woord veranderen in jouw leven? Waartoe roept het jou op? Wat wist je nog niet over God wat je nu wel weet? Wat wist je nog niet over jezelf wat je nu wel weet?

- eindig met gebed en dankzegging

Deze lijst is lang niet volledig, aanvulling is heel erg welkom!

[Zita]

Zita, jij bent toch leerkracht?
Dan kan je die handvatten en vaardigheden (hoe gebrekvol wellicht) doorgeven aan je pupillen. Of in ieder geval hier plaatsen.

een korte poging:

- begin met bidden.

- lees de perikoop in zijn context
- lees de perikoop eerst snel, daarna grondig, vers voor vers en woord voor woord
- zoek welke verzen direct met elkaar verband houden
- ontdek hoe de soms lange zinnen lopen
- zoek parallellismen. Vaak in profeten en in de dichterlijke boeken.

- tot wie is de tekst gericht? Is dat de individuele Jood, het volk, de individuele gelovige, de Kerk, de ongelovige nog een andere groep?
- over wie gaat de tekst? Is dat de individuele Jood, het volk, de individuele gelovige, de Kerk, de ongelovige, Christus, nog een andere groep?
- wat wordt er tegen de luisteraars gezegd?

- wat is de betekenis van wat je leest? hoe vind je de betekenis? Zoek in de volgende volgorde:
1. in de perikoop
2. in de context
3. in parallelle gedeelten (bijv. in Kronieken als je Koningen leest)
4. in de verwijsteksten
5. in de kanttekeningen
6. in een verklaring
7. in een woordenboek (als het om de betekenis van specifieke woorden gaat: naarstigheid, lijdzaamheid)
- grijp dus niet meteen naar een verklaring, maar begin bij het Woord zelf!
- durf meer betekenissen naast elkaar te laten staan. Het Woord is soms gelaagd (Luther schijnt gezegd te hebben dat de psalmen allereerst over Christus gaan, dan over de kerk, dan pas over individuele gelovigen), en soms is het gewoon lastig om op goede gronden voor een bepaalde betekenis te kiezen.
- onderscheid exegese en meditatie. Ik hoorde ooit een preek over de Barmhartige Samaritaan. Die gelijkenis ging niet over de vraag wie mijn naaste was, welnee, zei de dominee, die gelijkenis ging alleen maar over Christus! Hij was de Barmhartige Samaritaan. Erg mooie gedachte, maar mijns inziens niet heel exegetisch, maar vooral meditatief.
- lees niet te 'makkelijk'. Graaf naar ieder woord! Vaak is het zo dat je jarenlang over een 'ingesleten' zin hebt heengelezen, voordat je beseft dat je eigenlijk helemaal niet begrijpt wat er staat. Ik had dat zelf onlangs bij Johannes 1: 'en de duisternis heeft Hetzelven niet begrepen.' Duizend keer gehoord, nooit over nagedacht wat er eigenlijk staat.
- trek voorzichtige conclusies. Wat heeft het Woord jou te zeggen? Over je verhouding tot God, over je verhouding tot de naaste? Wat gaat dit Woord veranderen in jouw leven? Waartoe roept het jou op? Wat wist je nog niet over God wat je nu wel weet? Wat wist je nog niet over jezelf wat je nu wel weet?

- eindig met gebed en dankzegging

Deze lijst is lang niet volledig, aanvulling is heel erg welkom!

by the way: dit kunnen ouders al aan tafel beginnen met jonge kinderen. Voor mijn part doen pa en ma het samen, terwijl de kinderen luisteren. Hoeft maar vijf minuten te zijn. Voor het lezen wordt gezegd waar we gebleven waren en tegen wie dit gedeelte verteld werd, vervolgens wordt er gelezen, waarna er nog een of twee korte betekenisvragen worden gesteld, en er naar een antwoord wordt gezocht. Lijkt me vruchtbaarder dan 'laatste woord nazeggen', wat ik heb geleerd (en ik schrik er altijd weer van als ik in een gezin met kleine kinderen ben: pa is klaar met lezen, en het hele koortje roept het laatste woord na, als ultiem bewijs dat ze goed geluisterd hebben).

[Lourens]

Ik ga niet mee in discussie over de Bijbelvertaling.
Ik deel wel de zorg om de 'stille tijd' van de jeugd. Hoe je dat kunt veranderen?
Als ze het niet meer gewend zijn dan is het heel moeilijk, daar kan ik geen tip voor geven.

Voor hele jonge gezinnen denk ik dat het sowieso belangrijk is dat er een goede band is tussen gezin en kerk.
Ik werd dan ook getroffen door onderstaand citaat:

Een ander punt is de band tussen gezin en kerkenwerk. We kunnen binnen onze gezinnen op verschillende manieren over de kerk spreken. Als dat doorgaans kritisch en negatief gebeurt, kan zo heel gemakkelijk een negatieve spiraal ontstaan die niet zal nalaten invloed op onze kinderen uit te oefenen.

Kritiek is zo snel te geven en zo gemakkelijk. Of het nu om de preek gaat, het orgelspel of de verwarming die te hoog en te laag staat.
Laten we als gezinnen betrokken zijn bij het kerkelijk leven. Dus deelname aan activiteiten van de gemeente (jeugd heel jong al deel laten nemen aan het verenigingsleven.)

[Joannah]

in elk gezin zou huisgodsdienst moeten zijn.
De eerste basis voor Bijbelkennis ligt thuis.

Veel jeugd schijnt op hele simpele vragen op catechisatie geen antwoord te weten.

Je merkt inderdaad dat de jeugd van tegenwoordig van huis uit niets meer meekrijgen. Het lijkt wel of ze het zelf niet meer voorleven. Ik werk op een internaat voor schipperskinderen. Maar je merkt al dat er geen eerbied meer is wanneer je uit de Bijbel gaat lezen. Vooral met jongeren tussen de 12 en 16 jaar. Je gaat met de jongeren daarover wel in gesprek. Dat helpt soms voor even. Het is misschien ook wel de leeftijd die een rol speelt, ik weet het niet.

Wellicht het gevolg van de reformatorische school en kerk die het allemaal maar moet doen....Sexuele voorlichting, en binnenkort ook homosexualiteit, alles wordt uit handen genomen.
de kerk op zondag doet de rest.
De betrokkenheid der ouders wordt minder, terwijl juist bij hen de taak ligt alles uit te leggen en toe te lichten.
De authoritaire kerk waar kinderen naar toe gedwongen worden is geen aantrekkelijke faktor.
Bovendien begrijpen de kinderen er niets van.
De gemiddelde preek is niet makkelijker te begrijpen , maar veel moeilijker dan de Schrift zelf.
Er zouden vereenvoudigde diensten moeten komen, vooral voor kinderen, maar ook voor volwassenen.
Als de armen van geest al zalig kunnen worden, kan het niet zo zijn dat je een halve studie theologie moet doen, voor je alles begrepen hebt en pas "goed" kan doen.

[JolandaOudshoorn]

Zita, jij bent toch leerkracht?
Dan kan je die handvatten en vaardigheden (hoe gebrekvol wellicht) doorgeven aan je pupillen. Of in ieder geval hier plaatsen.

een korte poging:

- begin met bidden.

- lees de perikoop in zijn context
- lees de perikoop eerst snel, daarna grondig, vers voor vers en woord voor woord
- zoek welke verzen direct met elkaar verband houden
- ontdek hoe de soms lange zinnen lopen
- zoek parallellismen. Vaak in profeten en in de dichterlijke boeken.

- tot wie is de tekst gericht? Is dat de individuele Jood, het volk, de individuele gelovige, de Kerk, de ongelovige nog een andere groep?
- over wie gaat de tekst? Is dat de individuele Jood, het volk, de individuele gelovige, de Kerk, de ongelovige, Christus, nog een andere groep?
- wat wordt er tegen de luisteraars gezegd?

- wat is de betekenis van wat je leest? hoe vind je de betekenis? Zoek in de volgende volgorde:
1. in de perikoop
2. in de context
3. in parallelle gedeelten (bijv. in Kronieken als je Koningen leest)
4. in de verwijsteksten
5. in de kanttekeningen
6. in een verklaring
7. in een woordenboek (als het om de betekenis van specifieke woorden gaat: naarstigheid, lijdzaamheid)
- grijp dus niet meteen naar een verklaring, maar begin bij het Woord zelf!
- durf meer betekenissen naast elkaar te laten staan. Het Woord is soms gelaagd (Luther schijnt gezegd te hebben dat de psalmen allereerst over Christus gaan, dan over de kerk, dan pas over individuele gelovigen), en soms is het gewoon lastig om op goede gronden voor een bepaalde betekenis te kiezen.
- onderscheid exegese en meditatie. Ik hoorde ooit een preek over de Barmhartige Samaritaan. Die gelijkenis ging niet over de vraag wie mijn naaste was, welnee, zei de dominee, die gelijkenis ging alleen maar over Christus! Hij was de Barmhartige Samaritaan. Erg mooie gedachte, maar mijns inziens niet heel exegetisch, maar vooral meditatief.
- lees niet te 'makkelijk'. Graaf naar ieder woord! Vaak is het zo dat je jarenlang over een 'ingesleten' zin hebt heengelezen, voordat je beseft dat je eigenlijk helemaal niet begrijpt wat er staat. Ik had dat zelf onlangs bij Johannes 1: 'en de duisternis heeft Hetzelven niet begrepen.' Duizend keer gehoord, nooit over nagedacht wat er eigenlijk staat.
- trek voorzichtige conclusies. Wat heeft het Woord jou te zeggen? Over je verhouding tot God, over je verhouding tot de naaste? Wat gaat dit Woord veranderen in jouw leven? Waartoe roept het jou op? Wat wist je nog niet over God wat je nu wel weet? Wat wist je nog niet over jezelf wat je nu wel weet?

- eindig met gebed en dankzegging

Deze lijst is lang niet volledig, aanvulling is heel erg welkom!

Op de site van de HGJB staat ook waardevolle informatie. Zelf ben ik erg gecharmeerd van het SOLVAT principe en de bijbehorende leessleutels.

[Jongere]

En dan kunnen Freek en Jongere wel zeggen dat de Statenvertaling het probleem niet is maar dat is echt onzin. Echt hele hele grote onzin. Ik wil hier niet tegen zere benen trappen, maar ik vind het echt triest.

Kun je misschien even citeren waar ik dit zeg? Want als je zulke grote woorden gebruikt, wil ik wel graag dat je reageert op iets wat ik ook daadwerkelijk heb gezegd.

[freek]

En dan kunnen Freek en Jongere wel zeggen dat de Statenvertaling het probleem niet is maar dat is echt onzin. Echt hele hele grote onzin. Ik wil hier niet tegen zere benen trappen, maar ik vind het echt triest.

Kun je misschien even citeren waar ik dit zeg? Want als je zulke grote woorden gebruikt, wil ik wel graag dat je reageert op iets wat ik ook daadwerkelijk heb gezegd.

Dat heb ik zo ongeveer gezegd: "We moeten ook niet denken dat de Statenvertaling nou echt het probleem vormt."
Hij vergat echter dat ik het liet volgen door "Ik ben voor een herziening, ook voor de HSV etc"

Ja, ik blijf erbij dat de Statenvertaling niet hét probleem vormt.
Eerder zie ik een manco in de prediking. Marnix vond mijn opmerking over "jongeren die werkelijk gegrepen zijn" wat kort door de bocht, omdat mensen juist gegrepen worden door Gods Woord. Dat klopt inderdaad. Maar als je een 'moeilijke bijbel' hebt, en het wordt helder en duidelijk uitgelegd, worden jongeren echt wel geraakt door de boodschap van God en dan is de SV uiteindelijk niet hét probleem. Hooguit een belemmering.
En voor mensen die moeilijk kunnen lezen: ik ben en blijf voorstander van een herziening. Om reden dat iedereen recht heb op een toegankelijke bijbel: vrije toegang tot het Woord van God.

[Fjodor]

En dan kunnen Freek en Jongere wel zeggen dat de Statenvertaling het probleem niet is maar dat is echt onzin. Echt hele hele grote onzin. Ik wil hier niet tegen zere benen trappen, maar ik vind het echt triest.

Kun je misschien even citeren waar ik dit zeg? Want als je zulke grote woorden gebruikt, wil ik wel graag dat je reageert op iets wat ik ook daadwerkelijk heb gezegd.

Maar waar ligt nu het werkelijke probleem?
Als we dit artikel interpreteren als "zie je wel dat er een nieuwe vertaling nodig is" denk ik dat we dat probleem enorm onderschatten. Er is veel meer aan de hand.

Dit bedoelde ik.
Ik heb dit inderdaad wat te cru gezegd.. dat is mijn valkuil, mijn excuses.
Maar toch blijf ik bij de strekking van mijn punt. Ik denk dat de taal van de statenvertaling de geloofsopbouw van heel veel mensen belemmerd heeft. En ik heb er ook bij gezegd dat het nooit alleen aan de vertaling ligt en dat mensen altijd zelf verantwoordelijk zijn voor hun geloofsopbouw.
Maar goed, ik blijf er niet bij kunnen dat velen in de gereformeerde gezindte blijven volhouden dat er geen nieuwe vertaling nodig is.. En zo interpreteerde ik jouw (jongeres) post bericht ook. Maar dat zei je natuurlijk niet letterlijk..

[Tiberius]

Ik kan me juist wel in de visie van Jongere en Freek vinden.
Als we zo'n soort onderzoek aangrijpen om te zeggen: zie je wel, er is een nieuwe vertaling nodig", dan sla je de plank mis. Er is meer aan de hand.

Ter illustratie: Gisteren zat ik een boekje met preken van Thomas Boston te lezen, Het kromme in het levenslot. Er zijn zinnen bij, die je wel drie keer over moet lezen, voordat je de bedoeling snapt. Toch heeft hij in zijn tijd die preek/preken in zijn gemeente uitgesproken. Wellicht dat een aantal mensen dat moeilijk heeft gevonden, maar er zal toch wel een meerderheid geweest zijn, die dat begrepen heeft.

Zo ook bijvoorbeeld De Redelijke Godsdienst. Echt geen bijzonder moeilijk boek, vroeger veel gelezen door allerlei soorten mensen. Tegenwoordig wordt het al gauw te moeilijk gevonden, zelfs door mensen met een meer dan gemiddelde intelligentie.

Zomaar wat problemen geschetst. Volgens mij hadden de mensen vroeger veel meer auditieve capaciteiten, terwijl wij meer visueel ingesteld zijn. Verder denk ik dat die omslag van auditief naar visueel pas van de laatste 50 (ruim genomen) jaar is.

Mogelijk dat daar het onderliggende probleem ligt. Dan is een nieuwe bijbelvertaling wel goed, maar lost het niets op.

[Fjodor]

Nou ik ken best mensen die rond de 80, 90 zijn, die met de statenvertaling opgegroeid zijn, die geen televisie hebben, en die de statenvertaling taalkundig niet volgen.
Ook zijn daar (ex) Paauweaanen bij, die zeker wel genoeg gelezen hebben in hun verleden, en die het taalkundig ook niet volgen.

Je zegt trouwens dat de redelijke godsdienst door allerlei mensen gelezen werd, maar dat zouden ook gewoon de intelligentere mensen geweest kunnen zijn die toch bijvoorbeeld gewoon boer zijn geworden. Die gingen toen nog niet persé studeren oid. Nu zitten de intelligente mensen over het algemeen toch op een hoger niveau.

[Tiberius]

Nou ik ken best mensen die rond de 80, 90 zijn, die met de statenvertaling opgegroeid zijn, die geen televisie hebben, en die de statenvertaling taalkundig niet volgen.
Ook zijn daar (ex) Paauweaanen bij, die zeker wel genoeg gelezen hebben in hun verleden, en die het taalkundig ook niet volgen.

Ok, rond de 80, 90. Dan heeft het dus niets met dit onderzoek te maken.
Verder heb ik het niet zozeer dat we meer en meer televisie en computers hebben, maar dat we meer visueel zijn ingesteld.

Je zegt trouwens dat de redelijke godsdienst door allerlei mensen gelezen werd, maar dat zouden ook gewoon de intelligentere mensen geweest kunnen zijn die toch bijvoorbeeld gewoon boer zijn geworden. Die gingen toen nog niet persé studeren oid. Nu zitten de intelligente mensen over het algemeen toch op een hoger niveau.

Ja, zo lust ik er nog wel een paar.
Het zou ook kunnen, dat dat juist de dommere mensen waren.

[Fjodor]

Nou ik ken best mensen die rond de 80, 90 zijn, die met de statenvertaling opgegroeid zijn, die geen televisie hebben, en die de statenvertaling taalkundig niet volgen.
Ook zijn daar (ex) Paauweaanen bij, die zeker wel genoeg gelezen hebben in hun verleden, en die het taalkundig ook niet volgen.

Ok, rond de 80, 90. Dan heeft het dus niets met dit onderzoek te maken.
Verder heb ik het niet zozeer dat we meer en meer televisie en computers hebben, maar dat we meer visueel zijn ingesteld.

Je zegt trouwens dat de redelijke godsdienst door allerlei mensen gelezen werd, maar dat zouden ook gewoon de intelligentere mensen geweest kunnen zijn die toch bijvoorbeeld gewoon boer zijn geworden. Die gingen toen nog niet persé studeren oid. Nu zitten de intelligente mensen over het algemeen toch op een hoger niveau.

Ja, zo lust ik er nog wel een paar.
Het zou ook kunnen, dat dat juist de dommere mensen waren.

Ja die mensen hebben niets met dat onderzoek te maken nee. Maar jouw voorbeeld van mensen die naar preken van Boston luisterden wel dan?

Maar dat geeft voor mij duidelijk aan dat de statenvertaling voor velen taalkundig gewoon te moeilijk is.
Jij gebruikt dat punt van de redelijke godsdienst om aan te tonen dat simpele mensen zulke taal best begrijpen. Nu, ik vind dat argument veel te kort door de bocht, want jij weet niet hoe intelligent die mensen waren. In mijn familie waren er ook simpele boeren die zulke boeken lazen, maar dat verandert niets aan mijn standpunt.
Mijn dominee (die gelooft dat iedereen de statenvertaling kan lezen, dat onkunde aan onze opvoeding ligt), die zegt dat de redelijke godsdienst echt niet voor de gewone kerkmens is (hoewel het schijnt dat Brakel dat wel zo bedoeld heeft). Ik ken het boek zelf niet.

En die visuele instelling heeft volgens jou niet te maken met televisie en computer?
Ik zou mij trouwens niets verbazen als mensen vroeger visueler ingesteld waren. Ik denk dat er 100 à 200 jaar geleden veel minder gelezen werd dan nu. Mensen hadden een veel lager opleidingsniveau dan nu. Maar dat is mijns inziens irrelevant voor de vraag of de SV begrijpbaar is. Ik denk echt dat het te moeilijk is..

[Tiberius]

Dus jij denkt, in tegenstelling tot dr. Baars, dat de jeugd met een nieuwe bijbelvertaling geen moeite meer heeft met Bijbellezen?

[memento]

Ik geloof niet in een klagen over hoe goed het vroeger allemaal geweest is. Het kan best dat men toen vromer was, en meer las. Dat kunnen we nu toch niet meer controleren en zelfs als het waar is dan hebben we daar nu niets aan.

De vraag: wat gaan we eraan doen, is veel interessanter. Er is blijkbaar grote des-interesse. Ik zie uit naar een vervolgonderzoek, waarbij de vraag: Waarom interesseert het christelijke geloof jullie niet zo, gesteld wordt. Het is erg makkelijk om het op de visuele toer te gooien, met een snufje verderfelijke muziek, wereldse levensstijl, etc, maar ik denk dat het probleem veel dieper zit.

Zelf denk ik dat het de post-moderne, individualistische levensstijl is, die jongeren leven, en die de meeste ouders hun kinderen ook voorleven. En binnen de postmoderne levenshouding is de vraag: "Wat heb IK er aan, ga IK me er beter door voelen" erg belangrijk. Waar de christelijke gemeente zou leven, zou die vraag al beantwoord zijn voordat deze gesteld wordt, namelijk door de levende bewijzen (Gods kinderen) van hoe gelukkig een leven met de Heere maakt. Maar veel gemeenten leven niet, en waar ze leven bereikt het positieve geluid van het geloof de jeugd niet, áls ze al wat horen van een bekeerd iemand, dan is het vaak de negatieve kant, het onmogelijke, het zuchten, etc. En in gemeenten waar wél vele levende voorbeelden zijn, leven velen daarvan een oppervlakkig leven, en alhoewel er meer getuigenis van uit gaat dan van géén voorbeelden, is voor veel jongeren de meerwaarde van het geloof niet zonder meer duidelijk. Ik kom weinig "jaloerse" jongeren tegen...

Kortom, ik geloof niet dat het probleem bij de jeugd ligt. Zolang meer dan 90% van de jongeren (en vraag het ze maar eens na) aangeeft dat ze nooit met hun ouders of anderen een gesprek hebben gehad waarin ook het mooie van het leven met de Heere aangewezen is, denk ik dat het probleem dáár ligt. Je kan (menselijkerwijs gesproken, maar God werkt middelijk) niet verwachten dat jongeren geïnteresseerd zijn in de dingen Gods, als ze om zich heen geen voorbeelden zien van het geluk wat dat met zich meebrengt.

PS> Klagen over de jeugd werkt averechts. Hoe meer er vanuit de kerk geklaagd wordt over de jeugd, des te minder voelt de jeugd zich daar thuis...

[Fjodor]

@ Tiberius

Ja, in ieder geval veel minder. Taalkundig gezien in ieder geval.
Het werkelijke begrip komt altijd door middel van leraren ( bijv prediking), en door de Heilige Geest, maar taalkundig zal het een hoop schelen.

Een vriend van mij is in de kerk opgevoed, heeft het geloof vaarwel gezegd en is een paar jaar later bekeerd geworden.
Hij leest uit de NBV, en als hij sommige dingen niet snapt (inhoudelijk), of niet vertrouwt dan controleert hij met SV (ik doe dat met NBG 51 - SV of met HSV - SV). Maar hoe snel die jongen nu weet hoe kernpunten over het verbond leert begrijpen, en als ik zie hoeveel hij weet dan weet ik wel zeker dat dat met de SV nooit was gelukt. Hij is namelijk ook dislectisch.
Als hij in een kerk bekeerd was geworden waar SV verplicht de enige kost was had hij veel minder van Gods Woord begrepen.

(begrijp me niet verkeerd, ik ben ook heel erg tegen de NBV, maar je moet wat tegenwoordig..)