Hebben wij echt minder licht?

[rj]

HOE WE MET OUDVADERS EN HUN GESCHRIFTEN OM DIENEN TE GAAN

Het lezen van de geschriften van reformatoren en oudvaders kan zeer nuttig zijn voor het geestelijke leven, als ze maar NOOIT:

1. Gods Woord vervangen
2. Goddelijke autoriteit worden toegeschreven
3. Klakkeloos in alles worden overgenomen
4. 'Boekenkastgenade' bewerken
5. Pauselijk vereerd worden
6. Zonder geloof beoordeeld worden
7. Eenzijdig geciteerd en/of verdraaid worden
8. Geminacht en gekleineerd worden door 'doctorale wetgeleerdheid'
9. Ondergewaardeerd worden
10. Tegen elkaar uitgespeeld worden ten koste van de waarheid van het Evangelie

Deze tientallige afgoderij wordt echter tot in de meest rechtzinnige kerken bedreven. Daarvan getuigt het groeiende aantal 'oudvadercitatenboeken' wel die van de 'gereformeerde domineespers' rollen, maar die afgodische en dikwijls eenzijdige buiksprekerij die de geijkte dwalingen -soms zelfs met een beroep op de Reformatie- moeten dekken, vraagt om een nieuwe (geestelijke) beeldenstorm!

De grote opwekkingsprediker, ds. George Whitefield, geeft t.a.v. bovenstaande punten een zuiver geluid:

"Ik ben bereid om in de bossen naar zondaars te jagen, en uitgaande van mijn huidige gemoedsgesteldheid zou ik tevreden zijn als de naam van George Whitefield zou vergaan, opdat de Naam van mijn dierbare Verlosser daardoor mocht worden verheven. 'Genade, soevereine vrije genade!' zal altijd mijn lied zijn."

[memento]

Hoeveel hedendaagse inzichten van Schriftplaatsen blijken bij nader onderzoek toch lang niet zo gegrond en zeker als men doet voorkomen?

Veel hedendaagse inzichten komen óf voort uit de brein van mensen die niet gehinderd worden door goede kennis (zowel evangelischen als bevindelijken), of door wetenschappers die misschien heel slim zijn, maar er toch een wat on-orthodox geloof erop na houden. Maargoed, het geld met alles: Als mensen echt aankomen met een hele nieuwe interpretatie van een Schriftplaats of een dogma, moet je altijd voorzichtig zijn. In de theologie is vernieuwing vaak achteruitgang. Het voordeel daarvan is wel dat een leek, mits hij binnen de paden van de traditie blijft, prima theologie kan bedrijven.

De verwoording van dogma's door b.v. Calvijn in zijn institutie, de Dordtse Synode en de Leidse professoren blijft m.i. onovertroffen.

Mja, neem een gemiddelde hedendaagse 'systematic theology', zoals Grudem, en dat steekt m.i. toch ver boven de oudvaders uit, zowel in verwoording, als in helderheid waarmee de leer gepresenteerd wordt, als in bijbelse onderbouwing.

Elke tijd vraagt daarnaast ook nog om zn eigentijdse toepassing van de leer (zoals het weerspreken van actuele dwalingen), iets waarvoor hernieuwd nadenken nodig en nuttig is.

[Zonderling]

Mja, neem een gemiddelde hedendaagse 'systematic theology', zoals Grudem, en dat steekt m.i. toch ver boven de oudvaders uit, zowel in verwoording, als in helderheid waarmee de leer gepresenteerd wordt, als in bijbelse onderbouwing.

Grudem ken ik niet. Kun je ook een theologisch standaardwerk noemen in de Nederlandse taal sinds 1800 dat in zuiverheid, helderheid en Bijbelse onderbouwing vergelijkbaar is met onze belijdenissen en de Synopsis?

Zonderling

[wim]

Grudem ken ik niet. Kun je ook een theologisch standaardwerk noemen in de Nederlandse taal sinds 1800 dat in zuiverheid, helderheid en Bijbelse onderbouwing vergelijkbaar is met onze belijdenissen en de Synopsis?

Zonderling

Beauty (rechtzinnigheid, zuiverheid) is in the eye of the beholder.

[Zonderling]

Beauty (rechtzinnigheid, zuiverheid) is in the eye of the beholder.

Daarom gaat het uiteindelijk om de vraag of de theologie gebaseerd is op de Schrift.
Vandaar het Sola Scriptura.

[Josephus]

Kun je ook een theologisch standaardwerk noemen in de Nederlandse taal sinds 1800 dat in zuiverheid, helderheid en Bijbelse onderbouwing vergelijkbaar is met onze belijdenissen en de Synopsis?

"Christelijk geloof", van H. Berkhof.

Maar ook daarvoor geldt de (terechte) opmerking van Wim.

[memento]

Mja, neem een gemiddelde hedendaagse 'systematic theology', zoals Grudem, en dat steekt m.i. toch ver boven de oudvaders uit, zowel in verwoording, als in helderheid waarmee de leer gepresenteerd wordt, als in bijbelse onderbouwing.

Grudem ken ik niet. Kun je ook een theologisch standaardwerk noemen in de Nederlandse taal sinds 1800 dat in zuiverheid, helderheid en Bijbelse onderbouwing vergelijkbaar is met onze belijdenissen en de Synopsis?

Helaas niet. Op theologisch gebied is er de laatste eeuw weinig noemenswaardigs gepubliceerd vanuit NL, zeker op dogmatisch gebied. Op het gebied van de orthodox-gereformeerde dogmatieken komt volgens mij alles wat lezenswaardig is uit de USA.

Daarom gaat het uiteindelijk om de vraag of de theologie gebaseerd is op de Schrift.
Vandaar het Sola Scriptura.

In de westerse wereld zie je op t moment een redelijke 'terug naar de bron' gedachte. Dit leidt ertoe dat moderne dogmatieken (Grudem, Reynolds) zeer veel aandacht besteden aan het onderbouwen van de dogmatische stellingen met bijbelteksten. Grudem zelfs zo dat hij de kern-teksten volledig citeerd. Zowel de helderheid van formuleren als manier waarop het Schriftbewijs gebruikt wordt in de tekst is iets waarmee zij m.i. ver boven de oudvaders uitstijgen, ook boven de vermaarde synopsis.

Wie per sé een oudvader wil lezen, die een dogmatiek schrijft met zeer veel Schriftbewijzen, kan ik mn die van John Brown of Haddington aanbevelen. Met tenminste 20 bijbelcitaten per pagina

"Christelijk geloof", van H. Berkhof.

Berkhof valt m.i. buiten de traditioneel-gereformeerde traditie...

[Josephus]

"Christelijk geloof", van H. Berkhof.

Berkhof valt m.i. buiten de gereformeerde traditie...

M.i. niet. Wim krijgt al snel gelijk...

[memento]

"Christelijk geloof", van H. Berkhof.

Berkhof valt m.i. buiten de gereformeerde traditie...

M.i. niet. Wim krijgt al snel gelijk...

Berkhof, als volgeling van Schleiermacher en Karl Barth, valt hoogdstends als neo-calvinist te typeren. Barth's Schrift-visie en Christus-visie wijken toch aardig af van de reformatoren

[Zonderling]

Mja, neem een gemiddelde hedendaagse 'systematic theology', zoals Grudem, en dat steekt m.i. toch ver boven de oudvaders uit, zowel in verwoording, als in helderheid waarmee de leer gepresenteerd wordt, als in bijbelse onderbouwing.

Grudem ken ik niet. Kun je ook een theologisch standaardwerk noemen in de Nederlandse taal sinds 1800 dat in zuiverheid, helderheid en Bijbelse onderbouwing vergelijkbaar is met onze belijdenissen en de Synopsis?

Helaas niet. Op theologisch gebied is er de laatste eeuw weinig noemenswaardigs gepubliceerd vanuit NL, zeker op dogmatisch gebied. Op het gebied van de orthodox-gereformeerde dogmatieken komt volgens mij alles wat lezenswaardig is uit de USA.

O.k., dank je wel.

Wie per sé een oudvader wil lezen, die een dogmatiek schrijft met zeer veel Schriftbewijzen, kan ik mn die van John Brown of Haddington aanbevelen. Met tenminste 20 bijbelcitaten per pagina

Het boek van John Brown bezit ik wel en waardeer ik. Toch acht ik Calvijn en de Leidse professoren (Synopsis) in diverse hoofdstukken - diepzinniger. Overigens niets ten nadele van John Brown, hoor.

[Marco]

Wat is het doel van deze discussie? Te bewijzen dat vroeger alles beter was? Dat het nu niks meer is, sinds 18..? Dat zou ik best wel een belediging vinden van theologen als Douma, Van Bruggen, Van 't Spijker, Maris (om er maar eens een paar te noemen - bij deze houdt het echt niet op). Hebben die dan vergelijkbare dingen geschreven als Luther, Calvijn? Natuurlijk niet. Maar dat hoeft ook niet, want die zijn al geschreven.

Wie denkt dat een theologisch werk alleen maar goed kan zijn als het in de stijl van bepaalde (oud-)vaders geschreven is, zal inderdaad concluderen dat er nu minder licht is. Maar die heeft het licht niet gezien.

Datzelfde geldt trouwens ook rond het verschijnsel 'doorleefd geloof'. Op dit forum wordt keer op keer geroepen dat we niet moeten oordelen. Dan moet je ook niet proberen te vergelijken tussen toen en nu. Het heeft geen zin om eeuw met eeuw te vergelijken. Wie kan op grond van de zwaar geromantiseerde beschrijvingen uit zeventien-zoveel een vergelijking maken met de voorgangers van nu?

En als je echt denkt dat wij minder licht hebben dan wie ook, wat gaan we dan doen? Zitten mijmeren dat het tegenwoordig zo slecht gaat? Of gaan wij bidden om verlichting met de Geest, wetend, dat dit gebed verhoord zal worden? En zullen we stoppen met dat gebed als we denken dat het 'beter' gaat?

[Afgewezen]

Kun je ook een theologisch standaardwerk noemen in de Nederlandse taal sinds 1800 dat in zuiverheid, helderheid en Bijbelse onderbouwing vergelijkbaar is met onze belijdenissen en de Synopsis?

Zonderling

Wat de belijdenissen betreft: alleen de HC springt eruit, die is echt onovertreffelijk (vind ik).
De NGB en de DL zijn zeker heel mooi, maar ik denk dat er echt wel mannen zijn die dergelijke stukken ook nu nog zouden kunnen schrijven.
Wat de Synopsis betreft: die vind ik nou niet zo geweldig. Alles wordt erg juridisch en uitgeplozen behandeld. Hij is nuttig om te weten hoe men in die tijd dacht (voor de interpretatie van de DL bijv.), maar verder, nee.
Voor deze tijd heb je meer aan een moderne dogmatiek als van Van Genderen en Velema. Die geeft, zij het wat beknopt soms, toch heldere antwoorden op hedendaagse vragen.

[Sola Scriptura]

dan 12:

8 Ik nu hoorde het wel, maar begreep het niet en zeide: Mijn heer, waarop zullen deze dingen uitlopen? 9 Doch hij zeide: Ga heen, Daniël, want deze dingen blijven verborgen en verzegeld tot de eindtijd. 10 Velen zullen zich laten reinigen en zuiveren en louteren, maar de goddelozen zullen goddeloos handelen; en geen der goddelozen zal het verstaan, maar de verstandigen zullen het verstaan.

****

wie zijn deze verstandigen? de verlichten christenen, die door de Heilige Geest verlicht zijn zoals de Bijbel zegt?
of de apostelen alleen? of calvijn?

wie zal het (durven)zeggen?

[Zonderling]

Wat de belijdenissen betreft: alleen de HC springt eruit, die is echt onovertreffelijk (vind ik).
De NGB en de DL zijn zeker heel mooi, maar ik denk dat er echt wel mannen zijn die dergelijke stukken ook nu nog zouden kunnen schrijven.

Wat de NGB kan ik daarin meegaan, wat betreft de DL zeker niet. M.i. wordt in de stukken van de DL tegenwoordig meer dwaling gevonden dan waarheid, en ook de kerken ter rechterzijde zijn meestal niet meer in staat de leer rechtzinnig te formuleren. Dat blijkt ook wel uit de geschriften die heden ten dage hierover worden uitgegeven. (Maar daar zullen wij wel van mening over verschillen.)

Wat de Synopsis betreft: die vind ik nou niet zo geweldig. Alles wordt erg juridisch en uitgeplozen behandeld. Hij is nuttig om te weten hoe men in die tijd dacht (voor de interpretatie van de DL bijv.), maar verder, nee.

Ik denk dat je nooit de hoofdstukken over bijvoorbeeld Voorzienigheid, de Predestinatie en de Vrije wil hebt doorworsteld. Dan zou je je namelijk zo niet kunnen uitlaten. Neemt niet weg dat er ook hoofdstukken zijn (vooral in het tweede deel) die ik 'minder' vind. Laat de 'scholastische' manier van behandelen je niet tegenstaan, want dat is slechts de methode die men gebruikte, niet de leer zelf die in deze methode ontvouwd wordt.

Voor deze tijd heb je meer aan een moderne dogmatiek als van Van Genderen en Velema. Die geeft, zij het wat beknopt soms, toch heldere antwoorden op hedendaagse vragen.

En laat ons m.i. niet verschoond van hedendaagse dwalingen. Om welke reden ik dit werk - na in de winkel wat gedeelten gelezen te hebben - toch maar niet heb gekocht.

M.vr.gr.
Zonderling

[Zonderling]

Wat is het doel van deze discussie? Te bewijzen dat vroeger alles beter was? Dat het nu niks meer is, sinds 18..?

Freek wierp een vraag op en daar heb ik (onder meer) geprobeerd op te antwoorden.
Wat mij betreft hoeven we hier niet lang over te discussiëren hoor, we worden het toch niet eens.

wie zijn deze verstandigen? de verlichten christenen, die door de Heilige Geest verlicht zijn zoals de Bijbel zegt?
of de apostelen alleen? of calvijn?

Allereerst de Bijbelschrijvers want zij bezaten de bijzondere verlichting van de Heilige Geest.
Maar daarna zijn er ook nog anderen geweest die - de één meer dan anderen - licht hadden van Gods Geest om de Schriften en de leer te verklaren.

Dat neemt niet weg dat ook alle gewone christenen van alle tijden verlicht worden door Gods Geest.

Mijns inziens ging het in dit topic vooral over de verlichting tot verklaring van de Bijbel en de Bijbelse leer.