Uitspraken ds. Charles Leiter op HeartCry conferentie

[Luther]

@ Freek: Laten we deze discussie inderdaad voeren op basis van het interview in het RD. Verder zeg ik niets (en heb ik niets gezegd) over ds. Leiter. Jij schreef dit:
Waarom zo verbeten? Misschien om de reden zoals Martha het verwoordt. Ik kan me zo gruwelijk ergeren aan mensen die op grond van een interviewtje gelijk al tranen met tuiten wenen om de vermeende onrechtzinnigheid van de geïnterviewde. Zeker als je desbetreffende persoon, Charles Leiter, hebt leren kennen als en bijbelgetrouwe spreker. En dat lukt je niet op grond van één artikeltje.
Voor het overige lijkt er sprake te zijn van muggenzifterij. Elke gereformeerde erkent dat de verlossing van de mens nu nog ten dele is. Waarom anders idd - zoals Jolanda stelt - nog de strijd tegen ons vlees? We zijn met lichaam en ziel het eigendom van Christus, maar dit wordt ten aanzien van het 'lichaam der zonde en des doods' pas volledig realiteit na de opstanding. Daarnaast: 'het eigendom zijn van' is nog niet hetzelfde als 'verlost zijn'.
Jean, als zelfs de allerheiligste nog maar een klein beginsel van de nieuwe gehoorzaamheid kent, dan is ie misschien toch nog niet helemaal verlost?
Een paar opmerkingen als reactie:
* Leiter kan best Bijbelgetrouw zijn, maar dwaalt op het punt van de heiligmaking. Mijn moeite met zijn omgaan met Romeinen 7 ligt niet zozeer in wat dat voor hemzelf betekent, alswel hoe de vele jongeren (en ouderen) die dit lezen en aanhoren daarmee omgaan. Ik ga nu even helemaal rechts buiten het bootje hangen: Het valt me op, dat ik vanuit HCr niet zo vaak mensen spreek die zichzelf zo ontzettend tegenvallen, elke dag weer. Als je daar eens over doorvraagt, dan ligt dat altijd aan de prediking, over aan duisternis over de Schrift, of (daar heb je 'm) aan het verkeerd lezen van Romeinen 7: "Ik ellendig mens, wie zal mij verlossen van het lichaam dezes doods?" Dat blijft de ene kant van de medaille van de heiligmaking: Er elke dag tot je verdriet achter komen dat je er die dag weer een potje van hebt gemaakt, dat je weer met lege, schuldige handen voor God moet staan. En dat dat nu steeds erger wordt. (Ik weet het, er is ook een andere kant, maar ik benadruk deze kant even.)
* Jean le Fontain heeft net enkele passages uit de Heidelbergse Catechismus aangehaald. Het is het één of het ander: Of Leiter heeft gelijk op dit punt, of de Heid. Cat. Het kan niet beide waar zijn.
* Je schreef: W.b. Romeinen 7 hanteren Washer en Leiter idd de uitleg a la Loyd Jones. Maar die uitleg is toch heel wat verfrissender dan de uitleg van Maritz/Murray en vele anderen, als zou de christen in Romeinen 7 nog niet het hogere leven van Romeinen 8 bereikt hebben. Er is inderdaad een verschil tussen Murray/Maritz enerzijds en Leiter anderzijds, maar dat verschil is niet wezenlijk. Beiden beweren dat Romeinen 7 een "lagere stand van genade" is dat Romeinen 8. Ik citeer uit het interview: "God geeft door Zijn Geest kracht om de zonde te overwinnen." Maar is het niet zo, dat pas bij de dood Gods kind de zonde te boven is? God geeft door Zijn Geest kracht om tegen de zonde te strijden. Maar dat is wat anders dan het overwinnen van de zonde, door de kracht van de Geest. Dan hebben we immers zelf nog wat in handen.
Vanuit dat standpunt begrijp ik dat Leiter Romeinen 7 wil zien als het getuigenis van een onbekeerd mens. Want als Paulus immers door Gods Geest de zonde zou kunnen overwinnen, waarom zegt hij dan nog: Ik ellendig mens?
Maar ik ben bang dat we Paulus dan niet begrijpen.

[claus]

Drs. J. M. D. de Heer uit Middelburg heeft m.i. op zeer gedegen wijze opengelegd in 25 artikelen wat de leer van o.a. Heart Cry inhoudt. Ik kan dat hem nooit verbeteren. Het komt er op neer bij alle evangelisch georiënteerden, bij de een veel meer dan bij de ander, dat de mens aan het werk gezet wordt. Zelfbediening noemen sommige anderen het. En...het komt vaak openbaar in de vruchten.

[freek]

Goed nog een stukje. Als dit ook niet overtuigend is, lijkt de stelling van Leiter me juist dat velen Romeinen 7 aangrijpen om een soort 'ellendig christendom' te propageren, waarin van de vreugde van het christen-zijn weinig te zien is...

Hoe verhoudt het onderwijs van dit boek zich tot de opvatting van zondeloze volmaaktheid?

Volgens de bijbel "is er niemand die niet zondigt". "Voorwaar, er is geen mens rechtvaardig op aarde, die goed doet, en niet zondigt". "Want wij struikelen allen in veel opzichten". In overeenstemming met deze werkelijkheid leerde de Here Jezus zijn discipelen om dagelijks te bidden: "vergeef ons onze zonden".
We kunnen onmiddellijk begrijpen waarom dit zo is, door slechts één van de twee grote geboden te overdenken: "En u zult de Here, uw God, lief hebben met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand en met al uw kracht. Dit is het eerste gebod". Wie van ons zou kunnen zeggen dat God ooit één uur liefgehad hebben zoals hij verdient liefgehad te worden? Om dit te doen, zouden we Hem net zo volmaakt moeten liefhebben als Christus zelf. Maar niemand van ons heeft dit ooit gedaan, zelfs niet wanneer we bezig waren in het gebed of aanbidding! Zelfs onze gebeden en lofprijzing schieten onmetelijk tekort aan volmaakt geloof, liefde, vurigheid en toewijding van de Heere Jezus Christus. Anders gezegd, zelfs onze gebeden en lofprijzing zijn zondig, in die mate dat ze "het doel missen" van de totale volmaaktheid van Christus. Om deze reden is slechts "door Jezus Christus" en Zijn verzoenend sterven voor ons, dat onze gebeden en andere "geestelijk offerande" aangenaam voor God zijn. Wij kunnen zelfs niet "God danken" behalve door Jezus Christus!. Volgens de bijbel zijn zelfs onbewuste zonden toch zonden en moeten betaald worden door het bloed van de verzoening.
Iedere christen die goed is onderwezen door het Woord en de Geest van God, voelt er iets van aan hoe vreselijk hij dagelijks tekortschiet in het liefhebben van God met heel zijn hart, ziel, verstand en kracht. Hij zou eenvoudig al zijn tijd kunnen besteden om te onderzoeken en na te gaan hoe hij de loop van één enkele dag God niet heeft bedoeld. Echter, dit is niet hoe de bijbel zelf hier de aandacht op vestigt. In plaats daarvan vinden we in de bijbel de nadruk op het wonderlijke en machtige werk van genade dat God gedaan heeft in Zijn kinderen. De Heere Jezus spreekt bijvoorbeeld over Nathanael. als "een Israëliet in wie geen bedrog is". Hij spreekt over de christen als iemand die "een oprecht en goed hart" heeft en noemt hem 'goed mens" die het "het goede voortbrengt uit de schat van zijn hart". Hij spreekt over Zijn discipelen, ondanks al hun falen, als degenen "die steeds bij Hem gebleven zijn in Zijn verzoekingen" en Gods woord hebben bewaard".
Op dezelfde wijze gaat Paulus, wanneer het verhaal van Abraham vertelt, voorbij een Abrahams struikelingen en karakteriseert hem als een man die "niet heeft getwijfeld in ongeloof". Hij is ervan overtuigd dat de gelovigen van Rome "vol zijn van goedheid, vervult met alle kennis, in staat ook elkaar terecht te wijzen". Hij beschrijft alle christenen als "heiligen en geliefden" en zegt dat ze "het vlees met zijn hartstochten en begeerten hebben gekruisigd". Er zouden nog veel van zulke voorbeelden te geven zijn.
Iedere christen zou deze nadruk van de bijbel moeten volgen. Terwijl hij beseft hoeveel hij dagelijks tekortschiet in volmaaktheid, behoort de christen toch zijn er hart en verstand te richten op de geweldige dingen die God voor hem in Christus gedaan heeft. Dit is de houding van geloof. In onszelf zijn we "niets" en "kunnen we niets", maar in Christus "zijn al ons alle dingen mogelijk".

[Gian]

Drs. J. M. D. de Heer uit Middelburg heeft m.i. op zeer gedegen wijze opengelegd in 25 artikelen wat de leer van o.a. Heart Cry inhoudt. Ik kan dat hem nooit verbeteren. Het komt er op neer bij alle evangelisch georiënteerden, bij de een veel meer dan bij de ander, dat de mens aan het werk gezet wordt. Zelfbediening noemen sommige anderen het. En...het komt vaak openbaar in de vruchten.

Post je nou zomaar wat?

[Luther]

Goed nog een stukje. Als dit ook niet overtuigend is, lijkt de stelling van Leiter me juist dat velen Romeinen 7 aangrijpen om een soort 'ellendig christendom' te propageren, waarin van de vreugde van het christen-zijn weinig te zien is...

Helaas, helaas, ik was al bang dat deze beschuldiging een keer zou komen.

[hmprff]

@ Freek: Laten we deze discussie inderdaad voeren op basis van het interview in het RD. Verder zeg ik niets (en heb ik niets gezegd) over ds. Leiter. Jij schreef dit:
Waarom zo verbeten? Misschien om de reden zoals Martha het verwoordt. Ik kan me zo gruwelijk ergeren aan mensen die op grond van een interviewtje gelijk al tranen met tuiten wenen om de vermeende onrechtzinnigheid van de geïnterviewde. Zeker als je desbetreffende persoon, Charles Leiter, hebt leren kennen als en bijbelgetrouwe spreker. En dat lukt je niet op grond van één artikeltje.
Voor het overige lijkt er sprake te zijn van muggenzifterij. Elke gereformeerde erkent dat de verlossing van de mens nu nog ten dele is. Waarom anders idd - zoals Jolanda stelt - nog de strijd tegen ons vlees? We zijn met lichaam en ziel het eigendom van Christus, maar dit wordt ten aanzien van het 'lichaam der zonde en des doods' pas volledig realiteit na de opstanding. Daarnaast: 'het eigendom zijn van' is nog niet hetzelfde als 'verlost zijn'.
Jean, als zelfs de allerheiligste nog maar een klein beginsel van de nieuwe gehoorzaamheid kent, dan is ie misschien toch nog niet helemaal verlost?
Een paar opmerkingen als reactie:
* Leiter kan best Bijbelgetrouw zijn, maar dwaalt op het punt van de heiligmaking. Mijn moeite met zijn omgaan met Romeinen 7 ligt niet zozeer in wat dat voor hemzelf betekent, alswel hoe de vele jongeren (en ouderen) die dit lezen en aanhoren daarmee omgaan. Ik ga nu even helemaal rechts buiten het bootje hangen: Het valt me op, dat ik vanuit HCr niet zo vaak mensen spreek die zichzelf zo ontzettend tegenvallen, elke dag weer. Als je daar eens over doorvraagt, dan ligt dat altijd aan de prediking, over aan duisternis over de Schrift, of (daar heb je 'm) aan het verkeerd lezen van Romeinen 7: "Ik ellendig mens, wie zal mij verlossen van het lichaam dezes doods?" Dat blijft de ene kant van de medaille van de heiligmaking: Er elke dag tot je verdriet achter komen dat je er die dag weer een potje van hebt gemaakt, dat je weer met lege, schuldige handen voor God moet staan. En dat dat nu steeds erger wordt. (Ik weet het, er is ook een andere kant, maar ik benadruk deze kant even.)

Ik wil hier graag even op reageren, omdat dit iets is wat ik helemaal niet herken, Luther. Ik heb een hoop mensen gesproken afgelopen conferentie, die zichzelf elke keer weer tegenvallen. Ook ik val me steeds weer tegen, weer gezondigd, weer God niet gediend zoals God gediend wil worden, weer God niet liefgehad zoals je God hoort lief te hebben, weer opstandig geweest, enz. En als ik dan naar mezelf kijk, dan heb ik absoluut geen reden om me te verheugen. Nee, ik zou doorlopend kunnen huilen. De vraag is echter: is dat Bijbels? Ik meen van niet, en heb daarvoor de volgende onderbouwing:

Verblijdt u in den Heere te allen tijd; wederom zeg ik: Verblijdt u.

Hier staat niet, verdriet u in uzelf, maar verblijdt u in de Heere! Als ik op mijzelf zie, kan ik niet verblijd zijn. Maar wel als ik mag zien op Christus, mijn Zaligmaker en Heere. Omdat Hij mijn straf heeft gedragen, mag en moet ik me in Hem verblijden. Het staat er als een eis (Het is een gebiedende wijs). En niet zo af en toe, maar te allen tijd! En om er extra de nadruk op te leggen wordt het nog een keer herhaald: Verblijdt u.

Is het niet zo dat we God tekort doen in Zijn eer, als we op onszelf blijven zien en verdrietig zijn? We moeten roemen in de Heere! God heeft Zijn Zoon niet gegeven, opdat we in ons zelf zouden blijven wroeten, maar opdat Zijn Naam voor eeuwig geprezen wordt.

En als we op onszelf zien, dan is het vaak zo dat je de vraag hebt: hoe kan God mij liefhebben, ik doe het steeds zo verkeerd. Maar God geeft daar in Zijn Woord ook antwoord op:

Hij heeft ons liefgehad, omdat Hij ons heeft liefgehad! Alle reden is in Hem. Niet in ons. Zijn liefde is constant!

Je doet God verdriet door als christen verdrietig te leven, daar krijgt God de eer niet van. Als jij iemand ziet die altijd terneergebogen is, altijd verdrietig, nooit verblijd en verheugd. Wordt je daar jaloers van? Prijs je daar God door?

Edit: ipv voor in de laatste zin, bedoelde ik door

[BJD]

Hoe is de visie van Washer in deze? Wat ik gehoord heb van hem lijkt mij hij hier anders over te denken?

[MarthaMartha]

Goed nog een stukje. Als dit ook niet overtuigend is, lijkt de stelling van Leiter me juist dat velen Romeinen 7 aangrijpen om een soort 'ellendig christendom' te propageren, waarin van de vreugde van het christen-zijn weinig te zien is...

Helaas, helaas, ik was al bang dat deze beschuldiging een keer zou komen.

en o[p dat van leiter ga je niet in?

[MarthaMartha]

Freek,

Als ik je een tip mag geven:

Laat wat je gehoord hebt, wat je verootmoedigd heeft en wat je verblijdt heeft, niet wegnemen door discussie.
Soms is het beter iedereen die besloten heeft tegen te zijn, of iedereen die wil kijken naar de fouten ipv naar het goede, met elkaar te laten praten. Elke dominee heeft zijn zwakke punten, geen enkele dominee is volmaakt. Uit elk interview kunnen we negatieve dingen halen, overal is wel wat op aan te merken.

Het is in elk geval niet handig om te discussieren met mensen die niet de volledige boodschap hebben meegekregen, je zult altijd op een andere golflengte zitten.

George Whitefield zei ooit van Wesley (een remonstrant) dat hij hem in de hemel niet zou zien, omdat Wesley zoveel dichter zou staan bij Gods troon dan hij. De remonstrantse leer lijkt me te maken hebben met de hoofdzaak. Het oordeel van Whitefield was een oordeel van liefde. Laten wij ons daarbij ook maar houden.

Wat mij betreft, ik ben weleens benieuwd hoeveel dingen er zullen zijn, waarvan ik nu absoluut overtuigd ben, en die straks als ik voor God zal staan, toch echt anders zullen blijken te zijn. Ik ben namelijk ook maar een mensje met zo'n klein begrip van Goddelijke zaken. Charles Leiter is mij tot zegen geweest in zijn boodschap over rechtvaardiging en wedergeboorte. Niets uit mij, maar alles uit Hem. Geprezen zij Zijn grote Naam!

[Luther]

Ik wil hier graag even op reageren, omdat dit iets is wat ik helemaal niet herken, Luther. Ik heb een hoop mensen gesproken afgelopen conferentie, die zichzelf elke keer weer tegenvallen. Ook ik val me steeds weer tegen, weer gezondigd, weer God niet gediend zoals God gediend wil worden, weer God niet liefgehad zoals je God hoort lief te hebben, weer opstandig geweest, enz. En als ik dan naar mezelf kijk, dan heb ik absoluut geen reden om me te verheugen. Nee, ik zou doorlopend kunnen huilen. De vraag is echter: is dat Bijbels? Ik meen van niet, en heb daarvoor de volgende onderbouwing:

Verblijdt u in den Heere te allen tijd; wederom zeg ik: Verblijdt u.

Hier staat niet, verdriet u in uzelf, maar verblijdt u in de Heere! Als ik op mijzelf zie, kan ik niet verblijd zijn. Maar wel als ik mag zien op Christus, mijn Zaligmaker en Heere. Omdat Hij mijn straf heeft gedragen, mag en moet ik me in Hem verblijden. Het staat er als een eis (Het is een gebiedende wijs). En niet zo af en toe, maar te allen tijd! En om er extra de nadruk op te leggen wordt het nog een keer herhaald: Verblijdt u.

Is het niet zo dat we God tekort doen in Zijn eer, als we op onszelf blijven zien en verdrietig zijn? We moeten roemen in de Heere! God heeft Zijn Zoon niet gegeven, opdat we in ons zelf zouden blijven wroeten, maar opdat Zijn Naam voor eeuwig geprezen wordt.

En als we op onszelf zien, dan is het vaak zo dat je de vraag hebt: hoe kan God mij liefhebben, ik doe het steeds zo verkeerd. Maar God geeft daar in Zijn Woord ook antwoord op:

Hij heeft ons liefgehad, omdat Hij ons heeft liefgehad! Alle reden is in Hem. Niet in ons. Zijn liefde is constant!

Je doet God verdriet door als christen verdrietig te leven, daar krijgt God de eer niet van. Als jij iemand ziet die altijd terneergebogen is, altijd verdrietig, nooit verblijd en verheugd. Wordt je daar jaloers van? Prijs je daar God voor?

Ik ben blij met deze post. De mensen die ik spreek en daar komen, laten andere taal horen. Bovendien ben ik het helemaal met je post eens en wil ik helemaal niet (zoals Freek nu lijkt te proberen) in de hoek staan van het altijd-wenende-en-zuchtende-christendom. Maar ik zei ook: Ik ga helemaal aan de andere kant van het bootje hangen.

[Luther]

Hoe is de visie van Washer in deze? Wat ik gehoord heb van hem lijkt mij hij hier anders over te denken?

Ja, BJD, jij zegt het, ik dacht het.

[Luther]

Drs. J. M. D. de Heer uit Middelburg heeft m.i. op zeer gedegen wijze opengelegd in 25 artikelen wat de leer van o.a. Heart Cry inhoudt. Ik kan dat hem nooit verbeteren. Het komt er op neer bij alle evangelisch georiënteerden, bij de een veel meer dan bij de ander, dat de mens aan het werk gezet wordt. Zelfbediening noemen sommige anderen het. En...het komt vaak openbaar in de vruchten.

Dit slaat nergens op.
De kernnoties van zonde en genade worden bij HCr Bijbels gebracht.
Mijn zorg zit op het punt van de heiligmaking.

[Tiberius]

Drs. J. M. D. de Heer uit Middelburg heeft m.i. op zeer gedegen wijze opengelegd in 25 artikelen wat de leer van o.a. Heart Cry inhoudt. Ik kan dat hem nooit verbeteren. Het komt er op neer bij alle evangelisch georiënteerden, bij de een veel meer dan bij de ander, dat de mens aan het werk gezet wordt. Zelfbediening noemen sommige anderen het. En...het komt vaak openbaar in de vruchten.

Dit slaat nergens op.
De kernnoties van zonde en genade worden bij HCr Bijbels gebracht.
Mijn zorg zit op het punt van de heiligmaking.

Bovendien zijn de artikelen van ds. De Heer gericht tegen de evangelischen, terwijl de HeartCry beweging zo'n beetje tussen reformatorisch en evangelisch in zit. Dus lang niet alles wat in die artikelen staat is van toepassing op HeartCry.

[hmprff]

Hoe is de visie van Washer in deze? Wat ik gehoord heb van hem lijkt mij hij hier anders over te denken?

Ja, BJD, jij zegt het, ik dacht het.

Paul Washer zegt dat Charles Leiter zijn geestelijke vader is. Ik weet niet of hij het dan eens is met alles wat Leiter zegt.

[Luther]

Freek en MM vroegen of ik op het citaat van ds. Leiter wilde reageren. Bij deze:

Hoe verhoudt het onderwijs van dit boek zich tot de opvatting van zondeloze volmaaktheid?
Volgens de bijbel "is er niemand die niet zondigt". "Voorwaar, er is geen mens rechtvaardig op aarde, die goed doet, en niet zondigt". "Want wij struikelen allen in veel opzichten". In overeenstemming met deze werkelijkheid leerde de Here Jezus zijn discipelen om dagelijks te bidden: "vergeef ons onze zonden".
We kunnen onmiddellijk begrijpen waarom dit zo is, door slechts één van de twee grote geboden te overdenken: "En u zult de Here, uw God, lief hebben met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand en met al uw kracht. Dit is het eerste gebod". Wie van ons zou kunnen zeggen dat God ooit één uur liefgehad hebben zoals hij verdient liefgehad te worden? Om dit te doen, zouden we Hem net zo volmaakt moeten liefhebben als Christus zelf. Maar niemand van ons heeft dit ooit gedaan, zelfs niet wanneer we bezig waren in het gebed of aanbidding! Zelfs onze gebeden en lofprijzing schieten onmetelijk tekort aan volmaakt geloof, liefde, vurigheid en toewijding van de Heere Jezus Christus. Anders gezegd, zelfs onze gebeden en lofprijzing zijn zondig, in die mate dat ze "het doel missen" van de totale volmaaktheid van Christus. Om deze reden is slechts "door Jezus Christus" en Zijn verzoenend sterven voor ons, dat onze gebeden en andere "geestelijk offerande" aangenaam voor God zijn. Wij kunnen zelfs niet "God danken" behalve door Jezus Christus!. Volgens de bijbel zijn zelfs onbewuste zonden toch zonden en moeten betaald worden door het bloed van de verzoening.

Helemaal mee eens.

Iedere christen die goed is onderwezen door het Woord en de Geest van God, voelt er iets van aan hoe vreselijk hij dagelijks tekortschiet in het liefhebben van God met heel zijn hart, ziel, verstand en kracht. Hij zou eenvoudig al zijn tijd kunnen besteden om te onderzoeken en na te gaan hoe hij de loop van één enkele dag God niet heeft bedoeld. Echter, dit is niet hoe de bijbel zelf hier de aandacht op vestigt. In plaats daarvan vinden we in de bijbel de nadruk op het wonderlijke en machtige werk van genade dat God gedaan heeft in Zijn kinderen.

Hier maakt Leiter een tegenstelling, die er niet is! Dat is juist het mooie, en bevrijdende van Paulus in Romeinen 7: Hij zegt enerzijds: Ik ellendig mens, wie zal mij verlossen van het lichaam dezes doods, maar direct daarna: Ik dank God door Jezus Christus.
Dat is bij Paulus juist geen tegenstelling, maar beide waar. En daarom maken beide aspecten ook deel uit van de heiligmaking. Een verkeerd zicht op de heiligmaking heeft ook een verkeerd zicht op de rechtvaardigmaking ten gevolg, omdat die beide weldaden niet los verkrijgbaar zijn.

De Heere Jezus spreekt bijvoorbeeld over Nathanael. als "een Israëliet in wie geen bedrog is". Hij spreekt over de christen als iemand die "een oprecht en goed hart" heeft en noemt hem 'goed mens" die het "het goede voortbrengt uit de schat van zijn hart". Hij spreekt over Zijn discipelen, ondanks al hun falen, als degenen "die steeds bij Hem gebleven zijn in Zijn verzoekingen" en Gods woord hebben bewaard".
Op dezelfde wijze gaat Paulus, wanneer het verhaal van Abraham vertelt, voorbij een Abrahams struikelingen en karakteriseert hem als een man die "niet heeft getwijfeld in ongeloof". Hij is ervan overtuigd dat de gelovigen van Rome "vol zijn van goedheid, vervult met alle kennis, in staat ook elkaar terecht te wijzen". Hij beschrijft alle christenen als "heiligen en geliefden" en zegt dat ze "het vlees met zijn hartstochten en begeerten hebben gekruisigd". Er zouden nog veel van zulke voorbeelden te geven zijn.

Op zichzelf is dit allemaal waar, maar ook hier is er een tegenstelling die er niet is. Als Paulus over een ander spreekt, dan spreekt hij over Gods werk in hun hart. Maar als Paulus over zichzelf spreekt, dan verandert de toon. Dat zie je bij de psalmdichters ook. Als ze hun God bezingen, dan worden heerlijke tonen gebruikt, maar als ze zien op zichzelf dan is er een klacht. Het gaat samen op.

Iedere christen zou deze nadruk van de bijbel moeten volgen. Terwijl hij beseft hoeveel hij dagelijks tekortschiet in volmaaktheid, behoort de christen toch zijn er hart en verstand te richten op de geweldige dingen die God voor hem in Christus gedaan heeft. Dit is de houding van geloof. In onszelf zijn we "niets" en "kunnen we niets", maar in Christus "zijn al ons alle dingen mogelijk".

Ja, als het gaat om het aanprijzen van de dienst des Heeren aan anderen. Ook als het gaat om jezelf steeds tot de orde te roepen, zeker! Maar als je die andere kant ook steeds ervaart, wat is het dan ook een troost om in de Bijbel te lezen dat Paulus en David en Asaf en Job er ook mee zaten te tobben. En ondanks dat klinkt er toch: Ik dank God door Jezus Christus, of: Ik weet, mijn verlosser leeft.