Achter wie sta jij?????
-
Quazzy
Column Ephimenco
Vannacht had ik een vreemde droom. Ik zat ineengekrompen in een Iraakse kelder naar het gefuit en de ontploffing van Tomahawkraketten te luisteren. Huil niet, zei ik tegen mijn kinderen. Bibber niet. Luister naar het geluid van democratie en vooruitgang. Ver hier vandaan is er een president die om ons geeft. Hij leest iedere ochtend uit de bijbel en bidt dat zijn bommen ons zo snel mogelijk gaan bevrijden. Hoe meer bommen, hoe meer kans op geluk, vrijheid en democratie. Dit is geen oorlog. Nee, dit is een geschenk van het verlichte Westen. Hoor hoe precies de vooruitgang inslaat. In de gebouwen en het wegdek. Luister naar het bevrijdende geluid van de B52 hoog in het firmament. Te lang leefde we in duisternis, maar nu komt het licht van de explosies om ons de weg te wijzen. Maar terwijl ik sprak begonnen de kinderen nog harder te huilen. De muren van de kelder trilden en we hoorden hoe onze huizen om ons heen in elkaar stortten. Dit is maar een begin zei ik tegen mijn kinderen. Er zijn nog zoveel volkeren die de president uit het westen nog moet bevrijden en gelukkig maken. Maar zeiden de kinderen, vroeger hadden we water uit de kraan, telefoon en televisie. Nu alleen maar ruines en gaten in de straten. Ja, maar dit is de prijs die voor democratie moeten betalen en democratie is duur. Als straks alle bommen zijn ontploft en alle muren en huizen zijn verdwenen, zullen we uit dit hol kruipen om onze bevrijders te ontvangen. Zingend en dansend op de brokstukken en het verwrongen metaal. En misschien, heel misschien als we goed zoeken zullen we onder het stof een bloemetje kunnen vinden. Om de democatie feestelijk te verwelkomen en de vooruitgang waardig te vieren.
Vannacht had ik een vreemde droom. Ik zat ineengekrompen in een Iraakse kelder naar het gefuit en de ontploffing van Tomahawkraketten te luisteren. Huil niet, zei ik tegen mijn kinderen. Bibber niet. Luister naar het geluid van democratie en vooruitgang. Ver hier vandaan is er een president die om ons geeft. Hij leest iedere ochtend uit de bijbel en bidt dat zijn bommen ons zo snel mogelijk gaan bevrijden. Hoe meer bommen, hoe meer kans op geluk, vrijheid en democratie. Dit is geen oorlog. Nee, dit is een geschenk van het verlichte Westen. Hoor hoe precies de vooruitgang inslaat. In de gebouwen en het wegdek. Luister naar het bevrijdende geluid van de B52 hoog in het firmament. Te lang leefde we in duisternis, maar nu komt het licht van de explosies om ons de weg te wijzen. Maar terwijl ik sprak begonnen de kinderen nog harder te huilen. De muren van de kelder trilden en we hoorden hoe onze huizen om ons heen in elkaar stortten. Dit is maar een begin zei ik tegen mijn kinderen. Er zijn nog zoveel volkeren die de president uit het westen nog moet bevrijden en gelukkig maken. Maar zeiden de kinderen, vroeger hadden we water uit de kraan, telefoon en televisie. Nu alleen maar ruines en gaten in de straten. Ja, maar dit is de prijs die voor democratie moeten betalen en democratie is duur. Als straks alle bommen zijn ontploft en alle muren en huizen zijn verdwenen, zullen we uit dit hol kruipen om onze bevrijders te ontvangen. Zingend en dansend op de brokstukken en het verwrongen metaal. En misschien, heel misschien als we goed zoeken zullen we onder het stof een bloemetje kunnen vinden. Om de democatie feestelijk te verwelkomen en de vooruitgang waardig te vieren.
Vannacht droomde ik ook. Ik zat ineengekrompen in een iraakse kelder te luisteren naar het geschiet van de republikeinse garde. Ik hoorde de kogels fluiten. Huil maar, zei ik tegen mijn kinderen. Dit zijn de vriendjes van onze leider. Hij geeft niet om zijn bevolking. Iedereen die tegen spreekt vermoord hij. Dus kinderen, als je straks weer buiten bent, moet je wel voor hem juichen, want anders ben je er geweest. Ik vroeg aan mijn oudste zoon of hij de deur gasdicht gemaakt had. Onze leider is niet te beroerd om ons burgers te bestoken met diverse gassen. Dus kinderen, laten we ons masker maar op zetten, want anders zijn we er geweest.
Maar vroeg een van de kinderen aan mij. Laat de hele wereld dit dan toe. Dat kan toch niet. Ik zag laatst stiekem op de amerikaanse televisie dat de mensen in het westen allemaal mooie huizen hebben, mooie kleren, veel eten. Waarom willen ze ons niet helpen dan. Nou , legde ik mijn kinderen uit. Er zijn er maar een paar die willen helpen. Heel ver weg heb je een groot land, dat heet Amerika. Samen met hun vriendje Engeland halen ze overal de kolen uit het vuur. Mischien doen ze het hier ook nog wel eens. Ik hoop het echt, zei mijn dochtertje, want dit is ook geen leven. Wat zou dat mooi zijn als we straks weer gewoon naar school konden gaan en gewoon kunnen buitenspelen, zonder dat we bang hoeven te zijn.
Laten we hopen dat ze snel hier zijn.
tukkertje
Maar vroeg een van de kinderen aan mij. Laat de hele wereld dit dan toe. Dat kan toch niet. Ik zag laatst stiekem op de amerikaanse televisie dat de mensen in het westen allemaal mooie huizen hebben, mooie kleren, veel eten. Waarom willen ze ons niet helpen dan. Nou , legde ik mijn kinderen uit. Er zijn er maar een paar die willen helpen. Heel ver weg heb je een groot land, dat heet Amerika. Samen met hun vriendje Engeland halen ze overal de kolen uit het vuur. Mischien doen ze het hier ook nog wel eens. Ik hoop het echt, zei mijn dochtertje, want dit is ook geen leven. Wat zou dat mooi zijn als we straks weer gewoon naar school konden gaan en gewoon kunnen buitenspelen, zonder dat we bang hoeven te zijn.
Laten we hopen dat ze snel hier zijn.
tukkertje
-
Breekijzertje
"Column Ronald Giphart"
Overal wordt altijd strijd gevoerd. Wetenschappers hebben gevonden dat zelfs onze hoofden gedachten en denkbeelden letterlijk de strijd met elkaar aangaan. Dit noemen ze het neurale veldslagen. Ook in mijn hoofd is het een behoorlijk gevecht, Kampen van verschillende richtingen voeren precisiebombardementen uit op elkaars stellingen. Het ene kamp is voor militair ingrijpen in Irak, het andere is tegen oorlog en het bombarderen van onschuldige burgers. Al strijdende is er in het woestijn van mijn hersens de afgelopen weken een voorzichtige coalitie gevormd van gedachten pro een ingrijpen. De internationale gemeenschap heeft in de jaren dertig verzuimd om Duitsland te ontwapenen. Het is de grootste blunder uit de westerse geschiedenis dat Hitler niet is gestopt. Men dacht dat het allemaal wel mee zou vallen met de aankondigen van Hitler dat hij;als hij het in Europa eenmaal voor het zeggen had;miljoenen mensen zou gaan ausrotten.
Saddam Hussein is ook een gruwelijke dictator. Hij is persoonlijk verantwoordelijk voor de dood van anderhalf miljoen mensen. Hij heeft mosterdgas ingezet tegen zijn eigen bevolking.
Een aantal jaar terug schakelde de Israelische luchtmacht met een precisiebombardement een Iraakse kerncentrale;in- aanbouw uit. De hele internationale gemeenschap sprak hier schande van. Israel had nooit alleen mogen handelen.Je moet er toch niet aan denken wat er gebeurd zou zijn als Israel deze kernreactor niet had vernietigd en Saddam nu over nucleaire wapens zou hebben beschikt. Iemand vroeg zich af of Israel niet alsnog een pluim verdiende voor hun vooruitziende blik. En wellicht zullen we over een paar jaar de Amerikanen en Britten loven voor de moed die ze hebben gehad om, ondanks alle tegenwerkingen van de internationale gemeenschap, hun eigen mensen op te offeren om in de toekomst het verlies van nog meer onschuldige mensenlevens te voorkomen. Want over een ding zijn de beide kampen in mijn hoofd het eens: met gratuit praten over vrede krijgen we een verschrikkelijke massamoordenaar niet weg.
Woorden, mij uit het hart gegrepen!
Een 'breekje' van Breekijzertje
[Aangepast op 3/4/03 door Breekijzertje]
Overal wordt altijd strijd gevoerd. Wetenschappers hebben gevonden dat zelfs onze hoofden gedachten en denkbeelden letterlijk de strijd met elkaar aangaan. Dit noemen ze het neurale veldslagen. Ook in mijn hoofd is het een behoorlijk gevecht, Kampen van verschillende richtingen voeren precisiebombardementen uit op elkaars stellingen. Het ene kamp is voor militair ingrijpen in Irak, het andere is tegen oorlog en het bombarderen van onschuldige burgers. Al strijdende is er in het woestijn van mijn hersens de afgelopen weken een voorzichtige coalitie gevormd van gedachten pro een ingrijpen. De internationale gemeenschap heeft in de jaren dertig verzuimd om Duitsland te ontwapenen. Het is de grootste blunder uit de westerse geschiedenis dat Hitler niet is gestopt. Men dacht dat het allemaal wel mee zou vallen met de aankondigen van Hitler dat hij;als hij het in Europa eenmaal voor het zeggen had;miljoenen mensen zou gaan ausrotten.
Saddam Hussein is ook een gruwelijke dictator. Hij is persoonlijk verantwoordelijk voor de dood van anderhalf miljoen mensen. Hij heeft mosterdgas ingezet tegen zijn eigen bevolking.
Een aantal jaar terug schakelde de Israelische luchtmacht met een precisiebombardement een Iraakse kerncentrale;in- aanbouw uit. De hele internationale gemeenschap sprak hier schande van. Israel had nooit alleen mogen handelen.Je moet er toch niet aan denken wat er gebeurd zou zijn als Israel deze kernreactor niet had vernietigd en Saddam nu over nucleaire wapens zou hebben beschikt. Iemand vroeg zich af of Israel niet alsnog een pluim verdiende voor hun vooruitziende blik. En wellicht zullen we over een paar jaar de Amerikanen en Britten loven voor de moed die ze hebben gehad om, ondanks alle tegenwerkingen van de internationale gemeenschap, hun eigen mensen op te offeren om in de toekomst het verlies van nog meer onschuldige mensenlevens te voorkomen. Want over een ding zijn de beide kampen in mijn hoofd het eens: met gratuit praten over vrede krijgen we een verschrikkelijke massamoordenaar niet weg.
Woorden, mij uit het hart gegrepen!
Een 'breekje' van Breekijzertje
[Aangepast op 3/4/03 door Breekijzertje]
-
Breekijzertje
Voor of tegen militair ingrijpen?
debat tussen Rouvoet (CU) en Plaisier (SoW)
Rouvoet bijt het spits af door te stellen dat niemand voor oorlog is, maar dat de ChristenUnie de actie van Amerika wel steunt. „En we willen ook niet uitsluiten, zoals het kabinet dat wel doet, dat Nederland een militaire bijdrage zou kunnen leveren. Maar dan zou een eventuele aanvraag op zijn merites beoordeeld moeten worden.“
Plaisier: „De SoW-kerken hebben steeds heel duidelijk aangegeven dat op dit moment een oorlog niet gerechtvaardigd is. Uiteindelijk heeft Amerika eenzijdig voor die weg gekozen. Wij ondersteunen de oorlog dus niet, zoals de ChristenUnie dat wel doet.“
Standpuntbepaling
Hoe is uw standpuntbepaling tot stand gekomen?
Rouvoet: „Als christenpoliticus heb je te maken met een bijbels-ethische visie op gebruik van geweld. In het verlengde heb je je politieke verantwoordelijkheid om stelling te nemen in de vraag of dit gelegitimeerd is en of het opportuun is. De kerken hebben daarin weer een heel andere verantwoordelijkheid. Het is sympathiek dat kerken de nadruk leggen op vrede. Alleen: ik heb tegelijk de overtuiging dat het vanuit de christenpolitieke verantwoordelijkheid daar niet bij kan blijven. Ik heb een andere verantwoordelijkheid dan ds. Plaisier. Als hij zegt: ‘Dit had op dit moment niet gemoeten’, dan gaat het een beetje wringen. Moet die politieke afweging wel door de kerken gemaakt worden?
Wij waren al heel lang met het proces bezig. Eigenlijk al vanaf 1991. De VN heeft volkenrechtelijk de basis gelegd voor druk op Hoessein om tot ontwapening te komen. Dat is in november nog eens bekrachtigd met die bekende resolutie 1441. Daarin stond: Ontwapenen binnen dertig dagen en anders ‘serious consequences’. Dat zijn 120 dagen geworden en het schoot niet op. Toen Amerika zei: ‘Nu is het genoeg geweest’, was de vraag of dat gesteund kon worden.
Er ligt een legitimatie in diverse uitspraken van de VN. Iedereen wist dat ‘serious consequences’ ook gewapend ingrijpen kon betekenen. Een vraag zou kunnen zijn: Wat geeft je de verwachting dat na twaalf jaar tegenwerken die eisen binnen een of twee maanden wèl ingewilligd worden?
Stel dat we nog een of meer maanden gewacht zouden hebben, hoe zouden we dan onze verantwoordelijkheid beleven als Saddam Hoessein wapens met vreselijke ladingen op Tel Aviv zou laten neerkomen? Dan hebben we naar vrede gestreefd, maar de gerechtigheid gaat intussen ten onder. Het streven naar vrede kan op zeker moment ook de gerechtigheid in gevaar brengen.“
Plaisier: „Als kerken, ook wereldwijd binnen de Wereldraad van Kerken waar intensief nagedacht is over deze vragen van oorlog en vrede, wil je je baseren op het Woord van God, zonder je alleen maar naïef te begeven op het spoor van ‘zalig zijn de vredestichters’. Ook de mogelijkheid dat er op een bepaald moment een gerechtvaardigde oorlog zou moeten beginnen, ligt binnen onze kerken vrij helder. Waarom is dan toch gekozen voor deze besliste stellingname? Het was niet gerechtvaardigd om nu met die oorlog te beginnen, omdat alle vreedzame middelen nog niet tot het einde toe waren gebruikt.
We hebben steeds meer de overtuiging gekregen dat de opbouw van de legers buiten Irak een soort autonoom proces aan het veroorzaken was. Er was geen weg meer terug. Dat heeft ons zeer beangstigd. Wij hebben toen gezegd: ‘Probeer uit die fuik te blijven’. We hebben dat ook aan de heer Balkenende geschreven. Daarbij realiseren we ons dat je als christenen met verschillende standpunten je beiden baseert op datzelfde Woord van God. En toch kom je niet bij elkaar. Dat heeft iets pijnlijks. Dat laat ook iets zien van de gecompliceerdheid van de zaak en een verschillend inschatten van wat kwaad is en hoe het kwaad overwonnen zou kunnen worden.“
Vreedzame oplossing
Rouvoet: „Ik heb er moeite mee als de kerken zeggen: ‘Wij komen primair op voor het najagen van de vrede’. Als de kerken stellen: ‘Het is nu nog niet het moment voor een oorlog, want de weg van vreedzame oplossingen is nog niet tot het einde toe bewandeld,’ en vervolgens op de vraag ‘Wanneer dan wel?’ zeggen: ‘Dat is onze verantwoordelijkheid niet’, dan zit daar iets dubbels in. Komt er ooit een moment dat je kunt zeggen dat er geen vreedzame oplossing meer is?
De kerken kiezen positie door te zeggen: ‘Resolutie 1441 was nog geen legitieme basis’. Meng je je dan niet in de verkeerde discussie en ga je dan niet buiten je verantwoordelijkheid?“
Plaisier: „Nee, de verantwoordelijkheid voor de ultieme beslissing ligt natuurlijk niet bij de kerken, maar bij de VN. Als die dan niet tot die beslissing komt en Amerika dan zegt: ‘Nu doen we het zelf’, dan ben je bezig zo’n belangrijk wereldorgaan de nek om te draaien. De grote zorg die ons bereikt vanuit de partnerkerken over heel de wereld is dat deze oorlog op die manier geplaatst wordt binnen de strijd van christenen tegen moslims. We zijn als kerken continu bezig om overal te zeggen dat het geen godsdienstige oorlog is.“
Rouvoet: „We moeten de consequenties altijd voor ogen houden. Ook de risico’s van niet ingrijpen. Wat gaat Saddam Hoessein doen op het moment dat hij wel de ruimte krijgt om of Israël of Koeweit opnieuw te bedreigen? Dat is een verantwoordelijkheid die een typisch politieke taxatie vraagt: Wat betekent ingrijpen en wat betekent niet ingrijpen?
Saddam Hoessein heeft de wereldgemeenschap al twaalf jaar aan het lijntje gehouden. Daarom ben ik het echt oneens met ds. Plaisier als hij zegt: ‘Wat nu gebeurt, is de VN de nek omdraaien’. Het tegendeel is het geval. Amerika is de weg van de VN zo lang mogelijk gegaan. Het maximum van diplomatieke druk was bereikt. Je kunt daar niet een militaire macht opbouwen en nog een half jaar afwachten om dan pas in te grijpen.
Wat zegt het de SoW-kerken dat geen van de christelijke fracties in ons parlement de lijn van de SoW-kerken volgt? Dat vind ik een intrigerende vraag. Lopen de SoW-kerken niet het risico om als een afzonderlijke partij in de politieke discussie een eigen geluid te laten horen tegenover de christelijke fracties, die zich ook graag gesterkt zouden weten door het gebed en het meedenken van de kerken? Ik mis dat.“
Plaisier: „Het snijdt me door de ziel dat belijdende christenen een heel verschillend standpunt innemen. Toch kunnen we als kerken niets anders zeggen. Hier gaan onze wegen op dit punt uiteen. Dat vind ik heel pijnlijk. We hebben Balkenende ook geschreven dat we kunnen begrijpen dat hij vanuit zijn verantwoordelijkheid tot een andere afweging komt.“
Naïef
Als de VN met een nieuwe resolutie was gekomen die militair ingrijpen concreet rechtvaardigde, waren de SoW-kerken daarmee wel akkoord gegaan?
Plaisier: „In die zin, dat we dan niet hadden gezegd: ‘Het is nu gerechtvaardigd omdat de VN dat zegt’. Zo’n beslissing wil nog niet zeggen dat de consequenties het waard zouden zijn om een oorlog te beginnen. Het resultaat zou erger kunnen zijn dan dat je het op z’n beloop zou laten.“
U, ds. Plaisier, schrijft in een brief aan de kerken dat u hoopt dat vrijheid, vrede en gerechtigheid de toekomst van Irak zullen kernmerken. Met andere woorden: We zijn tegen militair ingrijpen, maar wensen Irak het beste. Is dat niet naïef?
Plaisier: „Nee. Nu de oorlog die er niet had moeten zijn, er is, moet je ook de verantwoordelijkheid nemen inzake humanitaire hulp en met druk uitoefenen. Je hebt rekening te houden met de situatie zoals die er nu is en je probeert nog te redden wat er te redden valt.“
Is het anderzijds niet kortzichtig om voor militair ingrijpen te zijn? De catastrofale gevolgen en de talloze slachtoffers zijn immers niet te overzien.
Rouvoet: „Als je vraagt of ik garanties heb dat dit een betere oplossing is dan afwachten, dan heb ik die garanties niet. Wat je wel weet, moet je laten uitmonden in een beslissing die je verantwoord acht. We weten gewoon niet wat het ingrijpen teweeg zal brengen. Zo weten we ook niet wat er gebeurd was als besloten was om af te wachten. Het is een afwegen van risico’s.“
In hoeverre kunt u beiden spreken namens uw achterban?
Plaisier: „Als onze kerken in de afgelopen jaren een bepaalde lijn gevoerd hebben ten aanzien van vragen over oorlog en vrede en er zijn bepaalde besluiten genomen, dan kun je daar op voortbouwen. Als synodebestuur ben je geroepen daar bepaalde uitspraken in te doen. Dan spreek je als moderamen namens de kerken. Wat we de afgelopen maanden aan kritiek hebben gehoord, is op een of twee handen aan te geven. We hebben duidelijk het gevoel dat dit gedragen wordt door een brede groep van de kerkleden.“
Rouvoet: „Wij hebben te maken met een verkiezingsprogramma. Daar staat echter niets in over een aanval op Irak. Dus is het onze eigen verantwoordelijkheid om daar een stelling in te betrekken. Tijdens de verkiezingscampagne kwam dit onderwerp wel naar voren. Ik heb nooit tijdens die weken het gevoel gekregen dat er iets leefde dat afweek van wat onze fractie heeft uitgesproken.
Dat we die keus hebben gemaakt, wil niet zeggen dat we in alle opzichten het spoor van Bush volgen. Laten we de wereldmacht Amerika niet op een voetstuk zetten. Laten we ook uitkijken dat we niet onder alle omstandigheden alleen maar iets kunnen doen tegen onrecht als we daar de VN in mee krijgen. Laten we de VN ook niet te veel macht geven. Anders had Milosovic nog in Joegoslavië gezeten.“
Gebed
Hoe betrekt u beiden deze kwestie in het gebed?
Plaisier: „Dat is belangrijk, zeker als je zondags voorgaat en je moet het voor de gemeente verwoorden. Ik heb dat heel moeilijk gevonden. Ik heb de laatste weken steeds gebeden of er ruimte zou blijven bij de wereldleiders en dat er ontvankelijkheid zou zijn voor de signalen van de kerken en van de Geest van God welke weg er gegaan moet worden. Ik geloof in verhoring en ook dat het helemaal anders kan gaan. Voor God is niets onmogelijk. Het gebed om vrede en gerechtigheid blijft, ook voor het Iraakse volk, en we bidden dat er een goed einde komt met weinig slachtoffers. Dat moeten we aan God overlaten.“
Rouvoet: „Dat is inderdaad heel moeilijk. Ik maak me zorgen over de burgerbevolking en hoop dat er zo weinig mogelijk slachtoffers vallen. Persoonlijk bid ik ook voor de soldaten daar in Irak. Je zal daar maar zitten. En voor Saddam Hoessein dat hij tot het inzicht komt zich over te geven, zodat daardoor veel gespaard kan blijven.“
Ar Sikking/ Visie 16
Een 'breekje' van Breekijzertje
debat tussen Rouvoet (CU) en Plaisier (SoW)
Rouvoet bijt het spits af door te stellen dat niemand voor oorlog is, maar dat de ChristenUnie de actie van Amerika wel steunt. „En we willen ook niet uitsluiten, zoals het kabinet dat wel doet, dat Nederland een militaire bijdrage zou kunnen leveren. Maar dan zou een eventuele aanvraag op zijn merites beoordeeld moeten worden.“
Plaisier: „De SoW-kerken hebben steeds heel duidelijk aangegeven dat op dit moment een oorlog niet gerechtvaardigd is. Uiteindelijk heeft Amerika eenzijdig voor die weg gekozen. Wij ondersteunen de oorlog dus niet, zoals de ChristenUnie dat wel doet.“
Standpuntbepaling
Hoe is uw standpuntbepaling tot stand gekomen?
Rouvoet: „Als christenpoliticus heb je te maken met een bijbels-ethische visie op gebruik van geweld. In het verlengde heb je je politieke verantwoordelijkheid om stelling te nemen in de vraag of dit gelegitimeerd is en of het opportuun is. De kerken hebben daarin weer een heel andere verantwoordelijkheid. Het is sympathiek dat kerken de nadruk leggen op vrede. Alleen: ik heb tegelijk de overtuiging dat het vanuit de christenpolitieke verantwoordelijkheid daar niet bij kan blijven. Ik heb een andere verantwoordelijkheid dan ds. Plaisier. Als hij zegt: ‘Dit had op dit moment niet gemoeten’, dan gaat het een beetje wringen. Moet die politieke afweging wel door de kerken gemaakt worden?
Wij waren al heel lang met het proces bezig. Eigenlijk al vanaf 1991. De VN heeft volkenrechtelijk de basis gelegd voor druk op Hoessein om tot ontwapening te komen. Dat is in november nog eens bekrachtigd met die bekende resolutie 1441. Daarin stond: Ontwapenen binnen dertig dagen en anders ‘serious consequences’. Dat zijn 120 dagen geworden en het schoot niet op. Toen Amerika zei: ‘Nu is het genoeg geweest’, was de vraag of dat gesteund kon worden.
Er ligt een legitimatie in diverse uitspraken van de VN. Iedereen wist dat ‘serious consequences’ ook gewapend ingrijpen kon betekenen. Een vraag zou kunnen zijn: Wat geeft je de verwachting dat na twaalf jaar tegenwerken die eisen binnen een of twee maanden wèl ingewilligd worden?
Stel dat we nog een of meer maanden gewacht zouden hebben, hoe zouden we dan onze verantwoordelijkheid beleven als Saddam Hoessein wapens met vreselijke ladingen op Tel Aviv zou laten neerkomen? Dan hebben we naar vrede gestreefd, maar de gerechtigheid gaat intussen ten onder. Het streven naar vrede kan op zeker moment ook de gerechtigheid in gevaar brengen.“
Plaisier: „Als kerken, ook wereldwijd binnen de Wereldraad van Kerken waar intensief nagedacht is over deze vragen van oorlog en vrede, wil je je baseren op het Woord van God, zonder je alleen maar naïef te begeven op het spoor van ‘zalig zijn de vredestichters’. Ook de mogelijkheid dat er op een bepaald moment een gerechtvaardigde oorlog zou moeten beginnen, ligt binnen onze kerken vrij helder. Waarom is dan toch gekozen voor deze besliste stellingname? Het was niet gerechtvaardigd om nu met die oorlog te beginnen, omdat alle vreedzame middelen nog niet tot het einde toe waren gebruikt.
We hebben steeds meer de overtuiging gekregen dat de opbouw van de legers buiten Irak een soort autonoom proces aan het veroorzaken was. Er was geen weg meer terug. Dat heeft ons zeer beangstigd. Wij hebben toen gezegd: ‘Probeer uit die fuik te blijven’. We hebben dat ook aan de heer Balkenende geschreven. Daarbij realiseren we ons dat je als christenen met verschillende standpunten je beiden baseert op datzelfde Woord van God. En toch kom je niet bij elkaar. Dat heeft iets pijnlijks. Dat laat ook iets zien van de gecompliceerdheid van de zaak en een verschillend inschatten van wat kwaad is en hoe het kwaad overwonnen zou kunnen worden.“
Vreedzame oplossing
Rouvoet: „Ik heb er moeite mee als de kerken zeggen: ‘Wij komen primair op voor het najagen van de vrede’. Als de kerken stellen: ‘Het is nu nog niet het moment voor een oorlog, want de weg van vreedzame oplossingen is nog niet tot het einde toe bewandeld,’ en vervolgens op de vraag ‘Wanneer dan wel?’ zeggen: ‘Dat is onze verantwoordelijkheid niet’, dan zit daar iets dubbels in. Komt er ooit een moment dat je kunt zeggen dat er geen vreedzame oplossing meer is?
De kerken kiezen positie door te zeggen: ‘Resolutie 1441 was nog geen legitieme basis’. Meng je je dan niet in de verkeerde discussie en ga je dan niet buiten je verantwoordelijkheid?“
Plaisier: „Nee, de verantwoordelijkheid voor de ultieme beslissing ligt natuurlijk niet bij de kerken, maar bij de VN. Als die dan niet tot die beslissing komt en Amerika dan zegt: ‘Nu doen we het zelf’, dan ben je bezig zo’n belangrijk wereldorgaan de nek om te draaien. De grote zorg die ons bereikt vanuit de partnerkerken over heel de wereld is dat deze oorlog op die manier geplaatst wordt binnen de strijd van christenen tegen moslims. We zijn als kerken continu bezig om overal te zeggen dat het geen godsdienstige oorlog is.“
Rouvoet: „We moeten de consequenties altijd voor ogen houden. Ook de risico’s van niet ingrijpen. Wat gaat Saddam Hoessein doen op het moment dat hij wel de ruimte krijgt om of Israël of Koeweit opnieuw te bedreigen? Dat is een verantwoordelijkheid die een typisch politieke taxatie vraagt: Wat betekent ingrijpen en wat betekent niet ingrijpen?
Saddam Hoessein heeft de wereldgemeenschap al twaalf jaar aan het lijntje gehouden. Daarom ben ik het echt oneens met ds. Plaisier als hij zegt: ‘Wat nu gebeurt, is de VN de nek omdraaien’. Het tegendeel is het geval. Amerika is de weg van de VN zo lang mogelijk gegaan. Het maximum van diplomatieke druk was bereikt. Je kunt daar niet een militaire macht opbouwen en nog een half jaar afwachten om dan pas in te grijpen.
Wat zegt het de SoW-kerken dat geen van de christelijke fracties in ons parlement de lijn van de SoW-kerken volgt? Dat vind ik een intrigerende vraag. Lopen de SoW-kerken niet het risico om als een afzonderlijke partij in de politieke discussie een eigen geluid te laten horen tegenover de christelijke fracties, die zich ook graag gesterkt zouden weten door het gebed en het meedenken van de kerken? Ik mis dat.“
Plaisier: „Het snijdt me door de ziel dat belijdende christenen een heel verschillend standpunt innemen. Toch kunnen we als kerken niets anders zeggen. Hier gaan onze wegen op dit punt uiteen. Dat vind ik heel pijnlijk. We hebben Balkenende ook geschreven dat we kunnen begrijpen dat hij vanuit zijn verantwoordelijkheid tot een andere afweging komt.“
Naïef
Als de VN met een nieuwe resolutie was gekomen die militair ingrijpen concreet rechtvaardigde, waren de SoW-kerken daarmee wel akkoord gegaan?
Plaisier: „In die zin, dat we dan niet hadden gezegd: ‘Het is nu gerechtvaardigd omdat de VN dat zegt’. Zo’n beslissing wil nog niet zeggen dat de consequenties het waard zouden zijn om een oorlog te beginnen. Het resultaat zou erger kunnen zijn dan dat je het op z’n beloop zou laten.“
U, ds. Plaisier, schrijft in een brief aan de kerken dat u hoopt dat vrijheid, vrede en gerechtigheid de toekomst van Irak zullen kernmerken. Met andere woorden: We zijn tegen militair ingrijpen, maar wensen Irak het beste. Is dat niet naïef?
Plaisier: „Nee. Nu de oorlog die er niet had moeten zijn, er is, moet je ook de verantwoordelijkheid nemen inzake humanitaire hulp en met druk uitoefenen. Je hebt rekening te houden met de situatie zoals die er nu is en je probeert nog te redden wat er te redden valt.“
Is het anderzijds niet kortzichtig om voor militair ingrijpen te zijn? De catastrofale gevolgen en de talloze slachtoffers zijn immers niet te overzien.
Rouvoet: „Als je vraagt of ik garanties heb dat dit een betere oplossing is dan afwachten, dan heb ik die garanties niet. Wat je wel weet, moet je laten uitmonden in een beslissing die je verantwoord acht. We weten gewoon niet wat het ingrijpen teweeg zal brengen. Zo weten we ook niet wat er gebeurd was als besloten was om af te wachten. Het is een afwegen van risico’s.“
In hoeverre kunt u beiden spreken namens uw achterban?
Plaisier: „Als onze kerken in de afgelopen jaren een bepaalde lijn gevoerd hebben ten aanzien van vragen over oorlog en vrede en er zijn bepaalde besluiten genomen, dan kun je daar op voortbouwen. Als synodebestuur ben je geroepen daar bepaalde uitspraken in te doen. Dan spreek je als moderamen namens de kerken. Wat we de afgelopen maanden aan kritiek hebben gehoord, is op een of twee handen aan te geven. We hebben duidelijk het gevoel dat dit gedragen wordt door een brede groep van de kerkleden.“
Rouvoet: „Wij hebben te maken met een verkiezingsprogramma. Daar staat echter niets in over een aanval op Irak. Dus is het onze eigen verantwoordelijkheid om daar een stelling in te betrekken. Tijdens de verkiezingscampagne kwam dit onderwerp wel naar voren. Ik heb nooit tijdens die weken het gevoel gekregen dat er iets leefde dat afweek van wat onze fractie heeft uitgesproken.
Dat we die keus hebben gemaakt, wil niet zeggen dat we in alle opzichten het spoor van Bush volgen. Laten we de wereldmacht Amerika niet op een voetstuk zetten. Laten we ook uitkijken dat we niet onder alle omstandigheden alleen maar iets kunnen doen tegen onrecht als we daar de VN in mee krijgen. Laten we de VN ook niet te veel macht geven. Anders had Milosovic nog in Joegoslavië gezeten.“
Gebed
Hoe betrekt u beiden deze kwestie in het gebed?
Plaisier: „Dat is belangrijk, zeker als je zondags voorgaat en je moet het voor de gemeente verwoorden. Ik heb dat heel moeilijk gevonden. Ik heb de laatste weken steeds gebeden of er ruimte zou blijven bij de wereldleiders en dat er ontvankelijkheid zou zijn voor de signalen van de kerken en van de Geest van God welke weg er gegaan moet worden. Ik geloof in verhoring en ook dat het helemaal anders kan gaan. Voor God is niets onmogelijk. Het gebed om vrede en gerechtigheid blijft, ook voor het Iraakse volk, en we bidden dat er een goed einde komt met weinig slachtoffers. Dat moeten we aan God overlaten.“
Rouvoet: „Dat is inderdaad heel moeilijk. Ik maak me zorgen over de burgerbevolking en hoop dat er zo weinig mogelijk slachtoffers vallen. Persoonlijk bid ik ook voor de soldaten daar in Irak. Je zal daar maar zitten. En voor Saddam Hoessein dat hij tot het inzicht komt zich over te geven, zodat daardoor veel gespaard kan blijven.“
Ar Sikking/ Visie 16
Een 'breekje' van Breekijzertje