Inlegkunde!

[england]

Idd! Ik ben het helemaal eens met Memento.
In het NT wordt de kerk als bruid van Christus gezien. DAn denk je toch automatisch terug aan het Hooglied? En er staan hele herkenbare dingen in, die je zeker als beeld kan gebruiken.

JA, het OT is iets wat duidelijk Gods verbodns trouw laat zien, en Zijn liefde voor de mensen. Maar ook Zijn rechtvaardigheid. Immers, een Messiah moest komen?! Ondanks de offers die ze brachten, dat was niet afdoende. Toch zijn het beelden, zoals ook Paulus schrijft dat deze geschiedenissen tot onze lering zijn geschreven.

[theoloog]

Oorspronkelijk gepost door memento

Dat de Joden het boek Hooglied letterlijk lazen durf ik niet zo stellig te zeggen. In de Talmud (of Misdrah, of hoe die verzameling van joodse commentaren ook mag heten (ben ff de naam kwijt)), komen meerdere uitleggingen aan bod. Ik heb ze helaas niet in mijn bezit (zijn nogal prijzig die boeken), en weinig bibliotheken hebben ze (dwz: met vertaling, mijn kennis van hebreeuws is nihil), anders zou ik wat voorbeelden kunnen geven.

Inderdaad heb je gelijk als je zegt dat ook Joden het Hooglied allegoriseerden. Ze hadden echter in de gaten dat dit boek in de gewone betekenis nogal erotisch van toon is. Dat is ook het punt wat ik hierbij wilde maken. Het kiezen van de allegorie is als het bewust wordt gedaan dan ook een poging van mensen om Gods woord uit te leggen in het heden. Je moet je dus afvragen waarom een bepaalde exegese deze methode volgt. Als je de geschiedenis van de exegese of hermeneutiek bestudeerd (heb ik op dit moment les in), kom je er achter dat de vroege kerkvaders dit overgenomen hebben. Ze staan daarmee inderdaad in de traditie van de overlevering der ouden. Wat heel spannend is om te zien is dat deze methode in het NT zelden wordt gebruikt. Er zijn enkele plaatsen aan te wijzen bij Paulus. Een goed voorbeeld is de geschiedenis van Sarah en Hagar.
Omdat het allegoriseren nogal uitmondde in uitwassen, zie je dat iemand als Augustinus daar regels voor opstelt. Hij maakte hier zelf echter ook veel gebruik van. Lees bijvoorbeeld zijn preek over de barmhartige Samaritaan.

Daarbij, theoloog, vraag ik me af waarom je van de traditionele exegese van genoemde plaatsen wilt afwijken? Mijn wantrouwen is voornamelijk omdat veel schriftuitleggers die op betreffende plaatsen afwijken, ook op plaatsen van meer dogmatische betekenis afwijken van de gebruikelijke uitleggingen van de reformatoren. En waar dat toe leidt: zie de gereformeerde kerk, wat daar nog van over is...

Ik zou graag later wat uitgebreider op deze opmerking reageren. Enkele opmerkingen op dit moment. Exegese is heel wat ouder dan de reformatie en ook heel wat jonger dan de reformatie. Wat bedoel ik daarmee. Je voelt hem misschien al aankomen: ook in de RK was en is men bezig met Schriftuitleg en ook na de Verlichting doet men dat nog. Je zit nu eenmaal met 2000 jaar kerkgeschiedenis met alle mensenwerk van dien. Ik leer graag van verschillende mensen en niet alleen van wat reformatoren gezegd hebben. Ze zijn echt niet het einde van alle tegenspraak. Wel hebben ze op bepaalde punten een helder inzicht gehad. Maar andere items waren gewoon helemaal geen vraag. Ze hadden niet te maken met mensen die de historiciteit van Jezus in twijfel trokken. Als leek hoef je je misschien van al de huidige theologische problematiek niets aan te trekken, maar als toekomstig theoloog zul je er een gefundeerde mening over moeten vormen. En dat beïnvloed nu eenmaal het lezen van teksten.

Ik lees teksten dan ook vanuit de vraag over hun historiciteit. Ik ben me graag bewust van wat ik als bijbellezer in de 21e eeuw daarin meeneem. En dat heeft helemaal niets te maken met het proces wat in de GK heeft plaats gevonden. Daar hebben professoren het kerkvolk aan het twijfelen gebracht over de historiciteit van de opstanding! Ik probeer juist de tekst recht te doen en niet gelijk te zeggen: daar kan ik niets mee in deze vorm, dus dat vergeestelijk ik maar. Hoewel dat heel goed bedoeld kan zijn!
Mijn conclusie voor mezelf is dus inderdaad dat ik allegoriseren zoveel mogelijk uit de weg ga, of de tekst moet er zelf aanleiding toe geven. Controle van mijn exegese heeft altijd achteraf plaats en niet als ik zelf de exegese nog moet maken!

[Gerrie]

Oorspronkelijk gepost door theoloog
Controle van mijn exegese heeft altijd achteraf plaats en niet als ik zelf de exegese nog moet maken!

Kun je iets meer vertellen over exegese en de relatie met inlegkunde.
Is exegese waardenvrij.
Ik bedoel: kun je objectief exegetiseren?

[theoloog]

Oorspronkelijk gepost door Gerrie

Oorspronkelijk gepost door theoloog
Controle van mijn exegese heeft altijd achteraf plaats en niet als ik zelf de exegese nog moet maken!

Kun je iets meer vertellen over exegese en de relatie met inlegkunde.

Exegese staat letterlijk voor uitleggen en eixegese voor inleggen. Wat sommige mensen wordt verweten is dat ze in hun uitleg dingen zeggen die geen recht doen aan de tekst.

Exegese staat echter niet op zichzelf. Het maakt onderdeel uit van gelovig bijbellezen. En dat kent 3 stappen: de tekst lezen (ontdekken), de tekst uitleggen (begrijpen) en de tekst toepassen (toepassen).
Het mooie van de Reformatie is dat de gewone man weer een bijbel in handen kreeg. Het gevaar daarvan was natuurlijk dat de kloof die tussen de tijd van het schrijven van de bijbeltekst en het lezen daarvan zit, niet genoeg wordt beseft en dat er dingen in een tekst worden gelezen die er helemaal niet staan(komt ook voor bij theologen, dat zijn ook maar mensen). Dat geldt zeker nu we in de 21e eeuw de bijbel lezen.

Ik zal de bovenstaande stappen kort uitleggen zodat je een idee krijgt van hoe dit proces gaat.
Ontdekken:

• - begin met lezen, lezen en nog eens lezen. Zoveel mogelijk hele bijbelboeken lezen. Gebruik daarbij verschillende vertalingen. Als je grieks of hebreews machtig bent zou je kunnen nagaan waar de verschillen vandaan komen. Deze stap is vooral bedoeld om een globale indruk te krijgen een bijbelboek.
  - Ga daarna over tot visualiseren. Doe dit op zo’n manier dat je later aan iemand anders de hoofdlijn van het boek of van een alinea zou kunnen terug vertellen.
  - Stel vragen aan de tekst. Dit zijn vragen die betrekking hebben op personen, plaatsen, gebeurtenissen, “wie zegt watâ€

[Gerrie]

Bedankt, theoloog voor je uitleg.
Dus uitlegkunde is het tegenovergestelde van inlegkunde.

Nu hoef ik geen preken te maken zoals jij.
Ik neem aan dat je deze methode van uitleggen leert op je HBO opleiding.

Behalve mijn andere vragen over het waardenvrij zijn van de exegese en objectiviteit heb ik nog een vraag.

Hoe kan ik, als hoorder, weten dat een bepaalde exegese goed is.

[theoloog]

Oorspronkelijk gepost door Gerrie
Nu hoef ik geen preken te maken zoals jij.
Ik neem aan dat je deze methode van uitleggen leert op je HBO opleiding.

Ja, deze methode wordt ons aangeleerd in de propedeuse. Echter het boek wat wij gebruiken, "Verantwoord bijbelgebruik"; auteur John Boekhout, is uitstekend te gebruiken voor "gewone mensen". Er worden namelijk ook cursussen gegeven voor gemeenteleden.

Wat deze methode zo leuk maakt is dat je als leek kunt kontroleren of een exegese klopt of niet. Daarmee is gelijk een gedeelte van je vraag beantwoord denk ik.

Op dit moment ben ik deze methode aan het aanpassen voor jongeren. We hopen binnenkort te starten met deze cursus in onze gemeente voor jongeren tussen de 14 en 16 jaar. Als je dat op prijs stelt kun je over een paar maanden nog eens vragen of ik daarvan het uitgebreide programma kan mailen. Of als je deze methode wil leren zou ik kunnen kijken in hoeverre ik opdrachten en toelichting in het forum kwijt kan.

Ik hoor wel van je.

[england]

Wat mij zorgen geeft is het volgende. Wat doet dit stappen plan aan onze gemeenschap met Christus? Wordt het Bijbel lezen dan geen theologische oefening, en leuk legpuzzeltje? Moet je het Bijbel lezen niet zien als een God sprekend tot jou? God die werkt door Zijn Geest, waardoor theologen het vaak fout hebben, en eenvoudige kinderenn Gods meer weten? God die beloofd heeft te werken door Zijn Geest, en het te openbaren aan Zijn kinderen?

Is de Bijbel niet een Boek waardoor we meer weten over God, over onszelf? Waardoor we dichter tot God kunnen komen, waardoor we meer als Christus worden?
Nu klinkt het zo koud, zo afstandelijk, als een school oefening!
Theoloog, studeer je theologie om meer mensen met het wondere Evangelie te kunnen bereiken, om meer Christus gelijk te worden, om de Bijbel beter te leren kennen zodat je meer mensen kunt helepn op weg en reis naar de eeuwigheid?

[Refojongere]

Pas heb ik een preek gehoord over Lukas 18:1-8 over de onrechtvaardige rechter en de weduwe die haar recht kwam halen en zal God dan aan Zijn uitverkorenen geen recht doen?

En nou legde die predikant het zo uit dat die weduwe een beeld was van Gods Kerk. Eerst was ze (weder)geboren, toen getrouwd met Christus en toen is Christus opgevaren ten hemel en nu is ze weduwe. Altijd maar bidden en nou kan die weduwe smeken om schuldvergeving, maar nou lijkt God onrechtvaardiging doordat Hij met Zijn Geest de schuld nog dieper en dieper ontdekt.

Is dat geen zuiver voorbeeld van inlegkunde of is dat wel geoorloofd?

[Dathenum]

Oorspronkelijk gepost door Refojongere
Is dat geen zuiver voorbeeld van inlegkunde of is dat wel geoorloofd?

Wat mij betreft had de desbetreffende predikant hier beter een roman van kunnen maken, want op de kansel horen dit soort verhalen niet thuis. Dit kan ik geen bijbeluitleg noemen.

[ndonselaar]

Hoi RJ,

Dit is nu juist inlegkunde. Alles, ook Gods Woord! moet aangepast worden aan hun theologie. Lees bv. de exegese van Beets over deze tekst eens.

Het gebed is een gebod; het gebed is een zegen; het gebed is een behoefte. Het is een gebod. Tot God te bidden is niet maar een vergunning: het wordt in de heilige schriften, zowel het Oude als het Nieuwe Testament, niet slechts aangeprezen, het is een plicht. De Schepper wil het van Zijn redelijk schepsel de oneindige God van de eindige mens. Hij wil dat hij Hem aanroept in de dag van benauwdheid; dat hij tot Hem komt met de begeerten, met de noden van zijn hart en leven. Men mag niet slechts, men moet bidden. De grote, de goedertieren God eist dit bewijs van verootmoediging voor, van vertrouwen in Hem. Het gebed is een zegen. Niet slechts om de verhoring van het gebed, om het weldadige van de hoop op verhoring, maar al op zichzelf; want wat is bidden? Het is zich in gemeenschap stellen met God. Het is zijn hart uitstorten voor God. Het hart, het hart van een mens kan zo vol zijn, zo vol van tranen, zo vol van bekommeringen, zo vol van wroegingen, zo vol van pijnlijke, zo vol van weemoedige gedachten, die zich altijd vermenigvuldigen, zo vol van vragen, zo vol klachten, zo vol verzuchtingen. Dan moet het barsten of zich uitstorten! Gelukkig die een wijze vader, die een tedere moeder, die een geduldige vriend heeft, in wiens trouwe boezem het zich uitstorten kan. Hoe goed, hoe zoet is het, voor hen de deur van het hart te openen, ja wijd open te zetten en de hele inhoud van dat volle hart bloot te leggen...De hele inhoud? Wordt er dan nooit iets achter gehouden, dat aan geen schepsel vertrouwd wordt, omdat geen schepsel het begrijpt? Ach, immers meestentijds. En toch, in dat enige onmededeelbare ligt gewoonlijk de sleutel van al het overige. Daarom voelt slechts hij zich volkomen ontlast die zijn hart opent voor de Alwetende: zoals het gebeurt in het gebed. Het gebed is een behoefte voor de mens, voor de Christen vooral. Daar is een stem in het binnenste van de mens, die hem tot neerknielen vermaant, die hem drijft tot voor de troon, tot voor het aangezicht van God. Bij welk volk ter wereld is het bidden tot een God onbekend, hetzij dan tot de onbekende of tot de gekende. Maar de vervreemding van God door de zonde verdooft niet weinig de behoefte aan het gebed en beperkt haar tot de kwade dag of het uur van het gevaar; en dan nog komt het verontrust geweten tegen de vervulling van die behoefte met ontzettende nadruk op. Maar de Christen, uit de dood van de zonde verlost en met God verzoend; de Christen, de mens die weer geheel mens geworden is, voelt die behoefte ook weer in haar volle kracht en als een eigenaardigheid van zijn van God afhankelijk, uit God gevloeid en tot God terugkerend bestaan. Hij voelt met alle kracht het trekken van de koorden, die hem aan zijn Schepper en Herschepper verbinden, Hij is weer het kind van de goddelijke Vader, naar wie in hem als een stem van het bloed uitroept. Zijn leven is een verkeren met God, een spreken tot God, in wiens tegenwoordigheid hij zich altijd voelt. Hij ziet niet op of hij ziet zijn God; zou hij Hem niet blijvend wat te zeggen hebben?

Tot slot, theoloog je had nog wat van mij tegoed. Wat exact? Het ging over Jona, maar ik ben het verband kwijt.

Groeten,

[theoloog]

oorspronkelijk gepost door nico donselaar
Tot slot, theoloog je had nog wat van mij tegoed. Wat exact? Het ging over Jona, maar ik ben het verband kwijt.

Inderdaad. Je kunt het stukje vinden onder de topic "de levendmaking". Ik zie je antwoord wel.

[theoloog]

Oorspronkelijk gepost door england
Wat mij zorgen geeft is het volgende. Wat doet dit stappen plan aan onze gemeenschap met Christus? Wordt het Bijbel lezen dan geen theologische oefening, en leuk legpuzzeltje? Moet je het Bijbel lezen niet zien als een God sprekend tot jou? God die werkt door Zijn Geest, waardoor theologen het vaak fout hebben, en eenvoudige kinderen Gods meer weten? God die beloofd heeft te werken door Zijn Geest, en het te openbaren aan Zijn kinderen?

Is de Bijbel niet een Boek waardoor we meer weten over God, over onszelf? Waardoor we dichter tot God kunnen komen, waardoor we meer als Christus worden?
Nu klinkt het zo koud, zo afstandelijk, als een school oefening!
Theoloog, studeer je theologie om meer mensen met het wondere Evangelie te kunnen bereiken, om meer Christus gelijk te worden, om de Bijbel beter te leren kennen zodat je meer mensen kunt helepn op weg en reis naar de eeuwigheid?

Beste mevrouw (origineel meneer) uit Engeland,

Goed dat je deze vragen stelt. Er zijn twee soorten van bijbellezen: meditatief bijbellezen en bijbelstudie. Ik zou willen stellen dat beide net zo hard nodig zijn. Ook bij bijbelstudie is het zo dat ik bid om de leiding van de Heilige Geest.
Maar zoals voor alles geldt: BID en WERK.
Trek deze twee niet uit elkaar want dan krijg je een raar soort christendom. Dan krijgt calvinisme opeens pinkstertrekjes. En daar ben ik benauwd voor. Dan wordt de beleving op een gegeven moment maatstaf voor de uitleg van de Schrift.

Daarnaast zou ik ook willen zeggen dat God niet alleen onze wil en onze emotie vernieuwd, maar ook ons verstand. Het is zelfs een opdracht in Romeinen 12:2. Letterlijk staat daar: wordt veranderd door de vernieuwing van uw denken. Je wordt gewaar ook met je verstand waar het op aan komt.

Wat daarbij komt is dat het Woord van God het meer dan waard is om bestudeerd te worden. Hoe heerlijk is het om tot nieuwe inzichten te komen, verbanden te zien, die je eerst niet zag. Juist het in een adem uit lezen van een heel bijbelboek heeft me geholpen om hierin verder te komen. Onze docent gebruikte in de les meer dan eens het voorbeeld van een liefdesbrief. Als je die krijgt van je vriend of vriendin, dan lees je hem toch in ene keer uit. Hoe anders is het vaak met ons bijbellezen, een hoofdstuk per keer is heel gewoon. Maar dat doe je met gewone brieven ook niet. Die lees je niet een kantje per dag.

Als laatste dit: er staat heel duidelijk in 1 Timotheüs 4: 7 Maar verwerp de ongoddelijke en oudwijfse fabelen; en oefen uzelven tot godzaligheid.
Dit staat heel duidelijk in de context van leren en onderwijs. En de Heere Jezus heeft het zelf in Lukas 11: 28 over het bewaren van het Woord Gods.
Er valt hier nog veel over te zeggen, maar laat een ding duidelijk zijn: Woord en daad horen bij elkaar. Gelovig bijbellezen heeft een gelovig leven tot gevolg. Daar staat Gods Geest voor in!

[Aangepast op 13/2/04 door theoloog]

[england]

Theoloog, effe twee dingen
Ik ben helaas een mevrouw uit Engeland, maar goed, dat is een klein puntje (1).
Tweede is, ik ben het helemaal met je eens. Ik leid hier een Bijbelstudie groep voor vrouwen, en we zijn op het moment in Jeremia bezig. dat houdt in dat ik elke week zo'n 11 vragen moet zien op te duiken uit een hoofstuk van Jeremia. We hebben net Jeremia 26 gehad, en nu is het gelukkig vakantie...

Ja, het is heel erg waardevol. Maar de waarde ligt hierin, dat je je laat eliden door Gods Geest, dat je kijtk hoe nou dit hoofdstuk in Jeremia op mij persoonlijk van toepassing is. Hoe spreekt God tot mij door dit boek? Of is het gewoon een oude geschiedenis van een man die een beetje een freak was, die op de hoeken van de stad stond te schreeuwn dat het leger van Babylon er elk moment aan kon komen, terwijl dat nog wel 40 duurde...?
Of is het een actuele gescheidenis, van iemand die ondanks alles deed wat God van hem vroeg, die volhield door het onmogelijke in, die geloofde wat God zei, en voor wie Gods Woord in hem brandde? Ben ik zoals Jeremia, zou ik doen wat hij deed? Of zou ik wel met de stroom meegaan?

Snap je wat ik bedoel? Met veel theologische dingen gaat het erom wat er nou precies bedoeld wordt, welke vertaling heeft welk woord, en dan kun je een hele tijd zoet mee zijn, is heel erg boeiend (zoals jij die tekst vertaalde: met 'vernieuwing van uw denken geeft de SV aan: vernieuwing uws gemoeds... dat is meer totaler, toch? in het Engels is het 'mind' dus dat kan beiden zijn) Maar dan heeft de Bijbel geen invloed meer op ons leven.
Bovendien is het niet altijd prettig om je maar door commentaren te laten leiden. Allereerst zijn die geschreven door emnsen, en dus niet onfeilbaar, maar ook kan dat het Bijbellezen/Bijbelstudie erg statisch maken, als je begrijpt wat ik bedoel.
Ik snap wat je bdoeld met pinksterachtige toestanden in de GG, enzo, maar toch, zijn we zo bang om door de Geest geleidt te worden dat we maar de andere kant opgaan, en aannemen dat wat Calvijn/Matthew Henry etc zeggen zonder meer waar is?
Wat anders is het als je jou ideen gaat verkondigen, denk ik, dan is het zaak om wat nauwkeuriger te kijken, omdat je 'volgelingen' kunt hebben/krijgen.

Snap je een beetje wat ik bedoel? Ik merk het af en toe op het forum dat mensen het bar interessant vinden om een eindeloze discussie aan te gaan, maar het is dan zo koud en kil, omdat er niks persoonlijks in ligt. Zoals jij het al noemde: het is een brief van de Bruidegom, nagelaten aan Zijn Kerk. Zouden we dan niet wat enthousiaster moeten zijn, en wat minder lopen hakketakken over een klein woordje etc? En als we Hem kennen, ewten we dan niet wt Zijn boodschap voor ons is?

Of ben ik nou wazig bezig, en klinkt dit wel heel erg reformatisch op Pinkstergrondslag?

[Gerrie]

Oorspronkelijk gepost door theoloog
Maar zoals voor alles geldt: BID en WERK.
Trek deze twee niet uit elkaar want dan krijg je een raar soort christendom. Dan krijgt calvinisme opeens pinkstertrekjes. En daar ben ik benauwd voor. Dan wordt de beleving op een gegeven moment maatstaf voor de uitleg van de Schrift.

Hierin ben ik het eens met de theoloog.

Maar er is een dilemna.
De één zegt: bestudeer de bijbel en legt de nadruk op het verstand.
De ander zegt: de bijbel is te begrijpen door een kind. Biddend de bijbel lezen is genoeg.

Daarom vraag ik aan England:
Waarom ga je nog naar de kerk, als je ook thuis de bijbel kunt lezen.

De methode van theoloog lijkt ook vrij koud, hoewel hij dat volgens mij niet bedoelt.

Nu een vraag aan theoloog:
Waarom studeer je zoveel? Je wordt dan eerder een schriftgeleerde dan dat je leert begrjpen als een kind.

Verder kan ik nog steeds niet goed beoordelen of een predikant inlegkunde gebruikt of niet.

[england]

Je gaat naar de ker om Gods Woord te horen. Daarom is het belangrijk naar welke kerk je gaat. Het is immers belangrijk dat een predikant de Bijbel biddend betsudeerd heeft, en dta hij Gods Boodschap brengt, die hem op het hart gebonden is.

daarom zei ik al tegen Theoloog dat het wat anders is als je jou visie naar mensen moet brengen, het is dan belangrijk goed onderlegd te zijn. Maar gebeurd dat alleen door het lezen van alle mogelijke commentaren, of door een biddend op zien naar de Geest der Waarheid?

Als de predikant niet uit, door en tot Christus leeft zal de preek ook kil en zakelijk zijn, of misschien juist wel heel mooi en boeiend, maar het zal de kracht van de Geest missen. Toch?

Het is belangrijk dat mensen thuis de Bijbel lezen, bestuderen. Maar toch moten we de samenkomsten met andere gelovigen niet nalaten, en moet er een biddend opzien en verlangen zijn om God te horen tijdens de dienst.