Genade door recht

[Posthoorn]

Wat kenmerkend is voor de leer van de zg vierschaarbeleving vind je pertinent niet zo bij ds. Paauwe. Ook stelt hij in de beleving niet de vergeving centraal, maar het aannemen van Christus (waar de vergeving uit voortvloeit). Dat zou jij dan ook moeten weten. Ik vind dus toch dat je karikaturen over ds. Paauwe bevestigt.

Ik denk dat jij van een karikatuur van de vierschaarbeleving uitgaat. Zo zie ik deze niet. En daarom kan ik dat heel goed overeenbrengen met wat ds. Paauwe leert. En waar ik het ook mee eens ben.

[Posthoorn]

Ik zie nog weinig bijbelse voorbeelden waaruit A, B1 of B2 blijken?

Lydia, Handelingen 16:14: 'En een zekere vrouw met name Lydia, een purperverkoopster, van de stad Thyatíra, die God diende, hoorde ons; 35welker hart de Heere heeft geopend, dat zij acht nam op hetgeen van Paulus gesproken werd.'

Met kanttekening 35: 'Namelijk door de kracht Zijns Heiligen Geestes haar verstand verlichtende en haar wil neigende tot gehoorzaamheid des geloofs.

Eens met de uitleg van de kanttekeningen. Want dat is de uitkomst van Schrift met Schrift vergelijken. Maar de zogenaamde bewuste rechtvaardigmaking in het geweten of de nadere weldaad van de bewustwording dat je gerechtvaardigd bent een tijd nadat je geloofd hebt vind ik niet in deze tekst terug. Zelfs niet dat Christus aan Gods recht heeft voldaan. Het staat er gewoonweg allemaal niet.

Er worden in dit topic meer dominees aangehaald dan bijbelse voorbeelden helaas.

Tot geloof komen ís de rechtvaardigmaking. Dat kun je in de brieven van Paulus lezen.

[Herman]

Wat kenmerkend is voor de leer van de zg vierschaarbeleving vind je pertinent niet zo bij ds. Paauwe. Ook stelt hij in de beleving niet de vergeving centraal, maar het aannemen van Christus (waar de vergeving uit voortvloeit). Dat zou jij dan ook moeten weten. Ik vind dus toch dat je karikaturen over ds. Paauwe bevestigt.

Ik denk dat jij van een karikatuur van de vierschaarbeleving uitgaat. Zo zie ik deze niet. En daarom kan ik dat heel goed overeenbrengen met wat ds. Paauwe leert. En waar ik het ook mee eens ben.

De vierschaarbeleving is (in mijn bescheiden opinie) al een specifieke invulling (of karikatuur) van de rechtvaardiging door het geloof.

[J.C. Philpot]

A) Er is genade door recht: de Heere Christus heeft voldaan aan het recht van van God de Vader, het zaligmakende geloof in Jezus Christus, ingestort bij de wedergeboorte geeft dat er voor de mens genade door recht is verkregen en dat ook als zodanig mag en zal geloven.

B) Genade door recht: De mens die de Heere zalig maakt heeft een persoonlijke ervaring/beleving dat de Heere hem/haar vrijspreekt van schuld. Met hierin een tweetal richtingen:
1) Deze beleving valt niet ieder gezaligde te beurt, maar is een nadere weldaad van de Heere God. Ook zonder deze ervaring kan met zalig zijn en worden, maar komt in de prediking wel vaak naar voren om ‘gekend te worden’; In die zin is het dan ook een nadere weldaad die kan/moet volgen op A.
2) Pas na deze beleving is een mens gerechtvaardigd en zalig (deze optie kom ik weinig tegen en heb daar ook geen linkje naar)

Ik kies denk ik voor een hybride-variant tussen A en B2.

Allereerst staat vast dat de Heere Christus heeft voldaan aan het recht van van God de Vader. Daar hoeft en kan niets van de mens bij. Deze gerechtigheid wordt door het geloof toegerekend, en is als zodanig niet een speciale ervaring. Vanuit de vereniging met Christus, zijn ook de weldaden (zoals de rechtvaardiging) geschonken aan de christen.

Maar als ik de omschrijving van A lees, dan lijkt het de kant opgaan van een soort onbewust geloof, dat door de wedergeboorte ingestort is. En vervolgens mag je geloven dat dat zo is.

Maar het ware geloof is geen onbewuste zaak. Er worden echt zaken doorleefd, namelijk zonde en genade, veroordeling en vrijspraak. Adam niet geleerd, Christus niet begeerd (en dat bedoel ik niet als beperkende voorwaarde). En niet als een visionaire of mystieke ervaring, maar als geloofservaring door Woord en Geest gewerkt. In die zien zou ik een beetje van B2 geïncorporeerd zien worden in A.

[Cyrillus]

A) Er is genade door recht: de Heere Christus heeft voldaan aan het recht van van God de Vader, het zaligmakende geloof in Jezus Christus, ingestort bij de wedergeboorte geeft dat er voor de mens genade door recht is verkregen en dat ook als zodanig mag en zal geloven.

B) Genade door recht: De mens die de Heere zalig maakt heeft een persoonlijke ervaring/beleving dat de Heere hem/haar vrijspreekt van schuld. Met hierin een tweetal richtingen:
1) Deze beleving valt niet ieder gezaligde te beurt, maar is een nadere weldaad van de Heere God. Ook zonder deze ervaring kan met zalig zijn en worden, maar komt in de prediking wel vaak naar voren om ‘gekend te worden’; In die zin is het dan ook een nadere weldaad die kan/moet volgen op A.
2) Pas na deze beleving is een mens gerechtvaardigd en zalig (deze optie kom ik weinig tegen en heb daar ook geen linkje naar)

Ik kies denk ik voor een hybride-variant tussen A en B2.

Allereerst staat vast dat de Heere Christus heeft voldaan aan het recht van van God de Vader. Daar hoeft en kan niets van de mens bij. Deze gerechtigheid wordt door het geloof toegerekend, en is als zodanig niet een speciale ervaring. Vanuit de vereniging met Christus, zijn ook de weldaden (zoals de rechtvaardiging) geschonken aan de christen.

Maar als ik de omschrijving van A lees, dan lijkt het de kant opgaan van een soort onbewust geloof, dat door de wedergeboorte ingestort is. En vervolgens mag je geloven dat dat zo is.

Maar het ware geloof is geen onbewuste zaak. Er worden echt zaken doorleefd, namelijk zonde en genade, veroordeling en vrijspraak. Adam niet geleerd, Christus niet begeerd (en dat bedoel ik niet als beperkende voorwaarde). En niet als een visionaire of mystieke ervaring, maar als geloofservaring door Woord en Geest gewerkt. In die zien zou ik een beetje van B2 geïncorporeerd zien worden in A.

B2 stelt de beleving als voorwaarde en legt dus een conditie bij de mens. B1 gaat niet zover, maar ook hier streeft de mens naar die speciale godsontmoeting (uiteraard wordt dan gezegd door God gegeven) en dit streven is eerder een teken van ongeloof dan van geloof. Werkelijke beleving komt voort uit het geloof als de natuurlijke vrucht van de beproeving van het geloof. En dan hebben we al die wonderlijke mystieke belevingen helemaal niet nodig. Het is moeilijk, wonderlijk en verheven doen over hele normale dingen.

[Posthoorn]

De vierschaarbeleving is (in mijn bescheiden opinie) al een specifieke invulling (of karikatuur) van de rechtvaardiging door het geloof.

Ten diepste niet. Het gaat erom dat je in Christus een verzoend God ontmoet. Alleen, dit vindt niet per se in een soort visionaire beleving plaats, al moet je bedenken dat ook dit maar een manier is om het wonder te omschrijven. De rechtvaardigmaking kan ook minder duidelijk en gepaard met minder zekerheid plaatsvinden. Als iemand voor wie dit laatste geldt, denkt dat hij dus nog niet gerechtvaardigd is, ontstaat er verwarring.

[-DIA-]

Misschien denken we dat dit off topic is? Het heeft zeker duidelijke raakvlakken met hetgeen hierboven is opgemerkt, waaruit mijns inziens meer persoonlijke (subjectieve) gedachten naar voren komen. Misschien is het dan ook goed eens te lezen wat wijlen ds. Den Hengst schreef over de o.a. de rechtvaardigmaking, in De Saambinder van 10 juli 1924.

Een drietal vragen liggen voor ons ter beantwoording.
Eerste vraag: Hoe is het verband tussen de rechtvaardiging in het Hof des Hemels en de inplanting van den wortel des geloofs: wat is voorafgaand en wat is volgend?
Antw.: Blijkbaar onderschrijft u, dat de rechtvaardiging des zondaars niet in hem geschiedt, maar buiten hem in de vierschaar Gods. Ook beseft u, dat de weldaad der rechtvaardiging verband houdt met het oprecht of waarachtig geloof, welks wezen ons beschreven wordt in Zondag 7 van den Heidelberger Catechismus. Zó althans menen we uw uitdrukking te mogen opvatten, in de veronderstelling dat u niet bedoelt af te wijken van de oude, door de Hervormers gepredikte, gereformeerde leer.
Maar nu is uw vraag: wat gaat voorop, de rechtvaardiging óf het geloof?
Het antwoord, dat in den Catechismus gegeven wordt, kan u niet onbekend zijn, waar deze in Zondag 23 de rechtvaardiging betitelt als een bate, dat is voordeel, winst of vruchtgevolg van het oprechte geloof. Immers, ook de H. Schrift zet het geloof kennelijk voorop. Slechts op enkele uitspraken vestigen wij hier de aandacht. De apostel Paulus schrijft in Romeinen 4:5 „doch degene die niet werkt, maar gelooft in Hem, die den goddeloze rechtvaardigt, wordt zijn geloof gerekend tot rechtvaardigheid, " In Romeinen 10 : 4 „want het einde der wet is Christus, tot rechtvaardigheid een iegelijk die gelooft" (of zoals Luther het vertaalt: wie in Hem gelooft, die is rechtvaardig." En in Galaten 2:16 „wetende dat de mens niet gerechtvaardigd wordt uit de werken der wet, maar door het geloof in Jezus Christus, zo hebben wij ook in Christus Jezus geloofd, opdat wij zouden gerechtvaardigd worden uit het geloof in Christus..."
Op nog veel andere plaatsen leert Gods eigen Woord, dat (ik zeg niet: een zekere „ingeplante wortel des geloofs," maar het geloven met het hart voorafgaat aan des zondaars rechtvaardiging (Romeinen. 10:10). Doch de weinige teksten die we aanhaalden, spreken duidelijk genoeg.
Tweede vraag: Wordt de toegerekende rechtvaardiging daarna in de ziel niet uitgewerkt?
Wanneer des vragers bedoeling deze is: Wordt de rechtvaardiging, wordt dat genadige hemelvonnis, hetwelk in één moment, in een ondeelbaar ogenblik in het Godsgemoed geveld wordt en gegrond is op de toerekening van des Middelaars Borggerechtigheid - ook aan de doemwaardige maar in Jezus gelovende zondaar meegedeeld en bekend gemaakt, dan moet het antwoord ten volle bevestigend luiden.
Die bekendmaking behoort tot de bediening des Heiligen Geestes.
Het is de Geest des Vaders en des Zoons, die het Woord van God in profeten, apostelen en evangelisten heeft ingegeven en te boek doen stellen. En in dat Woord heeft de H. Geest de Godsgedachten geopenbaard, heeft Hij ook gepubliceerd en (bij wijze van spreken) ter lezing aangeslagen het genadige hemelvonnis dat in het harte Gods gestreken is over wie waarlijk in de Heere geloven.
Bestaat de rechtvaardiging niet in een vrijspraak van schuld en straf en een rechte toekenning op het eeuwige leven? Welnu, in Johannes 3:18 wordt het afgekondigd, dat wie in Gods eengeboren Zoon gelooft niet wordt veroordeeld, en, in vers 16, dat een iegelijk die in Hem gelooft het eeuwige leven heeft. En in Johannes 5:24 lezen wij de met ede bezworen uitspraak van de trouwe en waarachtige Getuige: Voorwaar, voorwaar zeg Ik u, die mijn woord hoort en gelooft Hem die mij gezonden heeft, die heeft het eeuwige leven, en komt niet in de verdoemenis, maar is uit den dood overgegaan in het leven."
Er heeft echter nog een nadere applicatie of toepassing van de rechtvaardiging plaats in het bewustzijn van den gelovige. Zovelen Christus aangenomen hebben, dien heeft Hij macht (d. i. recht en bevoegdheid) gegeven kinderen Gods te worden (Johannes 1:12). Het geloof in de Heere Jezus Christus heeft niet alleen rechtvaardiging in het Hof des hemels ten gevolge, maar ook in verband hiermee de aanneming tot kinderen (zie Galaten 3 : 26). Nu schrijft de apostel in Galaten 4:16 „overmits gij kinderen zijt, zo heeft God den Geest Zijns Zoons uitgezonden in uwe harten, die roept: Abba, Vader!" Van die Geest der aanneming tot kinderen schrijft hij in Romeinen 8 : 16 „die Geest getuigt met onzen geest dat wij kinderen Gods zijn"; een getuigenis dat niet op zichzelf staat, los van het Woord, maar dat bestaat in het ratificeren of bekrachtigen, in de vernieuwde conscience van de gelovenden, van de uitspraken van het Goddelijke Woord, ook wat betreft de rechtvaardiging van wie met het hart in Jezus gelooft. De Geest is het, die getuigt, dat de Geest (die in het Woord spreekt) de waarheid is (1 Johannes 5:6).
Derde vraag: Geschiedt de rechtvaardiging niet door toerekening van Christus' priesterambt, en de rechtvaardigmaking of heiligmaking door Zijn koninklijk ambt en Zijn Geest?
In deze vraag heerst geen kleine begripsverwarring! We willen trachten de zaken zo kort mogelijk uiteen te zetten.
a. Waarin bestaat het priesterambt van Christus? Is het niet: in Zijn offeren toen Hij op aarde was en in Zijn voortdurend voorbidden en zegenen in den hemel? We lezen echter nergens in Gods Woord, dat de toerekening van Christus priesterambt de rechtsgrond is van des zondaars rechtvaardiging, maar de constante leer der H. Schrift is deze, dat de verdiensten van de Middelaar, Zijn opgebrachte Borggerechtigheid, Zijn heilig leven, lijden en sterven den doemwaardige maar in Christus gelovende zondaar door de Rechter van hemel en aarde wordt toegerekend te zijner rechtvaardigmaking; en het zal goed zijn bij deze Bijbelse leer te blijven niet alleen, maar ook ze Schriftmatig uit te drukken.
b. Het heeft geen Bijbelse grond onderscheid te maken tussen rechtvaardiging en rechtvaardigmaking. Hier is slechts woordverschil, maar geen zaakverschil. Het valt niet moeilijk dit te bewijzen. Gij weet, dat het O. T. in het Hebreeuws en het N. T. in het Grieks geschreven is. Welnu, in het O. T. wordt hetzelfde woord door onze Overzetters de ene maal door „rechtvaardigmaken" weergegeven (b.v. Jesaja 53:11 „door Zijne kennis zal Mijn Knecht de Rechtvaardige velen rechtvaardigmaken") en een andermaal door „rechtvaardigen" vertaald (b.v. Jesaja 50:8 „Hij is nabij, die mij rechtvaardigt"), Hetzelfde geschiedt in het Nieuwe Testament. Eén en hetzelfde woord wordt nu eens door „rechtvaardigmaken" en dan weer door „rechtvaardigen" in onze taal overgezet. Voorbeelden hiervan hebt u in Romeinen 8:33 „God is het die rechtvaardig maakt", en in Romeinen 4:5 waar gezegd wordt dat God het is „die den goddeloze rechtvaardigt". In onze talen beluisteren we in die twee woorden dus wel een klankverschil, maar blijkens den grondtekst mag hier aan geen verschil van betekenis gedacht worden rechtvaardigmaking en rechtvaardiging duiden precies dezelfde weldaad aan.
c. Het is ten enenmale ontoelaatbaar om te spreken van „de rechtvaardigmaking of heiligmaking" zoals in bovenstaande vraag geschiedt. Daaraan toch ligt de gedachte ten grondslag, dat rechtvaardigmaking hetzelfde zou zijn als heiligmaking. Reeds het feit, dat de rechtvaardiging een richterlijke daad van de Vaders is, buiten de mens, maar de heiligmaking een bovennatuurlijk werk van de H. Geest, in de mens - stempelt deze mening tot een dwaling.
d. Dat de heiligmaking door Christus’ Geest tot stand komt, staat wel vast, maar dat zij „door het koninklijk ambt van Christus" wordt uitgewerkt, lijkt mij minder juist. Zeker, Christus is Koning, die Zijn onderdanen wetten geeft, hen beschermt en regeert. Dit is een uitwendige betrekking, een wettelijk verband. Maar Christus is ook Hoofd van Zijn mystiek (verborgen) lichaam. En als Hoofd de volheid van de Geest ontvangen hebbende van de Vader, doet Hij die van Hem uitgaande Geest woning maken in Zijn waarachtige leden, om hen te heiligen. Dit vloeit dus voort uit een andere, uit de organische betrekking, waarin het Hoofd tot Zijn lichaam en de leden van dat lichaam staat.

[Posthoorn]

B2 stelt de beleving als voorwaarde en legt dus een conditie bij de mens. B1 gaat niet zover, maar ook hier streeft de mens naar die speciale godsontmoeting (uiteraard wordt dan gezegd door God gegeven) en dit streven is eerder een teken van ongeloof dan van geloof. Werkelijke beleving komt voort uit het geloof als de natuurlijke vrucht van de beproeving van het geloof. En dan hebben we al die wonderlijke mystieke belevingen helemaal niet nodig. Het is moeilijk, wonderlijk en verheven doen over hele normale dingen.

En jij past prima in de GKV, zo te lezen.

[Cyrillus]

B2 stelt de beleving als voorwaarde en legt dus een conditie bij de mens. B1 gaat niet zover, maar ook hier streeft de mens naar die speciale godsontmoeting (uiteraard wordt dan gezegd door God gegeven) en dit streven is eerder een teken van ongeloof dan van geloof. Werkelijke beleving komt voort uit het geloof als de natuurlijke vrucht van de beproeving van het geloof. En dan hebben we al die wonderlijke mystieke belevingen helemaal niet nodig. Het is moeilijk, wonderlijk en verheven doen over hele normale dingen.

En jij past prima in de GKV, zo te lezen.

Ik zeg gewoon dat een christen vanuit de natuurlijke omgang als kind met zijn Vader Gods weldaden ontvangt. Dat heet met beide benen op de grond blijven staan. Dat is het oog naar boven slaan en rustig vertrouwen op wat God in Zijn Woord zegt.

[Thea]

Ik vond onderstaande preek heel duidelijk en evenwichtig over dit onderwerp.

https://www.prekenweb.nl/m/Preek/Open/17439

[Thea]

Wat me vooral aansprak in bovenstaande preek is, dat de dominee zegt dat de rechtvaardigmaking buiten ons geschiedt en de heiligmaking in ons. Dat lijkt me een hele klassieke gedachte. Het geloof krijgt zijn 'ontwikkeling ' door de werking van de Heilige Geest.

[Posthoorn]

Wat me vooral aansprak in bovenstaande preek is, dat de dominee zegt dat de rechtvaardigmaking buiten ons geschiedt en de heiligmaking in ons. Dat lijkt me een hele klassieke gedachte. Het geloof krijgt zijn 'ontwikkeling ' door de werking van de Heilige Geest.

De rechtvaardigmaking moet ook plaatsvinden in ons geweten. En dat is wat anders dan de heiligmaking.

[Thea]

Ja, dat zegt hij ook in die preek. Heb het niet helemaal helder meer hoe hij het zegt. Maar lees de preek. Ik vond het heel helder.

[HersteldHervormd]

B1 blijft denk het meest dicht bij de Schrift, en inderdaad dan als aanvulling op A.
Het recht van God ervaren is naar mijn weten de vierschaarbeleving. Dat is iets anders dan dat de mens gaat bedelen om genade. Echter is een mens hoogmoedig en trots. Hij kan nog altijd iets goeds tevoorschijn voor het aangezicht van Christus. De Heere God breekt dat echter af, omdat hij moet gaan zien dat hij slechter is dan wie dan ook. Een mens kan zichzelf niet meer redden. Niet door werken, óók niet door het geloven. Zo diep in de kuil wordt hij opgenomen door Christus zelf en ingeënt in de ware Wijnstok, de nieuwe Adam.

[Cyrillus]

B1 blijft denk het meest dicht bij de Schrift, en inderdaad dan als aanvulling op A.
Het recht van God ervaren is naar mijn weten de vierschaarbeleving. Dat is iets anders dan dat de mens gaat bedelen om genade. Echter is een mens hoogmoedig en trots. Hij kan nog altijd iets goeds tevoorschijn voor het aangezicht van Christus. De Heere God breekt dat echter af, omdat hij moet gaan zien dat hij slechter is dan wie dan ook. Een mens kan zichzelf niet meer redden. Niet door werken, óók niet door het geloven. Zo diep in de kuil wordt hij opgenomen door Christus zelf en ingeënt in de ware Wijnstok, de nieuwe Adam.

Waar staat in de Bijbel dat je je slechter moet voelen dan wie ook?