Organisten in de eredienst,en de muziek die zij mogen spelen

rekcor
Berichten: 1981
Lid geworden op: 15 aug 2005, 11:25

Bericht door rekcor »

Hendrikus schreef:Maar bij de Lutheranen krijgt de muziek zelfs zoveel ruimte dat je moeilijk meer van dienstbare muziek kunt spreken: muziek lijkt daar soms nog belangrijker dan de preek.
Bij de Lutheranen die ik ken, leer je waarschijnlijk meer over God van de muziek dan de preek. Maar goed, die zijn ook erg vrijzinnig.
accoord
Berichten: 180
Lid geworden op: 07 jun 2007, 23:12
Locatie: Verweggistan

Bericht door accoord »

Moet een organist trouwen de gemeente zang flink 'trekken'? Of gewoon het zelfde tempoo aanhouden?
Gebruikersavatar
jvdg
Berichten: 12063
Lid geworden op: 12 okt 2006, 14:07

Bericht door jvdg »

accoord schreef:Moet een organist trouwen de gemeente zang flink 'trekken'? Of gewoon het zelfde tempoo aanhouden?
De organist leidt, en trekt dus de feesthoudende menigte.

Als gevolmachtigde van de kerkenraad (en dus de gemeente) is dat zijn taak.
accoord
Berichten: 180
Lid geworden op: 07 jun 2007, 23:12
Locatie: Verweggistan

Bericht door accoord »

jvdg schreef:
accoord schreef:Moet een organist trouwen de gemeente zang flink 'trekken'? Of gewoon het zelfde tempoo aanhouden?
De organist leidt, en trekt dus de feesthoudende menigte.

Als gevolmachtigde van de kerkenraad (en dus de gemeente) is dat zijn taak.
Dus goed de gang erin houden?
Gebruikersavatar
jvdg
Berichten: 12063
Lid geworden op: 12 okt 2006, 14:07

Bericht door jvdg »

accoord schreef:
jvdg schreef:
accoord schreef:Moet een organist trouwen de gemeente zang flink 'trekken'? Of gewoon het zelfde tempoo aanhouden?
De organist leidt, en trekt dus de feesthoudende menigte.

Als gevolmachtigde van de kerkenraad (en dus de gemeente) is dat zijn taak.
Dus goed de gang erin houden?
Ja, o.b.v. zijn lastbrief.
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 17049
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Bericht door Hendrikus »

jvdg schreef:
accoord schreef:Moet een organist trouwen de gemeente zang flink 'trekken'? Of gewoon het zelfde tempoo aanhouden?
De organist leidt, en trekt dus de feesthoudende menigte.

Als gevolmachtigde van de kerkenraad (en dus de gemeente) is dat zijn taak.
Ja en nee.
In principe heb je gelijk, de organist is door de kerkenraad aangesteld om leiding te geven aan de gemeentezang. Alleen: trekken heeft geen zin. De gemeente zingt heus niet sneller omdat meneer de organist een ander tempo in gedachten heeft. Ieder die zich wel eens geërgerd heeft aan een langzaam tempo en als gemeentelid sneller wilde gaan zingen, weet wat ik bedoel: je kunt wel vooruit zingen, maar per saldo zing je in hetzelfde tempo als de rest van de gemeente, alleen een tikkeltje éérder. Zo is het met trekkende organisten ook: ze spelen (om welke reden dan ook) een beetje vóór de gemeente aan, maar welbeschouwd even snel...

Wat ik nog veel beroerder vind (het gebeurt gelukkig niet zo vaak), zijn organisten die de gemeente willen afremmen, en die dus áchter de gemeente aan gaan spelen. [Is dat trekken of duwen, trouwens?]

Maar het allerberoerdst vind ik die organisten die het ene moment vóór liggen en het volgende moment weer achteraan komen. Dat is meestal een teken dat ze drukker zijn met andere dingen (registers open en dicht doen, bijvoorbeeld) dan met de gemeentezang...
wim
Berichten: 3776
Lid geworden op: 30 okt 2002, 11:40

Bericht door wim »

Hendrikus schreef: Wat ik nog veel beroerder vind (het gebeurt gelukkig niet zo vaak), zijn organisten die de gemeente willen afremmen, en die dus áchter de gemeente aan gaan spelen. [Is dat trekken of duwen, trouwens?]
Dat noemen wij 'ter plaatse' trekken. Het vooruit spelen: jagen.
Maar het effect is het zelfde.

Ik ga het vooruit zingen ook maar opgeven. Het helpt inderdaad niet. :mrgreen:
Gebruikersavatar
Christiaan
Berichten: 2057
Lid geworden op: 01 sep 2006, 10:03
Locatie: Zeeland

Bericht door Christiaan »

Zullen we maar weer zo gaan zingen als in de 19de eeuw? :wink:
Bij het lezen van de bijbel zijn twee fouten mogelijk: men neemt alles letterlijk of met vergeestelijkt alles (Blaise Pascal)

Wij zijn bedelaars, dat is waar. (Dr. Maarten Luther)
wim
Berichten: 3776
Lid geworden op: 30 okt 2002, 11:40

Bericht door wim »

Christiaan schreef:Zullen we maar weer zo gaan zingen als in de 19de eeuw? :wink:
Help me even herinneren hoe ze toen zongen. Ik ben het vergeten.
Gebruikersavatar
Christiaan
Berichten: 2057
Lid geworden op: 01 sep 2006, 10:03
Locatie: Zeeland

Bericht door Christiaan »

wim schreef:
Christiaan schreef:Zullen we maar weer zo gaan zingen als in de 19de eeuw? :wink:
Help me even herinneren hoe ze toen zongen. Ik ben het vergeten.
Eind 18de eeuw, begin 19de eeuw zong men
Erg langzaam en luid, en de organist speelde met veel versierde noten en tussenspelen na elke regel. :roll:
Bij het lezen van de bijbel zijn twee fouten mogelijk: men neemt alles letterlijk of met vergeestelijkt alles (Blaise Pascal)

Wij zijn bedelaars, dat is waar. (Dr. Maarten Luther)
wim
Berichten: 3776
Lid geworden op: 30 okt 2002, 11:40

Bericht door wim »

Christiaan schreef:
wim schreef:
Christiaan schreef:Zullen we maar weer zo gaan zingen als in de 19de eeuw? :wink:
Help me even herinneren hoe ze toen zongen. Ik ben het vergeten.
Eind 18de eeuw, begin 19de eeuw zong men
Erg langzaam en luid, en de organist speelde met veel versierde noten en tussenspelen na elke regel. :roll:
Erg langzaam = 60 MM?
Tussenspelen zoals in Worp?

Maar om op je vraag terug te komen: nee, zo gaan we niet meer zingen.
Gebruikersavatar
Christiaan
Berichten: 2057
Lid geworden op: 01 sep 2006, 10:03
Locatie: Zeeland

Bericht door Christiaan »

wim schreef:
Christiaan schreef:
wim schreef:
Christiaan schreef:Zullen we maar weer zo gaan zingen als in de 19de eeuw? :wink:
Help me even herinneren hoe ze toen zongen. Ik ben het vergeten.
Eind 18de eeuw, begin 19de eeuw zong men
Erg langzaam en luid, en de organist speelde met veel versierde noten en tussenspelen na elke regel. :roll:
Erg langzaam = 60 MM?
Tussenspelen zoals in Worp?

Maar om op je vraag terug te komen: nee, zo gaan we niet meer zingen.
Beste Wim, over hoe langzaam kan onze muzikale vriend, heer Hendrikus vast meer vertellen.
Johannes Worp is later, die tussenspelen werden doorgaans geimproviseerd en waren vast langer dan bij Worp.
Bij het lezen van de bijbel zijn twee fouten mogelijk: men neemt alles letterlijk of met vergeestelijkt alles (Blaise Pascal)

Wij zijn bedelaars, dat is waar. (Dr. Maarten Luther)
Rens
Berichten: 9673
Lid geworden op: 24 mar 2007, 21:22

Bericht door Rens »

Christiaan schreef:
Eind 18de eeuw, begin 19de eeuw zong men
Erg langzaam en luid, en de organist speelde met veel versierde noten en tussenspelen na elke regel. :roll:
dus tussen de gezongen regels door kon je op je gemak ff een kop koffie gaan drinken?

zo werd/wordt(?) ook gezongen in de evangelistaiepost van de HHK in Zaltbommel..........tussen de regels in kon je op je gemak naar huis om koffie te gaan drinken, en dan teruggaan om de volgende regel te zingen etc.........

kortom....grúwelijk langzaam............zó heb ik het nooit éérder en daarna ook nooit meer gehoord............
Moderatorbericht:
Rens is overleden op 27 april 2010
http://www.refoforum.nl/forum/viewtopic ... 0&start=60
Gebruikersavatar
Marnix
Berichten: 13464
Lid geworden op: 21 jul 2005, 13:18
Locatie: Hilversum

Bericht door Marnix »

Ik vind versierselen helemaal niet verkeerd. Het maakt het wat mij betreft niet moeilijker zingen, de meeste wijzen zijn toch overbekend.

Ik vind het wle mooi, hou wel van die stijl... maar dan niet superlangzaam zingen erbij :)
Do not waste time bothering whether you ‘love’ your neighbor; act as if you did. As soon as we do this we find one of the great secrets. When you are behaving as if you loved someone, you will presently come to love him."
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 17049
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Bericht door Hendrikus »

Christiaan schreef:
wim schreef:
Christiaan schreef:Zullen we maar weer zo gaan zingen als in de 19de eeuw? :wink:
Help me even herinneren hoe ze toen zongen. Ik ben het vergeten.
Eind 18de eeuw, begin 19de eeuw zong men
Erg langzaam en luid, en de organist speelde met veel versierde noten en tussenspelen na elke regel. :roll:
Wie meer wil weten over de gemeentezang in vroeger eeuwen, moet de dissertatie van dr. Jan Luth "Daer wert om 't seerste uytgekreten" (1986) maar eens lezen. Daarin wordt de geschiedenis van de Nederlandse gemeentezang in de periode 1550-1852 beschreven. Luth heeft beschrijvingen gevonden waar men 11 tot 12 minuten over één vers deed! Een andere bron heeft het over twee verzen in 10 minuten: da's nog langzaam!

Na elke regel speelde de organist een tussenspel. In de 18e eeuw waren dat één of tweestemmige dingetjes, behoorlijk virtuoos, zacht gespeeld. Ondertussen kon de gemeente weer wat op adem komen en kon de voorzanger de tekst van de volgende regel voorlezen - want veel mensen konden immers niet lezen!

In de 19e eeuw werden die tussenspelen korter en rustiger, meestal ook vierstemmig. In oude drukken van het bekende koraalboek van Worp (1863) zie je die tussenspelen nog staan, in klein gedrukte nootjes.

In het kader van de radioserie "De Orgelmaker Petrus van Oeckelen" zijn in 1993 opnamen gemaakt waarin de achttiende- en negentiende-eeuwse gemeentezang werd gereconstrueerd. In de 4cd-set die later uit genoemde radioserie is ontstaan, is een hele cd gewijd aan die gemeentezangopnamen. Heel apart! Toch klinkt het waarschijnlijk nog veel te netjes en te ordelijk. De beschrijvingen van de gemeentezang uit vroeger eeuwen laten zien dat het een ontzettende chaos is geweest. Huygens (1641) zegt: De Toonen luyden dwars onder een, als gevogelte van verscheiden becken. De maten strijden, als Putemmers, d’een dalende soo veel d’ander rijst. Daer wert on ‘t seerste uytgekreten, als of ‘t een sake van overstemminge waere.
Plaats reactie