Kritiek op de HSV inhoudelijk gewogen

[Herman]

Het is toch inmiddels wel duidelijk dat vooral jongeren heden ten dage de SV erg moeilijk te begrijpen vinden (en niet alleen de jongeren). Het is toch een zegen dat de HSV ertoe leidt dat die groep (en toekomstige generaties) de Bijbel weer vaker openslaat en de inhoud begrijpelijker verstaat? En echt, diegenen diepen de verschillen van de vertaling van bijvoorbeeld "aangezicht" in de SV en HSV niet uit, dat is voor hen geen enkele issue.

We hebben geen begripsleer maar een geloofsleer. Niet een taal die te begrijpen valt. God heeft de Statenvertaling gegeven en de mens heeft meerdere vertalingen gemaakt. Dan is het nog maar de vraag of God er in mee komt..

Dit krijg je ervan als je de leer niet verstandelijk kent. Maar in de wedergeboorte wordt het verstand verlicht, het hart vernieuwd en de wil omgebogen. De mens bestaat dus ook gewoon uit verstand, hart en wil en alle aspecten moeten dus in de bekering aan de orde komen.

[J.C. Philpot]

Het is toch inmiddels wel duidelijk dat vooral jongeren heden ten dage de SV erg moeilijk te begrijpen vinden (en niet alleen de jongeren). Het is toch een zegen dat de HSV ertoe leidt dat die groep (en toekomstige generaties) de Bijbel weer vaker openslaat en de inhoud begrijpelijker verstaat? En echt, diegenen diepen de verschillen van de vertaling van bijvoorbeeld "aangezicht" in de SV en HSV niet uit, dat is voor hen geen enkele issue.

We hebben geen begripsleer maar een geloofsleer. Niet een taal die te begrijpen valt. God heeft de Statenvertaling gegeven en de mens heeft meerdere vertalingen gemaakt. Dan is het nog maar de vraag of God er in mee komt..

Dit krijg je ervan als je de leer niet verstandelijk kent. Maar in de wedergeboorte wordt het verstand verlicht, het hart vernieuwd en de wil omgebogen. De mens bestaat dus ook gewoon uit verstand, hart en wil en alle aspecten moeten dus in de bekering aan de orde komen.

Helemaal mee eens. Anders kom je in een soort neo-gnostiek terecht.

En gij zult den Heere, uw God, liefhebben uit geheel uw hart, en uit geheel uw ziel, en uit geheel uw verstand, en uit geheel uw kracht.

[Lilian1975]

Waarom of wie bepaalt dat de vertaalkeuzes of manier van vertalen (dus geen doelvertaling)die de sv ers hebben gemaakt de enige niet veranderbare juiste keuze is?


En die vertaling v bijbelse begrippen en de wijze waarop dat toen gedaan is, is gedaan met gebruik van het taalkleed van toen. En heel lang is dat ook ons taalkleed geweest. En kon je het met een beetje inspanning toch aanvoelen. Het is ook bekend dat de statenvertaling ook invloed heeft gehad op onze taal. Dus het begrip was er veel meer

Maar als dat taalkleed, en de laatste jaren dus steeds sneller wisselt? Hoe moet je daar dan mee omgaan? Alleen masr zeggen jullie doen niet genoeg je best om het te begrijpen. Ik vind dat echt lastig. Maar misschien kan daar iemand anders wat over zeggen?

Verder zou het me ook interessant lijken als er eens een onderzoekje werd gedaan. Waarin jongeren en ouderen verdeeld in opleidingsniveau , leeftijdscategorieën de betekenissen moeten geven van die vaststaande bijbelse uitdrukkingen. Die bij ieder bekend worden geacht. Maar waar anderen zeggen dat het niet zo is. Betekenissen mogen niet opgezocht worden bij het invullen van de enquête. Waar denk je aan bij zijn hart werd verzwaard... etc.

Wanneer ik naar mijn kinderen kijk, die hebben leren bijbellezen thuis met de sv. In de kerk en op school de sv. Maar toch ook al veel vaker dingen niet begrjjpen als ik dacht, wekt dat echt mijn belanstelling. Misschien dat zoiets een keer gedaan kan worden op de scholen, jv en of catechesaties uit de verschillende kerken? Ik vind dat er nu wel heel gemakkelijk aan voorbij wordt gedaan dat het taalkleed dus totaal anders is. En dat er wel heel laatdunkend omgegaan wordt met het feit dat jongeren hun best niet zouden doen om het te begrijpen. Natuurlijk zijn die er. Maar wanneer het steeds moeilijker wordt, wordt de drempel steeds hoger.
En wees eerlijk. Ook al lees je de kanttekeningem erbij. Dan zijn die kanttekeningen echt niet zo gemakkelijk voor iedereen.

Misschien dat de GBS de handschoen kan oppakken in samenwerking met de verschillende kerken, reformatorisch dagblad en jongeren organisaties? Het zou in ieder geval een gebaar zijn dat men doordrongen is van de ernst.
En echt een keer haast maken met hertalen.
Want je wilt toch niet dat jongeren gaan grijpen naar veralingen die in relatie staan met schriftkritiek?

Verder heb ik wel eens gedacht. De Heere Jezus zou die in de taal van het volk hebben gesproken en gepredikt? En Paulus, schreef hij brieven die je alleen kan verstaan met een behoorlijk pakket naslagwerk?
M.a.w. is het de bedoeling het Woord alleen leesbaar te houden voor een specifieke doelgroep die steeds kleiner wordt. Die ook nog eens de grondtalen machtig zijn.?

[Luther]

Vandaag de Sendbrief vom Dolmetschen van Maarten Luther weer eens gelezen. Verstandige woorden!

[Luther]

Waarom of wie bepaalt dat de vertaalkeuzes of manier van vertalen (dus geen doelvertaling)die de sv ers hebben gemaakt de enige niet veranderbare juiste keuze is?


En die vertaling v bijbelse begrippen en de wijze waarop dat toen gedaan is, is gedaan met gebruik van het taalkleed van toen. En heel lang is dat ook ons taalkleed geweest. En kon je het met een beetje inspanning toch aanvoelen. Het is ook bekend dat de statenvertaling ook invloed heeft gehad op onze taal. Dus het begrip was er veel meer

Maar als dat taalkleed, en de laatste jaren dus steeds sneller wisselt? Hoe moet je daar dan mee omgaan? Alleen masr zeggen jullie doen niet genoeg je best om het te begrijpen. Ik vind dat echt lastig. Maar misschien kan daar iemand anders wat over zeggen?

Verder zou het me ook interessant lijken als er eens een onderzoekje werd gedaan. Waarin jongeren en ouderen verdeeld in opleidingsniveau , leeftijdscategorieën de betekenissen moeten geven van die vaststaande bijbelse uitdrukkingen. Die bij ieder bekend worden geacht. Maar waar anderen zeggen dat het niet zo is. Betekenissen mogen niet opgezocht worden bij het invullen van de enquête. Waar denk je aan bij zijn hart werd verzwaard... etc.

Wanneer ik naar mijn kinderen kijk, die hebben leren bijbellezen thuis met de sv. In de kerk en op school de sv. Maar toch ook al veel vaker dingen niet begrjjpen als ik dacht, wekt dat echt mijn belanstelling. Misschien dat zoiets een keer gedaan kan worden op de scholen, jv en of catechesaties uit de verschillende kerken? Ik vind dat er nu wel heel gemakkelijk aan voorbij wordt gedaan dat het taalkleed dus totaal anders is. En dat er wel heel laatdunkend omgegaan wordt met het feit dat jongeren hun best niet zouden doen om het te begrijpen. Natuurlijk zijn die er. Maar wanneer het steeds moeilijker wordt, wordt de drempel steeds hoger.
En wees eerlijk. Ook al lees je de kanttekeningem erbij. Dan zijn die kanttekeningen echt niet zo gemakkelijk voor iedereen.

Misschien dat de GBS de handschoen kan oppakken in samenwerking met de verschillende kerken, reformatorisch dagblad en jongeren organisaties? Het zou in ieder geval een gebaar zijn dat men doordrongen is van de ernst.
En echt een keer haast maken met hertalen.
Want je wilt toch niet dat jongeren gaan grijpen naar veralingen die in relatie staan met schriftkritiek?

Verder heb ik wel eens gedacht. De Heere Jezus zou die in de taal van het volk hebben gesproken en gepredikt? En Paulus, schreef hij brieven die je alleen kan verstaan met een behoorlijk pakket naslagwerk?
M.a.w. is het de bedoeling het Woord alleen leesbaar te houden voor een specifieke doelgroep die steeds kleiner wordt. Die ook nog eens de grondtalen machtig zijn.?

Dank voor dit inkijkje in je gezin. Weet dat je niet de enige bent. Van de GBS gaat het niet komen. In het laatste nummer van Standvastig wordt een synoniemenbijbel aangekondigd door de voorzitter. Maar alleen dat stukje al is geschreven in een taal die zover afstaat van het gewone Nederlands, dat de inhoud daardoor ongeloofwaardig wordt. De GBS had zo n 20 jaar geleden de handschoen kunnen oppakken, maar dat heeft men welbewust niet gedaan. Ze zijn te laat.

[Valcke]

Vandaag de Sendbrief vom Dolmetschen van Maarten Luther weer eens gelezen. Verstandige woorden!

Waarbij de oude Luther toch nog wat behoudender was als het ging om het taaleigen van de Schrift dan de nickname-Luther. Bv zou het voor de oude Luther ondenkbaar zijn geweest om het Bijbelse woord 'zaad' of 'vlees' te vervangen al was het zo on-Duits als het maar zijn kon.

PS nogmaals bedankt voor het ontvangen exemplaar van deze brief.

[Erasmiaan]

Ik heb even getwijfeld om dit te delen vanwege allerlei redenen (o.m. tijdgebrek) maar ik doe het toch.

Wij lezen thuis uit de Statenvertaling. Elke avond op volgorde een hoofdstuk of een half hoofdstuk. Ik probeer de kinderen erbij te betrekken door vooraf te zeggen waar het over gaat (als het moeilijk is) of achteraf te vragen waar het over ging (als het een bekende geschiedenis was). Verder gebruik ik daar ook de kanttekeningen bij. Wat er bij ons thuis gebeurt moet welhaast uniek zijn, als ik alle reacties op dit forum lees. Allereerst vind ik over het algemeen de tekst van de Statenvertaling echt niet dermate ingewikkeld dat het niet te volgen is. Maar goed, iedereen zal mij wel betitelen als buitencategorie. Maar ook mijn kinderen (niet ouder dan 9 jaar) kunnen meestal feilloos vertellen waar het over ging. Uiteraard zijn er moeilijke hoofdstukken, opsommingen of andere stukken tekst, zwaar om te verstaan. Maar toch is er in die moeilijke stukken tekst bijna altijd wel een bekende tekst, een haakje, waar met de kinderen over doorgesproken kan worden. Ook ervaren zij de kanttekeningen niet als moeilijk. Natuurlijk zijn er moeilijke kanttekeningen te vinden. Maar in zijn algemeenheid herken ik echt niet dat deze dermate verouderd zijn dat ze nauwelijks meer te gebruiken zijn voor een gemiddelde lezer. Wij zijn echt tevreden met onze vertaling ook vanwege de betrouwbaarheid. Hoewel ik het niet uit te leggen vind dat woorden als bijv. "cijns" en "berderen" nog niet veranderd zijn (immers in dezelfde categorie als "wijf").

Een van de redenen om dit te delen is dat het mij de afgelopen weken zomaar is gaan opvallen, zonder dat ik er naar zocht. Een andere reden is dat als je dingen maar vaak genoeg tegen elkaar zegt, men het ook voor waar gaat houden, of er een bepaald gevoel bij krijgt. Als er elke week in de media berichten komen over homo's dan wordt daarmee als het ware de dijk van de normering van Gods Woord zoals die in ons geweten zit, langzaam afgekalfd, totdat er een doorbraak komt. Het is de gestage druppel die de steen uitholt. Zo is het denk ik ook met het elkaar napraten en elkaar het hoofd op hol brengen voor wat betreft de vermeende onverstaanbaarheid van de Statenvertaling.

Ik wil nog de kanttekening maken dat mijn kinderen opgegroeid zijn met de kinderbijbel, bijbelse verhalen op school en thuis, enz. Daardoor leggen ze de associatie met het voorgelezen Bijbelgedeelte. Maar... geldt dat niet voor al onze kinderen? Zo hóórt het toch ook? In het samenspel tussen gezin/school en kerk heeft de Statenvertaling toch haar gewaardeerde plaats?

Een laatste opmerking die ik wil maken is dat ik veel en veel minder klachten hoor over bijv. de catechismus. Terwijl dat toch een ouder geschrift is dan de Statenvertaling. Dat bewijst volgens mij dat de Statenvertaling een bepaalde ingewikkeldheid heeft omdat de grondtekst deze ook heeft. Daar moeten we niet aan af of toe willen doen.

[Luther]

Ik heb even getwijfeld om dit te delen vanwege allerlei redenen (o.m. tijdgebrek) maar ik doe het toch.

Wij lezen thuis uit de Statenvertaling. Elke avond op volgorde een hoofdstuk of een half hoofdstuk. Ik probeer de kinderen erbij te betrekken door vooraf te zeggen waar het over gaat (als het moeilijk is) of achteraf te vragen waar het over ging (als het een bekende geschiedenis was). Verder gebruik ik daar ook de kanttekeningen bij. Wat er bij ons thuis gebeurt moet welhaast uniek zijn, als ik alle reacties op dit forum lees. Allereerst vind ik over het algemeen de tekst van de Statenvertaling echt niet dermate ingewikkeld dat het niet te volgen is. Maar goed, iedereen zal mij wel betitelen als buitencategorie. Maar ook mijn kinderen (niet ouder dan 9 jaar) kunnen meestal feilloos vertellen waar het over ging. Uiteraard zijn er moeilijke hoofdstukken, opsommingen of andere stukken tekst, zwaar om te verstaan. Maar toch is er in die moeilijke stukken tekst bijna altijd wel een bekende tekst, een haakje, waar met de kinderen over doorgesproken kan worden. Ook ervaren zij de kanttekeningen niet als moeilijk. Natuurlijk zijn er moeilijke kanttekeningen te vinden. Maar in zijn algemeenheid herken ik echt niet dat deze dermate verouderd zijn dat ze nauwelijks meer te gebruiken zijn voor een gemiddelde lezer. Wij zijn echt tevreden met onze vertaling ook vanwege de betrouwbaarheid. Hoewel ik het niet uit te leggen vind dat woorden als bijv. "cijns" en "berderen" nog niet veranderd zijn (immers in dezelfde categorie als "wijf").

Een van de redenen om dit te delen is dat het mij de afgelopen weken zomaar is gaan opvallen, zonder dat ik er naar zocht. Een andere reden is dat als je dingen maar vaak genoeg tegen elkaar zegt, men het ook voor waar gaat houden, of er een bepaald gevoel bij krijgt. Als er elke week in de media berichten komen over homo's dan wordt daarmee als het ware de dijk van de normering van Gods Woord zoals die in ons geweten zit, langzaam afgekalfd, totdat er een doorbraak komt. Het is de gestage druppel die de steen uitholt. Zo is het denk ik ook met het elkaar napraten en elkaar het hoofd op hol brengen voor wat betreft de vermeende onverstaanbaarheid van de Statenvertaling.

Ik wil nog de kanttekening maken dat mijn kinderen opgegroeid zijn met de kinderbijbel, bijbelse verhalen op school en thuis, enz. Daardoor leggen ze de associatie met het voorgelezen Bijbelgedeelte. Maar... geldt dat niet voor al onze kinderen? Zo hóórt het toch ook? In het samenspel tussen gezin/school en kerk heeft de Statenvertaling toch haar gewaardeerde plaats?

Een laatste opmerking die ik wil maken is dat ik veel en veel minder klachten hoor over bijv. de catechismus. Terwijl dat toch een ouder geschrift is dan de Statenvertaling. Dat bewijst volgens mij dat de Statenvertaling een bepaalde ingewikkeldheid heeft omdat de grondtekst deze ook heeft. Daar moeten we niet aan af of toe willen doen.

Bedankt voor deze mooie post en inkijkje in de praktijk. Maar zoals je zelf al aangeeft, is het niet overal hetzelfde. Er is nameliijk wel een ervaren taalprobleem met de SV (en ja, ook met met de HC, de NGB en de DL, waaruit m.i. blijkt dat het niet alleen gaat om het Hebreeuwse taaleigen, maar ook om een heel andere taalcontext.) Ik heb me vooral willen verzetten tegen de categorische afwijzing in veroordelende zin van de HSV, en kan me daarom ook helemaal vinden in wat dr. P. de Vries op dit punt in het RD schreef: https://www.rd.nl/bijbelvertaling-moet- ... -1.1495164

[Luther]

Het artikel van dr. P. de Vries over de HSV heeft in verkorte versie in het RD gestaan. Een langere versie plaatste hij op zijn blog, en laat ik hieronder volgen. Veel beter dan ik dat kan en heb gedaan, geeft hij wat mij betreft exact aan wat ik steeds heb willen zeggen in mijn postings over de HSV. Daarom geef ik dit graag ter lezing door:

Bijbelvertaling moet begrijpelijk zijn

Inleiding
Lezen wij en onze kinderen elke dag uit de Bijbel? Ik stel die vraag niet zonder reden. Al een aantal malen merkte ik in eigen gemeente dat alleen op zondag uit de Bijbel in de Statenvertaling wordt gelezen of alleen op zaterdag en zondag, de andere dagen houdt men het bij Bijbelse vertellingen (Snoek, Van Dam, Vreugenhil) of een dagboek.
Ik weet wel zeker dat deze praktijk ook in andere gemeenten voorkomt. Dat vervult mij met grote zorg. Elke dag moeten wij uit de Bijbel in een begrijpelijke en verstaanbare vertaling lezen. Dat was het standpunt van de Statenvertalers in de zeventiende eeuw en dat behoort nog ons standpunt te zijn.

Taaleigen Hebreeuws en Grieks
De Statenvertalers hadden als uitgangspunt dat het Hebreeuwse en Griekse taaleigen van de brontalen moest doorklinken in hun vertaling. Daarom vertaalden zij ‘knecht der knechten’ en niet ‘geringste knecht’ en ‘God der goden’ en niet ‘Allerhoogste God’.
Eigenlijk had naar dit principe het boek Hooglied ‘Lied der liederen’ moeten heten. Echter, bij het kerkvolk was de naam Hooglied zo ingeburgerd, dat men hierin het kerkvolk tegemoet kwam. Het gebruik van het kerkvolk lieten zij in dit geval voorgaan boven hun vertaalprincipe.
De Statenvertalers probeerden ook zoveel mogelijk elk Hebreeuws of Grieks woord met een Nederlands woord te vertalen. Zo lezen wij bijvoorbeeld in Gen. 47:7: ‘voor farao’s aangezicht’, terwijl in het gewone Nederlands – ook van de zeventiende eeuw – hier aangezicht kan worden weggelaten.
Zowel het Hebreeuws als het Grieks gebruikt een woordje dat wij meestal met ‘en’ moeten vertalen veel meer dan het Nederlands. Wij gebruiken het in een opsomming alleen de voor-laatste keer. In het Hebreeuws en in het Grieks van het Nieuwe Testament wordt het telkens weer gebruikt. Zo lees je in Gen. 10:22:
‘Sems zonen waren Elam, en Assur, en Arfachsad, en Lud, en Aram.’ Wij zouden hier in gewoon Nederlands alleen de laatste keer het woord ‘en’ gebruiken. ‘De berg van Gods heiligheid’ is in gewoon Nederlands – ook van de zeventiende eeuw – ‘Gods heilige berg’
Zo zijn er veel meer voorbeelden te geven. Door hun wijze van vertalen is het taaleigen van het Hebreeuws en Grieks in de Nederlandse taal doorgedrongen. Dat was welbewust de bedoeling van de Statenvertalers en daarin val ik hen van harte bij.
De Statenvertalers drukten ook een woord cursief als het niet in het Hebreeuws of Grieks stond, maar zij het ter wille van de duidelijkheid toevoegden. Dat zien wij bijvoorbeeld in Psalm 40:18: ‘Ik ben wel ellendig en nooddruftig, maar de HEERE denkt aan mij.’ Het woordje ‘maar’ is schuin gedrukt omdat het niet in het Hebreeuws voorkomt.
Nu is een woord verouderd als het weinig wordt gebruikt of helemaal niet meer. Dat lag in de zeventiende eeuw in die zin anders dat er geen standaardtaal was. Er was een verzameling van dialecten. De Statenvertalers hebben bijvoorbeeld voor ‘gij’ gekozen, maar het woordje ‘du’ (vgl. het Duits) had toen ook nog gekund.
Zo heeft de Statenvertaling de eenheid van de Nederlandse taal bevorderd. Welk dialect men ook sprak, iedereen – van welke kerk of gemeente ook – gebruikte de Statenvertaling. Een enkel woord uit de Statenvertaling werd door de meesten reeds als enigszins verouderd ervaren. Dat gold bijvoorbeeld het woord ‘droefenis’. Het woord ‘droefheid’ dat de Staten-vertalers ook gebruikten, was toen meer eigentijds.
De Statenvertalers hebben ook geprobeerd, eenzelfde Hebreeuws of Grieks woord met eenzelfde Nederlands woord te vertalen. Dat noemen we concordant vertalen. Helemaal lukken doet dat niet. Het Hebreeuwse woord éréts kan zowel ‘land’ als ‘aarde’ betekenen. De ene keer vertaalden de Statenvertalers dan ook met ‘land’ en de andere keer met ‘aarde’.
Zo verdwenen ook in de Statenvertaling verbanden uit de brontekst van de Bijbel. Meer dan eens is het mogelijk – zonder iets van de begrijpelijkheid af te doen – nog concordanter te vertalen dan de Statenvertalers.
Hetzelfde Hebreeuwse woord vertaalden de Statenvertalers de ene keer met ‘goedertierenheid’ en de andere keer met ‘weldadigheid’. Heel goed had men – zonder dat de verstaanbaarheid er onder zou hebben geleden – een en hetzelfde woord kunnen kiezen. Zo blijft vertalen altijd ten dele.

Taalverandering. Een hertaling in de negentiende eeuw
Elke taal verandert. Er komen nieuwe woorden bij en andere woorden worden niet meer gebruikt en verdwijnen zo op de duur. Kijken we naar de Nederlandse taal dan is het Vlaams conservatiever dan het Nederlands. In het Vlaams behoren woorden als ‘wenen’, ‘bekommeren’ en ‘toespijs’ nog tot de taal van alledag. Zij worden ook op de Vlaamse radio gebruikt. Ook dialecten zijn vaak conservatiever.
In meerdere dialecten woord het woord ‘zaad’ gebruikt voor ‘kinderen’ of ‘nageslacht’. Door de taalveranderingen werd de Statenvertaling van 1637 voor lezers steeds moeilijker. Eigenhandig pasten drukkers veranderingen toe. Zij maakten van ‘wijf’, ‘vrouw’, van ‘poëet’, ‘dichter’ enz. De ene drukker deed het zus en de andere zo. Dat bracht verwarring onder het kerkvolk.
Aan die verwarring kwam grotendeels een einde door de hertaling die het Nederlands Bijbelgenootschap in 1888 op de markt bracht. Na enkele jaren las vrijwel iedereen de Statenvertaling in deze hertaling. Het werd steeds meer een uitzondering als iemand de Statenvertaling van 1637 las.
In mijn jeugd heb ik eenmaal meegemaakt dat een oude man dit nog deed. Die las ‘kapittel’ in plaats van ‘hoofdstuk’, ‘exempel’ in plaats van ‘voorbeeld’, ‘en niet’, in plaats van ‘niet’ en ‘ende’ in plaats van ‘en’.
In de oorspronkelijke Statenvertaling kwam ook de zogenaamde stomme ‘e’ heel veel voor. Dan moet je denken aan ‘waarschuwinge’ in plaats van ‘waarschuwing’. Dit alles is niet meer terug te vinden in de uitgave van Jongbloed en van het GBS. Die zijn vrijwel identiek aan de uitgave uit 1888 van het Nederlands Bijbelgenootschap.
De GBS heeft in haar uitgave nauwkeurig nagezien of de woorden ‘HEERE’ en ‘Heere’ wel juist zijn gebruikt. Fouten die ingeslopen waren in de uitgave van 1888 of al eerder waren ingeslopen, zijn verbeterd. Zo staat er in Psalm 45:1 in de GBS-editie terecht ‘Lied der liefden’ en niet ‘Lied der liefde.’
Een nadeel van de GBS-uitgave ten opzichte van de oorspronkelijke Statenvertaling is het hoofdlettergebruik. Dan denk ik niet aan het feit dat de Statenvertalers geen hoofdletters gebruikten als het over God ging in woorden als ‘hij en ‘hem’ als ze niet aan het begin van een zin voorkwamen. Dat hierin in de huidige uitgaven van de Statenvertaling gewoonten met betrekking tot hoofdlettergebruik worden gevolgd, is juist.
Waar ik wel aan denk is het gebruik van hoofdletters in het Oude Testament waar er verwijzingen zijn naar de komende Messias. Vooral in de Psalmen ervaar ik telkens weer hier het hoofdlettergebruik in de GBS-editie als erg storend. Uiteindelijk zijn alle Psalmen messiaans, al is de een dat wel meer rechtstreeks dan de ander.
De GBS-editie van de Statenvertaling geeft in Psalm 22:2 ‘mijn’ met een hoofdletter weer, in vers 7 ‘ik’, in vers 9 ‘hem’, in vers 17 t/m 19 en vers 23 ‘mijn’. Hierdoor wordt eigenlijk de indruk gewekt dat slechts een aantal teksten van Psalm 22 messiaans zijn, terwijl het de gehele Psalm geldt.
Ik geef nog een voorbeeld. In Psalm 45:1 staat in de GBS-editie van de Statenvertaling en trouwens ook in de Herziene Statenvertaling ‘Koning’, terwijl in Psalm 72:1 zowel de GBS-editie van de Statenvertaling als de Herziene Statenvertaling ‘koning’ met een kleine letter hebben, terwijl ook Psalm 72 behoorlijk direct messiaans is.
Daarom is het veel en veel beter geen hoofdletters te gebruiken. Als de lezer weet dat heel het Psalmboek messiaans is, zal hij de ene keer meer en de andere keer minder een lijn van de dichter of van hem over wie de dichter spreekt naar de Messias kunnen trekken.
Hier staat in het algemeen de Herziene Statenvertaling dichter bij de Statenvertaling van 1637 dan de GBS-editie van de Statenvertaling. In Psalm 22 gebruikt de Herziene Statenvertaling altijd de kleine letter.
Voor hen die Engels kennen, verwijs ik naar de TBS-editie van de King James Version die is in hoofdlettergebruik soberder. Niet alleen soberder dan de GBS-editie van de Statenvertaling, maar ook dan de Herziene Statenvertaling.

Taalontwikkeling. De twintigste en de eenentwintigste eeuw
In 1951 kwam de Nieuwe Vertaling uit, verzorgd door het Nederlands Bijbelgenootschap. Op die vertaling is kritiek gekomen. Een belangrijk deel van de kerken in Nederland bleef bij de Statenvertaling. Wel is van belang op te merken dat het taalkleed van de Nieuwe Vertaling maar in heel beperkte mate verschilde van de editie van de Statenvertaling uit 1888.
Blijkbaar was de taal in ruim een halve eeuw nauwelijks veranderd. Zelf heb ik een boek over de Heere Jezus van een Joodse schrijver. Dat werd in 1938 in Nederlandse vertaling door een seculier uitgever op de markt gebracht. Een van de dingen die mij opviel, is dat daar het woord ‘krank’ nog wordt gebruikt. Nu wordt dit woord in de omgangstaal door niemand meer gebruikt. Iedereen heeft het over ‘ziek’.
Vooral de laatste tientallen jaren is de taalontwikkeling snel gegaan. Zelf merkte ik vanaf de jaren negentig dat catechisanten moeite kregen met de taal. Steeds meer woorden moest ik gaan toelichten, omdat zij die nooit gebruikten of omdat die inmiddels van betekenis waren veranderd.
Ik denk aan een zin: ‘Als zij de ster zagen’ (Mat. 2:10). Op deze wijze wordt in de omgangstaal het woord ‘als’ niet meer gebruikt. Wij gebruiken nu ‘toen’. Van sterk verouderde woorden in de Jongbloed- en de GBS-editie van de Statenvertaling zijn gemakkelijk meer dan duizend voorbeelden te vinden. Dan komen daar nog verouderde taalconstructies en woordvolgorde bij.
Niet alleen gebruikers van de GBS- en de Jongbloed-editie van de Statenvertaling krijgen moeite met de taal van de Bijbelvertaling door de taalontwikkeling. Dit geldt ook gebruikers van de Nieuwe Vertaling.
Zo kwamen er nog nieuwere Bijbelvertalingen. Ik noem Groot Nieuws voor u en Het Boek. Het Boek is eigenlijk geen vertaling van de Bijbel, maar een omschrijving. Inmiddels al weer een aantal jaren geleden kwam de Nieuwe Bijbelvertaling.
Een groot deel van de kerken van Nederland is daarop overgestapt. Het is een betere vertaling dan Groot Nieuws voor u, maar het is niet bepaald een Bijbelvertaling die ik graag gebruikt zou zien in kerken en gezinnen.
Ik denk bijvoorbeeld aan het feit dat de woorden uit Job 19:25 op dit leven worden betrokken. Vanuit het Hebreeuws is er ook de mogelijkheid aan het toekomende leven te denken. Dan is een vertaling nodig die beide mogelijkheden openlaat.
Zelf heb ik het nooit gedaan, maar naar ik begrijp hebben meerderen vanaf de jaren negentig van de vorige eeuw een appel gedaan op het bestuur van de GBS om tot een nieuwe hertaling te komen. De hertaling die men zelf uitgaf, was immers inmiddels als zo’n honderd jaar oud. De GBS is daar niet op ingegaan.
Zo kwam er ruimte voor de stichting herziening van de Statenvertaling; een stichting waaraan de GBS niet wilde deelnemen. De herziening van de Statenvertaling bleek een groter project dan gedacht.
Men begon in 2001 en was in 2010 klaar. Op een website werden telkens weer gedeelten, die herzien waren, geplaatst. Kritiek die op de herziening kwam, is in een behoorlijk aantal gevallen gehonoreerd en bleek verwerkt te zijn in de gedrukte editie.
Na verschijning van de Herziene Statenvertaling kwam kritiek. Veel onterechte kritiek. Hier en daar ook terechte kritiek. Minder strikt dan de Statenvertalers dat deden wordt in de Herziene Statenvertaling vastgehouden aan het beginsel dat elk woord in het Hebreeuws of Grieks als het even kan moet worden weergegeven.
Wie de GBS-editie van de Statenvertaling bekijkt in Genesis 32-33 ziet veel meer het woord ‘aangezicht’, dat daar heel belangrijk is, dan in de Herziene Statenvertaling. Al moet wel worden gezegd dat ook de Statenvertalers dit woord in Genesis 32-33 een aantal malen onvertaald lieten. Blijkbaar omdat zij dan het Nederlands te onduidelijk vonden.
In het algemeen is de Herziene Statenvertaling ook iets minder concordant dan de oorspronkelijke Statenvertaling, al zijn er voorbeelden waar de Herziene Statenvertaling concordanter is.
Wat voor vele Bijbellezers het meest wennen is, is dat woorden die voor hun gevoel een meerwaarde hebben, zijn vervangen. Er wordt niet meer over ‘krankheden’ maar over ‘ziekten’ gesproken, niet over ‘medicijnmeester’ maar ‘dokter’.
Echter, wij moeten dan wel beseffen dat wij deze woorden als bijzonder ervaren, omdat wij ze niet meer in de omgangstaal gebruiken. Dat gebeurde in de zeventiende eeuw wel. Je ging niet naar de dokter, maar naar de medicijnmeester.
Je vrouw was niet ziek, maar krank. Dat deze en nog heel veel andere woorden uit de GBS-editie van de Statenvertaling voor ons een bijzonder waarde hebben, is omdat wij jarenlang zo de Bijbel hebben gelezen en horen voorlezen.
Echter het gevoel dat de woorden zo bij ons oproepen is cultureel en niet per definitie geestelijk. Wie altijd ‘ziekte’ in plaats van ‘krankheid’ heeft horen voorlezen, ervaart in principe dezelfde diepte in het woord ‘ziekte’ dat de ander in ‘krankheid’ ervaart.

Appel van kerken en scholen op de GBS
Voor meerdere lezers van de Nieuwe Vertaling van 1951 was het een zegen dat de Herziene Statenvertaling kwam. In plaats van over te stappen op de Nieuwe Bijbelvertaling of de Bijbel in gewone taal, kon men van de uitgave van de Statenvertaling gebruik maken.
Zoals ik aangaf, was er ook kritiek. Niet in de laatste plaats uit de kring van de GBS. Daarom is na de verschijning van de Herziene Statenvertaling onder andere door de Hersteld Hervormde Kerk een appel gedaan op de GBS zelf met een goede hertaling te komen. Eenzelfde geluid kwam uit de Gereformeerde Gemeenten. Ook middelbare scholen hebben hiertoe zeer dringend opgeroepen.
Aanvankelijk heeft de GBS bereidheid getoond, maar inmiddels ziet men er toch vanaf. De reden is heel opmerkelijk. De moeilijkheid van de taal van de editie die men nu uitgeeft, is veel groter dan men zich realiseerde. Als alle verouderde woorden en constructies zouden worden vervangen, zou er een editie komen in een heel ander taalkleed. Dat wilde men niet.
Een heel duidelijke reden ervoor is niet gegeven en in ieder geval geen principiële en theologische redenen. Die zijn ook moeilijk te bedenken. Waren die er wel, dan zit men met de huidige editie al fout, want dat is ook een hertaling. Met deze beslissing relativeert de GBS wel een groot van de kritiek die van haar kant op de Herziene Statenvertaling is geuit.
Daar komt bij dat de GBS wel van harte meewerkt aan de hertaling van het Hebreeuwse Nieuwe Testament. In de negentiende eeuw heeft de Duitse geleerde Frans Delitzsch in het Hebreeuws vertaald. Het moderne Ivriet bestond toen nog niet. Hij probeerde zoveel mogelijk bij het zogenaamde Mishna-Hebreeuws te blijven.
Dat is het na-bijbelse Hebreeuws uit de eerste eeuwen na Christus. Voor lezers van het Ivriet is deze vertaling moeilijk te volgen. Vandaar dat de GBS samen met anderen een getrouw vertaling van het Nieuwe Testament in het Ivriet voorbereid. Dan is toch de vraag: waarom men in Israël wel wil doen, wat men in Nederland niet wil?!
Zou er een goede hertaling van de kant van de GBS komen, dan zal die qua taalkleed er net uitzien als de Herziene Statenvertaling met hier en daar een tekst anders weergegeven. In een enkel geval is in de Herziene Statenvertaling meer gedaan dan hertalen en heeft men met de Statenvertaling erbij vanuit de grondtekst een veelal betere vertaling gegeven.
In het boek Job vind je daarvan meerdere voorbeelden. Het geldt ook voor bijvoorbeeld Ps. 94:20: ‘Zou zich de stoel der schadelijkheden met U vergezelschappen, die moeite verdicht bij inzetting?’
Ik vrees dat heel weinigen kunnen vertellen wat dit betekent. De Herziene Statenvertaling heeft hier: ‘Zou de zetel van het verderf een verbintenis met U aangaan, die onheil sticht bij de verordening?’ Ook deze zin vereist nadenken, maar is toch wel begrijpelijker.
Eigenlijk is het besluit van de GBS om niet tot hertaling over te gaan indirect advies aan hen die haar uitgave door de taalontwikkeling niet kunnen volgen, van een andere Bijbelvertaling gebruik te gaan maken. Jammer is dat men niet aangeeft aan welke vertaling men dan denkt. Nu moet iedereen dat voor zichzelf uitmaken.

Taalvaardigheid
Door predikanten en ambtsdragers wordt wel eens opgemerkt dat jongelui heel makkelijk een theorie-examen voor een rijbewijs onder de knie krijgen of computervaardigheden leren. Daaruit wordt dan afgeleid dat het voor jongelui – ook met MBO-niveau – heel simpel zou moeten zijn een verouderde vorm van Nederlands onder de knie te krijgen.
Echter, die vergelijking gaat niet op. Bij een theorie-examen voor een rijbewijs bekijk je plaatsjes/foto’s met multiple-choicevragen en computervaardigheden leren kinderen spelenderwijs door dagelijks gebruik.
Taal leer je ook in de eerste plaats door gebruik. Door het aanhoren ervan. De woordenschat wordt vergroot door lezen. Hoe meer woorden er in een Bijbelvertaling voorkomen die verder in geen enkel boek, artikel en ook preek worden gebruikt, hoe moeilijker zo’n Bijbelvertaling wordt.
Je kunt het vergelijken met een boek waarin tal van Latijnse woorden voorkomen zonder dat je die taal kent. Is het getal niet te groot dan kan je nog veel van zo’n boek begrijpen, maar op zijn minst ontgaan je een aantal finesses. Menig predikant ervaart dat bij het lezen van de dogmatiek van Bavinck. De huidige generatie predikanten is namelijk veelal minder goed thuis in het Latijn als de vorige.
De Statenvertaling in de editie van 1637 wordt door niemand meer als huisbijbel gebruikt. Als de Statenvertaling wordt gebruikt, is het altijd een vorm van de editie van 1888. Omdat een taal verandert, wordt ook nu deze editie steeds moeilijker te begrijpen. Een vertaling van de Bijbel mag aangepast, herzien en hertaald worden.
Dat geldt niet voor de Bijbel zelf. Dan gaat het om de Bijbel in de brontalen: Hebreeuws, Aramees en Grieks. Elke vertaling moet aan de Bijbel in haar oorspronkelijke vorm getoetst worden. Dat is een grondbeginsel van de Reformatie en ook van de Statenvertalers.
Daarom was men ook van mening dat in principe elke predikant de Bijbel in de brontalen moest kunnen lezen. Een regel waarvan slechts bij hoge uitzondering kon worden afgeweken. Nu weet ik dat je in het licht van de situatie in de wereldkerk in gebieden en landen waar de scholing laag tot zeer laag is daar kanttekeningen bij kunt zetten. Dat ligt in ons land anders.
Ook hier geldt dat oefening kunst baart. In navolging van Andrew Bonar, de vriend van Robert Murray M’Cheyne raad ik mijn studenten aan om als zij Grieks en Hebreeuws hebben geleerd, dagelijks de Bijbel in de brontalen te lezen om zo hun kennis op pijl te houden en uit te breiden. Ook hier geldt: talen leer je door ze te gebruiken en blijven gebruiken.
Verdrietig vind ik het en ook meten met twee maten als predikanten die zelf niet – of hooguit matig – de brontalen beheersen, jongelui verwijten dat zij de Bijbel in een sterk verouderde vorm van Nederlands nauwelijks of niet meer begrijpen. We moeten nooit vergeten dat de taal waarin de Heilige Geest ons de Bijbel heeft gegeven niet het Nederlands van de zeventiende of de negentiende eeuw is, maar het klassieke Hebreeuws, voor een heel klein deel het rijks-Aramees en het zogenaamde koiné-Grieks.
Ik weet dat ook de bediening van predikanten die deze taal niet kenden rijk gezegend is. Zelf heb ik nauw contact gehad met ds. A.P. Verloop. Deze heeft mij gedoopt in de Gereformeerde Samenkomst van Alblasserdam en nam als predikant van de Christelijk Afgescheiden Gemeente van Waddinxveen deel aan de handoplegging toen ik tot predikant werd bevestigd van de Hervormde Gemeente van Zwartebroek-Terschuur.
Hij had alleen basisschool. Door zelfstudie was hij zeer goed thuis in de geschriften van de Nadere Reformatoren en puriteinen en vooral van Calvijn. Diens Institutie heeft hij vele malen gelezen. Altijd raadpleegde hij diens commentaren bij de voorbereiding van zijn preken. In het kerkgebouw van zijn gemeente werden ook door de GBS met zijn volle toestemming samenkomsten.
Zelf heeft hij er nooit voor gesproken Naar zijn vaste overtuiging kon alleen een predikant die redelijk tot behoorlijk thuis was in de brontalen voor de GBS spreken of in haar hoofdbestuur zitting nemen. ‘Anders,’ zo zei hij, ‘ga je praten over zaken waarvan je geen verstand hebt en dat is in niet in de lijn van de Statenvertalers.’ Met de informatie die anderen hem vanuit de brontalen gaven over de betrouwbaarheid van de Statenvertaling deed hij het zelf.
Voor mij heeft ds. Verloop door zijn geestelijke en ook theologische kennis veel betekend. Toch kun je als het gaat om blijvende betekenis van predikers met weinig scholing slechts enkele namen noemen. Voor Nederland zou ik buiten Wulfert Floor nauwelijks een tweede kunnen noemen. In de wereldkerk denken we aan John Bunyan.
Want dit blijft wel waar: iemand kan de talen waarin de Heilige Geest de Bijbel gaf uitstekend beheersen en toch geen zicht hebben op de diepste kern van de Schrift. Zo is het mogelijk dat iemand niet alleen zonder moeite de huidige editie van de Statenvertaling leest, maar ook die van 1637 en dan nog wel in de oude Gotische letters, maar niet weet van het wonder van toegang tot een heilig God door de Middelaar Jezus Christus in de kracht van de Heilige Geest. Daarom moeten we de Bijbel biddend om het licht van de Heilige Geest lezen.

Opnieuw: lees elke dag de Bijbel
We moeten de Bijbel biddend lezen. We moeten de Bijbel elke dag lezen. De Statenvertalers maakten ook kanttekeningen. Het gebruik van een Bijbel¬uitgave van de Statenvertaling met kanttekeningen kan helpen bij het beter begrijpen van de Bijbel. Dat geldt ook voor de Bijbel met uitleg (BMU) van uitgeverij De Banier.
Deze uitgave geeft nog veel meer toelichting dan de kanttekeningen. Welke Bijbelvertaling we ook gebruiken, toelichting blijft nodig. Bijvoorbeeld: wie zijn farizeeërs en sadduceeërs? Hoe zit het met de verschillende Herodessen in het Nieuwe Testament? Op welke veldslagen zinspelen profeten in hun profetieën enz.?
Wie mede met behulp van de Bijbel met uitleg de Statenvertaling goed kan begrijpen, moet hier gewoon aan vasthouden. Maar wat moet er worden gedaan als de taal echt een probleem is en wij die niet begrijpen?
Al een paar jaar geleden zei iemand uit het hoofdbestuur van de GBS tegen mij dat hij aan de Nieuwe Bijbelvertaling de voorkeur gaf boven de Herziene Statenvertaling. Die keuze kan ik eerlijk gezegd niet volgen en raad ik ook het kerkvolk niet aan.
Wie de Bijbel ongelezen laat en alleen maar Bijbelse vertelling en dagboeken leest, omdat de taal van de GBS-editie te moeilijk is, raad ik onder alle Bijbelvertalingen die er nu in het Nederlands zijn de Herziene Statenvertaling aan. Die heeft een aantal gebreken, maar die wegen niet op tegen de betrouwbaarheid en leesbaarheid ervan.
Evenals de zeventiende-eeuwse editie van de Statenvertaling is het een Bijbelvertaling in begrijpelijk en toch enigszins verheven Nederlands, omdat men aan de rijkdom van taal van het Hebreeuws en Grieks recht wil doen. Dat valt weg bij de Bijbel in gewone taal. Willen kinderen de rijkdom van de Bijbeltaal kunnen volgen dan moeten zij zeker een paar jaar vóór het verlaten van de basisschool zelf de Bijbel zijn gaan lezen.
Degenen die MBO-niveau hebben, moeten al zeer vroeg tot het gebruik van de HSV gestimuleerd worden, anders zal ook die vertaling voor hen te moeilijk zijn. Simpel vanwege de woordenrijkdom van de Bijbel. De Bijbel in gewone taal komt aan die taalarmoede tegemoet, maar ik zou het gebruik daarvan afraden, omdat in die vertaling een deel van de rijkdom van de Bijbelse boodschap verloren gaat door het gebruik van een heel beperkt aantal woorden.
Echter, wie kinderen niet op de basisschool leert uit de Bijbel te lezen, maakt feitelijk voor hen de keuze – zeker als zij hooguit MBO kunnen volgen (wat helemaal geen schande is) – om in de toekomst maar uit de Bijbel in gewone taal te lezen. Als dat er nog van komt trouwens.
Bij het lezen, bestuderen en onderzoeken van de Bijbel kunnen en mogen wij allerlei middelen gebruiken. Wanneer wij dat op de juiste manier doen, is het gebruik van die middelen ingebed in de bede om de verlichting en vernieuwing door de Heilige Geest.
De diepste kern van de Bijbelse boodschap, namelijk dat God door Christus vijanden met Zichzelf verzoend, is voor de natuurlijke mens – welke Bijbelvertaling hij ook gebruikt – verborgen. Het is een wonder van genade als we dat verstaan omdat wij erin delen. Echter, dan gebruikt de Heere telkens weer Zijn Woord. Het Woord dat ons verstand vervult, maar door genade ook ons hart in brand zet.
Laat in allerlei verbanden dan ook iedereen ertoe worden aangespoord om de Bijbel elke dag te lezen, biddend om de werking van Gods Geest. Dat geldt evenzeer voor hen die onbekend zijn met de Bijbel, als voor hen die er al van huis uit mee vertrouwd zijn. Juist omdat de Bijbel het Woord van God is, mogen wij van het lezen – en vooral als dat lezen een biddend lezen wordt – grote dingen verwachten.

[Erasmiaan]

Bedankt voor deze mooie post en inkijkje in de praktijk. Maar zoals je zelf al aangeeft, is het niet overal hetzelfde. Er is namelijk wel een ervaren taalprobleem met de SV (en ja, ook met met de HC, de NGB en de DL, waaruit m.i. blijkt dat het niet alleen gaat om het Hebreeuwse taaleigen, maar ook om een heel andere taalcontext.)

Het is niet overal hetzelfde, maar laten we ook het probleem niet overdrijven. En dat gebeurt mijns inziens hier op refoforum voortdurend.

Bovendien zou je van voorvechters voor een begrijpelijk vertaling verwachten dat ze zichzelf ook van normaal Nederlands bedienen. Maar om een voorbeeld te nemen: jou posts op dit forum zijn doorspekt met jargon. Dat is jouw keuze en ik heb er ook geen moeite mee. Maar als begrijpelijkheid en verstaanbaarheid bij jou zo'n aangelegen zaak zijn zou ik willen voorstellen: 'practice what you preach' of overdrijf het probleem wat minder.

[Luther]

Bedankt voor deze mooie post en inkijkje in de praktijk. Maar zoals je zelf al aangeeft, is het niet overal hetzelfde. Er is namelijk wel een ervaren taalprobleem met de SV (en ja, ook met met de HC, de NGB en de DL, waaruit m.i. blijkt dat het niet alleen gaat om het Hebreeuwse taaleigen, maar ook om een heel andere taalcontext.)

Het is niet overal hetzelfde, maar laten we ook het probleem niet overdrijven. En dat gebeurt mijns inziens hier op refoforum voortdurend.

Bovendien zou je van voorvechters voor een begrijpelijk vertaling verwachten dat ze zichzelf ook van normaal Nederlands bedienen. Maar om een voorbeeld te nemen: jou posts op dit forum zijn doorspekt met jargon. Dat is jouw keuze en ik heb er ook geen moeite mee. Maar als begrijpelijkheid en verstaanbaarheid bij jou zo'n aangelegen zaak zijn zou ik willen voorstellen: 'practice what you preach' of overdrijf het probleem wat minder.

Mijn postings hier zijn dan ook niet voor een gemiddeld publiek bedoeld. RF is over het algemeen hoogopgeleid. Maar overdrijven heb ik hier op geen enkele manier willen doen. Maar wellicht kun je eens een weekje meelopen op een reformatorische VO-school. Wat ik heb willen zeggen, staat hieronder in de blog van dr. De Vries.

[Ditbenik]

Bedankt voor deze mooie post en inkijkje in de praktijk. Maar zoals je zelf al aangeeft, is het niet overal hetzelfde. Er is namelijk wel een ervaren taalprobleem met de SV (en ja, ook met met de HC, de NGB en de DL, waaruit m.i. blijkt dat het niet alleen gaat om het Hebreeuwse taaleigen, maar ook om een heel andere taalcontext.)

Het is niet overal hetzelfde, maar laten we ook het probleem niet overdrijven. En dat gebeurt mijns inziens hier op refoforum voortdurend.

Bovendien zou je van voorvechters voor een begrijpelijk vertaling verwachten dat ze zichzelf ook van normaal Nederlands bedienen. Maar om een voorbeeld te nemen: jou posts op dit forum zijn doorspekt met jargon. Dat is jouw keuze en ik heb er ook geen moeite mee. Maar als begrijpelijkheid en verstaanbaarheid bij jou zo'n aangelegen zaak zijn zou ik willen voorstellen: 'practice what you preach' of overdrijf het probleem wat minder.

Ach, ik loop in mijn werk dagelijks tegen het probleem aan. Ik heb het in meerdere postings al aangegeven. Door de tegenstanders van de HSV wordt dat echter als onzin, lui, gemakzuchtig, overdreven enz. afgedaan. Dat doet pijn. Het stuk van ds De Vries kende ik. Mooi om het hier weer eens te lezen. Dat is een weloverwogen en eerlijk stuk.
Zelf heb ik jaren gebeden om een betrouwbare Bijbelvertaling, de deeluitgaven van de HSV meegelezen en uitgezien naar de presentatie op 10 december 2010. Ik heb gehuild van blijdschap toen het zo ver was. Wat is de Heere goed om ons zo'n betrouwbare én verstaanbare vertaling te geven waarmee dagelijks de wereld in kunnen.

[Erasmiaan]

Bedankt voor deze mooie post en inkijkje in de praktijk. Maar zoals je zelf al aangeeft, is het niet overal hetzelfde. Er is namelijk wel een ervaren taalprobleem met de SV (en ja, ook met met de HC, de NGB en de DL, waaruit m.i. blijkt dat het niet alleen gaat om het Hebreeuwse taaleigen, maar ook om een heel andere taalcontext.)

Het is niet overal hetzelfde, maar laten we ook het probleem niet overdrijven. En dat gebeurt mijns inziens hier op refoforum voortdurend.

Bovendien zou je van voorvechters voor een begrijpelijk vertaling verwachten dat ze zichzelf ook van normaal Nederlands bedienen. Maar om een voorbeeld te nemen: jou posts op dit forum zijn doorspekt met jargon. Dat is jouw keuze en ik heb er ook geen moeite mee. Maar als begrijpelijkheid en verstaanbaarheid bij jou zo'n aangelegen zaak zijn zou ik willen voorstellen: 'practice what you preach' of overdrijf het probleem wat minder.

Mijn postings hier zijn dan ook niet voor een gemiddeld publiek bedoeld. RF is over het algemeen hoogopgeleid. Maar overdrijven heb ik hier op geen enkele manier willen doen. Maar wellicht kun je eens een weekje meelopen op een reformatorische VO-school. Wat ik heb willen zeggen, staat hieronder in de blog van dr. De Vries.

Oké jij schrijft alleen voor hoger opgeleiden? Dan kan de rest jouw berichten overslaan.

Je overdrijft niet zeg je. Daar ben ik nog niet zo zeker van. Als ik bemerk bij jonge kinderen die nog niet in de puberteit zijn merk dat ze heel behoorlijk snappen (en dat lees je in het andere topic ook van Ad Anker en TSD) dan moet het probleem toch kleiner zijn dan jij waar wil hebben.

Bovendien heb je nog niet gereageerd op de aanmerkingen op je voorbeeld in het andere topic van "de meeste stelletjes die de SV de dag na hun trouwdag terugbrachten en inruilden voor een HSV". Dat lijkt mij een enorme overdrijving en ik bespeur die hier eigenlijk ook weer. Jammer dat je op zo'n basis met elkaar moet spreken!

[Erasmiaan]

Bedankt voor deze mooie post en inkijkje in de praktijk. Maar zoals je zelf al aangeeft, is het niet overal hetzelfde. Er is namelijk wel een ervaren taalprobleem met de SV (en ja, ook met met de HC, de NGB en de DL, waaruit m.i. blijkt dat het niet alleen gaat om het Hebreeuwse taaleigen, maar ook om een heel andere taalcontext.)

Het is niet overal hetzelfde, maar laten we ook het probleem niet overdrijven. En dat gebeurt mijns inziens hier op refoforum voortdurend.

Bovendien zou je van voorvechters voor een begrijpelijk vertaling verwachten dat ze zichzelf ook van normaal Nederlands bedienen. Maar om een voorbeeld te nemen: jou posts op dit forum zijn doorspekt met jargon. Dat is jouw keuze en ik heb er ook geen moeite mee. Maar als begrijpelijkheid en verstaanbaarheid bij jou zo'n aangelegen zaak zijn zou ik willen voorstellen: 'practice what you preach' of overdrijf het probleem wat minder.

Ach, ik loop in mijn werk dagelijks tegen het probleem aan. Ik heb het in meerdere postings al aangegeven. Door de tegenstanders van de HSV wordt dat echter als onzin, lui, gemakzuchtig, overdreven enz. afgedaan. Dat doet pijn. Het stuk van ds De Vries kende ik. Mooi om het hier weer eens te lezen. Dat is een weloverwogen en eerlijk stuk.
Zelf heb ik jaren gebeden om een betrouwbare Bijbelvertaling, de deeluitgaven van de HSV meegelezen en uitgezien naar de presentatie op 10 december 2010. Ik heb gehuild van blijdschap toen het zo ver was. Wat is de Heere goed om ons zo'n betrouwbare én verstaanbare vertaling te geven waarmee dagelijks de wereld in kunnen.

Tja. Laten we zo zeggen: de één is wat emotioneler dan de ander.

[Lilian1975]

Bedankt voor deze mooie post en inkijkje in de praktijk. Maar zoals je zelf al aangeeft, is het niet overal hetzelfde. Er is namelijk wel een ervaren taalprobleem met de SV (en ja, ook met met de HC, de NGB en de DL, waaruit m.i. blijkt dat het niet alleen gaat om het Hebreeuwse taaleigen, maar ook om een heel andere taalcontext.)

Het is niet overal hetzelfde, maar laten we ook het probleem niet overdrijven. En dat gebeurt mijns inziens hier op refoforum voortdurend.

Bovendien zou je van voorvechters voor een begrijpelijk vertaling verwachten dat ze zichzelf ook van normaal Nederlands bedienen. Maar om een voorbeeld te nemen: jou posts op dit forum zijn doorspekt met jargon. Dat is jouw keuze en ik heb er ook geen moeite mee. Maar als begrijpelijkheid en verstaanbaarheid bij jou zo'n aangelegen zaak zijn zou ik willen voorstellen: 'practice what you preach' of overdrijf het probleem wat minder.

Overdrijft ds De Vries dan ook?
Niet meer en niet minder wordt hier gezegd.
En echt ook de HC, daar hebben onze kinderen moeite, en dan hebben we het over taalgebruik. Dat je jongeren minder hoort over DL en NGB etc. is logisch. Want die slaan ze helemaal over uit hunzelf.

En ach, het taalgebruik. Door forummers zelf. ik durf te beweren dat als je je niet bedient van het jargon onder ons bekend. Je geschaard wordt onder niet echte refo.... je door een deel van de refoforum bemanning gezien wordt als “verdacht” . En daar dus wel grote moeite mee hebben.
En Luther schrijft hier aan mensen die heel goed met die taal overweg kunnen. En niet aan een kleuterklas. Aangezien de tegenstanders van een hertaling of vertaling de SV echt helemaal begrijpen. Moet dat niet zo storend zijn.
En de kloof die ervaren wordt door onze kinderen, die dagelijks voorgelezen en uitgelegd krijgen uit de SV (en de HSV ) stug blijven wegredeneren met maar mijn kind heeft er geen moeite mee dus...
En ondertussen een (grote )groep ouders die wel degelijk oprecht en biddend een godsdienstige opvoeding en aan huisgodsdienst doen wegzet als grote overdrijvers...of bij voorbaat suggeren dat ze niet serieus aan uitleg doen. ( ik zeg niet dat dat in 100% van de gevallen zo is). Het zou van mijn kant net zo flauw zijn om te zeggen dat al die tegenstanders van de HSV hier nooit met hun kinderen over praten en daarom niet merken dat veel langs en over hun hoofd heengaat.

En zoals onze dochter heel eerlijk opmerkte. Ook de HSV is soms moeilijk. Maar dat is niet erg. Hoor ik alleen uit de SV dan begrijp ik er vaak helemaal niets van. ( lees gaat langs haar heen, over haar hoofd heen) bij de HSV is dat anders. ( lees ze kan de lijn van het gelezene beter volgen)
En waardoor ik als ouder weer merk; dat ze meer openstaan voor een gesprek omdat ze op iets terug kunnen grijpen wat ze in meer of mindere mate volgden. Het niet geheel over hun hoofd heen is gegaan.
Uiteraard zit er verschil in bijbelgedeelten.

O JA. Als het taalkleed zo verandert. En we onze kinderen zo opvoeden dat ze die taal wel kennen en spreken. Moeten we niet denken dat het hun zo eigen wordt als bijv in de 18e eeuw. Als we zo dus over geloofszaken in de kerk, op school en thuis spreken. Hoe moet dat wel niet zijn voor die niet met de Bijbel grootgebrachte naaste? Die mag dan wel een slechte vertaling lezen? Als opstapje naar? Maar die leest dan toch een onbetrouwbare Bijbel? En geef je in feite stenen voor brood?
En die komt in de kerk en begrijpt er helemaal niets van?
En toen de Heere Jezus sprak? En met Pinksteren? Ieder kon het horen in hun eigen taal.
Spreek ik een grote dwaling uit dat het Woord zo gebracht moet worden, ook het geschreven Woord, dat het verstaanbaar moet zijn? Omdat zo de Geest werkt? Langs die geordende weg?

Soms kom je op punten in de opvoeding dat je puber niet openstaat voor jouw uitleg. En wat ben ik dan blij dat ze op zulke momenten toch het Woord lezen in de HSV. En de Geest door kan gaan met Zijn Werk. Het is toch werkelijk beschamend dat aan de ene kant bijbelvertalers bezig zijn om het Woord in de taal van stam hupsa, te vertalen, en wij hier er alles aan doen om het Woord vooral niet dicht bij de taal van nu te brengen. ( uiteraard een betrouwbare vertaling) .

Soms zou ik wel eens willen weten of de Statenvertalers van toen, nu ook in het kamp van de GBS zouden staan. En zo absoluut vast zouden houden aan de hun gemaakte vertaling. Met vers in hun geheugen de periode dat de Bijbel alleen in het Latijn gelezen werd in de kerk.