Een terneerdrukkend zondebesef

[Erasmiaan]

En de meesten liggen tegenwoordig helemaal niet wakker over geestelijke zaken. Wakker liggen heet dan 'een gebrek aan vertrouwen'.

[peterf]

En de meesten liggen tegenwoordig helemaal niet wakker over geestelijke zaken. Wakker liggen heet dan 'een gebrek aan vertrouwen'.

Precies, en als de vraag dan wordt gesteld of dat sombere gedoe allemaal wel nodig is, zeggen we: "Welnee, dat is alleen voor mensen die somber zijn ingesteld".

[JolandaOudshoorn]

En de meesten liggen tegenwoordig helemaal niet wakker over geestelijke zaken. Wakker liggen heet dan 'een gebrek aan vertrouwen'.

Hoe weet je dat? Ik snap echt wel dat je niet aan iedereen over je twijfels en aanvechtingen gaat vertellen. Maar ik ken veel mensen in mijn omgeving die regelmatig wakker liggen en hun twijfels hebben. Over het algemeen spreek je die mensen wel buiten het forum, dus als het forum je enige bron is van kennisgeving, begrijp ik wel dat je tot zo'n uitspraak komt. Maar mijn waarneming in de echte wereld is toch wel heel anders dan hier wordt weergegeven en vervolgens op afgegeven.

[freek]

En de meesten liggen tegenwoordig helemaal niet wakker over geestelijke zaken. Wakker liggen heet dan 'een gebrek aan vertrouwen'.

Hoe weet je dat? Ik snap echt wel dat je niet aan iedereen over je twijfels en aanvechtingen gaat vertellen. Maar ik ken veel mensen in mijn omgeving die regelmatig wakker liggen en hun twijfels hebben. Over het algemeen spreek je die mensen wel buiten het forum, dus als het forum je enige bron is van kennisgeving, begrijp ik wel dat je tot zo'n uitspraak komt. Maar mijn waarneming in de echte wereld is toch wel heel anders dan hier wordt weergegeven en vervolgens op afgegeven.

Daarnaast is 'wakker liggen' maar één vorm van verwerken van geestelijke of psychische vragen. Sommige mensen hebben een hoofd vol vragen en zijn blij dat ze naar bed kunnen om de maalstroom even tot stilstand te brengen.

[Bert Mulder]

En de meesten liggen tegenwoordig helemaal niet wakker over geestelijke zaken. Wakker liggen heet dan 'een gebrek aan vertrouwen'.

Waar haal je die statistiek vandaan?

(ondertussen is het een kostelijke tijd om in de nacht als schaap met de Herder te spreken, en over Hem te mediteren. En om al psalmzingend in het hart in slaap te vallen.)

(wel eens over 'stille tijd' gehoord?)

[jakobmarin]

En de meesten liggen tegenwoordig helemaal niet wakker over geestelijke zaken. Wakker liggen heet dan 'een gebrek aan vertrouwen'.

Waar haal je die statistiek vandaan?

(ondertussen is het een kostelijke tijd om in de nacht als schaap met de Herder te spreken, en over Hem te mediteren. En om al psalmzingend in het hart in slaap te vallen.)

(wel eens over 'stille tijd' gehoord?)

Mooi gezegd en gelukkig herkenbaar!

[Mara]

Als we het woord nacht typen zien we dat er 46 Psalmen zijn waar het woord nacht in voorkomt.
Soms met blijmoedig ervoor,(Psalm 1) maar ook in klaagzang (Psalm 22 bijv)
Als je niet kunt slapen, vanwege terneerdrukkend zondebesef, kan de hemel van koper zijn.
Dan is het fijn als je Psalmen uit je hoofd kent, zodat je die in stilte kunt zingen.
Het zijn niet je slechtste uurtjes, al ervaar je dat niet altijd zo.

En wat Erasmiaan zei, ervaar ik ook wel eens. Als je tegen iemand zegt dat je de slaap niet kon vatten, omdat het letterlijk zo donker was, dat je geen hand voor ogen kon zien, ook geestelijk, is het antwoord inderdaad: dat het gebrek aan vertrouwen is, of dat je je dan teveel zorgen maakt.
Het hoeft met somberheid niet te maken te hebben.
Maar vooral de geestelijke eenzaamheid kan je bij tijden zo aangrijpen.
En het is toch zo, dat je vaak op een bepaalde manier alleen komt te staan?
De vijandschap kan in eigen familie, eigen gezin of eigen hart zitten!

[Fjodor]

(temeer omdat de HC zelf amper of geen aanleiding geeft voor die uitleg, maar wel de (latere) uitleggers ervan)).

Daar vergis je je in.
Dat vind ik niet (alleen), maar prof. Baars toont duidelijk aan, dat vrijwel alle verklaarders dat in de afgelopen 450 jaar vonden; vanaf de verklaring van Ursinus kennelijk.
De niet-chronologische verklaring is iets van de laatste (pakweg) 50 jaar, voornamelijk in kringen, waar men de beleving van het stuk der ellende buiten de wedergeboorte wil praten.

Ik wil hier nog wel even op terugkomen. Dit laatste is nu juist een punt dat prof. Baars volgens mij níet zegt (heb inmiddels het betreffende hoofdstuk uit het boekje en de conclusies van het boekje gelezen).

Er staat niet dat er in ál die verklaringen bedoeld wordt dat het stuk der ellende in de wedergeboorte vóór het stuk der verlossing hoort. Tenminste, of ik moet er overheen gelezen hebben, maar dan laat ik me graag corrigeren.

Dit is wel een essentieel punt waar ik eigenlijk richting Erasmiaan al mee wilde komen, maar wat nu mooi voorgegeven wordt door Tiberius.

Prof. Baars geeft een citaat van Ursinus om het chronologische te onderbouwen. Dat citaat bewijst echt nog niet wat Tiberius hier wil beweren. Om te bewijzen dat het in de HC gaat om een chronologie binnen de wedergeboorte moet er dus nog veel meer gebeuren. En dat lijkt mij onmogelijk. Ik geloof nooit dat de HC zoiets wil zeggen.

Daarbij lijkt prof. Baars ook niet deze strikt chronologische uitleg aan te hangen. Lees pagina 69 van het boekje. Daar benoemt hij een derde groep, de 'middengroep,' die hij volgens mij lijkt te verkiezen (hoewel hij dat dus niet expliciet zegt). Hier zegt hij: "Enkele predikanten nemen een middenpositie in tussen deze twee uitersten. Zij tekenen bezwaar aan tegen een puur chronologische volgorde van de drie stukken door te benadrukken dat de zondekennis geen voorwaarde is die een mens moet vervullen om tot Christus te komen. Tegelijkertijd stellen zij echter dat de gewone manier waarop de Heere Jezus Christus zondaren tot Zich trekt, is dat Hij hun eerst iets laat zien van hun zonden en ellende. Zo worden zij aangespoord om hun toevlucht te nemen tot de genade die Hij verworven heeft door Zijn lijden en sterven." Hij verwijst naar een werk van Van Kooten uit 1981 dat ik niet ken.

Punt in deze discussie is namelijk of de HC antwoord geeft op de vraag hoe een mens tot geloof komt, of er eerst ellendekennis moet zijn. Met 'bekering' in déze context wordt dus bedoeld het komen tot geloof, het komen tot Christus.
Dat de HC het daar in feite niet echt over heeft, ben ik met je eens. Maar het komt mij ook voor dat theologen die daar zo op hameren, vaak ook andere gedachten over het tot geloof komen hebben. Anders dan in bevindelijk-gereformeerde kringen, zeg maar.

Dit lijkt inderdaad het punt te zijn in de discussie. Ik heb hierboven al aangegeven waarom het ingewikkelder ligt. En volgens mij ligt het nog ingewikkelder.
Het zou dan inderdaad best kunnen dat er in de HC, als het puntje bij het paaltje komt, gesproken wordt over de kennis van de ellende en de verlossing in de wedergeboorte (daar zijn wij het dan over eens).
Maar dat hoeft dan weer niet te betekenen dat Ursinus in zijn verklaring heel scherp dit onderscheid maakt. Dan heeft hij het in de verklaring op bepaalde momenten over de kennis van de ellende (buiten de wedergeboorte, F) die vooraf moet gaan aan het ontvangen van de verlossing (want dat zegt Ursinus in het citaat dat prof. Baars geeft (alleen dat 'buiten de wedergeboorte' is mijn interpretatie).

[-DIA-]

Het wordt nogal eens opgemerkt.
In de nacht.
De nacht, als de gedachten zich in het binnenste kunnen vermenigvuldigen.

Meestal wordt het in de context gebruikt van wakker zijn en bezig zijn met
de eeuwige zaken. Dat de eeuwigheid op het hart wordt gebonden. Dat men
soms niet durft te slapen, en men vreest dat in dat de slaap het leven zal
afgesneden worden. Deze zaken hoorde men vroeger inderdaad meer als
nu. Men kan wel wakker liggen over allerlei zorgen, vanzelf. maar dat is wat
anders dan een ontwaakte ziel die niet kan slapen. De tijdelijke zorgen
kunnen groot zijn, maar die brengen de mens enkel meer in verdriet en
kommer. Maar geestelijk onderwijs in de nacht, daar ging het over.
Ik weet dat het zo vaak gezegd wordt, dat het meer gaat ontbreken. Maar er
toch wordt nog wel eens wat meer gezegd. Er kunnen er nog wel zijn, en er zijn
er ook, die daar hoop op hebben, dat er nog zijn die de nachten doorbrengen
om God te zoeken. Heel vaak gebeurt het dat God Zich juist in de nachten
openbaart. En de praktijk is ook, dat gaat vanzelf, dat de nacht wel doorgebracht
wordt om Gods aangezicht te zoeken.
Ik heb hier zelf mooie Dagboeken, ook met verwijzingen naar de nacht. Ook
naar de nacht als de avond van het leven, de ouderdom komt. Denk aan het mooie
boekje van ds. Hoogerland, en ook de meditaties van ds. Mijnders: "Een lofzang
in de nacht" en erg leerzaam is ook "Des nachts zal Zijn lied bij mij zijn" van
ds. P. Blok.

Waar ik ook nog op kan wijzen is dat ook de vorst der duisternis juist wel bijzonder
waakt in de nachten.

[huisman]

En de meesten liggen tegenwoordig helemaal niet wakker over geestelijke zaken. Wakker liggen heet dan 'een gebrek aan vertrouwen'.

Ik begrijp wat je zegt en ben het er ook mee eens maar ik hoop dat er ook zijn die met de dichter van Psalm 3 mogen instemmen.

Ik lag en sliep gerust,
Van 's HEEREN trouw bewust,
Tot ik verfrist ontwaakte;
Want God was aan mijn zij';
Hij ondersteunde mij
In 't leed, dat mij genaakte.
Ik zal, vol heldenmoed,
Daar mij Zijn hand behoedt,
Tienduizenden niet vrezen;
Schoon ik, van allen kant,
Geweldig aangerand
En fel geprangd moog' wezen.

[-DIA-]

En de meesten liggen tegenwoordig helemaal niet wakker over geestelijke zaken. Wakker liggen heet dan 'een gebrek aan vertrouwen'.

Ik begrijp wat je zegt en ben het er ook mee eens maar ik hoop dat er ook zijn die met de dichter van Psalm 3 mogen instemmen.

Ik lag en sliep gerust,
Van 's HEEREN trouw bewust,
Tot ik verfrist ontwaakte;
Want God was aan mijn zij';
Hij ondersteunde mij
In 't leed, dat mij genaakte.
Ik zal, vol heldenmoed,
Daar mij Zijn hand behoedt,
Tienduizenden niet vrezen;
Schoon ik, van allen kant,
Geweldig aangerand
En fel geprangd moog' wezen.

Ja, dat is voor het volk dat de Heere mag kennen.
Ik heb dat ook van zeer nabij meegemaakt.
Een neef zou gaan trouwen.
Een tante, die haar zoon zeer ernstig had gewaarschuwd
om geen muziek op de bruiloft te laten spelen.
Hij wilde dat toch. Zijn moeder zei, maar kind, als dan de
muziek begint te spelen ga ik weg.
Het ging door.
De muziek begon te spelen.
De dominee bleef zitten
Tante ging weg.
Wat zou er in haar hart zijn?

Die nacht kwam er een hevig onweer over het dorp.
Zo hevig dat de muziek bij de bruiloft gestopt
moest worden.
Maar nu het wonderlijke:
Mijn tante werd de volgende morgen wakker,
en had totaal niets van het noodweer gemerkt.
Ze mocht getuigen: Ik lag en sliep gerust, en
wat er verder volgt.

[SecorDabar]

Samenspraak tussen een lidmaat en de predikant:

Lidmaat: Mijn zondebesef beneemt mij alle moed

Predikant:
Uw zondebesef en de bezoldiging van de zonde ontnemen u alle moed. Droefheid en verschrikking wisselen zich bij u af.
U vraagt zich af of de Heere Zich met u, een monster van ongerechtigheid, wil inlaten.
Satan wijst u erop dat u te veel hebt gezondigd en een te grote zondaar bent.
U roept in vertwijfeling en verlegenheid uit: wat zullen wij doen, mannen broeders? (Hand. 2:37).
Wij wijzen de mensen er altijd op dat zij zichzelf moeten leren kennen en gevoelen als geheel hulpeloos en verloren,
en dat zij door Gods Geest ontledigd moeten worden om het bij zichzelf
of andere schepsels niet langer te zoeken, teneinde tot Christus te komen.
Een ontwaakte zondaar zoekt altijd een geschikte gemoedsgestalte, opdat de Heere hiervoor eerbied zou hebben en hem daarom genadig zal zijn.
Doch weet, dat als Gods Geest als de Geest des oordeels en der uitbranding u uw
hulpeloze en verloren toestand laat gevoelen, dan vallen alle gemoedsgesteldheden om uzelf beter te maken en voor God te kunnen bestaan weg.
Al uw pogingen lijden dan schipbreuk, en u wordt een verloren zondaar. U ziet dan op een duidelijke en overtuigende wijze in,
dat het rechtvaardig zou zijn als God u naar de eeuwige rampzaligheid zou zenden.
Behalve uw schuldige onmacht en uiterste onbekwaamheid om uzelf te kunnen zaligen,
leeft u ook uw onwaardigheid in om enige hulp van God te ontvangen.
Echter, door de trekkende liefde van God de Vader, roept u als een verloren zondaar uit:
God, zijt mij zondaar genadig (Luk. 18:13). Op deze wijze is op u van toepassing wat we lezen van de tollenaars en
de zondaars die tot Jezus naderden om Hem te horen! Van dezulken werd gezegd: deze ontvangt de zondaars (Luk. 15:1, 2).

Christus heet u dan niet alleen van harte welkom, maar Hij ontvangt u ook liefderijk en geeft rust voor uw ziel.
Hij openbaart dan aan u Zijn liefde en gunst. Deze heerlijke openbaring aan uw ziel neemt u geheel in beslag.
Als u iets van Jezus'' bereidwilligheid en schoonheid hebt gezien, dan verzaakt u de hele wereld en komt tot Hem,
en u vindt in Hem alles wat uw ziel nodigt heeft. Wat vindt u dan in Hem?
Wel, Mozes vond zoveel in Christus, dat hij om Zijnentwil afstand deed van de Egyptische kroon en koninkrijk.
Vrienden, wat hebt u in Jezus gevonden? Wat zegt u, niets? Dan bent u niet tot Jezus gekomen!
Zegt u, alles? O ja, u hebt dan in die dierbare Jezus een fontein van genade gevonden,
die niet alleen genoeg is om uw zonde af te wassen, maar ook om uw ziel te heiligen en voor struikelen te bewaren,
en kracht te geven om door een huilende wildernis te gaan. Ja, om straks bij uw sterven u hartelijk welkom te heten,
als Hij u ontvangt en leidt in het huis des Vaders met zijn vele woningen!

[Marco]

Samenspraak tussen een lidmaat en de predikant

Daar wordt niet veel samen gesproken.

[Marco]

En de meesten liggen tegenwoordig helemaal niet wakker over geestelijke zaken. Wakker liggen heet dan 'een gebrek aan vertrouwen'.

Ik begrijp wat je zegt en ben het er ook mee eens maar ik hoop dat er ook zijn die met de dichter van Psalm 3 mogen instemmen.

Ik lag en sliep gerust,
Van 's HEEREN trouw bewust,
Tot ik verfrist ontwaakte;
Want God was aan mijn zij';
Hij ondersteunde mij
In 't leed, dat mij genaakte.
Ik zal, vol heldenmoed,
Daar mij Zijn hand behoedt,
Tienduizenden niet vrezen;
Schoon ik, van allen kant,
Geweldig aangerand
En fel geprangd moog' wezen.

Ja, dat is voor het volk dat de Heere mag kennen.
Ik heb dat ook van zeer nabij meegemaakt.
Een neef zou gaan trouwen.
Een tante, die haar zoon zeer ernstig had gewaarschuwd
om geen muziek op de bruiloft te laten spelen.
Hij wilde dat toch. Zijn moeder zei, maar kind, als dan de
muziek begint te spelen ga ik weg.
Het ging door.
De muziek begon te spelen.
De dominee bleef zitten
Tante ging weg.
Wat zou er in haar hart zijn?

Die nacht kwam er een hevig onweer over het dorp.
Zo hevig dat de muziek bij de bruiloft gestopt
moest worden.
Maar nu het wonderlijke:
Mijn tante werd de volgende morgen wakker,
en had totaal niets van het noodweer gemerkt.
Ze mocht getuigen: Ik lag en sliep gerust, en
wat er verder volgt.

Mooi verhaal, maar wel vaag. Alsof muziek op een bruiloft ab-so-luut niet zou mogen?

Even een 'gemene': Jona sliep ook heel gerust, terwijl de boot in het noodweer voer..

[-DIA-]

En de meesten liggen tegenwoordig helemaal niet wakker over geestelijke zaken. Wakker liggen heet dan 'een gebrek aan vertrouwen'.

Ik begrijp wat je zegt en ben het er ook mee eens maar ik hoop dat er ook zijn die met de dichter van Psalm 3 mogen instemmen.

Ik lag en sliep gerust,
Van 's HEEREN trouw bewust,
Tot ik verfrist ontwaakte;
Want God was aan mijn zij';
Hij ondersteunde mij
In 't leed, dat mij genaakte.
Ik zal, vol heldenmoed,
Daar mij Zijn hand behoedt,
Tienduizenden niet vrezen;
Schoon ik, van allen kant,
Geweldig aangerand
En fel geprangd moog' wezen.

Ja, dat is voor het volk dat de Heere mag kennen.
Ik heb dat ook van zeer nabij meegemaakt.
Een neef zou gaan trouwen.
Een tante, die haar zoon zeer ernstig had gewaarschuwd
om geen muziek op de bruiloft te laten spelen.
Hij wilde dat toch. Zijn moeder zei, maar kind, als dan de
muziek begint te spelen ga ik weg.
Het ging door.
De muziek begon te spelen.
De dominee bleef zitten
Tante ging weg.
Wat zou er in haar hart zijn?

Die nacht kwam er een hevig onweer over het dorp.
Zo hevig dat de muziek bij de bruiloft gestopt
moest worden.
Maar nu het wonderlijke:
Mijn tante werd de volgende morgen wakker,
en had totaal niets van het noodweer gemerkt.
Ze mocht getuigen: Ik lag en sliep gerust, en
wat er verder volgt.

Mooi verhaal, maar wel vaag. Alsof muziek op een bruiloft ab-so-luut niet zou mogen?

Even een 'gemene': Jona sliep ook heel gerust, terwijl de boot in het noodweer voer..

Dat is inderdaad gal spuwen over het werk van God.
Het is heel erg als je dat bewust doet.